DE SACROSANCTO EUCHARISTIAE SACRAMENTO SERMONES PLANE DIVINI.

 PROLOGUS LIBRIQUE METHODUS.

 PARS PRIMA OPERIS. DE TRIBUS CAUSIS INSTITUTIONIS SACRAMENTI.

 SERMO I.

 SERMO II.

 SERMO III.

 SERMO IV.

 SERMO V.

 SERMO VI.

 PARS II. DE FORMA DONATIONIS.

 SERMO VII I. Quod corpus datur vclatum.

 SERMO VIII.

 SERMO IX.

 SERMO X.

 PARS III DE MIRABILIBUS DIVINAE MANDUCATIONIS.

 SERMO XI.

 SERMO XII.

 SERMO XIV.

 PARS IV. DE QUALITATE NOSTRAE PRAEPARATIONIS AD SACRAMENTUM:

 SERMO XV.

 SERMO XVI.

 PARS V. DE TRIPLICI MANDUCANDI MODO

 SERMO XVII.

 SERMO XVIII.

 SERMO XIX.

 SERMO XX.

 PARS VI. DE DUODECIM EFFECTIBUS CORPORIS CHRISTI CONTRA DUODECIM LANGUORES.

 SERMO XXI.

 SERMO XXII.

 SERMO XXIII.

 SERMO XXIV.

 SERMO XXV.

 SERMO XXVI.

 PARS VII DE TRIPLICI CONSIDERATIONE SANGUINIS CHRISTI.

 SERMO XXVII.

 SERMO XXVIII.

 SERMO XXIX.

 SERMO XXX.

 SERMO XXXI.

 SERMO XXXII.

SERMO IV.

DE TERTIO CIRCA SACRIFICIUM,

SCILICET, DE SACRIFICII NOSTRI EXCELLENTIA.

Venite, comedite panem meum. Prov. IX, 5. Et, Causam tuam, etc. Prov. xxv, 9, ut in primo sermone.

Dicto jam supra de duobus circa altaris sacrificium notandis, hic de tertio est dicendum.

III.

Tertio ergo notanda est nostri sacrificii, scilicet, corporis Christi excellentia, qua praecellit omnia legis sacrificia triplici ratione, scilicet

I. Honestatis II. Dignitatis. III. Et virtutis.

Ratione honestatis quoad saeculum, dignitatis quoad Deum, virtutis quoad suae bonitatis effectum.

I. Excellit sacrificium nostrum cratera ratione honestatis. Quod probatur a tribus : ab exteriori specie, a virginali origine, a spirituali dulcedine.

1. Primo, probatur honestas hujusmodi ab exteriori specie, quia sub nulla alia qualitate cibi posset tam munde, tam pulchre, tam honeste ministrari, sicut sub specie panis et vini : non enim sequuntur hffic inconvenientia multa, qua sequebantur illa cruenta legis sacrificia. Prov. XVII, 1 : Melior est bucella sicca cum gaudio, quam domus plena victimis cum jurgio. Buccella sicca est sacrificium nostrum sub munda specie panis et honesta. Zach. IX, 17 : Quid bonum ejus est, et quid pulchrum ejus, nisi frumentum electorum, et vinum germinans virgines ?

2. Secundo, probatur honestas ejus a virginali origine. Multum enim commendat ejus honestatem, quod a nulla corruptione, sed a virginali flore sumpsit originem. Eccli, XXIV, 23 : Flores mei fruitus honoris et honestatis, quasi flores pudicitiaemeas et virginitatis versi sunt in fructum nobilissimas et honestissimas prolis ex virginitate matris. Cant. iii, 11 : Egredimini et videte filias. Sion regem Salomonem in diademate, quo coronavit illum mater sua. Glossa : " Egredimini " ab ignorantia infidelitatis, et videte Re" gem Christum in diademate, id est, in

" carne, quo coronavit eum mater sua, " scilicet Maria, id est, honestavitin hoc, " quod est virgo non deturpans, ut alias " mulieres, sorde originalis peccati. "

3. Tertio, probatur honestas sacrificii nostri, a spirituali dulcedine, qua cunctos Christianos trahit ad se. Ut enim dicit Tullius : " Honestum est, quod sua vi " nos ad se trahit et allicit," ut scilicet res virtuosa, maxime vero talis quas abundat dulcedine pietatis, et talis res est sacrificium Dominici corporis. Eccli. xlix, 1 : Memoria Josiae in compositionem odoris facta opus pigmentarii. Memoria Josias est memoriale Salvatoris, vel sacrificium altaris. Hoc factum est opere Spiritus sancti, ex pretiosis speciebus divinitatis et humanitatis suas, ut suavissime honestatis et pietatis odore ad se trahat fideles Ecclesias. Cant. I, 1 et 2 : Oleum effusum nomen tuum : ideo adolescentulae dilexerunt te. Trahe me: post te curremus in odorem unguentorum tuorum. Hinc omnes qui vere credunt, ob spem gratias et devotionis ad hoc sacrificium videndum et orandum, ad Ecclesiam frequenter et ferventer accurrunt.

II. Excellit sacrificium nostrum castera ratione dignitatis. Quod probatur a tribus pretiosissimis rebus, ex quibus consistit, scilicet, 1. Ex carne Christi mundissima. 2. Anima justissima, 3. Deitate altissima. Haec tria in agno paschali figurata sunt, in nostro sacrificio vere futura. Exod. xii, 9:

Caput agni cum pedibus ejus et intestinisvorabitis. Caput agni significat Christi divinitatem, intestina animam, pedes carnem. Sapient. viii, 19 et 20 : Puer eram ingeniosus, id est, Filius Dei sapientia plenus : et sortitus sum animam bonam. Et cum essem magis bonus, veni ad corpus incoinquinatum. Ecce in Christo Deus, anima et corpus. Propter haec tria dicimus : " Ave salus mundi, Ver-n bum Patris, hostia vera, viva caro, dei-" tas integra, verus homo, " ex carne scilicet et anima.

Propter tantas dignitatis excellentiam habet sacrificium nostrum triplicem prae caeteris prasrogativam. 1. Deo secundum se est acceptum, 2. Angelis reverendum, 3. Hominibus adorandum. Primum est propter animam justam, secundum propter carnem mundam, tertium propter deitatem summam.

1. De primo, Mal. III, 4 : Placebit Domino sacrificium Juda, id est, Christi justi Regis, de quo Juda Rex meus. Et ecce Rex tuus venit tibi justus, et Salvator (Zach. IX, 9). Sacrificium ergo Juda Domino placet: quia corpus Christi oblatum Deus Pater approbat, in quo scilicet se maxime humiliavit usque ad mortem (ad Philip. II, 8), Patri obediendo, et de diabolo triumphando, et genus humanum redimendo. Eccli. xxxv, 9, 8 : Sacrificium justi acceptum est, et odor suavitatis est in conspectu Altissimi.

2. De secundo, Matth. XXIV, 28 : Ubicumque fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilas, id est, sancti Angeli. Leo Papa : " Circa corpus Domini aquilas " sunt quas spiritualibus alis circumvolant. " verum sancti Angeli spiritus mundi " munditiam amantes, mundum corpus " Domini venerantes, et proesonles fideles " protegentes. " Gregorius : " Quis fideli lium dubium habere possit in ipsa im-" molationis hora coelos aperiri, in illo " Christi mysterio Angelorum adesse cc choros, summa et ima sociari ? "

3. De tertio, Psal. XCVIII, 5 : Adorate scabellum pedum ejus : quoniam san-dum est. Isa. lxvi, 1. Haec dicit Dominus : Caelum sedes mea, terra autem scabel tum pedum meorum. Dicitur teira scabellum Dei et signat carnem Christi quae originaliter de terra est. Haec est nobis adoranda, quia sancta, quia Deo unita. Augustinus : "c Sciendum quia in Christo " terra est, id est, caro quae sine impie-" tate adoratur, quia a verbo Dei assump-" ta : qui enim adorat, non terram intue-" tur, sed illum potius cujus scabellum est " propter quem adorat. " Item, Augustinus : " Dicunt haeretici, Quid est quod " carnem ejus quam creaturam esse non " negas, similiter cum divinitate adoras, et " ei non minus quam divinitati deservis ? " Respondeo, Dominicam carnem, imo " perfectam in Christo humanitatem, ideo " adoro, quiaa divinitate suscepta, etdivi-" nitati in unitate personae est unita. Si " hominem separaveris a Deo, illi nec cre" do, nec servio, velut si quis purpuram " vel diadema regis per se jacens inveniat, " numquid ea adorabit ? cum ea vero Rex " fuerit indutus,periculum mortis incurrit, " si ea cum Rege quis adorare contempse-" rit. Sic etiam in Christo Domino huma-" nitatemnon solam vel nudam, seddivi-" nitati unitam, scilicet, unum Filium Dei, " verum Deum et verum hominem, si quis " adorare contempserit aeternaliter morio "tur. " Alexander Papa : " Nihil in sacri-" ficiis majus esse potest, quam corpus et " sanguis Christi : et sicut haec oblatio " potior est caeteris, ita potius excoli et " venerari debet. " Quia ergo inaestimabiliter melior est caeteris, quia Deo unita, maxime debet adorari, et docendi sunt parvuli Christianorum eam reverenter adorare.

III. Tertio, excellit sacrificium nostram extera ratione virtutis, id est, per effectum suae bonitatis. Habet enim triplicem bonum actum in triplici statu fidelium, scilicet, 1. In hoc mundo, 2. In purgatorio, 3. In coelo. In primo statu peccata quotidiana relaxat, in secundo poenam gravem alleviat, in tertio gaudium ma-

gnum generat. Hinc est, quod triplices missos celebrari solent, scilicet pro salute vivorum, pro requie defunctorum, et pro gloria beatorum. Hinc est eliam, quod hostiam sacram Sacerdos in tres partes, frangit, ut virtus sacrificii corporis Domini in proedicto triplici statu fidelium valere demonstretur.

1. De primo, Lev. v, 17 et 18 : Anima si peccaverit per ignorantiam, offeret arietem immaculatum, id est, Christum, dicit Glossa. Hinc canit Ecclesia: " Agnus " Dei qui tollit peccata mundi. " Gregorius : " Dominus dedit nobis sacramen-" tum salutis, ut quia quotidie peccamus, " et ille jam pro nobis mori non potest, "per hoc sacramentum remissionem " consequamur. "

2. De secundo, Lev. xvii, 11: Dedi sanguinem vobis, ut super altare in eo expletis pro animabus vestris, et sanguis pro animse piaculo sit. Et ideo caro et sanguis Christi, recte ab Ecclesia pro animabus defunctorum offeruntur, ut a poena purgatorii qua pro residuo poenitentiae suoe ligati sunt, absolvantur. Augustinus : " Orationibus et eleemosynis sanctae Ec-" clesiae, et sacrificio salutari, non est dubium defunctorum animas relevari, " ut cum eis misericordius agatur a Do-" mino, quam eorum peccata meruerunt " in hoc mundo.

3. De tertio, Lev. x, 14 : Pectusculum quoque quod oblatum est, edetis in loco mundissimo tu et filii tui, ac filise tuae tecum. Pectusculum quod scilicet optitimum et dulcissimum est animalium, signat dulcedinem corporis Christi, in quantum comeditur in loco mundissimo, id est, in quantum delectat beatos in eo quod plurimum gaudent et congratulantur in hoc sacrificio de memoria suae redemptionis, de adspectu nostras salutis, de admiratione divinas bonitatis. Vel certe pectusculum, comeditur in loco mundissimo, quia dulcedine corporis .Domini qua hic pascimur in velamine et sacramento, ea fruuntur beati visione manifesta in caelo. Apocal. ii, 17 : Vincentidabo manna absconditum. Infra, dicit Glossa, meipsum qui sum panis vivus, qui de caelo descendi (Joan. VI, 51). Quod manna etsi nunc manet absconditum, tunc erit manifestum, habens omnis saporis delectamentum, hinc dicit Complenda : " Perficiant in nobis Domine sali cramenta, quod continent: ut quae nunc "specie gerimus,rerum veritate capiamus,)) id est, corpore Christi, manifesta visione

videamus, vel perfruamur secundum illud : Qui diligit me, diligetur a Patre meo : et ego diligam eum, et manifestabo ei meipsum (Joan. xv, 2D. Et in illa Domini visione erit nobis omnis boni plena fruitio. Psal. xv, 10 : Adimplebis me Isetilia cum vultu tuo. Psal. XVI, 15 : Satiabor cum apparuerit gloria tua. Amen.