SERMO I.

'Venite, comedite panem meum, et bibite vinum quod miscui vobis. Proverb. IX, 5.

His verbis Dominus nos invitat ad salutare convivium, in quo praeparavit pretiosum cibum et potum, corpus et sanguinem suum.

Causam tuam tracta cum amico tuo, et secretum extraneo ne reveles (Prov. xxv, 9.)

Res secreta est Sacramentum altaris, quasi sacrum secretum. Cujus causa non infidelibus, sed fidelibus est revelanda. Hoc facile in meam commemorationem (Luc. xxii, 19). Item, Psal. CXI, 7 : In memoria aelerna erit justus. Item, Estote parati, quia qua hora non putatis, Filius hominis veniet (Luc. xii, 40). Vel aliud, in quo memoria Domini possit notari.

Primum principaliter circa Sacramentum Dominici corporis notanda est causa institutionis. Haec est triplex:

I. Memoria Salvatoris. II. Sacrificium altaris. III. Cibus hominis.

Haec tria disposuit in hoc sacramento Dei sapientia contra tria vetera mala, scilicet,

1. Contra oblivionem Dei.

2. Contra debitum rapinae alienae.

3. Contra corruptionem pomi mortiferi.

Primum namque parentes in hae c tria mala ceciderunt serpentina fraude decepti, et per eos successores eorum sunt depravati.

1. De primo, Eccli. x, 14 et 15 : Initium superbia hominis, apostatare a Deo : quoniam ab eo, qui fecit illum, re-cessit cor ejus, scilicet, per oblivionem in occupatione damnosa negotiationis cum serpente, quod saepe adhuc quibusdam solet evenire.

2. De secundo, Gen. III, 6 : Vidit mulier quod bonum esset lignum ad vescendum, et pulchrum oculis, adspectuque delectabile : et tulit de fructu illius, et comedit : deditque viro suo. Et sic ambo rapinam commiserunt. Hujus rapinae similitudinem faciunt qui in usu creaturarum et rerum temporalium justitiae mensuram excedunt.

3. De tertio, Gen. ii, 17 : De ligno scientiis boni et mali ne comedas : in quocumque enim die comederis ex eo, morte morieris, id est, in bono immortalitatis corrumperis. Psal. xiii, 1 : Corrupti sunt, et abominabiles facti sunt in studiis suis. Sic qui peccatum in usum trahunt, animas suas corrumpunt, et occidunt.

Igitur contra triplex vetus malum institutum est hoc Sacramentum. Matth. xxvi, 26, et Luc. xxii, 19 : Accipite, et comedite : Hoc est corpus meum quod pro vobis tradetur. Hoc facite in meam commemorationem. Ecce prima causa institutionis hujus Sacramenti, scilicet memoria Salvatoris, contra Dei oblivionem.

Hoc pro vobis tradetur, id est, ut Agnus Dei offeretur. Ecce secunda causa, scilicet Sacrificium Altaris, contra rapinam.

Accipite, et comedite : Hoc est corpus meum. Ecce tertia causa, scilicet cibus medicinalis, contra corruptionem pomi mortiferi.

I.

Prima itaque causa institutionis hujus Sacramenti est memoria Salvatoris contra oblivionem. Ut scilicet per hoc admoniti, totam mentem et omnes sensus nostros quos a Deo avertimus, et cum pravis cogitationibus, et delectationibus vagari permisimus, a noxiis extrahente integraliter ad Dominum referamus. Hinc dicitur : Hoc facite in meam commemorationem (Luc. xxii, 19). Eusebius : "Quia corpus assumptum Dominus " ablaturus erat ab oculis, et illaturus " sideribus : necessarium erat ut die coe-" nae Sacramentum nobis sui corporis et "sanguinis consecraret, ut offerretur "jugiter per mysterium, quod offereba-" tur semel in pretium : et perennis vi" ctima viveret in memoria, et semper " praesens esset in gratia. "

Ad hanc semper habendam, scilicet memoriam Salvatoris, cogunt nos tria argumenta suae charitatis, scilicet, 1. Remissio peccatorum, 2. Redemptio impignoratorum, 3. Et continuatio beneficiorum.

1. De primo, Tsa. xliii, 25 et 26 : Ego sum ipse qui deleo iniquitates tuas propter me, et peccatorum tuorum non recordabor. Reduc me in memoriam.

2. De secundo, Eccli. XXIX, 20 : Gratiam fidejussoris ne obliviscaris : dedit enim pro te animam suam : pro te, scilicet pro haereditate regni coelesiis quasi a te impignorata Deo lidejussit, et se totum in cruce ad solvendum debitum tuum, dedit : hujus gratiam ne obliviscaris, quin eum pro ea diligas, et quantum potes, orationibus et bonis operibus debitum ei reddas. Cant. v, 2 : Aperi mihi soror mea, amica mea : quia caput meum plenum est rore, et cincinni mei guttis noctium. Aperi mihi, id est, suscipe me in mentem tuam, in memoriam, in dilectionem. Quia caput meum, scilicet divinitas, plenum est rore, scilicet misericordias ad remittendum peccata : et cincinni mei, id est, humanitas, guttis noctium, id est, effusione sudoris, lacrymarum, et sanguinis passionum, ad redimendam haereditatem tuam pro satisfactione peccatorum tuorum impignoratam.

3. De tertio, Deut. viii, 11, et seq. : Observa, et cave ne quando obliviscaris Domini Dei tui, et negligas mandata ejus : ne postquam comederis, et satiatus fueris, habuerisque cunctarum rerum. copiam, elevetur cor tuum, et non reminiscaris Domini Dei tui. Glossa Eccli. "XVII : " Sicut nullum momentum est " quo non utitur homo Dei bonitate : ita "semper debet in memoria praesens " esse. "

II.

Secunda causa institutionis hujus Sacramenti est Sacrificium altaris, contra quamdam quotidianam delictorum nostrorum rapinam. Ut sicut corpus Domini semel oblatum est in cruce pro debito originali, sic offeratur jugiter pro nostris quotidianis delictis in altari, et habeat in hoc Ecclesia munus ad placandum sibi Deum super omnia legis sacramenta vel sacrificia pretiosum et acceptum. Mal. III, 4 : Placebit Domino sacrificium Juda, et Jerusalem quasi regis et militis, id est, Christi et Ecclesiae. Item, Alexander Papa : " Nihil in sacrificiis majus " esse potest quam corpus et sanguis " Christi, nec ulla oblatio hac potior est: "sed omnes praecellil, quae pura Deo " conscientia offerenda est et pura mente " sumenda : et sicut potior est capieris, " ita potius extolli et venerari debet. "

Ad hoc sacrificium approbandum, notanda est triplex ratio mutandi vetus sacrificium. Prima est Auctoris nostri sacrificii potentia. Secunda est debitorum nostrorum exigentia. Tertia sacrificii illius insufficientia.

1. Prima ratio mutandi legis sacrificia, est Auctoris nostri sacrificii, id est, Christi potentia, qui non solum ex eo quod est Dominus et Rex universae terra, sed ex summi sacerdotii ad eum translatione potuit et debuit suum in melius sacrificium commutare, sicut Rex potest in regno suo, dum vult, numisma minus bonum innovare. Psal. CIX, 4 : Juravit Dominus, et non panitebit eum: Tu es Sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech. Non dicit secundum ordinem Aaron, vel secundum ritum Levitarum qui obtulerunt carnes hircorum et taurorum : sed secundum ordinem Melchisedech, qui obtulerat panem et vinum'.

Quid fuit necessarium secundum ordinem Melchisedech alium exsurgere sacerdotem, et non secundum ordinem Aaron ? Respondeo. Translato sacerdotio, necesse est ut legis translatio fiat. Manifestum est autem, quod ex tribu Juda ortus est Dominus, de qua secundum legem non erant sacerdotes.

2. Secunda ratio mutandi legis sacrificia, est debitorum nostrorum exigentia. Tam magnum quippe fuit debitum primorum parentum ex rapinae magnitudine, ex raptoris ingratitudine, ex laesi, scilicet Creatoris majestate : ut non solum legis sacrificia, sed totus mundus cum omni creatura non suffecerit pro satisfactione. Ad Hebr. x, 5 : Christus ingrediens mundum dicit: Hostiam, et oblationem noluisti: corpus autem aptasti mihi. Glossa : " Ingrediens munit dum, id est, homo factus, dicit : Ho- " stiam de animalibus, et oblationem de " aliis rebus noluisti, id est, non placue-

" runt tibi, corpus alitem quod prae om-" nibus sacrificiis est, quia.sine peccato, " aptasti, id est, aptum et idoneum de-" disti uniendo mihi, quod pro omnium "redemptione valeat offerri. " Psal. lxviii, 5 : Persecuti sunt me inimici mei injuste : quae non rapui, tunc exsolvebam, dum scilicet pro debitis omnium sufficiens sacrificium in cruce offerebam.

3. Tertia ratio mutandi legis sacrificia, est eorumdem insufficientia, et baec probatur a tribus: 1. Quia scilicet Deo non placuerunt, 2. Quia peccata non abstule-.runt, 3. Et quia gratiam non contulerunt.

De primo, Jerem. VI, 20 : Holocautomata vestra non sunt accepta, et victimas vestras non placuerunt mihi. Osee, VI, 6, et Matth. IX, 13 : Misericordiam volo, et non sacrificium.

De secundo, Psal. XXXIX, 7 : Holocaustum et pro peccato non postulasti. Ad Rom. III, 20 : Ex operibus legis non justificabitur omnis caro coram Deo. Ad Hebr. x, 4 : Impossibile est sanguine taurorum et hircorum auferri peccata.

De tertio, Ezech. xx, 25 : Dedi eis praecepta non bona, et judicia, in quibus non vivent. Praecepta non bona, id est, minus bona, quantum scilicet ad sacrificia et coeremonialia : in quibus non vivent, quia vitam gratia non conferebant. Ad Hebr. vii, 18 : Reprobatio quidem fit praecedentis mandati, propter infirmitatem ejus, et inutilitatem, quasi propter ejus sterilitatem, quia non conferebat gratiam.

III.

Tertia causa institutionis hujus Sacramenti est cibus hominis. Cibus, inquam, medicinalis contra pomi mortiferi corruptionem, quae causa prava infusa est per primos parentes humano generi, ut esset incurabilis, nisi subveniret medicina optima, quam posset facere prudentia Dei. Eccli. xxxviii, 4 : Altissimus creavit de terra medicamenta, id est, de carne Virginis, et vir prudens non abhorrebit illa. Ambrosius : " Corpus " Christi medicina spiritualis est, quas " cum reverentia degustata sibi devotos " purificat. "

Ad cognoscendum necessitatis medicinas corporis Christi rationem, sciendum est quod serpens malignus infudit homini per venenum cibi vetiti triplicem corruptionem : in anima scilicet tenebras ignorantioe, in carne morbum pravas concupiscentias, et mortem utrobique. Contra hoc est institutum corporis Christi medicamentum, tenebras ignorantias illustrans, morbum concupiscentias sanans, et mortem nostram mortificans.

Propter hoec tria potest comparari triplici dulci cibo et medicinali, scilicet, 1. Melli, propter primum, 2. Ficui, propter secundum, 3. Et fructui vitas, propter tertium.

1. De primo, Prov. XXIV, 13: Comede, fili mi, mel, quia bonum est. Mel corpus Christi dulce signat, Hoc bonum est: quia tenebras mentis nostras illuminat. I Reg. XIV, 29 :Vidisti quia illuminati sunt ocu- Iimei, eo quod gustaverim paululum de melle. Isaias, vii, 15 : Butyrum et mel comedet, omnis qui relictus fuerit, ut scilicet sciat reprobare malum, et eligere bonum. Psal. XXVI, 1 : Dominus illuminatio mea, et salus mea. Ttem, Accedite ad eum, et illuminamini (Psal. xxxiii, 6.)

2. De secundo, Jerem. XXIV, 2 : Video ficus, ficus bonas, bonas valde. Ficus bis dictas, dulce corpus Christi, Dei et hominis signant. Has bis bonas sunt valde, quia mentem et carnem a morbo pravas concupiscentias sanant. IV Reg. xx, 7, Isaias jussit afferri massam ficorum, quam cum posuisset super ulcus regis, curatus est. Ulcus regis concupiscentia est carnalis, massa ficorum corpus Christi continens dulcedinem multorum bo- norum ad medicinm malorum desideriorum.

3. De tertio, Lucae, I, 42 : Benedictus fructus ventris tui, corpus scilicet Christi, quod est fructus vitae, valens ad destructionem mortis gehennaeet acquisitionem vitas aeternae. Prov. III, 18 : Lignum vitae est his, qui apprehenderint eam, scilicet, sapientiam Dei incarnatam. Hinc dicitur Osee, xiii, 14 : Ero mors tua o mors. Joan. VI, 51 et seq. : Ego sum fanis vivus, qui de coelo descendi. Si, quit manducaverit ex hoc pane, vivet in

aelernuin: et panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita... Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo : et qui manducat me, et ipse vivet propter me. Hilarius : " Accepta carne Domini et " hausto sanguine, id efficitur, ut nos in " ipso, et ipse in nobis sit. " Haec est ergo causa vitae nostrae, quod in nobis carnalibus per carnem Christum, qui vera vita est, manentem habemus, victuri per eum ea conditione qua vivit ipse per Patrem qui in eo est. Amen.