PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
COMMENTARIUS.
Canticum graduum .''
" Ad Dominum cum tribularer. " Hic est Psalmus decimus nonus in tertia quinquagena, quae est tertia pars totius hujus libri : et est primus inter quosdam Psalmos, quorum quilibet " Canticum graduum " intitulatur.
Cum enim inantecedenti Psalmo loquens Ecclesia diversa merita tetigerit liliorum, incipientium, proficientium, et perfectorum, ut inde laudetur Deus, et glorificetur, hic consequenter ne credatur unicum membrum Ecclesiae ab infimo peccati usque ad summum non posse
ascendere, ostendit quindecim gradus ascendentis ad Deum animae, ipso Deo eam promo vente : unde et ipse mirabiliter et magnifice laudandus: et hoc in his quindecim Psalmis, qui hic per ordinem supponuntur, qui eodem modo intitulantur. Et loquitur in omnibus his vir perfectus, ostendens per quos gradus usque ad summum perfectionis ascenderit, Omnipotentis manu adjuvanti. Quoniam autem hic ascensus cum laetitia mentis recolitur, et spirituali exsultatione, recte Canticum graduum, Psalmus quilibet intitulatur: Canticum enim est mentis exsultatio pro aeternis.
Ordo autem Psalmorum in ipsa lectione clarius exponitur, hoc tantummodo praenotato, quod quinque primi pertinere videntur ad recessum a malo, sequentes vero quinque ad profectum in bono, et quinque ultimi ad perfectionem in bono.
Et quia primus omnium gradus ascendendi cum recedit quis a malo, est suspirare, et sui liberationem petere a Deo, in hoc Psalmo, in quo agitur de primo gradu, agitur de petitione et clamore existentis in peccato pro liberatione.
Dividitur autem Psalmus in duas par- tes. In prima petitio et clamor ad Dominum, ut a miseria liberetur. Secundo, specificatio quorumdam impedimentorum impedientium liberationem, ibi, v. 5 : " Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est ! "
In prima tria. Primo, petitio ut a malo liberetur, et fructuosa. Secundo, petentis deliberatio, secundum unam lecturam, quomodo possit impleri sua petitio, vel Domini interrogatio facta ipsi petenti, ibi, v. 3 : " Quid detur tibi? " Tertio, solutio ipsius post deliberationem, vel responsio Domini, ibi, v. 4 : " Sagittae potentis. "
In prima duo. Primo, fructuosa petitio pro liberatione sui a malo generaliter. Secundo, specificat a quo velit potissime liberari, et specialiter, ibi, v. 2 : " Domine, libera animam meam. "
In prima tanguntur quatuor. Primo, innuit orationem suam fuisse rectam, ibi, Ad Dominum. " Secundo, necessariam, ibi, " Cum tribularer: " tunc enim potissime tempus est clamandi. Osee, VI, 1: In tribulatione sua mane consurgent ad me. Tempus exaudiendi, quia, Eccli. xxxv, 26: Speciosa miseri-cordia Dei in tempore tribulationis , quasi nubes pluviae in tempore siccitatis. " Clamavi, " sicut Jonas, Jon. II, 3 : Clamavi de tribulatione mea ad Dominum. " Et exaudivit me. " Isa. lxv, 24 : Eterit antequam clament, ego exaudiam : adhuc illis clamantibus, ego audiam.
" Domine libera. " Hic secundum, in quo specificat a quo malo proprie petat liberari. Et primo, quia a malo linguae aperte mala suggerentis. Secundo, a malo linguae occulte mala suadentis, ibi, " Et a lingua dolosa. "
Dicit enim : Sic clamavi ad Dominum, nec infructuose. Et quid petivisti? Clamavi dicens : 0 " Domine, libera animani ineam, " non dico corpus, et terram meam, quia scio illud Job, IX, 24 : Terra data est in manus impii. A quo ? " A labiis iniquis, " malum mihi suadentibus. Eccli. XII, 15 : In labiis suis indulcat inimicus, et in corde suo insidiatur, ut subvertat te in foveam. Talia enim labia disperdis. Supra, in Psal. XI, 4 : Disperdat Dominus universa labia dolosa, et linguam magniloquam,
" Et a lingua dolosa, " mala occulte machinante. Jerem. IX, 8 : Sagitta vulnerans, quae percutit latenter, lingua eorum : dolum locuta est. Job, v, 21 : A flagello linguae absconderis. Debemus autem petere ut liberemur a lingua, et labiis malis. Primo, avaritiae, quae non loquitur nisi de terrenis. Isa. XXIX, 4 : De terra loqueris, et de humo eloquium tuum mussitabit. Joan. III, 31, secundum communem litteram : Qui de terra est, de terra loquitur. Luxuriae, de qua, Eccli. IX, 11 : Colloquium illius quasi ignis exardescit. Job, XXXI, 12 : Ignis est usque ad perditionem devorans. Detractionis, de qua, in Psal. lvi, 5 : Dentes eorum arma et sagittae, et lingua eorum gladius acutus. Adulationis, Proverb. vii, 21 : Irretivit eummultis sermonibus, et blanditiis labiorum pertraxit eum,
Proverb. XI, 9 : Simulator ore decipit amicum suum. Susurri, Eccli. xxviii, 15 : Susurro, et bilinguis maledictus: multos enim turbabit pacem habentes. Haereticae pravitatis, II ad Timoth. II, 16 et 17 : Profana et vaniloquia devita :... sermo enim eorum ut cancer serpit. Psal. XIII, 3 : Venenum aspidum, etc.
" Quid detur tibi. " Hic secundum, in quo subjungitur petentis deliberatio, et sibi colloquentis, quid remedii contra hoc poterit apponi.
Ait ergo : Sic petii a labiis iniquis liberari animam, et a lingua dolosa, sed o tu, anima mea, ut ipse qui petit deliberando loquatur secum Vel, ut sit vox Dei, o tu quem labia iniqua affligunt, et dolosa lingua, " quid detur tibi, " primo, " aut quid apponatur tibi, " postquam fuerit datum, " ad, " id est contra, " linguam dolosam ? " Quasi diceret : Difficile est invenire : et si inventum fuerit, difficile est uti : Dominus tamen, qui medicus summus est, ipse invenit medicinam. Eccli. li, 3 : Liberasti corpus meum a perditione. Et subdit, ibidem : A laqueo linguae iniquae, et a labiis operantium mendacium. Una autem medicina est, ut aures obstruantur. Eccli. xxviii, 28 : Sepi aures tuas spinis, et noli audire linguam nequam : aliter vix evadere poteris. Indomabilis enim est lingua. Jacob. III, 8 : Linguam nullus hominum domare potest: etenim lingua est inquietum malum, plena veneno mortifero.
" Sagittae potentis. " Hic tertium, scilicet solutio post deliberationem : vel, ipsius Domini responsio, post factam a seipso quaestionem. Et duo docet apponenda vel danda remedia. Sacrae Scripturae verba primo. Secundo, sanctorum exempla, ibi, " Cum carbonibus. "