PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic, Domine, peto, et hoc potes, et debes, quia o " tu, Domine, " non alius : " fundasti, " fundatam et stabilem creasti, " terram, " ad litteram, " et opera, manuum tuarum, " tuae scilicet potentiae, " sunt caeli. " Verum est, Genes. I, 1 : In principio creavit Deus caelum et terram, Isa. xlviii, 13 : Manus mea fundavit terram, et dextera mea mensa est caelos. Et, li, 13 : Tetendit coelos, et fundavit terram. Vel, si est in textu, " initio, " tunc legendum: " Fundasti terram initio, " id. est, per initium, scilicet Filium. Sapient. VIII, 27 et 30 : Quando praeparabat caelos, aderam... Cum eo eram cuncta componens. Et Glossa hoc modo exponit verba Genes. I, 1 : In principio creavit Deus caelum et terram,
" Ipsi peribunt. " Hic secundum, in quo ostendit corruptionem creatorum : et dicuntur duo. Primo, corruptio. Secundo, modus in corrumpendo, ibi, " Et omnes sicut, "
In prima duo. Primo, ipsorum corruptio. Secundo, ne forte crederet quis
Deum cum iis corrumpi, obviat opinioni falsae, ibi, " Tu autem permanes ?
Ait ergo : Sic creasti caelos, et tamen " ipsi peribunt, " secundum formam in qua nunc sunt, non secundum substantiam suam.I ad Corinth.vii,31 : Praeterit figura hujus mundi. Quasi diceret: Non substantia. Eccle. I, 4 : Generatio praeterit, generatio advenit, terra autem in aeternum stat : multo ergo fortius caelum.
" Tu autem permanes : " cum his non peribis, sed ipsa tenebis in eo quod erunt, aliter penitus defluerent in nihilum. Gregorius : " Essentia eorum ad nihilum " omnino tenderet, nisi actor omnium " manu regiminis eam teneret. " Malach. iii, 6 : Ego Dominus, et non mutor. Eccli. XLII, 17 : Nonne. fecit Dominus sanctos enarrare omnia mirabilia sua, quae confirmavit Dominus omnipotens stabiliri in gloria sua ?
" Et omnes. " Ecce secundum, in quo subjungit transeundi modum.
Ait enim : Sic caeli peribunt, " et omnes veterascent, " priorem formam amittent, " sicut vestimentum, " longo usu primam amittit formam. Sed quomodo dicit, sicut vestimentum ? vestimentum paulatim et successive formam amittit, sed illa subito amittent. Isa. li, 6 : Caeli sicut fumus liquescent. Ii Petr. III, 10: Caeli magno impetu transient. Responsio posset esse, quod non attenditur similitudo quantum ad modum in pereundo, sed quantum ad id quod perire debet. Quasi diceret : Sicut ibi forma, sic hic. Vel haec similitudo sumitur quantum ad id propter quod totum dicitur, quantum scilicet ad hominem, in quo omnia mutabuntur sicut vestimentum. Compositum enim est humanum corpus ex omnibus, et ipsum animae vestimentum. Job, x, 11 : Pelle et carnibus vestisti me, ossibus, etc. Hoc autem mutabitur, et omnia elementa superiora quae per caelos, inferiora quae per terram intelliguntur.
" Et sicut opertorium. " Hic secundum, in quo ostendit corruptorum reparationem in meliorem formam, et hoc per duplicationem immutationis, et exemplum. ''
Ait enim : Sic dico, quod peribunt,sicut vestimentum veterascendo, hoc est, primam formam amittendo. " Et mutabis eos sicut opertorium, " mutatur ab homine in melius, " et mutabuntur, " in veritate non destruentur. Hinc sumpsit Paulus quod dixit ad Hebr. I, 12 : Velut amictum mutabis eos, et mutabuntur. II Petr. III, 13 : Novos caelos, et novam terram secundum promissa ipsius expectamus. Apocalyps. XXI, 1: Vidi caelum novum, et terram novam.
" Tu autem idem ipse es. " Dicta rerum mutabilitate, hic subjungitur de Dei immutabilitate, a qua est illa mutabilitas : et ostenditur non esse ex mutatione aliqua primo. Et non tendere in mutabilitatem aliquam secundo, ibi, " Et anni. "
Ait enim : Sic meliorabuntur alia, in quo mutabuntur : " tu autem, " illorum immutator et meliorator, " idem ipse es, " non mutatus ex priori. Exod. III, 14 : Ego sum qui sum : non qui fui, vel ero.
" Et anni tui, " duratio scilicet tua, " non deficient, " ut muteris in aliud, vel tendas in non esse. Gregorius: " An-" ni ejus non deficiunt, quia sicut ejus " aeternitas nullo initio incipit, ita nullo " fine terminatur. "
Et nota hic, quod est opertorium bonum, charitas. Proverb. x, 12 : Universa delicta operit charitas. Et, I Petr. IV, 8 : Charitas operit multitudinem peccatorum. Paenitentia. Josue, II, 6 : Operuit eos stipula lini, id est, humili confessione, et paenitentia peccati. Sic loquitur paenitens, ubi dicit in Psal. XXXI,l : Beati quorum remissae sunt iniquitates. Verecundia. Unde de Rebecca dicitur, Genes. XXIV, 65 : At illa tollens pallium suum, tamquam verecunda, operuit se. Taciturnitas. Numer. XIX,15 : Vas,quod non habuerit operculum aut ligaturam desuper, immundum erit. Tribulatio. Genes. VII, 19 : Operti sunt, scilicet aquis diluvii, omnes montes excelsi sub universo caelo. Sed malum est triplex. Culpae, scilicet hypocrisis. Zachar. xiii, 4 : Nec operientur pallio saccino, ut mentiantur. Ignorantiae. Exod. XIX, 16 : Nubes densissima operuit montem. Paenae aeternae. Isa. XIV, 11 : Subter te sternetur tinea, et operimentum tuum erunt vermes.''
" Filii servorum. " Hic est tertium principale hujus partis. Postquam praecessit supplicatio pro adeptione aeternitatis, et persuasio ut sibi acquiescatur, hic subjungitur conclusio laeta, quod sic fiet ut petitum est : et dicuntur duo. Primo, quod Apostolorum successores ad aeternitatem et immutabilitatem transferentur. Secundo, tangit meritum translationis, scilicet bonas operationes, ibi, " Et semen eorum. "