Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic, Domine, fugere te non possum, inter malos habito corpore, etsi sim separatus mente : sed o " Domine, " rogo, " eripe me ab homine malo, " singulare ponit pro plurali, id est, ab hominibus malis : sicut in Psal. CIV, 34 : Dixit et venit locusta, et bruchus. Homo malus, etiam ipse diabolus potest dici, sicut vult hic Glossa : qui homo dicitur, Matth. xiii, 28 : Inimicus homo hoc fecit. Qui dicitur homo, vel ab homine quem dejicit, sicut Scipio Africanus. Vel, quia voce articulata quae est hominis propria, contra primum hominem usus est. Vel, quia sub similitudine rationis decepit. De hoc dicitur in Psal. IX, 20 : Exsurge, Domine, non confortetur homo. Et ab hoc Dominus suos eripit tamquam bonus pastor oviculam a saevissimo leone. Amos, iii, 12 : Quomodo si eruat pastor de ore leonis duo crura, aut extremum auriculae, sic eruentur filii Israel. Vel, ab homine malo proprie, quocumque scilicet peccatore, qui malus est sibi nocendo, etsi iniquus non sit alii malum inferendo.

Et " a viro iniquo, " diabolo, qui vir etiam potest dici, propter perversam quam habet fortitudinem. Ipse est de quo dicitur, Luc. XI, 21 : Cum fortis armatus custodit atrium suum, etc. Vel, " a viro iniquo, " homine scilicet alii nocente, " eripe me, " sicut et facit, Job, xxxvi, 15 : Eripiet de angustia sua pauperem. Et, Eccli, LI, 16 : Eripuisti

me de tempore iniquo. Et Petrus, Act. xii, 11 : Eripuit me de manu Herodis.

" Qui cogitaverunt iniquitatem. " Hic secundum, in quo ostendit petitionis necessitatem, scilicet adversariorum malitiam. Et primo, ostendit malitiam cordis. Secundo,oris, ibi, v. 4 : " Acuerunt. " Tertio, operis, ibi, v. 5 : " Custodit me. "

Malitiam cordis notat esse occultam, ibi, " Qui cogitaverunt iniquitates in corde. " Continuam, ibi, " Tota die. " Et firmatam, ibi, " Constituebant. "

Ait ergo : Sic peto necessitate compulsus, " qui, " id est, quia illi, scilicet mali, et iniqui, " cogitaverunt iniquitatem in corde, " interius in profundo, et occulto. Jerem. xvii, 9 : Pravum est cor omnium, et incrustabile, quis cognoscet illud ? Sapient. I, 9 : In cogitationibus impii interrogatio erit, a summo et vero judice. Mich. ii, 1 : Vae qui cogitatis inuiilel Ergo multo magis, Vae qui cogitatis iniquitatem ! Eccli. XII, 15 : In corde suo insidiatur, ut subvertat te in foveam. Jerem, XI, 19 : Cogitaverunt super me consilia, scilicet iniqua.

" Tota die, " continue, " constituebant, " firmiter statuendo, " praelia adversum me, " ut me impugnarent, discordias seminarent, et dissentiones. Quantum ad primum, Jerem. xx, 10 : Praevaleamus adversus eum, et consequamur ultionem ex eo. Jerem. xviii, 23 : Tu, Domine, scis omne consilium eorum adversum me in mortem. Quantum ad secundum, Proverb., VI, 16 : Sex sunt quae odit Dominus, et septimum detestatur anima ejus. Et illud est, v. 19 : Eum qui seminat inter fratres discordias. Jerem. XI, 9 : Inventa est conjuratio in viris Juda, et in habitatoribus Jerusalem."Acuerunt linguas suas. " Hic tangit persecutionem oris. Et primo, ostendit esse aeerbam. Secundo, dolosam, ibi,

Sicut serpentes. " Tertio, malignam, ibi, Venenum aspidum. "

Ait ergo : Sic persequuntur corde, et etiam, " acuerunt linguas suas, " acerbis verbis, ut maledictis penetrantibus. Supra, in Psal. liv, 10 : Exacuerunt ut gladium linguas suas : quae docent loqui mendacia. Jerem. IX, 5 : Docuerunt linguam suam loqui mendacium.

Et hoc, " sicut serpentes. " Eccle. x, 11 : Si mordeat serpens in silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit. Proverb. xxiii, 32 : Ingreditur blande, sed in fine mordebit ut coluber.

" Venenum aspidum, " ecce tertium, " sub labiis eorum, " sub verbis de labiis eorum procedentibus. Deuter. xxxii, 33 : Venenum aspidum insanabile. Job, xx, 12 : Cum dulce fuerit inoreejus malum, abscondet illud sub lingua sua.

" Custodi me, Domine. " Hic tangitur malitia et persecutio in opere. Et dicuntur quatuor. Primo, persecutio. Secundo, persecutionis intentio, ibi, " Qui cogitaverunt. " Tertio modus, ibi, v. 6 : " Absconderunt. " Quarto, finis, ibi, " Et funes. "