Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic odivi opere delinquentes, et etiam corde, quia . " non adhaesit mihi, " per amorem, qui duo unum efficit, I ad Gor. vI, 17 : Qui adhaeret Domino, unus spiritus est, " cor pravum, " habens scilicet voluntatem pravam aliud appetentem et volentem quam velit Deus, Jerem. xvii, 9 : Pravum est cor omnium, ei inscrutabile : quis cognoscet illud ? Et bene dicit, quia mali aliquando sibi invicem fortiter cohaerent. Job, xli, 6 : Corpus illius, Behemoth scilicet, quasi scuta fusilia compactum squamis se prementibus. Una uni conjungitur, et ne spiraculum quidem incedit per eas,

" Declinantem, " Hic secundum. Quasi diceret : Sic non adjunxit se mihi cor pravum, et etiam " declinantem a me, " id est, a, mea fide, " malignum, " haereticum, propter quem dicitur, 1 Joan. v, 19 : Mundus totus in maligno positus est. Jerem. vI, 28 : Omnes isti principes declinantes, ambulantes fraudulenter, " Non cognoscebam, " ita omnino abjiciebam, ac si non cognoscerem. Matth. vII, 23 : Numquam novi vos. Ad Tit. III, 10 : Haereticum hominem post unam et secundam correptionem devita.

" Detrahentem secreto, " Hic detestatio malorum ore.

Ait enim : Sic malos opere odivi, et malos corde : et etiam " detrahentem " sermone non aperto, quia falsa non cito in aperto dicuntur, sed " secreto proxi-mo suo, " Vel, ob hoc dicit secreto, quia si talem persequebatur, qui detrahit in

secreto, multo fortius in aperto detrahentem. " Hunc persequebar, " tamquam serpentem venenosum. Eccle. x, 11 : Si mordeat serpens in silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit, Prov. vI, 19, Sex sunt quae odit anima mea : et ultimum est : Qui seminat infer fratres discordias. Ad Rom. I, 30 : Detractores Deo odibiles. Nec solum Deo, imo hominibus. Prov. xxIv, 9 : Abominatio hominum detractor. Eccli. xxviii, 15 : Susurro et bilinguis maledictus, supple, erit.

" Superbo oculo, " Hic secundum, in quo monstrat se vehementer detestari, malorum consortium, quia nec ab eis necessaria accipere voluit. Et in " superbo " intelligitur una radix peccatorum. In hoc quod addit, " Insatiabili corde, " duplex alia, scilicet concupiscentia oculorum, quae respicit ad avaros, et concupiscentia carnis, quae ad luxuriosos.

Ait enim : Sic detestatus sum malos, et etiam cum hoc, scilicet cum " superbo oculo, " modus est loquendi. Isa. ii, 11 : Oculi sublimes hominis humiliati sunt. Prov. vI, 16 et 17 : Sex sunt, quae odit Dominus... oculos sublimes, etc. " Et cum corde insatiabili, " id est, avaro et cupido. Eccli. xIv, 9 : Insatiabilis oculus cupidi. Eccle. v, 9 : Avarus non implebitur pecunia. Corde etiam insatiabili, id est, luxuriosus. Hieronymus super illud Osee, Iv, 10 : Fornicati sunt, ei non cessaverunt : " Yoluptas insatia-" bilis : et habita, famem, non saturitate tom parit. " Propter hoc dicitur, Prov. xxx, 15, de avaritia et luxuria : Sanguisugae duae sunt filiae, dicentes, Affer, affer,

" Cum hoc non edebam, " etsi me invitaret, attendens illud Prov. xxiii, 20 : Noli esse in conviviis potatorum . Et

Prov. xxiii, 6 : Ne comedas cum homine invido. I ad Corinth. v, 11 : Si quis fornicator est , aut avarus, cum ejusmodi nec cibum sumere. Nec est contrarium quod ipse Dominus comedit cum peccatoribus . ''Intelligitur enim hic de nutritione, et consortio nutriendi eos in peccato, ibi autem intentione revocandi eos a peccato fiebat comestio. Nec dicit se refutasse eorum consortium in comestione quantum ad locum, sed quantum ad modum.

" Oculi mei," Hic secundum, postquam ostendit se malos detestatum fuisse, ostendit se bonos attraxissc, et conjunxisse sibi. Et primo, ostendit quos habuerit socios. Secundo, quos subjectos, ibi, " Ambulans. "