Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic loquebantur adversum me ipsi judices exprobrando, contemnendo : tu autem quid? Ecce : " Servus tuus exercebatur, " meditando, " in tuis justificationibus, " qualiter scilicet plene vilificantur. Qui enim haec meditatur, non vincitur, sed fortificatur contra omnes inimicos. Sapient. VII, 30 : Sapientiam, meditantis Dei justificationes, non vincit malitia.

" Nam ei testimonia. " Hic secundum, modus scilicet se exercendi : et tangitur in duobus. In meditatione utilitatis persecutionis, et dilectione interiori ipsius persecutoris.

Ait enim : Sic dixi, quod servus tuus exercebatur in justificationibus tuis, et bene : " Nam, " id est, quia " meditatio mea est testimonia tua, " id est, martyria, passiones scilicet, et vituperia, quia finem considero, et coronam, secundum illud Apostoli, II ad Corinth. IV, 17 : Id enim quod in praesenti est momentaneum et leve tribulationis nostrae, supra modum in sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in nobis. Vel, " meditatio mea, " est martyria tua, id est, martyria, et passiones quas sustinuisti : qui enim illa considerat quae Christus sustinuit, sustinere pro illo affectat, et quaerit, I Machab. VI, 34 : Elephantis ostenderunt sanguinem uvae et mori, ad acuendos eos in praelium, " Et consilium meum," supple, est "justificationes tuae, " justificationes a de nobis traditae, ut diligamus ipsos inimicos nostros . Justificationes a te ostensae in teipso, qui pro tuis rogasti inimicis, Luc. XXIII, 34 : Pater, dimitte illis: non enim sciunt quid faciunt.

Sic ergo desideranti proficere, et gementi sub miseria caecitatis, et praesentis exsilii, et inter hostes patienti, certe debetur retributio a judice justo Deo. Propter hoc recte praeponitur littera ghimel (?), quod interpretatur retributio.

Daleth AdminBookmark

25. Adhaesit pavimento anima mea : vivifica me secundum verbum tuum.

26. Vias meas enuntiavi, et exaudisti me : doce me justificationes tuas. 27. Viam iustificationum tuarum instrue me, et exercebor in mirabilibus tuis. 28. Dormitavit anima mea prae taedio :

confirma me in verbis tuis. 29. Viam iniquitatis amove a me, et

de lege tua miserere mei. 3o. Viam veritatis elegi : judicia tua

. non sum oblitus. 31. Adhaesi testimoniis tuis, Domine :

noli me confundere. 32. Viam mandatorum tuorum cucurri, cum dilatasti cor meum.

DALETH AdminBookmark

Adhaesit pavimento. " In praecedenti octonario petiit liberari, vel auxilium sibi dari contra infirmitates et hostes, quae omnia erant mala paenae, hic contra maias consuetudines retrahentes et relabi facientes in. aliqua mala culpae : et dicun- tur duo. Primo, petitio. Secundo, persuasio more suo, ibi, v. 3 0 : " Viam veritatis. "

In prima dicuntur duo. Primo, petit remedium contra causam culpae, et recidivi. Secundo, contra culpam ipsam, ut longe amoveatur, ibi, v. 29 : " Viam iniquitatis. "

In prima duo. Primo, petit contra antiquam consuetudinem malam auxilium. Secundo, contra taedium quoddam exilia generatum, ibi, v. 28 : " Dormitavit anima mea. "

In prima tria. Primo, petit contra pravam consuetudinem retrahentem gratiam. Secundo, illuminantem in agendis, ibi, in medio v. 26 : " Doce me. " Tertio, dirigentem in ordine agendorum, ibi, v. 27 : " Viam iustificationum. "

Item, in prima dicuntur tria. Primo, ostenditur necessitas petitionis. Secundo, petitur, ibi, in medio v. 25 : " Vivifica. " Tertio, monstratur confidentia potentis, ibi, v. 26 : " Vias meas. "

Dicit enim : Sic, Domine, petii velamen amoveri, et contra exsilium consolari, et coadjuvari contra hostes : sed, heu ! timor concutit me, quia " anima mea., " ad imaginem tuam facta, " adhaesit pavimento, " corpori suo, quod est terra sicut pavimentum. Genes. II, 7 : Formavit igitur Dominus Deus hominem, quantum ad corpus, de limo terrae : et tam pulchrum,et varietate sensuum depictum, hic oculi, ibi aures, ibi nasus, et os subtus. Hinc dicitur in Psal. xliv, 10, de beata anima : Adstitit regina a dextris tuis in vestitu deaurato, quantum ad interiorem virtutum pulchritudinem : circumdata varietate, corpore proprio varietatibus membrorum insculpto et picturato : et nihilominus conculcandum et suppeditandum sicut pavimentum, sicut Paulus, I ad Corinth. IX, 27 : Castigo corpus meum, et in servitutem redigo.

Nulla major servitus quam pavimenti, quod ab omnibus conspuitur et conculcatur. Vel, pavimentum terra appellatur, sicut vult Glossa, quia in magna Dei domo, quae mundus est, caelum est sicut camera, seu testa, terra sicut pavimentum, florum et herbarum diversitatibus picturata, et ab hominibus calcanda.

Primo, pavimento adhaeret anima per luxuriam. Secundo, per avaritiam. Supra, in Psal. xliii, 25 : Adhaesit in pulvere anima nostra, conglutinatus est in terra venter noster. Sed magis esset conculcanda ut veraciter haberetur. Deuter. XI, 24: Omnis locus quem calcaverit pes vester, vester erit . Sic adhaesit anima mea, unde prava consuetudine, quasi recidivo morior, sed

" Vivifica me. " Ecce petitio : et hoc, " secundum verbum tuum, " quod dicis, Ezechiel. xxxiii, 11 : Nolo mortem impii, sed ut convertatur impius a via sua, et vivat. Vel, " secundum verbum tuum, " id est, per verbum tuum, et doctrinam quod est animae vita, et quotidie ipsam plus et plus promovet in vita. Matth. IV, 4 : Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, etc. . Vel, de Verbo increato : Vivifica me secundum verbum tuum, " id est, per Verbum increatum tuum, quod est vita, Joan. XIV, 14 : Ego sum via, ei veritas, et vita. Et vivificat quos vult, Joan. v, 21 : Filius, quos vult, vivificat.

" Vias meas. " Ecce tertium. Quasi diceret : In tali statu sum, et sic peto, et confido quod sic fiet : quia " vias meas " malas, peccata scilicet, et iniquitates, " enuntiavi, " extra nuntiavi confitendo, " et exaudisti me, " dimittendo, implens illud Isa. xliii, 26 : Narra, si quid habes, ut justificeris. Alia littera habet : " Exposui, " quod idem est, et importat parum plus, enuntiationem scilicet distinctam, et apertam, et talem procul dubio

Dominus exaudit. Proverb. xxviii, 13 : Qui abscondit scelera sua, non dirigetur : qui antem confessus fuerit, et relici ner it ea,.misericordiam, consequetur.

" Doce me. " Hic secundum, in quo petit gratiam illuminantem in agendis.

Quasi diceret : Sic peto ut vivifices, gratiam fortiter standi praestando, et etiam " doce me, " ne errem in agendo, "justificationes tuas, " virtutes scilicet bonas, iustificantes animas. Sapient. viii, 7 : Sobrietatem et prudentiam docet, et justitiam, et virtutem, quibus utilius nihil est in vita hominibus.

" Viam justificationum. " Hic tertium, in quo petit directionem in modo et ordine faciendi : et dicuntur duo. Primo, petit. Secundo, fractum sequentem ostendit, si assecutus fuerit, ibi, " Et exercebor. "

Ait ergo : Sic rogo ut illumines, et etiam " instrue me, " non solum justificationes docendo, sed " viam, " id est, justificationum modum et ordinem. Non enim satis est bona agere, nisi fiant debito modo, et debito ordine. Hinc Paulus monet, I ad Corinth. XIV, 40 : Omnia honeste, et secundum ordinem flant, in vobis scilicet. Vel, quantum ad modum : "Instrue me, " docendo, " viam, " id est, spiritualem intelligentiam, " justificationum tuarum, " in lege praeceptarum, quam multi nesciunt. Baruch, III, 23 : Viam sapientiae nescierunt, spiritualem scilicet intelligentiam in caeremoniis .

" Et exercebor. Ecce fructus : " in mirabilibus tuis, " vel operibus vel justificationibus, quia tam mirabilibus figuris nos instruis, quas nullus alius potuisset cogitasse. Supra, in Psal. lxvi, 13 : In adinventionibus tuis exercebor.

" Dormitavit anima mea. " Hic secundum, in quo postquam rogavit pro remedio contra consuetudinem pravam, hic petit contra taedium quoddam ex. ea generatum. Primo ergo ostendit incommodum. Secundo, petit remedium, ibi, " Confirma me. "