Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : 0 " Domine, " qui ascendisti ad dexteram Patris, " confitebor tibi, " confessione exsultationis et laudis, quae gaudet, sicut dicit Glossa : non iniquitatis, quae luget : laudis quae gratias agit, non iniquitatis quae vulnus ostendit. Ergo videtur, quod non sit gaudium in confessione peccati. Sed contra, Augustinus de Paenitentia : " Peccator de c peccatis doleat, et de dolore gaudeat, " et se non doluisse doleat. " Proverb. XIV, 10 : Cor quod novit amaritudinem animae suae, in gaudio ejus non miscebitur extraneus. Respondeo. In confessione laudis, in ipso actu laudis est exsultatio. In confessione peccati, in ipso actu dolor, sed post de hoc ipso quod doluit, gaudium. Loquitur ergo Glossa, prout in actu suo sunt istae confessiones, scilicet confessio laudis, et confessio iniquitatis.

" In toto corde meo. " Hic secundum, in quo tangitur laudis modus, qui tangitur in tribus. In integritate cordis. Discretione, ibi, " In consilio justorum. " Et pietate, ibi, " Et congregatione. "

Ait enim : Sic dixi, quod confitebor, sed quomodo?. " In toto corde meo , " non in parte. Joel, II, 12 : Convertimini ad me in toto corde vestro. Osee, x, 2 : Divisum est cor eorum, nunc interibunt. Si intereunt qui non toto corde laudant, sed tantum parte cordis, quid de illis qui solo ore mussitant vel clamant, et nihil corde, de quibus Matth. xv, 8 : Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me .Et, Jerem. xii, 2 : Prope es tu ori eorum, etc. Qui autem toto corde laudat, pro certo teneat, quod omnem inimici tentationem fugat. Haec est enim perfecta doct tentationes

fugandi, laudare Deum. Psal. xvii, 4 : Laudans invocabo Dominum, et ab inimicis meis salvus ero.

Et ob hoc optime praeponitur aleph (H), quod interpretatur mille, in quo est perfectio vel doctrina tentationum fugiendarum. Quasi diceret : Quod hic dicitur, est perfecta doctrina fugandi tentationes.

" In consilio justorum. " Hic secundum eorum quae pertinent ad modum. Quasi diceret : Sic confitebor corde integro, et " in consilio justorum, " ut confitear discrete. Eccli. XXXII, 24 : Fili, sine consilio nihil facias. Consilium autem justorum dicitur consilium Dei, justis datum ut perficiantur. Matth. XIX, 21 : Si vis perfectus esse, vade, vende quae habes, etc. Et illud Apostoli, I ad Corinth. VII, 25 : De virginibus autem praeceptum non habeo, consilium autem do. Perfectum enim est confiteri in vera paupertate, et virginitate, et discretum valde.

" Et congregatione, "Eccetertium,quod cum pietate. Confiteri enim quocumque modo extra congregationem Ecclesiae non valet, sed confiteri in congregatione sanctorum et justorum : quia, Matth. XVIII, 20 : Ubi sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum, infundens veram fidem, vel augens, et charitatem ut sint unum. Act. IV, 32 : Multitudinis credentium erat cor unum et anima una. Idem est ergo ac si dixisset : Confitebor tibi in Ecclesia existens, in fide, et charitate. Eccli. li, 31 : Conqreqate vos in domum disciplinae.

Et propter hoc huic clausulae optime praeponitur beth (?), quod interpretatur domus. Quasi diceret : In congregatione quae est domus Dei, illi confitebor.

" Magna opera, " Hic secundum, in quo subditur ratio et causa laudis : et dicuntur duo. Primo, sumit rationes a qualitate operum Dei universaliter. Secundo, ab opere quo liberat suos specialiter, quia de illo intendebat, ibi, v. 4 : " Memoriam fecit. "

In prima dicuntur quinque secundum quinque quae dicit de divina operatione. Primo, quia magna. Secundo, quia cum diligentia et discrete facta, ibi " Exquisita, " Tertio, quod gloriosa, ibi, v. 3 : " Confessio. " Quarto, quod decora, ibi, " Et magnificentia, " Quinto, quod perseverans, ibi, " Et justitia ejus. "