Capitulus S

Speusippus.

Quod speusippus uidetur sequi magis Pictagoricos quam Platonem in posicione principiorum mathematicorum. I III e.

Sciencia.

Quod omnes sciencie bonum quoddam appetentes et qua indigent inquirentes derelinquunt cognicionem ipsius uniuersalis et quamuis auxilium tale omnes artifices ignorare et neque inquirere non est bene racionale.

I III g.

Quod sciencia est certitudinalis cognicio et est necessariorum que sunt ingenita.

VI II b.

Quod sciencia est habitus demonstratiuus ex demonstracione causatus et quecumque alie cause posite sunt in analeticis. Ibidem, c.

Quod sciencie (non) est rectitudo.

VI VII c.

Quod sciencia nichil est melius, manifestum est. VII II d.

Quod sciencia est duplex, in habitu et in actu.

VII III c.

De sciencia ponit tres diuisiones: in habitu in actu, in uniuersali in particulari, et in habitu ligato et non ligato.

Ibidem, per totum.

Sciens.

Quod sciens, ut dixit socrates, non trahitur a passionibus. VII II c.

Sompnus.

Quod in sompno nequaquam manifesti sunt boni et mali, quia sicut dicunt homines secundum dimidium uite nichil differunt felices a miseris.

I XI d.

Quod sompnus est quies anime secundum quod est studiosa et praua. Ibidem.

Superbus.

Quod superbus et fictor fortitudinis assimulantur audaci, quia circa terribilia; set non sustinent, propter quod multi eorum timidi.

III XI e.

Sanitas.

Quod sanitas recipit magis et minus, cum non sit una commensuracio sanitatis in omnibus hominibus. X III b.

Sophiste.

Quod sophiste ut uideantur sapientes uolunt inopinabilia arguere. VII II e.

Quod sophiste quidam promittunt se docere politicam, qui tamen non operantur secundum ipsam; set magis operantur politica quedam conuersantes ciuiliter, (qui) uidebuntur quadam potencia hoc agere et experiencia magis quam per operacionem mentalem.

X XIV a.

Quod sophiste si fuissent politici racionale erat quod operarentur ciuiliter et facere amicos uel filios uel quoscumque alios politicos, quia non possint ciuitatibus aliquid melius relinquere quam facere eos politicos, neque sibi ipsis quam agere politice. (ibidem, b.

Quod sophiste ualde longe uidentur esse non solum ab opere, set eciam a sciencia doctrine politice, quia nesciunt qualis sciencia esset politica neque circa quanta consideretur.

Ibidem, c.

Quod sophiste ponebant politicam idem rethorice.

Ibidem.

Quod sophiste non perficiunt quod promittunt et ideo conuenienter accusantur.

IX I d.

Sermones.

Quod si sermones qui (consonant) in operabilibus consonant operibus, eis est consenciendum; si autem dissonant, sunt suscipiendi sicut leues tantum qui sonant in aere. X XIII e.

Quod sermones in hac sciencia non sufficiunt ad inducendum hunc finem, id est ad faciendum homines studiosos, quia si essent sufficientes, tunc illi qui docent essent digni magna remuneracione.

X XIV b.

Quod sermones morales exhortatorii quamuis prouocent liberalem iuuenem ad bonum et faciant utique katacotimum ex uirtute, multos tamen qui non sunt nati obedire uerecundie set timori et pene, (quia) cum persequantur proprias delectaciones ut per se bonum, non possunt transmutare in bonum. Ibidem.

Quod sermo et doctrina per se non sufficere facere homines studiosos, quia uiuentes secundum proprias passiones non possunt persuaderi; et ideo oportet quod anima sit preparata ad gaudendum in bonis et odiendum mala per consuetudinem, sicut terra non bene nutrit (semen), nisi bene sit culta. Ibidem, d.

Sermones.

Quod sermones secundum materiam expetendi sunt. II ii b.

Quod sermo particularis de operabilibus caret certitudine, neque cadit sub arte.

Ibidem.

Quod sermones uniuersales sunt communiores, set particulares sunt ueriores. II VI a.

Quod sermones in passionibus et accionibus minus sunt credibiles operibus.

X I d.

Quod sermones ueri non solum ad scire utilissima, set ad uitam, quia conuenientes operibus dicentis creduntur et prouocant intelligentes uiuere secundum se ipsos. Ibidem, g.

Quod sermones eudoxi credebantur propter moris uirtutem magis quam propter se ipsos.

X II b.

Signum.

Quod signum generati habitus oportet facere superuenientem in opere uoluptatem uel tristiciam.

II ii d.

Scire.

Quod scire ad uirtutes parum aut nichil potest.

II III d.

Sex.

Quod sex est medium secundum rem; equaliter enim excedunt et exceduntur; et hoc secundum arismeticam proporcionem. II V a.

Superfluitas.

Quod superfluitas et defectus corrumpunt, medietas autem saluat. II V c.

Superhabundancie.

Quod superhabundancie et defectus non est medietas, quia sic superhabundancie esset superhabundancia et defectus defectus.

II V g.

Senes.

Quomodo senes plebis se habent ad Helenam.

II VII f.

Quod senes et seueri non sunt amatiui, breue enim in ipsis quod delectacionis; nullus enim per diem commorari potest cum tristi uel non delectabili, quia natura fugit triste et appetit delectabile.

VIII V c.

Quod senes et seueri tanto minus fiunt amici quanto magis sunt discoli et minus colloquiis gaudent; hec enim maxime uidentur esse amicabilia et factiua amicicie; et ideo iuuenes qui multum sunt in gaudiis statim sunt amici, senes autem non, neque seueri. Ibidem, f.

Quod senibus debemus honorem in assurgendo et inclinando. IX II f.

Sentire.

Quod sentire et intelligere sint delectabile, quia quicumque uidet et audit et intelligit, sentit et percipit se operari hoc, set qui sentit se sentire sentit se uiuere et esse, esse autem et uiuere maxime est delectabile, quia uiuere est secundum se ipsum bonum. IX XI d.

Sensibilia.

Quod sensibilia non facile possunt determinari, quia iudicium eorum est in sensu.

II VII g.

Sanis.

Quod sanis corpore sunt sana ea que sunt simpliciter sana, set infirmis alia.

III VIII c.

Studiosus.

Quod studiosus uolens non operatur praua.

IV XII f.

Sciencia.

Quod sciencia uidetur eadem contrariorum esse.

V I b.

Salomon.

Quod Salomon dixit: ad hoc quod sit felix debitum est finem inspicere. I VIII a.

Quod Salomon dixit quod moderate habentes exteriora contingit agere secundum uirtutem que oportet. (x) XIII c.

Sapiencia.

Quod sapiencia est certissima scienciarum.

VI V b.

Quod sapiencia est uniuersalis, et non est quedam particularis sicut Homerus in margice dixit. Ibidem.

Quod sapiencia est capud scienciarum et ideo est honorabilissimorum. Ibidem.

Quod sapiencia non est circa utilia, quia sic multe essent sapiencie. Ibidem, c.

Quod sapiencia nichil speculatur ex quibus erit felix homo. VI IX a.

Quod sapiencia pars existens tocius uirtutis in haberi facit et in operari felicem.

Ibidem, d.

Quod sapiencia dignior est quam prudencia, sicut ostendit per racionem et exemplum.

VI X g.

Sapiens.

Quod sapiens nullus est natura.

VI VIII f.

Quod sapiens speculatiuus preter necessaria uite quibus omnes indigent et in quibus ipse modicis contentus est per se sufficientissimus est ad speculandum, quamuis ad bene esse ipsius ualeat consorcium conphilosophancium.

X x d.

Quod sapienti omnia existunt que dicta sunt de felice contemplatiuo, et ideo erit deo amantissimus, et felix secundum suam operacionem.

X XIII g.

Speculari.

Quod speculari aliquando nocet ad sanitatem.

VII XIV d.

Quod speculanti nullo talium, id est exteriorum, ad operacionem necessitas est, set sunt impedimenta ad speculacionem; set secundum quod homo est et pluribus conuiuit, opus habebit talibus ad humaniter conuersari.

X XI g.

Speculacio.

Quod speculacio humana que est felicissima cognatissima est et similima diuine que eminencia differt ab omnibus. X XII e.

Quod quantum pertendit se speculacio, et felicitas; et quibus magis existit speculari, et felices esse, non secundum accidens set secundum speculacionem. X XII g. (sensus)p quod sensus non accipimus ex multociens uidere et audire, set e conuerso (habentes) usi sumus. II I c.

Quod nichil differt ut dicatur sensus operari uel id in quo est sensus, id est animal.

X VI a.

Quod sensus non est dominatiuus actus.

VI I d.

Scientificum.

De scientifico et racionatiuo.

VI I c.

Suspicio.

Quod suspicio et opinio non sunt uirtutes.

VI II a.

Synesis.

Quod synesis est de quibus aliquis dubitat et consiliatur; propter quod circa eadem quidem prudencie est. VI VIII b.

Quod synesis est iudicatiua solum.

Ibidem.

Senes.

Quod senes et experti et prudentes propter hoc quod habent limpidum uisum, ex experiencia uident efficaciter principia operabilium que alii non uident. VI VIII g.

Scire.

Quod scire non facit magis operatiuum.

VI IX a.

Socrates.

Quod socrates dicebat omnes uirtutes prudencias et in hoc peccabat; set sine prudencia non esse, in hoc bene dicebat. VI X c.

Sillogismus.

Quod in sillogismo continentis et incontinentis oportet esse quatuor proposiciones.

VII III e.

Satirus.

Quod satirus, qui Philopator cognominatus est, superhabundauit in amore patris in tantum quod uidebatur desipere. VII V b.

Superhabundancia.

Quod superhabundancie delectabilium eligibilium natura praue et fugiende sunt.

VII V b.

Quod superhabundantes malicie humanam naturam (uel insipiencie) non sunt simpliciter malicie, set bestiales uel egritudinales. VII V e.

Simpliciter.

Quod simpliciter est quod per se est, et secundum quid quod per accidens. VII XI b.

Species morum.

Quod species morum fugiendorum sunt tres: malicia, incontinencia, bestialitas.

VII I a.