12 EX S. G. CONCILII

hoc vellet alios creare canonicos praeter decem. Et hunc errorem obrepsisse, ait advocatus, persuadet primum respon- sum redditum ; nimirum : « satis provisum si Episcopus ad mentem decreti S. C. C. die 22 Fel. 1876 in posterum lit- teras collativae vel commendatitias nemini tradat incon- sulta S. Congregatione ». Nam haec responsio non satisfacit intentioni decem canonicorum, qui non quaerebant de nu- mero fratrum, sed de exclusiva participatione massae cho- ralis.

Vel secundo loco fìngi potest, notat patronus, S. C. O. nec a longe suspicari potuisse, tam pauperem fuisse mer- cedem aliis canonicis tribuendam, qui omnia onera sustine- a n t canonicalia, praeter mercedem.

Praeterea, advertit patronus, etiam alterum deest requi- situm pro valore decreti, ne scilicet Episcopus facultate sibi concessa abusus sit. Iamvero in themate Episcopi executor erat voluntarius; sed executor voluntarius locum habet in hypothesi gratiae non factae, sed faciendae ab ipso execu- tore rescripti.- Formula commissionis huius regulariter est « cognita veritate precum, si expedire tibi visum fuerit » vel similia. Hoc in casu executor non solum debet cogno- scere de precum veritate, sed etiam de valore causae pro gratia concedenda: executor enim hoc in casu est qui pro- prie, auctoritate quidem sibi commissa, gratiam facit. Gra- tia est ergo effectus rationabilis iudicii ipsius executoris. (Santi, prael. iur. can. vol. I, tit. III, § 31).

At aliter se Andriensem Episcopum gessisse, urget pa- tronus, et hoc patet si ea recolantur, quae de reditus parti- tione supra explicata sunt. Nam ex canonicis plus viginti, qui idem onus in Ecclesia suscipiunt; sunt decem, qui to- tam habent mercedem; alii vero sine mercede laborant.

Sed contendit procurator, decretum Episcopi maximam continere iniquitatem, quia vera non est illa canonicorum assertio: redditus nempe ita esse diminutos, ut satis non sint pro constituendis distributionibus choralibus, quia non pertingunt summam libellarum 206. Nam, ait patronus,