Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : " Oves eorum faetosae, " id est, foecundae. Sic Glossa. Sequitur : " Abundantes in egressibus suis, " in foetibus qui ab eis egrediuntur. Genes, XIII, 5 : Lot., fuerunt greges ovium, et armenta, et tabernacula. Job, XXI, 10 : Bos eorum concepit, et non abortivit, et vinea eorum non est privata fatu suo.

" Boves eorum crassae. " Ecce felicitas quantum ad armenta. Ita crassae sicut illae quas videbat Pharao ascendere de flumine. Genes. xli, 2 : Ascendebant septem boves pulchrae, et crassae nimis.

" Non est ruina maceriae. Hic est tertium, in quo tangitur prosperitas in habitatione. Et primo, tangitur habitaculorum firmitas. Secundo, tranquillitas ex illis habita, et pax, ibi, " Neque clamor. "

Ait enim : Sic felices sunt in filiis, et filiabus, et in rebus mobilibus, et quantum ad immobiles, " non est ruma maceriae, " ut penitus et subito dissolvatur:

" neque transitus, " ut saltem successive dissipetur. Non accidit domui eorum sicut domui Job : in illam namque ventus vehemens irruit, et omnes occidit . " Neque clamor in plateis eorum, " tanta est tranquillitas, et pax. Job, XXI, 9 : Domus eorum securae sunt, et pacatae.

Legi etiam potest totum ab illo loco : " Quorum filii, " de haereticis, quorum filii sunt novellae plantationes in novitate doctrinae haereseos generati, non in antiquitate doctrinae sacrae, et Apostolicae. Hanc novitatem Apostolus docet devitare discipulum, I ad Timoth. VI, 20 : 0 Timothee, inquit, depositum custodi, devitans profanas vocum novitates, etc. I Joan. II, 7 : Charissimi, non mandatum novum scribo vobis, sed mandatum vetus quod habuistis ab initio. Filiae autem eorum, animae scilicet, et inconstantes animae ab eis deceptae, compositae sunt et circumornatae, in exteriori apparentia sanctitatem simulatam ostendendo, ut similitudo templi, non sicut verum templum, quod sunt veraciter sancti. I ad Corinth. III, 17 : Templum Dei sanctum est, quod estis vos. Hi ornantur veris virtutibus : sed haereticorum filii, ut similitudo talium. Matth. xxiii, 27 : Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae, quia similes estis sepulcris dealbatis, qui a foris parent hominibus speciosa, intus vero plena sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia et immunditia. Promptuaria autem eorum, id est, corda ad omne malum prompta, plena, malitia, et illam eructantia. Eccli. XI, 32: Sicut eructant praecordia foetentium, malum scilicet verbum, sic bonorum bonum verbum, secundum illud Psal. xliv, 2 : Eructavit cor meum verbum bonum, sic malorum malum verbum, secundum illud Matth. xii, 34 : Ex abundantia cordis os loquitur. Et bene ex hoc in illud, supplendum enim est fugientes : cum enim eructantes malum in aliquo confusi fuerint, stalim fugiunt ad aliud,tam- quam vulpeculae diversa quaerentes diverticula, secundum illud Cantic. ii, 15: Capite nobis vulpes parvulas, quae demoliuntur vineas. Oves autem eorum, sunt simplices exterius inter eos, qui sua simplicitate falsa, multos generant et attrahunt: unde oves faetosae dicuntur. Propter hanc simplicitatem dicitur de eis, Matth. VII, 15 : Attendite a falsis Prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces. Bene autem dicuntur in egressibus abundare, non in ingressibus : quia quos generant, non ingrediuntur, nec intrant ad vitam, sed magis ipsi cum suis Doctoribus excluduntur. Matth. xxiii, 13 : Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae, quia clauditis regnum caelorum ante homines : vos enim non intratis, nec introeuntes sinitis intrare. Boves autem eorum, Doctores scilicet eorum, et praedicatores. Job, I, 14 : Boves arabant, et asinae pascebantur juxta eos : crassae, ad litteram otio impinguati, vel magis pinguedine superbiae inflati. Job, xv, 27 : Operuit faciem ejus crassitudo. Non est ruina maceriae, id est, conjunctionis ipsorum ad invicem, sine charitatis caemento. Vel, scientiae eorum philosophicae, nisi tu diruas illam qui solus potes, secundum illud Isa. v, 15: Diruam maceriam ejus, et erit in conculcationem : murus tamen Jerusalem ab eis dissipatur. Nehem, seu II Esdrae, II, 13 : Egressus sum... ad portam stercoris, et considerabam murum Jerusalem dissipatum. Nec est inter eos clamor, ad exhortandum ad pugnam contra diabolum. Exod. XXXII, 18 : Non est clamor adhortantium ad pugnam, sed magis pax mala, de qua, Isa. XXXVIII, 17 : In pace amaritudo mea amarissima.

" Beatum dixerunt. " Hic secundum totius hujus partis, in quo descripta eorum prosperitate, ostendit ipsam esse beatitudinem vulgari aestimatione.

Ait enim : Haec bona habent, in his temporalibus abundant. " Et dixerunt, " homines carnales terrena sapientes, " populum cui haec sunt, beatum, " ipsum decipientes. Isa. iii, 12 : Popule meus, qui te beatum dicunt, ipsi te decipiunt: quia non beatitudo, sed infelicitas est. Augustinus : " Nihil infelicius felicitate " peccantium. " Proverb. I, 32 : Prosperitas stultorum perdet illos. ic Beatus populus. " Hic tertium, in quo definit quid inde sentit. Quasi diceret : Sic talem populum beatum dicunt, vulgus, quod ego non dico. Imo " populus " ille " beatus " est, " cujus est Dominus, " faciens eos de familia sua, " Deus ejus, " creatione, et recreatione. Haec est sententia reginae Saba, III Reg. x, 8 : Beati viri tui, et beati servi tui, qui stant coram te semper.

Nota ergo, quod divitiae non possunt facere beatum. Primo, quia cito transeunt, Job, v, 3 : Vidi stultum firma radice, et maledixi pulchritudini ejus statim. Steriles sunt, etiam quantumcumque durent, Sapient, v, 8 : Quid nobisprofuit superbia nostra ? aut divitiarum jactantia quid contulit nobis ? Introitum ad beatitudinem regni caelestis impediunt, Matth. XIX, 24 : Facilius est camelum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum caelorum. Contra possessorem testes sunt, quod non debeant recipi, Jacob. v, 3 : Aurum vestrum, et argentum ^eruginavit, et aerugo eorum in testimonium vobis erit. In infernum includunt, et sepeliunt, Luc. XVI, 22 : Mortuus est autem et dives, et sepultus in inferno.

Sed beatum facit fidei auditus, secundum illud Proverb, VIII, 34 : Beatus homo qui audit me. Robur spei, Proverb, XVI, 20 : Qui sperat in Domino, beatus est. Reverentia timoris Domini, Eccli, xxv, 15 : Beatus homo cui donatum est habere timorem Domini. Et obedientia charitatis, Proverb. XXIX, 18 : Qui custodit legem, supple, ex charitate, beatus est, aliter non esset. Talium enim Dominus est : et ob hoc beati sunt jam in spe, postmodum heatificandi ab eo re ipsa, ipso praestante qui est benedictus per omnia saecula saeculorum. Amen.