SERMO XIV.

DE TRIBUS MIRABILIBUS

IN CORPORIS CHRISTI PERCEPTIONE.

Venite, comedite, etc. Prov. IX, 5. Ut supra. Mirabilia opera tua Domine, et anima mea cognoscit nimis. Psal. cxxxviii, 14.

Dicto parum superius de tribus mirabilibus divinae operationis, quae considerantur in Domini corporis consecratione, et postea de tribus aliis in ejusdem corporis possessione : hic dicendum est de tribus ultimis considerandis in ejus perceptione.

I. Mirabile est, quod corpus Christi dum manducatur, non minuitur. II. Quod si non manducatur, quodammodo minuitur. III. Quod dum manducatur, augmentatur.

I.

Primum mirabile signum considerandum in perceptione corporis Domini est, quod cum manducatur, non minuitur. Et hoc est contra haereticos qui dicunt : " Si corpus Christi omni monte majus " esset, jamdiu Clerici illud consumpsis-" sent. " Hujus ergo tam mirae rei, scilicet inconsumptibilitatis corporis Christi in manducatione sui, triplex ratio potest assignari. Prima ratio est quotidiana po-

testas consecrandi. Secunda, incorruptibilitas sui. Tertia, infinita causa pascendi.

I. Prima ratio quod corpus Domini dum manducatur, non minuitur, est quotidiana potestas consecrandi. Nam quia omnibus diebus, et omnibus fidelium locis, et sub tot hostiis quot sufficiunt fidelibus, verum et unitum corpus Christi, ex praecepto ejus consecrare possumus : idcirco dum illud manducamus, consumere vel minuere non possumus, nec valemus. Sicut enim in nobis, causa salutis aeternae, semper manet affectus illud manducandi : sic et potestas et effectus consecrandi. Et cum jam consecratum manducamus, nequaquam illud minuimus : quia id semper in se veraciter perseverat integrum, ne sacramentaliter in Ecclesia possit deficere, semper consecrando in forma panis : quia sacramentum in nutriendo et renovando conservamus, quod pulchre figuratum est in panibus propositionis, de quibus dicitur, Exod. xxxv, 13 : Pones super mensam meam panes propositionis in conspectu meo semper. Et quomodo dicitur super Lev. XXIV, 5 et seq. : Accipies quoque similam, et coques ex ea duodecim panes, et statues illos super mensam meam, ut sit panis in monimentum oblationis Domini. Per singula sabbata mutabuntur foedere sempiterno. Similiter de igne Dei dicitur, Lev. VI, 12 et 13 : Ignis in altari semper ardebit, quem nutriet Sacerdos subjiciens ligna mane per singulos dies. Ignis iste numquam deficiet in altari. Sed mensa illa cum panibus et ignis cum altari deficit, quid igitur? mentitus est Deus ? absit, sed umbra deficit in Synogoga : veritas manet, nec deficit in Ecclesia. Sacerdos enim noster semper Sacramentum altaris consecrando nutrit : et corpus Christi quod in illo semper idem est, numquam manducatione fidelium deficit.

II. Secunda ratio ad idem est vera in- corruptibilitas corporis hujus. Surrexit enim glorificatum, immortale, et immutabile, et impossibile posse corrumpi. Psal. xv, 10 : Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem Unde cum illud manducamus, non sicut alius cibus, corrumpitur, nec mutatur in corpus nostrum : sed influit nobis sine corruptione sui spirituale nutrimentum. Hoc figuratum est III Reg. XVII, 16, ubi pugillus farinaein domo viduae, per multos dies cibans totam familiam, non defecit, juxta verbum Elia?. Augustinus : " Qui manducat me, " dicit Dominus, vivit propter me : Non " ergo timeamus manducare panem is-" tum, fratres, ne forte consumamus il-"lum, et postea quod manducemus, " non inveniamus. Quando enim mandu-" catur, vita manducatur : nec occidi-" tur, quando manducatur, sed mortuos " vivificat : manducatus reficit, sed non " deficit : vivit manducatus, quia surrexit " occisus. " Hinc etiam lapidi pretioso comparatur, de quo virtus exit phantasmata fugandi vel inflationes sedandi, vel operandi alia, sine diminutione sui. Deut. xxxii, 13 : Constituit hominem, ut sugeret mel de petra, oleumque de saxo durissimo. Petra autem erat Christus, I ad Corinth. x, 4. Sicut ergo gemma, virtutem suam effundendo, non minuitur : sic corpus Domini nos pascendo non minoratur.

III. Tertia ratio ad idem est causa pascendi. Quotquot enim ad ipsum accedere possunt, pastum sufficientem in ipso inveniunt. Hinc Dominus fons vivus, et lux vera vere dicitur.

De primo, Gen. ii, 6 : Fons ascendebat e terra, id est, Christus, dicit Glossa, irrigans universam superficiem terres, id est, inspirans cordi utilia, et honesta. Jerem. II, 13 : Me dereliquerunt fontem aquae vivae.

De secundo, Joan. I, 9 : Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum.

Sicut ergo fons terram irrigat, et sine sui diminutione herbas, et arbores nutrit : sic Christus Ecclesiam pascit. Item, sicut sol non deficit, toti mundo lumen suum communicando : sic nec Christus, Ecclesiam totam pascendo. Hinc evidens exemplum est in candela, de qua millesies tantus sumi potest ignis, quantus in ea est: nec propter hoc minuitur lumen ejus. Igitur multo potius Dominus nos seipso pascit: nec tamen deficit. Psal. cxliv, 15 : Oculi omnium in te sperant Domine : et tu das escam illorum in tempore opportuno... Tu autem idem ipse es, et anni tui non deficient (Psal. CI, 28).

Secundum mirabile signum in perceptione corporis Domini est, quod si non manducatur, quodammodo minuitur. Ad intelligentiam tam mirae rei, sciendum quod duo sunt corpora mystica in hoc mundo, scilicet corpus mysticum Christi, et corpus diaboli, sive Antichristi: ad quorum alterum pertinent omnes homines mundi.

I. Corpus Christi sancta est Ecclesia, tamquam ipsius munda et fidelis sponsa, cujus ipse caput est: et singulae personae

fidelium, sine culpa criminali, sunt ipsius membra : et omnes, qui corpus ejus digne sumunt, membra ipsius fiunt. I ad Corinth. XII, 27, 12 : Vos estis corpus Christi, et membra de membro... Sicut enim corpus unum est, et membra habet multa : ita et Christus. Item, I ad Corinth. x, 17 : Unum corpus multi sumus, omnes, qui de uno pane participamus.

II. Econtra corpus diaboli universitas est iniquorum tamquam illius meretrix et adultera, cujus ipse caput est, et singulae personae malorum sunt membra.

Job, xli, 6 : Corpus illius quasi scuta fusilia, compactum squamis se prementibus. Gregorius : " Corpus diaboli sunt " omnes iniqui, qui quia per obstinatio-" nem duri sunt, et per vitam fragiles, " scutis fusilibus comparantur. Hoc cor-" pus diaboli recte compactum squamis " se prementibus dicitur : quia cum de " iniquitate sua corripitur, quibus valet " tergiversationibus, se excusare cona-" tur: et quasi quasdam squamas defen-" sionis objicit, ne transfigi sagitta veri-" tatis possit. " Dicit Glossa super illud Apoc. xvii, 1 : Veni ostendam tibi damnationem meretricis magnse. " Meretrix " ista magna est Antichristus, et omnes " mali, qui tempore ejus erunt, qui sedet " super aquas multas, id est, jam regnat " super malos praesentes, quorum om-" nium est ipse caput. " Unde sciendum, quod sicut Christus per se, et per suos semper studet membra diaboli praecidere, et membris suis incorporare, secundum illud Act. x, 13 : Surge Petre, occide, et manduca : sic diabolus per se, et per suos conatur membra Christi tollere, et meretricis suae membris vilibus unire. I Pet. v, 8 : Sobrii estote, et vigilate: quia adversarius vester diabolus tamquam leo rugiens circuit, quaerens quem devoret. Deut. XXXI, 16 : Populus iste fornicabitur post deos alienos, et derelinquet me. I ad Cor. VI, 15 : Nescitis quoniam corpora vestra, membra sunt Christi ? Tollens ergo membra Christi, faciam membra meretricis ? Absit, ut tantum nefas faciam: quod tamen, heu 1 multi faciunt. Augustinus : " Non pos-"sunt simul esse corpus Christi, vel " membra Christi, et membra meretricis, " nec isti dicendi sunt manducare corpus " Christi, qui sunt membra meretricis. " Ecce quod isti mali non manducant corpus Christi, scilicet spiritualiter, etsi manducent sacramentaliter : sed non manducando spiritualiter corpus Christi, et male vivendo, tollunt membra Christi, et faciunt ea membra diaboli: et sic diminuunt, quantum in se est, corpus

Christi : quod enim diabolo in animabus accrescit, Christo decrescit, et corpus ejus mysticum diminuitur.

III.

Tertium mirabile signum in perceptione Dominici corporis est, quod dum manducatur a fidelibus, tunc augmentatur. Et hoc potest probari dupliciter, scilicet ratione, et similitudine.

I. Primo, probatur istud mirabile ea ratione, quod dum manducatur corpus Christi, non ipsum, ut alius cibus, in manducantem convertitur, sed o converso vere manducans spiritualiter in illud mutatur, nam manducantem se Dominus sui corporis mystici membrum facit, et sibi ipsi eum incorporans cum suo corpore quod de Virgine sumpsit, quodammodo unum efficit. I ad Corinth. x, 17 : Unum corpus multi sumus, omnes, qui de uno pane participamus. Item, I ad Corinth. XII, 27 : Vos estis corpus Christi, et membra de membro. Augustinus : " Commendavit Christus in hoc sacra-"mento corpus et sanguinem, quod " suum et fecit nosipsos. Nam et nosipsi " corpus ipsius facti sumus : caro enim " nostra carni ejus unita et incorporata " unum cum illa efficitur. " Osee, XIV, 8: Convertentur sedentes in umbra ejus : vivam tritico, id est, Dominici corporis

Sacramento, quod dicitur umbra Christi: quia dat se ibi non in sua luce, sed in velamine. Sic comedentes convertentur, quia in corpus Christi mutabuntur : et sic patet dum multi fidelium comedunt corpus Christi, et in illud ipsi mutantur, et membra ejus efficiuntur, quod corpus Christi dum manducatur, augmentatur.

II. Secundo, probatur idem similitudine humanae scientias. Nam quanto magis homo scientiam suam aliis distribuit, tanto amplius crescit. Matth. xxv, 22 : Domine, duo talenta tradidisti mihi; ecce alia duo lucratus sum. Boetius : " Scientia est animi nobilis possessio, " quas avarum dedignatur possessorem : " nisi publicetur, elabitur : et distributa, " suscipit incrementum. " Similiter divina sapientia incarnata multis in cibum donata, sapientes facit, et in se quodammodo convertit : et sic dum comeditur, non minuinur, sed augmentatur. Eccli. I, 9 : Creator omni potens creavit sapientiam in Spiritu sancto, id est, incarnari fecit, et secundum datum suum probet illam diligentibus se : et in hoc sapientia Dei crescit, dum multos in sapientia crescere facit. Ad Eph. IV, 13 et 16 : Crescamus in illo per omnia, qui est caput nostrum Christus : ex quo lotum corpus compactum, scilicet per fidem, et connexum per charitatem in mensuram uniuscujusque membri, augmentum corporis facit in aedificationem sui in charitate. Amen.