PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo: Sic dixi, quod justificationes tuas custodiam, et justum est, quia " in quo corrigit ? " id est, per quid corrigit, " viam suam, " lubricam, et tenebrosam. Supra, in Psal. XXXIV, 6 : Fiat via illorum tenebrae, et lubricum. " Adolescentior , " id est, adolescens : comparativum enim ponit pro positivo. Iii enim sunt, qui ad litteram dicunt illud Sapient. ii, 6 : Venite, et fruamur bonis quae sunt, et utamur creatura tamquam in juventute celeriter. Et, infra v. 8 : Nullum pratum sit quod non pertranseat luxuria nostra. Nemo nostrum exsors sit luxuriae nostrae. Luc. xv, 13, adolescentior illius totam dissipavit substantiam suam cum meretricibus, vivendo luxuriose. Adolescentes etiam, imo pueri possunt dici peccatores, qui relictis veris bonis, adhaerent temporalibus his caducis, et vanis, de quibus, Isa. lxv, 20 : Puer centum annorum maledictus erit. Et Paulus, I ad Corinth. XIV, 20 : Fratres, nolite pueri effici sensibus, sed malitia parvuli estote.
Vel, in bono : Adolescens quicumque veteri vita dimissa novus efficitur, et sequitur Adam novum. Adolescens ergo in quo corrigit viam suam ? Et respondet : " In custodiendo, " in opere, " sermones tuos, " qui recti sunt, imo regula. Seneca : " Distorta non nisi ad regulam " corriges. " Et vere adolescentiores corriguntur ad regulam sermonis Dei, non senes, et inveterati in sua malitia. Propter quod dicitur, Eccli. VI, 18 : Fili, a juventute tua excipe doctrinam, scilicet sermonem Dei, et usque ad canos invenies sapientiam. Proverb. xxii, 6 : Adolescens juxta viam suam, etiam cum senuerit, non recedet ab ea. Propter hoc dicitur, Thren. III, 27 : Bonum erit viro cum portaverit jugum ab adolescentia sua. Sed de inveteratis dicitur, Jerem. xiii, 23: Si mutare potest aethiops pellem suam, ei pardus varietates suas, et vos poteritis bene facere, cum didiceritis malum,
" In toto corde meo. " Hic secundum, in quo petit duo. Primo, petit illuminari ad intelligentiam mandatorum. Secundo, gratia perfundi ad impletionem intellectorum, ibi, v. 12 : " Benedictus es. "
In prima tria. Primo, petitionis modus. Secundo quid petatur, ibi, " Ne repellas me. " Tertio, probatio quod exaudiendus, ibi, v. 11 : " In corde meo. "
Ait enim: Sic in custodiendo sermones viam corrigit adolescens: ergo, Domine, " exquisivi te, " id est, rogavi te : et hoc, " in toto corde meo : ne repellas, " quia dicit Augustinus : " Qui non toto corde cc quaerit, negligens est, et repelli-" tur. " Sed secundum hoc omnes repelluntur. Quis enim potest in hac vita toto corde exquirere ? maxime de inchoantibus, de quibus hic loquitur, cum beatus Augustinus dicat, quod " hoc
" mandatum : Diliges Dominum Deum
" tuum, ex. toto corde tuo, non possit
" impleri in via? " Sed responsio est, quod hic intelligendum est de totalitate apta, ut non sit cor in mortali culpa, non de totalitate aequa, quae caret etiam veniali. Joel, II, 12 : Convertimini ad me, supple, rogandum, in toto corde vestro. Et quid quaeris in toto corde? " Ne repellas me a mandatis tuis, " intelligendis, saporandis, sicut repellis non toto corde rogantes, sed terrenis adhaerentes. Sapient. 1, 4 : In malevolam animam non introibit sapientia. Tepidus enim est, qui nec charitate fervet in Domino, nec est frigidus algore majorum iniquitatum. Talem expellit Dominus, et projicit. Apoc. III, 16: Quia tepidus es, ei nec frigidus, nec calidus, incipiam te evomere ex ore meo. Genes. iii, 17 et seq., Adam post culpam de paradiso sermonum Dei, et a ligno vitae, sacra scilicet arcetur intelligentia. Proverb. III, 18 : Lignum vitae, dicitur de sapientia, est his omnibus qui apprehenderint eam. Legit etiam Glossa de Doctoribus, et Praelatis, sicut planum est in illa.
" In corde meo. " Hic secundum. Probat enim quod exaudiri debeat ratione quasi duplici: quia in memoria mandata tenuit, et quia bona intentione hoc fecit, ibi, " Ut non peccem tibi. "
Ait enim : Sic rogo, Ne repellas, et debes audire, quia " abscondi eloquia tua, " tamquam thesaurum pretiosissimum, et gemmas pretiosissimas, " in corde meo. " Matth. xiii, 44 : Simile est regnum caelorum, sacra scilicet scientia, divina eloquia (Matth. XXI, 43: Auferetur a vobis regnum Dei, scilicet sacra scientia) thesauro abscondito in agro, in corde scilicet humano. Proverb. x, 14: Sapientes abscondunt scientiam.
Et hoc, " ut non peccem tibi, " aliquo quatuor modorum peccandi qui tangun- tur in Glossa : vel adulatione, ut placeam hominibus. Scio enim illud Psah lii, 6: Deus dissipavit ossa eorum qui hominibus placent. Et Ezechias peccavit thesauros ostendendo nuntiis regis Babylonis . Vel avaritia, ut aliquid lucretur temporale, sciens quia scriptum est, Matth. x, 8 : Gratis accepistis, gratis date. Vel jactantia, quod plura noverim ostendando, sciens illud Psal. XI, 4 : Disperdat Dominus universa labia dolosa, et linguam magniloquam. Vel loquacitate incauta, timens illud Proverb. x, 19 : In multiloquio non deerit peccatum. Prius enim volo audire, et in corde meo retinere, quam aliis respondere. Proverb. xviii, 13 : Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum. Propter hoc dicit Jacobus, I, 19 : Sit autem omnis homo velox ad audiendum, tardus autem ad loquendum. Luc. II, 19 : Maria conservabat omnia verba haec, conferens in corde suo. Eccle. III, 7 : Tempus tacendi, ei tempus loquendi. Nec est hoc contra illud quod dicitur supra, in Psal. XXXIX, 11 : Justitiam tuam non abscondi in corde meo : veritatem tuam, et salutara tuum dixi. Et, Matth. xxv, 26, damnatur servus inutilis, qui abscondit pecuniam domini sui. Hic loquitur in statu incipientium, qui adhuc silere debent: in aliis autem locis in statu Praelatorum, et provectorum. Vel, hic loquitur de absconsione, quantum ad canes et ad porcos : ibi vero quantum ad pios auditores. Matth. vii, 6 : Nolite dare sanctum canibus, etc.
" Benedictus es. " Hic secundum, in quo petit secundam gratiam dari, ut possit implere quae cognovit: et dicuntur tria. Primo, ostendit Dei benignitatem, et mansuetudinem. Secundo, subjungit petitionem, ibi, " Doce me. " Tertio, persuasionem, ibi, v. 13 : " In labiis meis. "