Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic firmatum est regnum, et etiam in illo regno, " flumina, " o Domine, " elevaverunt : " et antequam dicat quid elevaverunt, repetit, " elevaverunt flumina, vocem suam. "

Nota, quod. Apostoli flumina vocantur, quia Spiritu sancto repleti, et quasi toti spiritus effecti sunt in die Pentecostes, sicut legitur Act. II, 1 et seq. Spiritus autem sanctus fluvius est, secundum illud Psal. xlv, 5 : Fluminis impetus laetificat civitatem Dei, De donis etiam Spiritus sancti, quibus erant repleti, quilibet per se, dicitur, Joan. vii, 38 : Qui crediderit in me, sicut dicit Scriptura, flumina de venire ejus fluent aquae vivae. Haec flumina, de quibus Ec- eli. xxIv, 40 : Ego sapientia effudi flumina, id est, Apostolos per mundum dispersos. Haec ergo flumina elevaverunt vocem suam, nolentes propter summum sacerdotem, et Judaeorum concilium silere. Act. IV, 20 : Non possumus, quod vidimus ei audivimus, non loqui, Isa. lviii, 1 : Clama, ne cesses, quasi tuba exalta vocem tuam. Et ibid. xl, 9 : Exalta in fortitudine vocem tuam, qui evangelizas Jerusalem : exalta, noli timere,

" Elevaverunt. " Hic monstratur fervor maximus in praedicatione.

Quasi diceret : Elevaverunt vocem in simplici praedicatione flumina, et etiam Spiritu sancto intumescentes : flumina ista, " elevaverunt fluctus suos, " contra omnes eis resistentes, impetuosas praedicationes. Act. vI, 10 : Non poterant resistere sapientiae, et spiritui, qui loquebatur. Luc. XXI, 15 : Ego dabo vobis os, et sapientiam, cui non poterunt resistere, et contradicere omnes adversarii vestri. Qui habet enim spiritum Dei, in se celare veritatem non potest : sed arguit cum confidentia. Gregorius : " Qui spi-" ritum Dei habet, veritatem celare non " potest, " Jerem., xx, 9 : Factus est (sermo DominD in corde meo quasi ignis exaestuans, claususque in ossibus meis : ei defeci, ferre non sustinens,

" Elevaverunt fluctus, " majores, facto clamore magno, " a vocibus aquarum multarum, " minorum scilicet cum ipsis praedicantium, et veritati attestantium. Act. IV, 24 : Qui cum audissent, unanimiter levaverunt vocem ad Deum et dixerunt : Domine, tu es qui fecisti caelum, et terram, mare, et omnia, quae in eis sunt, etc. Secundum Augustinum, non est in littera istorum duorum versuum, nisi tantum, " elevaverunt flu-" mina vocem suam a vocibus aquarum " multarum. " Et legit modo uno non mutando aliquid a dicta littera.

Vel, potest legi secundum nostram litteram, etiam in malo, ut quod dictum est de Apostolis, dicatur de Gentilibus prophetis, levantibus vocem contra praedicatores et praedicationem.

" Mirabiles elationes, " Hic secundum, in quo subjungitur inundatio aquarum amararum, et marinarum, scilicet tribulationum.

Ait enim : Sic Apostoli, qui erant flumina, dulcem aquam ministrantia, levaverunt vocem, elevaverunt fluctus : et tunc factae sunt " mirabiles elationes maris, " id est, tribulationes ex mundo, qui mare dicitur, surgentes. Psal. cIII, 25 : Hoc mare magnum, ei spatiosum manibus. Habac. I, 14 : Facies homines quasi pisces maris. Hoc mare contra praedicatores et Apostolos inundavit, sed sustinuerunt patienter, imo libenter. Act. v, 41 : Ibant Apostoli gaudentes a conspectu concilii, (quoniam digni habiti sunt pro nomine Jesu contumeliam pati. Deuteron. xxxiii, 19 : Inundationem maris, quasi lac sugent.

Nunc etiam elationes maris, id est, mundi honores sunt mirabiles, quia dantur stultis, et insciis, et de quibus nullo modo credentur. Eccle. x, 6 : Vidi... positum stultum in dignitate sublimi. Mirabiles etiam, quia inde bella in capitulis, et lites in curiis. Isa. iii, 5 : Tumultuabitur puer contra senem, et ignobilis contra nobilem. In tantum praevalent iste elationes, et tot et tantas undas suscitant, quod fere submergitur navis Petri, et maximis repletur undis.

" Mirabilis in altis. " Hic tertium, in quo ostendit dignitatem regni et fortitudinem, a turrium altitudine.

Ait enim : Sic aquae marinae non desunt, scilicet persecutiones, et amaritudines mundanae : et tamen " Dominus in altis " existens, scilicet in sanctis tamquam in turribus, est " mirabilis, " elationes illas reprimendo. Psal. lxvii, 36 : supra : Mirabilis Deus in sanctis suis. Isa. IX, 6 : Et vocabitur nomen ejus Admirabilis,

Vel sic : Ita saeviunt mundani : sed, " in altis, hoc est, in principibus mundi, qui alti mundi reputatione sunt, " mirabilis Dominus, " eos sedando, mitigando. Supra, in alio Psal. lxxxviii, 10 : Tu dominaris potestati maris : motum autem fluctuum ejus tu mitigas.

Et nota, quod Deus est mirabilis in seipso, Esther, xv, 17 : Valde mirabilis es, Domine, et facies tua plena est gratiarum. In operibus creationis, Apoc. xv, 3 : Magna et mirabilia sunt opera tua, Domine. Et in miraculosis, Daniel. VI, 27 : Ipse liberator, atque salvator, faciens signa, et mirabilia in caelo, et in terra. In consiliis maxime redemptionis generis humani, Isa. xxviii, 29 : Ut mirabile faceret consilium suum. In beneficiis, II Esdr. I X, 17 : Non sunt recordati mirabilium tuorum, quae feceras eis. In nomine, Judic. XIII, 18 : Cur quaeris nomen meum,quod est mirabile ? In doctrinis, Luc. IV, 22 : Mirabantur omnes in verbis gratiae, quae procedebant ex ore ipsius. In promissione, Eccli. xlii, 17 : Fecit sanctos enarrare omnia mirabilia sua, hoc est, mirabilia promissa sua. In paenis, Job, x, 16 : Reversus, mirabiliter me crucias. Et xxxvii, 5 : Tonabit Deus in voce sua mirabiliter. In praemiis, ut hic : " Mirabilis, 3tc. "

" Testimonia tua. " Hic est secunda pars totius hujus Psalmi, sicut superius est divisum. In qua commendatur Christus rex a veritate.

Ait enim : Tam potens est, et in se, et in suo regno : et etiam, o Domine, " testimonia tua, " verba sanctorum tuae veritati attestantia, " credibilia facta sunt nimis, " ita lucide apparent vera, ex testimoniis Prophetarum praecedentium, ex rationibus naturalibus hoc ipsum attestantibus, et ex miraculosis ope- rationibus. Supra, in alio Psal. xviii, 8 :

Testimonium Domini fidele.

Vel, " testimonia tua, " verba scilicet quibus testabaris eos passuros multa, te tamen consolaturum eos. Joan XVI, 33 : Haec locutus sum vobis, ut in me pacem habeatis. In mundo pressuram habebitis : sed confidite, etc. Luc. XXI, 10 : Surget gens contra gentem, et regnum adversus regnum. Et post, V. 28 : His autem fieri incipientibus, respicite, et levate capita vestra, tamquam consolati et empti, quoniam appropinquat, etc.

" Nimis " autem non notat hic superfluitatem, sed abundantiam, sicut ibi, Tu mandasti mandata tua custodiri nimis . Et alibi, Psal. cxxxviii, 17 : Nimis honorificati sunt amici tui, Deus. Et Cant. I, 2 : Adolescentulae dilexerunt te nimis.

Vel,testimonia prophetiae dicuntur,quae Christo attestabantur, quae in Christo impletae, credibiles sunt factae. Eccli. XXXVI, 18 : Da mercedem sustinentibus te, ut prophetae tui fideles inveniantur.

" Domum tuam. " Hic tertia pars Psalmi, in qua ad laudem Christi, subjungitur de ejus sanctitate. Quis enim dubitet habentem domum sanctam, multo fortius sanctum esse? et tanguntur duo. Primo, sanctitas. Secundo, sanctitatis perpetuitas, cum addit : " In longitudinem dierum. "