DE LAUDIBUS BEATAE MARIAE VIRGINIS, LIBRI DUODECIM.

 PROLOGUS PRIMUS.

 PROLOGUS SECUNDUS.

 LIBER PRIMUS, In quo exponitur Angelica salutatio.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 LIBER SECUNDUS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 LIBER TERTIUS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII .

 CAPUT VII.

 CAPUT IX

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 LIBER QUARTUS. DE VIRTUTIBUS MARIAE.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT I X.

 CAPUT X,

 CAPUT XL

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV,

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX,

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV,

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 LIBER QUINTUS. DE PULCHRITUDINE MARIAE.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 LIBER SEXTUS. DE APPELLATIONIBUS MARIAE.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT II.

 CAPUT III

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL

 CAPUT XII.

 LIBER OCTAVUS. DE HIS QUAE PERTINENT AD TERRAM, ET POSSUNT FIGURARE MARIAM.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 LIBER NONUS. DE RECEPTACULIS AQUARUM, QUAE FIGURANT

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI .

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 LIBER DECIMUS. DE AEDIFICIIS QUIBUS MARIA FIGURATUR IN BIBLIA

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 CAPUT XXXI,

 LIBER UNDECIMUS. DE MUNITIONIBUS ET NAVIGIIS, QUAE POSSUNT SIGNA RE MARIAM.

 CAPUT I.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII,

 caput viii.

 CAPUT IX.

 LIBER DUODECIMUS. DE HORTO CONCLUSO. CUI SPONSUS COMPARAT MARIAM, IN CANTICIS

 CAPUT I.

 sig. I.

 sig. II.

 g III.

 sig. IV.

 sig. VI.

 sig. VII.

 sig. VIII.

 sig. IX.

 g X.

 g X.

 sig. XII.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 g I.

 g II. Christus verbum Patris,

 sig. III.

 sig. IV. Ventus. Ventus, id est, Spiritus sanctus. Ventus scilicet Auster, qui perflavit hunc hortum. Cantic.IV, 16 : Surge, Aquilo et veni, Auster pe

 sig. V.

 sig. VI.

 g VII. Imber. Imber Christus, de quo dicitur, Osee, VI, 3 : Veniet quasi imber nobis temporaneus et serotinus. diluculum.) Quomodo descendit imber et

 sig. VIII. Pluvia.

 sig. IX. Vapor. Vapor, id est, Filius Dei, de quo dicitur, Sapient.VII, 25 : Vapor est, virtutis Dei,

 sig. X. Ignis . Ignis, id est, Filius Dei, qui dicitur ignis consumens

 sig. XI.

 XII

 sig. XIII. Angelus. Angelus , scilicet magni consilii, qui de caelo descendens ingressus est in eam.

 sig. XIV,

 sig. XV.

 CAPUT VI.

 sig. I. Vitis.

 g II. Oliva.

 sig. III.

 sig. IV.

 sig. V. Palma.

 sig. VI, Cypressus.

 sig. VII.

 sig. VIII.

 sig. IX.

 sig. X. Myrrha. Quasi myrrha electa dedi suavitatem odoris . Myrrha est arbor in Arabia quinque cubilis crescens in altum, odorifera , albae spinae si

 sig. XI.

 sig. XII.

 sig. XIII.

 sig. XIV.

 sig. XV. Balsamus.

 sig. XVI.

 sig. XVII.

 sig. XVIII. Lignum.

 g XIX. Virgula,

 sig. XX.

 g XXI. Malusgranata.

 sig. XXII. Ficus.

 sig. XXIII. Amygdalus.

 sig. XXIV, Mortis,

 sig. XXV. Sycomorus.

 sig. XXVI, Abies.

 sig. XXVII Salix.

 g XXVIII. Oleaster.

 sig. XXIX. Pinus.

 sig. XXX. Castanea,

 sig. XXXI .

 sig. XXXII.

 sig. XXXIII. Ulmus.

 CAPUT VII.

 sig. I.

 sig. II .

 g III.

 sig. IV.

 sig. v.

 sig. VI. Tota pulchra es, amica mea ,etc.

CAPUT III.

Ave, Maria.

Nota, quod sicut nomen Filii effunditur in septem nomina, Isaiae, IX, 8, ubi dlicitur : Et vocabitur nomen ejus, Admirabilis, Consiliarius, etc, sic et nomen Mariae per suas interpretationes potest convenienter effundi. Unde ei dicitur, Cantic. I, 2 : Oleum effusum nomen tuum, etc. Interpretatur enim Maria illuminata , vel illuminatrix, vel illuminans, vel stella maris, vel sminira maris, vel secundum quosdam maris hyas, vel mare arnarum, vel Syro sermone Domina.

Quatuor autem istarum interpretationum magis habentur in usu, scilicet illuminatrix, Domina, mare amarum, stella maris. Illuminatrix et stella maris proprie fuit in Filii nativitate, quando emisit radium totum mundum illuminantem, et mundo edidit lucem veram, quando scilicet verus sol justitiae exortus est ex ea. Domina proprie in Filii oblatione, quando ipsum praesentavit in templo, ubi totus conveniebat mundus, quasi totum mundum volens de ipso mittere in seipsam. Quod etiam adhuc: designat ejus imago Filium tenens quasi ad dandum illum. Item, Domina, sicut dicit Dama cenus : " Anna genuit Mariam, id est, gratia Dominam. Maria enim omnium creaturarum facta est Domina, creatoris omnium mater existens . " Amarum matre in Filii passione, quando scilicet animam ipsius Filii pertransivit gladius. Beatus Bernardus : " Plusquam marty-

rem non immerito praedicemus, in qua nimirum corporeae sensum passionis ex cessit compassionis affectus . "

Item, Illuminatrix est: quia tenebras nostras, id est, nos tenebrosos illuminat multis modis, sicut inferius ostendetur. Domina : quia nos protegit tamquam turris fortissima, ut supra, et adversarios nostros reprimit et expugnat, quibus est terribilis ut castrorum acies ordinata . Stella maris : quia dirigit vias nostras per mare hujus mundi. Mare amarum : quia nobis amaricat noxias mundi delicias. Roganda est ergo assidue, ut nomen suum interpretatur in nobis, ut scilicet illuminet tenebras nostras, noxias nobis amaricet delicias, vias nostras tamquam stella maris regat et dirigat, tamquam Domina comprimat tempestates, et adversarios nostros puniat et compescat.

Nunc de singulis interpretationibus aliquantulum diffusius videamus.

Illuminata a Patre luminum, a quo descendit omne datum optimum , et cujus dono tot habuit in se luminaria, quot virtutes. Et ita hoc nomen, Maria, ei singulariter et excellenter convenit : quia pro omnibus post Filium suum plura dona habuit gratiarum. Illuminata etiam per gratiam Spiritus sancti, quando in utero sanctificata, et quando Spiritus sanctus supervenit in eam. Item, illuminata a Filio Dei vero sole justitiae in illius conceptione, quem totum in corde, totum suscepit et portavit in ventre: nec potuit esse non illuminata, quae fontem luminis susceperat in se totum. Ideo dicitur, Apocal. xii, 1 : Mulier amicta sole. Ipsa etiam tamquam ex sole ex respectu divinitatis beatificatur a generationibus universis. Unde dicit, Luc. I, 48 : Quia respexit humilitatem ancillae suae. Ecce quod a sole illuminata. Ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes. Ecce lunae pulchritudo et lumen.

Illuminatrix . Ideo postquam dicta est pulchra ut luna, dicitur electa ut sol : quia sicut sol radiis suae claritatis illuminat mundum, sic ipsa suis virtutibus et exemplis populum irradiat Christianum. Unde dicit, Eccli. XXIV, 45 : Illuminabo omnes sperantes in Domino. Alios nequaquam. Ipsa enim illuminat Ecclesiam militantem signatam per arcam Noe, quam illuminabat fenestra crystallina, quae figurabat Mariam. Illuminat et triumphantem. Unde dicit, Eccli.XXIV, 6 : Ego feci in caelis ut oriretur lumen indeficiens, id est, ego genui Christum qui est in caelis lumen indeficiens. Propter hoc de ea canitur, quod vita ejus inclyta cunctas illustrat Ecclesias, id est, militantem et triumphantem. Ipsa etiam post Filium est illa vera lux, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum, supple, qui illuminatur. Unde dicit ei. Pater, Isa. xlii, 6 : Dedi te in lucem gentium, etc. Ad hoc etiam signandum media nocte peperit lucem veram, ut mediante partu suo illuminaret populum suum in tenebris ambulantem. Ipsa est etiam via illa per quam spargitur lux, et dividitur aestus super terram . Contra hanc illuminatricem rebellant haeretici, Judaei, pagani, et blasphemi. Unde, Job.XXIV, 13 : Ipsi fuerunt rebelles lumini, etc. Sed inimicos ejus persequentur tenebrae, sicut dicitur,Nahum, I,8.

Dicunt autem quidam, quod interpretatur illuminatrix mea. Ipsa enim illuminatrix nostra est Filio mediante, qui, Joan. IX, 6 et seq., fecit kitum ex sputo, quo illuminavit caecum natum : in quo latet maximum sacramentum. Saliva descendens de capite Jesu, Dei sapientia, quae dicit, Eccli.XXIV, 5 : Ego ex ore Altissimi prodivi, etc. Ex hac saliva et terrae nostrae natura confectum est collyrium, quo illuminatum est genus humanum, designatum per caecum illum, per Iidem scilicet Verbi incarnati. Unde quidam :

Est caro nostra lutum, verbi sapientia sputum. Est genus humanum (ali medicamine sanum.

Est autem triplex oculus. Oculus contemplationis, quo videtur Deus et quae in Deo sunt, qui per culpam Adae omnino est exstinctus. Est oculus rationis, qui videt animum et quae in eo sunt, qui per illud peccatum lippus est effectus. Est oculus carnis, qui videt mundum et quae in eo sunt, qui ad carnis concupiscentiam est apertus. Unde dicitur de primis parentibus, Genes, III, 7, quod gustato fructu vetito, statim aperti sunt oculi amborum, id est, rivi concupiscentiarum. Duo primi per fidem incarnationis sanantur, sed tertius per hoc collyrium excaecatur. Aliter, duplex collyrium, incarnatio, et passio Salvatoris. In primo saliva et pulvis de terra pulvere facta caro : de saliva, ut dictum est, hoc collyrium dicitur Christi, quo illuminavit oculos caeci nati , id est, generis humani. Secundum collyrium dicitur Raphael, qui interpretatur medicina Dei, quod confecit de felle et jecore piscis assi, quo illuminatus est Tobias. Piscis assus Christus passus, qui in veru crucis assatus, pastus est felle, et potatus aceto, sicut dicit per Psalmum lxviii, 22. cujus amaritudines si cum amaritudine recolantur, illuminant oculos spiritales.

Illuminans, Quidam dicunt illuminans eos, id est, Christianos vel familiares suos : quia videlicet documentis suis quae habentur in Evangelio, docuit nos vivere christiane. In multis etiam docuit ipsos Apostolos doctores Ecclesiae. Edidit etiam nobis lucem veram quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum . Impetrat etiam jugiter gratiam peccatoribus tenebrosis, qui nisi per gratiam non illuminantur.

Sic ergo possumus effundere nomen Mariae in nomina supra dicta, ita tamen quod intelligantur antonomastice et cum articulo arctante communem appellationem ad propriam et singularem Mariae personam per appropriationem. Cum ergo dicimus, Ave, Maria, debemus humiliari coram ea tamquam servi coram Domina. Debemus etiam de peccatis conteri, reducentes ad memoriam suam et Filii passionem, cui ex peccatis nostris dedimus causam. Debemus etiam memorare inter quae versamur pericula, et tenebras ignorantiae nostrae, ut sic in corde contrito et humiliato, quod nec ipsa nec Filius ejus despicit, impetremus ab ea lumen gratiae, et ducatum inter pericula,

Stella maris. Videamus primo quare , stella, deinceps quare stella maris. Stella, propter excellentiam sui status. Unde dicit, Eccli.XXIV, 7 : Ego in altissimis intrab itavi. Excellens enim fuit in ortu : quia ante sanctificata quam nata : nata est enim filia gratiae cum omnes alii nascantur filii irae . Quod signatum esl in hoc quod fuit filia Annae, quae gratia interpretatur. Cantic. VI, 8 : Unu est matris suae, electa genitrici suae. Excellens in vita, juxta humanam consuetudinem: quia virginitatem vovit, licet sterilis maledicetur in lege: et quia humillima, cum multi superbiant de virginitate : et quia fidelis et credula, licet quod ei promittebatur, videretur impossibile, scilicet quod virgo conciperet et pareret manens virgo. Per votum enim virginitatis et excellentiam humilitatis Deo placuit : sed per iidem concepit. Unde et per aurem dicitur concepisse, id est, per fidem doctoris : quia fides ex auditu . Ideo dicitur ei : Beata quae credidisti, etc, . Excellens etiam fuit in partu : quia sine dolore natura mirante suum peperit genitorem. Excellens etiam in sua assumptione super omnes Angelorum ordines exaltata. In omnibus enim istis et multis aliis consistit excellentia stellae nostrae.

Quia fixa in firmamento caeli, id est, Scripturae, per jugem meditationem legis divinae : vel in bonis caelestibus per desiderium et amorem aeternorum tamquam filia vera Abrahae cui promissum est, Genes.XXII, 17 : Multiplicabo semen tuum sicut stellas caeli.

Quia clara et lucida sanctitatis exemplo, illuminans mundum multiplici virtutum radio, sicut infra assignabitur. Clara etiam per vitae puritatem, non habens in se maculam, sicut luna in praesenti. Unde et ei dicitur, Cantic. IV, 7 : Tota pulcha es amica mea, et macula non est in te.

Quia tota ignea per charitatem, maxime ex quo illum concepit, qui ignis consumens est . Vel etiam ignea per virtutum universitatem. Virtutes enim igneae naturae sunt : et ideo sursum trahit, quia locus ignis sursum est.

Quia parva apparuit, per humilitatem se offerens Domino in ancillam, cum postularetur in matrem, sed postea magnam se esse testatur dicens, Luc. I, 48 et 49 : Beatam me dicent omnes generationes. Quia fecit mihi magna qui potens est. Ideo ipso dicitur luminare quod minuitur in consummatione .

Quia attractivae naturae. Algabichius

Philosophus : " Ea est natura stellarum respectu vaporum, quae adamantis respectu ferri, " Cum sit ergo stella, trahit ad Filium Auidos per vitia, sicut patet de Theophilo, Dicat ergo ei omnis fidelis anima : Trahe me post ic, etc, . Ipsa est enim cortina totius munditiae precibus, meritis, et exemplis praecedens et trahens post se omnes cortinas tabernaculi, id est, Ecclesiae Dei . Spiritus et sponsa dicunt : Veni. Et qui audit, dicat : Veni .

Quia tempore gelicidii lucet et scintillat clarissime : quod apparuit in dominica passione, quando caeterorum charitas refriguit, et ipsa sola quasi de nocte totam Ecclesiam illustravit.

Quia stella dicitur a stando. Stare enim obedientis est, et de ipsa dicitur : Adstitit regina, etc. .

Quia coruscans et rutilans, per excellentissimam conversationem.

Quia adspectum et effectum habet ad terram, id est, ad terrenos, quorum procreat negotia, et maxime ad servum et amatorem suum, cui dicit : In via hac qua gradieris, firmabo super te oculos meos .

Propter motum continuum : quia continue movebatur de virtute in virtutem, de uno bono ad aliud, de activa ad contemplativam. Beatus Bernardus : " In via Dei non progredi, retrogredi est. "

Propter praestitam obedientiam. Baruch, III, 35, de stellis : Vocatae sunt, et dixerunt : Adsumus.

Quia illuminat quos custodit, et a quibus ejus dilectio custoditur. Baruch, III, 34 : Stellae dederunt lumen in custodiis suis, et laetatae sunt.

Quia contra diabolum pugnat pro servis suis. Judicum, v, 20 : Stellae manentes, etc.

Quia Filio assignat quidquid bonum recepit ab eo. Baruch, III, 35, de stellis :

Luxerunt ei cum jucunditate, qui fecit illas.

Quia fuit et semper est in dextera Dei. Apocal. I, 16 : Habebat in dextera sua stellas septem,.

Quia pro aeternis semper servivit, non pro temporalibus. Proverb. III, 16 : Longitudo dierum, in dextera ejus, etc. Creditur etiam ad Filii dexteram residere.

Quia suo modo vigilat de nocte ad ipsam noctem illuminandam.

Quia hilariter dat lumen suum. Baruch, III, 35 : Luxerunt ei, non sibi, non mundo, cum jucunditate.

Quia valde pulchra creatura per vitae honestatem. Siquidem stella pulchra est ex omni sui parte. Et Mariae dicitur, Cantic, IV, 7 : Tota pulchra es, amica mea, etc. Nonne tota pulchra, quae non habuit maculam, neque rugam ? Nonne tota pulchra, quae a planta pedis usque ad verticem pulchra ? (Et hoc ostenditur infra, titulo de pulchritudine ejus.)

Quia navigantes per mare mundi introducit in portum salutis. Ideo signatur per stellam quae Magos adduxit ad Christum qui est portus salutis. Unde, Matth. II, 9 : Ecce stella quam viderant, etc. Et statim sequitur, v. 10 : Ei mirantes domum, invenerunt puerum, qui est ille portus.

Quia quandoque quasi ridere videtur : quia peperit risum et gaudium nostrum, et in ipsa et per ipsam nobis arrisit Pater. Unde in figura ejus dixit Sara, Genes. xx, 6 : Risum fecit mihi Dominus, etc. Et propter hoc corridendum et congaudendum est ei. Unde sequitur in verbis Sarae : Quicumque audierit, corridebit mihi, id est, congaudebit, dicit Glossa.

Quia firmamentum adornat, id. est, Ecclesiam tamquam pulcherrima mulierum . Pulchra in uterina sanctificatione, pulchrior in Christi conceptione, pulcherrima in sua assumptione. Eccli.XXVI,

21 : Sicut sol oriens mundo in altissimis Dei, sic mulieris bonae species in ornamentum domus ejus.

Quia noctem illuminat. Illuminat enim noctem illam solitariam nec laude dignam, quae ab Heva defluxerat usque ad ipsam. Nam in ortu ejus meliorari omnia inceperunt.

Quia radiis suis terram illustrat, id est, terrenos. Repleta enim gratia septiformi, nos replet de sua semper plenitudine, nobis refundens gratiam, nisi steterit per nos.

Quia futuros eventus praegnosticat. Cometes enim quando oritur, signum est mortis principum, et ipsa mortis Christi qui est princeps pacis , et diaboli qui dicitur princeps mundi . Ideo dicitur, Jerem, xlvi, 12 : Fortis impegit in fortem, id est, diabolus in Christum : et ambo pariter conciderunt sed dissimiliter. Illud impletum est in Dominica passione.

Quia astrologos verificat : imo super astrologos, id est, Prophetas, qui in his quae de partu ejus praedixerant, per eam fideles inventi sunt, sicut petierat .

Quia pigros ad laborandum excitat, cum ipsa sit lucifer et stella eiatitutina : ante ortum enim ejus inutilis erat labor hominis ad vitam aeternam promerendam.

Quia navigantes per mare hujus mundi rectificat et dirigit ad portum. Unde designatur per stellam quae Magos adduxit ad Christum, quae est portus salutis. (Quaere infra.) Lucifer, Unde canit Ecclesia : Oritur ut lucifer, id est, non, tenebrosa in ortu, sicut nos qui nascimur omnes filii irae . Sed. ipsa ante sanctificata quam nata, Orta est ut lucifer, id est, tota clara, et in spe majoris claritatis, scilicet Solis justitiae, qui natus est ex ea. Et bene dicitur Maria lucifer : quia in utero suo

novem mensibus portavit lucem veram. Dicitur enim Lucifer Graece AdminBookmark a

AdminBookmark quod est lux, et AdminBookmark quod est latio.

De hoc lucifero, Job, xxxviii, 32, dicit Dominus ad Job : Numquid producis Luciferum in tempore suo ? id est, in tempore gratiae. Quasi diceret : Non tu, sed ego. Item, Lucifer clarior caeteris stellis, et Maria in singulis virtutibus sanctorum ordinibus praeeminet universis. (Adapta huic Lucifero proprietates aurorae.)

Stella matutina lucens antequam diescat : quia ortus Mariae praecessit ortum diei,id est, Christi, qui lux est et dies. Haec est stella quae vincenti promittitur in praemium. Unde, Apocal. II, 28 : Vincenti dabo stellam matutinam. Et nota, quod in ortu hujus stellae, scilicet quando gratia et dilectio Mariae oritur in corde justi, fugiunt fures, id est, daemones, quibus ipsa terribilis est ut castrorum acies ordinata. Vigiles fiunt alacriores, id. est, praelati, vel quicumque de sua salute solliciti : aegri animaequiores, operarii vigilantiores. Et bene M.aria stella matutina : quia semper fuit in mane oriendi, et numquam tendebat ad occasum peccati. Vel stella matutina, gloria aeterna, quae numquam habebit finem, et quae semper videbitur inchoare, ut dicere videatur quilibet de beatis : Et dixi: Nunc coepi , scilicet gustare, quoniam suavis est Dominus. Vel, stella matutina quilibet de beatis. Unde dicitur, Job, XI, 17 : Orieris ut lucifer. Christus etiam stella matutina. Unde, Apocal. XXII, 16, Ego sum radix, id est, sustentamentum per divinitatem, et genus David, secundum humanitatem. Matth. I, 1 : Liber generationis Jesu Christi, filii David,

Stella splendida et matutina. Hic tangit praecipuum opus suum secundum humanitatem, scilicet resurrectionem. Stel- la splendida, qua illuminavit noctem inferni. Isa. IX, 2 : Populus qui ambulabat in tenebris, etc. Bene stella quae apparet parva, et signat ejus humilitatem, qua rex descendit solvere servos incarceratos : et matutina, quia mane surrexit.

Et nota, quod triplex potest distingui stella, scilicet vespertina, nocturna, matutina, id est,vita Hevae, vita patrum antiquorum, et vita Mariae. Prima vesperus, id est, vaespirans. Haec est Heva quae toti mundo spiravit vae culpae, et vae paenae, quae scilicet stella appellatur absynthium , propter amaritudinem illatae mundo miseriae. Secunda, vita justorum, qui fuerunt et ante adventum Domini et post, quibus dicit Apostolus,ad Philip. II, 15 et 16 : In medio nationis pravae et perversae, inter quos lucetis sicut luminaria in mundo, verbum vitae continentes. Tertia lucifer, id est, vita M.ariae, cujus vita inclyta cunctas illustrat Ecclesias.

Item, Haec est stella quae apparuit Magis, quae non in firmamento, sed subter firmamentum, quasi inclinata stellarum natura in inferiori spatio aeris decurrebat. Ac si diceret cum Psalmista, Psal. xvii, 10 : Inclinavit caelos Dominus, et descendit. Nova erat stella illa, illa scilicet nuntians novitatem, de qua, Jerem. XXXI, 22 : Creavit Dominus novum super terram : Faemina circumdabit virum. Hoc novum fuit et inauditum super terram , quod faemina habuit in utero parvulum quidem tempore, sed tamen virum omni perfectione virtutum. Stella haec cum sole lucebat contra naturam stellarum omnium : luna enim et stellae superveniente solis lumine non apparent, sed absorbentur a splendore solis. Haec autem stella lucebat cum sole, nec ad lumen solis propriam claritatem amittebat, ut illius stellae quae peperit solem, privilegium demonstraret : beata enim Virgo quae verum peperit Solem, lucet

cum Filio : et quanto majori dignitate rutilat Filius, tanto majori dignitate splendet et mater, quae licet longe sit minor Filio, sicut stella minor sole, hoc tamen gaudet privilegio, quod omnis anima Deo comparata, suam reprimit claritatem. Sed quia honor filii honor est matris, in excellentia filii lucet excellentia matris, quae tantum Filium meruit generare. Quod designatur in hoc, quod stella illa lucebat de die.

Haec est stella de qua legitur, Numer. XXIV, 17 : Orietur stella ex Jacob, etc. In natura enim stellarum solent sex principaliter considerari, quae laudi stellae istius possunt congrue adaptari. Haec sunt materia, forma, quantitas, situs, motus, et virtus.

Materia, in qua consideratur incorruptio : quia cunctis corporibus citra lunam subjacentibus corruptioni, sola natura stellarum mundo manente non potest corrumpi. Merito ergo in materia nostrae stellae Virginis Mariae consideratur incorruptio, de qua materialiter natus est secundum carnem, cujus animam Deus non dereliquit in inferno, nec dedit sanctum suum videre corruptionem . Quae etiam secundum carnem penitus expers corruptionis fideliter est credenda, quae incorrupta virginitate de se genuit eum qui omnis incorruptionis est causa, ut sicut stellae quaelibet incorruptibiles de natura, sic ipsa sit incorruptibilis de gratia. Sine corruptione etiam putredinis et incinerationis in corpore creditur de mundo assumpta.

Forma, in qua consideratur plenitudo rotunditatis et perfectio : quia, sicut ratione probatur geometrica, cunctis corporibus plenior et perfectior est sphaera : omnis autem stella est sphaerica. Audi plenitudinem in hac stella : Ave, gratia plena . Audi perfectionem : Beata quae credidisti, quoniam perficientur ea quae dicta sunt tibi a Domino .Quantitas, in qua consideratur parvitas vel magnitudo : sed ita est, quod quae parvae sunt aestimationis, magnae sunt in rei veritate. Audi stellam hanc aestimatione parvam : Ecce, inquit, ancilla Domini . A udi in rei veritate magnam : Beatam, inquit, me dicent omnes generationes, Quia fecit mihi magna, etc. .

Situs, in quo consideratur eminentia vel depressio : quia quaedam stellae tamquam defixae sunt in caelo, caeterae dependunt in. inferiori loco. Verumtamen stella maris semper in caelo apparet sublimis. At illam sub pedibus styx atra videt, inanesque profundi. Verae stellae nostrae Virginis gloriosae semper in caelo sublimis est eminentia: quia exaltata est super choros Angelorum ad caelestia regna.

Motus , in quo consideratur generalis omnium circumvolutio : quia stella quaelibet mutans locum, tamen circulariter movetur circa circuli centrum : sola vero stella maris de loco nescia moveri, circuit immobile punctum quod est principium caeli, quod punctum stella maris habens in se, nescit ab ipso separari. Quae stellae nostrae Virgini bene et convenienter poterunt adaptari. Audi stellam hanc circumvolubilem : Creavit Dominus novum super terram: Foemina circumdabit virum . Audi etiam virum illum punctum, id est, simplicem esse. Beatus Dionysius, cum de partibus humanae naturae in Christo loquitur, dicit : " Ex quibus simplex Jesus ineffabiliter est compositus. " Vis audire immobilem. Boetius dicit :

Stabitisque manens dat cuncta moveri.

Vis audire illum principium. Ipsemet

dicit, Joan.VIII, 25 : Ego principium, qui et loquor vobis. Vis audire quomodo stella nostra illum habet intra se : Quod enim in ea natum est, de Spiritu sancto est . Vis audire, quod non possit ab illo discedere. Audi ipsam in Canticis, III, 4 : Tenui eum, nec dimittam.Virtus, in qua maxime consideratur generationis vel corruptionis operatio. Quia quarumdam stellarum virtus terram faecundat ad generationis operationem, quarumdam vero virtus inficit ad corruptionem. Vis audire stellae nostrae virtutem : Virtus Altissimi obumbrabit tibi . Vis audire ex hac virtute terrae nostrae foecunditatem: Dominus dabit benignitatem, et terra nostra dabit fructum suum . Vis audire generationis operationem : Generatio et generatio laudabit opera tua . Vis audire corruptionis purgationem per eamdem virtutem, audi Paulum dicentem ad Hebraeos, I, 3 : Portans omnia verbo virtutis suae, purgationem peccator ium faciens, etc.

0 vere stella mirabilis, vere laudabilis. Igitur venite, corruptioni subjacentes ad incorruptibilem, ut per eam vobis corruptibile hoc induat incorruptionem, et mortale hoc immortalitatem . Gratia vacui ad plenam, ut cum sitis vacui gratia, de plenitudine ejus sicut adipe et pinguedine repleatur anima nostra, etc. . Imperfecti ad perfectam, ut cum venerit quod perfectum est, per eam evacuetur quod in vobis ex parte est, etc. . Parvuli ad magnam, ut per eam in eo crescatis cujus magnitudinis non est finis . Humiles ad sublimem, ut per eam vos exaltet qui per eam deposuit potentes de sede . Claudicantes a semitis vestris ad circumvolubilem, ut mulier quae circumdabit virum gremio uteri sui ,

sit In circuitu populi sui ex hoc nunc et usque in saeculum '' , Debiles ad ejus virtutem, ut cum aliquis ceciderit, non collidatur : sed mater divinae pietatis supponat manum suam, etc.

Stella maris. Super illud Lucae, I, 27 : Et nomen Virginis Maria, beatus Bernardus : " Loquamur pauca super hoc nomine, quod interpretatum maris stella dicitur, et matri Virgini valde convenienter aptatur. Ipsa namque aptissime sideri comparatur : quia sicut sine sui corruptione sidus suum emittit radium, sic absque laesione Virgo parturit Filium. Nec sideri radius suam minuit claritatem, nec Virgini Filius suam integritatem. Ipsa est Igitur nobilis illa stella ex Jacob orta , cujus radius universum orbem illuminat, cujus splendor et praefulget in supernis, et inferos penetrat, terras etiam perlustrans, et calefaciens magis mentes quam corpora, fovet virtutes, excoquit vitia. Ipsa, Inquam, est praeclara et eximia stella, super hoc mare magnum et spatiosum necessario sublevata, micans meritis, illustrans exemplis. 0 quisquis te intelligis in hujus saeculi profluvio magis Inter procellas et tempestates fluctuare, quam per terram ambulare : ne avertas oculos a fulgore hujus sideris, si non vis obrui procellis. Si insurgant venti tentationum, si incurras scopulos tribulationum : respice stellam, voca Mariam. Si jactaris superbiae undis, si ambitionis, si detractionis, si aemulationis : respice stellam, voca Mariam. Si iracundia, aut avaritia, aut carnis illecebra naviculam concusserit mentis, respice Mariam. Si criminum Immanitate turbatus, conscientiae foeditate confusus, judicii horrore perterritus, barathro incipias absorberi tristitiae, desperationis abysso, cogita Mariam. In periculis, In angustiis, In rebus dubiis, Mariam cogita, Mariam invoca. Non recedat ab ore, non recedat a corde: et ut impe- tres ejus orationis suffragium, non deseras conversationis exemplum. Ipsam sequens non devias, ipsam rogans non desperas, ipsam cogitans non erras. Ipsa tenente non corruis, ipsa protegente non metuis, ipsa duce non fatigaris, Ipsa propitia pervenis : et sic in temetipso experiris quam merito dictum sit : Et nomen Virginis Maria . "

Item, Tempore hujus salutationis valde congrue appellata est Maria stella maris, quando scilicet nulli erant in caelo beati, de hominibus intellige. In mundo nulli aut paucissimi justi, sed omnes, aut fere omnes erant in mari, Id est, in amaritudine peccatorum, ignorantiae tenebris Involuti : et ideo juste stella maris, id est, miserorum nuncupata est, quae ad hoc ordinata est ab aeterno, ut per eam Dominus quantum in se est, omnium misereretur. Ideo dicit ipsa, Proverb. viii, 23 : Ab aeterno ordinata sum. Modo autem in tempore gratiae cum non solum miseris, sed et justis illuminet et beatis, magis vocanda videtur stella mundi, stella caeli. Stella mundi, id est, justorum qui propter cordis munditiam mundi appellantur : quia dum affectu devotionis ad illam respiciunt, contra pressuras mundi, consolationis ab ea beneficia consequuntur. Stella caeli: quia sua claritate omnes Illuminat ordines beatorum. Stella maris : quia omnes miseri fluctuantes In amaritudine criminum, in ipsa refugium inveniunt, quae lucem genuit fluctuantibus in hoc mari. Vel etiam stella maris : quia praecipue illuminat amaros pro peccatis : et ipsa est lumen peccatorum etiam profundissime peccantium, sicut patet in Theophilo. Item, stella maris : quia sicut stella in mari navigantibus rectae viae indicium est, sic Maria In hoc mundo tortuose viventibus, aliis rectam viam humilitatis, aliis castitatis, aliis bonae operationis, aliis contemplationis seu cujuslibet virtutis ostendit. Item, stella maris : quia navigantes mare

mundi spatiosum, ubi sunt reptilia absque numero, et animalia pusilla cum magnis, ipsam inter omnes stellas, id est, sanctos praecipue cognoscunt, ad eam frequentius spiritualibus oculis respiciunt, perditam sollicitius redeunt, secundum eam iter suum dirigunt : ipsa enim recte vivere cupientes exemplis suis dirigit, errantes ad viam reducit, periclitantes ad portum salutis deducit.

Item, Haec stella maris stellis caeteris praeeminet tribus modis, altitudine, immobilitate, luminis communione.

Altitudine : quia in vertice mundi posita, sicut caput membris, sic superextollitur caeteris stellis. Unde Poeta:

Haec vertex nobis semper sublimis. At illam. Sub pedibus Styx atra videt, manesque profundi.

Similiter et Maria universis caeli et terrae creaturis altior : quia caeteri sancti migrantes a corpore, recipiuntur inter choros Angelorum et super ordines beatorum. Unde : " Vidi speciosam sicut columbam usque super rivos aquarum. " Immobilitate : quoniam quasi in centro firmamenti constituta, caeteris vario motu modo ad ortum, modo ad. occasum tendentibus, ipsa immobilis persistit. Verte visum ad caeteros filios hominum, qui sua mobilitate corruerunt, et corruunt tota die : et sic videre poteris quomodo illa immobilis et immutata permansit : nec solum immobilis per peccatum, sed, ut breviter dicam, ad nullum promissum Angeli a voto virginitatis seu proposito titubavit. Unde et castellum appellatur fundatum supra firmam petram, quae est Christus, et similiter turris.

Luminis communione : quia caeteris sanctis Vicissim lumen suum praebentibus, haec sine vicissitudine semper aequali radio, quantum in se est, cunctis viventibus claritatem effundit. Caeteri

enim sancti jure patronatus sib i co mmissis plus possunt prodesse, et sic mortalibus sua impendunt suffragia, sed modo differenti, ut Petrus Romanis, Dionysius Francigenis, Martinus Turonicis, et hujusmodi. Pro suo etenim grege plus potest quilibet sanctus in curia Altissimi, quam pro alieno. Maria vero sicut est omnium regina, sic et omnium patrona, et aequaliter, quantum in se est, cura est illi de omnibus sine acceptione personarum, quae super omnes accepit plenitudinem dignitatis : longe enim positos illuminat radiis misericordiae suae, sed propinquos per specialem devotionem consolationis suavitate, existentes secum in patria excellentia gloriae. Et sic non est qui se abscondat a calore ejus : sicut enim tam justi quam peccatores assidue exorant Mariam, sic tam Angeli quam beati jugiter respiciunt in Mariam.

Amarum mare. Mare est generalis aquarum collectio, et proprie sic appellatur, quia aquae ejus amarae sunt, ut dicit Isidorus. Maria enim amarum mare interpretatur, et quasi quodam praesagio sic nuncupata est, et si non propter amarum paenitentiae gemitum quem non habuit quae non peccavit, propter vehementiam tamen doloris quem habuit in Filii passione sortita est nomen amaritudinis.

Dicitur enim competenter mare amarum ratione sui status in Filii passione, id est, valde amara, ut haec duo, mare et amarum, referantur ad, duplicem amaritudinem : quasi enim mare, id est, tota amara fuit pro dolore Filii, et amara valde pro excaecatione populi sui. Unde Apostolus, ad Romam IX, 2 : Continuus dolor cordi meo, etc. De hoc mari prophetice dictum est, Eccle.I 7 : Omnia flumina intrant in mare, et mare non redundat. Eccli.xl, 11 : Omnes aquae in mare revertentur, etc. Dicitur ergo, om-nia flumina, id est, omnes aquae dulces, scilicet omne genos gratiarum, et omnia charismata intrant in mare, id. est, in Mariani, et mare, id est, Maria non redundat, id est, non intumescit per superbiam, nec se revolvit per jactantiam, nec littus suum aut limitem humilitatis excedit. Audito siquidem ab Angelo : Ave, gratia plena, Dominus tecum... Spiritus sanctus superveniet in te .Ec ce quod omnia flumina intrant in mare. Respondit : Ecce ancilia Domini , Ecce quod mare non redundat. Unde et ei competit ille versus patris sui David, Psal. XXIX, 7 : Ego duri in abundantia mea, id est, in plenitudine virtutum mearum, non movebor in aeternum, id est, non tumescam superbiendo. Et haec est verissima humilitas, quae nascitur de plenitudine virtutum.

Maria est amarum mare. Propter aquarum, id est, gratiarum plenitudinem. Unde dicta est gratia plena. In mari enim nec fundus nec mensura est : nec Maria accepit gratiam ad mensuram aliorum. Eccli. I, 2 : Profundum abyssi quis dimensus est ? Haec etiam plenitudo ex eo perpenditur, quod sicut pluvia in vellus descendit in eam Filius Dei,

Propter navigii aptitudinem. Unde dicitur Christo, Psal. lxxvi, 20 : In mari via tua, etc. Et vestigia tua non cognoscentur. Per eam enim tamquam per mare venit Christus in mundum, et per eam tamquam per mare transeunt veri Israelitae ad portum felicitatis aeternae, submersis aegyptiis : quia ipsa universas haereses interemit. Vel, submersis aegyptiis, id est, daemonibus et vitiis in fluctibus lacrymarum, quae procedunt de mari, id est, de amaritudine animi, rubro per memoriam peccatorum.

Propter amaritudinum multitudinem quas sustinuit in Filii passione. Unde dicit Filio sicut Filius Patri : Omnia ex-celsa tua et fluctus tui super me transierunt , per compassionem et interiorem amaritudinem. Quia sicut dicit beatus Bernardus : " Non potuit videre Filium crucifigi sine affectu materni doloris, etsi speraret resurrecturum et mortem superaturum. "

Quia non potest exhauriri : omnes enim aquas recipit, et omnes aquas emittit, et semper plenum remanet, et ideo recipit ut emittat. Sic Maria a Deo omnes aquas gratiarum, omnem plenitudinem universorum bonorum, ut ea nobis distribuat sine diminutione plenitudinis suae. Et ideo ad locum unde exeunt flumina beneficiorum, revertuntur , id est, reverti debent per gratiarum actionem, ut iterum fluant ad nos .

item, Sicut nec maris profunditas, sic nec Mariae liberalitas potest exhauriri : indefesso enim et sufficienter dat gratiam universis, nisi per eos steterit, quam facillime invenit apud Deum. Et ipsa est sicut vellus vel spongia, unde descendit sicut pluvia in vellus,quae inuitum de facili trahunt aquam et in magna quantitate, et eam facillima compressione refundunt : sic et Maria gratiam quam invenit apud Deum .

Quia guttae ejus non possunt denumerari : et gratiae vel misericordiae Mariae innumerabiles sunt. Eccli. I, 2 : Arenam maris et pluviae guttas quis dinumeravit ? Et hoc maxime ex quo Filius Dei sicut pluvia in vellus descendit in eam.

Quia aquae ejus salsae sunt, et potatae magis sitim accendunt. Aquae istae gratiae sunt, quas distribuit Maria, quae gustatae magis accendunt desiderium. Unde ipsa dicit, Eccli. XXIV, 29 : Qui bibunt me, adhuc sitient. Nec mirum si sitim tamquam sal accendit, cum ipsa sit illud vas de quo dixit Eliseus, IV Regum, II, 20 : Afferte mihi vas novum, ei mittite in illud sal. Sal in novo vase, sapientia Dei in utero virginali. Non ergo mirum si quae tale sal accepit, tota salsa est tamquam mare : et ideo semel experti ejus dulcedinem, quanto amplius bibunt, tanto amplius concupiscunt.

Item, Dicitur etiam Maria mare amarum, sicut dicit Beda : eo quod mare, id est, mundum per gratiam suam nobis amaricat et per exemplum, et universas mundi delicias convertit in amaritudinem de se fideliter cogitanti, et mundanas amaritudines suis imitatoribus dulces facit reputari. Deuter. xxxiii, 19 : Inundationes maris quasi lac suget, scilicet imitatores Mariae. Proprius enim alveus hujus maris Mariae sanctitas est : et si tantum ad sanctos respiceret, quasi in suo alveo clauderetur, sed supervenit in eam Spiritus sanctus, ut eam faceret inundare : inundat autem quasi proprium excedens alveum, cum ipsa licet sine peccato, nihilominus tamen peccatoribus condescendit, qua inundatione tamquam lacte suos pascit. Et hae innundationes , illae sunt emissiones paradisi de quibus agitur, Cantic, IV, 13.

Dicitur nihilominus mare amarum, quia mundus fuit ei amarus. Unde et per virgam nuceam intelligitur . In nuce enim nucleus dulcedinem, testa soliditarem, cortex habet amaritudinem. Nucleus hujus nucis spiritus Mariae super mel dulcis, testa solida corpus integrum nullis umquam deliciis conquassatur, cortex exterior mundus cujus divitias spinas reputabat exemplo Filii magis eligens paupertatem.

Item, Ipsa est mare rubrum : quia per compassionem rubricata est in Filii passione. Unde dicitur Sulamitis, id est, coccinea . In ipsa enim et per ipsam spiritualis Pharao, id est, diabolus, quia in manu foeminae tradidit Dominus Sisaram cum toto exercitu vitiorum : et ejus meritis, orationibus, et exemplis transeunt veri Israelitae ab aegypto hujus mundi, primo in desertum paenitentiae, ipsa eis infundente gratiam paenitendi, et in terram promissionis per Jordanem qui interpretatur humilis descensus, id est, per ipsam Mariam, in quam descendit Filius Dei merito humilitatis ejus.

Item, Maria designatur mare fusile, de quo legitur, III Reg. VII, 23, et II Paral. IV, 2, quod in aedificatione templi positum est in latere dextro contra Orientem ad Meridiem, ut lavarentur in ea intrantes templum, nec praesumerent intrare templum polluti. Per hoc mare signatur Maria, quae fusilis est per pietatem, liquefacta per dilectionem, aenea, id est imputribilis per peccati immunitatem, sonora per divinam laudem et orationum assiduitatem. Quae speciali affectu misericordiae volentibus intrare Ecclesiam prima omnium sanctorum occurrit, ipsis gratiam interioris amaritudinis et contritionis et sonum verae confessionis infundit, ad. verum Orientem, id est, Christum Filium suum eos per gratiam suam deducit, charitatis fervore, quae per Meridiem designatur, accendit, et tandem ad dexteram aeternae beatitudinis introducit.