Dicit igitur :

" Erant autem quidam de Scribis. "

Non omnes : quia nec Nicodemus, nec Gamaliel, neque alii devoti. " Sedentes, " inter alios in auditu verbi fingentes se quiescere, ut accusarent eum.. " Et cogitantes in cordibus suis, " hoc est, qualiter murmuraverint, quia in corde : in ore autem non audebant : putantes latere, sed non. profecit. Sapient. i, 10 : Auris zeli audit omnia. Et, ibid. V. 9 : Cogitatio illius ad Deum veniet.

" Quid hic sic loquitur? "

Ecce quid dicunt murmurantes. Et dicunt tria : despiciunt enim loquentem, crimen imponunt, et rationem subjungunt.

Quod enim dicunt : " Quid hic sic loquitur ? " despectivum est : sicut et illud Matth. xiii, 55 : Nonne hic est fabri filius ? Nonne mater ejus dicitur Maria, ?

" Blasphemat. "

Ecce criminis impositio : sicut etiam, Joan. VIII, 48 : Nonne bene dicimus nos quia Samaritanus es tu, et daemonium habes ? Blasphemia autem sumitur hic in hoc, quod usurpare eis videtur divinam operationem, cum sit homo. Joan. x, 33 : De bono opere non lapidamus te, sed de blasphemia : ei quia tu homo cum sis, facis temetipsum Deum.

Et subjungunt rationem :

" Quis potest dimittere peccata, nisi solus Deus ? "

Verum dicunt, et non intelligunt. Beda in persona Ecclesiae contra Arium : " Nemo potest dimittere peccata in ter" ra nisi solus Deus : ergo ipse est Deus. " Ratio autem est, quia peccatum non remittit nisi ille in quem factum est : omne autem peccatum fit contra Deum, et ideo non dimittit nisi Deus. Ad Romam VIII, 33 et 34 : Quis accusabit adversus electos Dei ? Deus qui justificat. Quis est qui condemnet ? Christus Jesus, etc.

" Quo statim cognito Jesus spiritu suo quia sic cogitarent intra se, dicit illis : Quid ista cogitatis in cordibus vestris ?

Quid est facilius dicere paralytico : Dimittuntur tibi peccata : an dicere : Surge, tolle grabatum tuum, et ambula? "

Tangit murmuris repressionem. Et tangit tria : virtutem videlicet, qua corda cognoscit : et murmurantium reprehensionem : et falsitatis convictionem.

Dicit igitur : " Quo statim, " sine inquisitione.

" Cognito Jesus spiritu suo,

Qui est divinus spiritus ab ipso procedens, qui novit omnia. I ad Corinth. II, 11 : Quae Dei sunt nemo cognovit, nisi Spiritus Dei.

" Quia sic cogitarent: " et in hoc ostendit se esse Deum. Psal. xxxii, 15 : Qui finxit sigillatim corda eorum : qui intelligit omnia opera eorum,

" Quid ista cogitatis in cordibus vestris? "

Matth. IX, 4 : Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris? Isa.I, 16 : Auferte malum cogitationum vestrarum ab oculis meis,

" Quid est faciliusdioere paralytico, etc. "

Quasi dicat : Quoad potentiam facientis, omnino ejusdem est facultatis curare in corpore supra naturam, et curare in mente : licet quoad potentiam ejus in quo fit, magis sit curare in mente quam in corpore. Luc. i, 37 : Non erit impossibile apud Deum omne verbum.

" Ut autem sciatis quia Filius hominis potestatem habet in terra dimittendi peccata, ait paralytico :

Tibi dico : Surge, tolle grabatum tuum, et vade in domum tuam. "

Verba sunt Evangelistae. Et est argumentum a visibili effectu potestatis, ad invisibilem : ut demonstrata deitate in corporali effectu, intelligatur operari invisibiliter in mente. Et littera per se patet : notabile autem est quod dicit :

" Surge, tolle grabat tuum, et vade in domum tuam. "

Et dicit tria : quorum primum, cordis in Deum notat elevationem : secundum, peccati in pondus transitionem : tertium, conscientiv quietem. " Surge " enim est: sursum te age. Ad Ephes. v, 14 : Surge qui dormisi et exsurge a mortuis, ei illuminabit te Christus. Ad Coloss. iii, 1 et 2 : Si consurrexistis cum Christo, quae sursum sunt quaerite, ubi Christus est in dextera Dei sedens : quae sursum sunt sapite, non quae super terram. Thren.III, 41 : Levemus corda nostra cum manibus ad Dominum in caelos.

" Tolle grabatum tuum. "

Ut pondus et onus sit, quod fuit delectatio resoluti. Psal. xxxvii, 5 : Sicut onus or ave qravatae sunt super me. Joan: v, 11 : Qui me sanum fecit, ille mihi dixit : Tolle grabatum tuum, et ambula.

" Et vade in domum tuam. " ire est proficere in merito : in domum ire, est per profectum in pacata conscientia quiescere : in domum suam ire, est in merito proprio, et non in alienis actibus curiosum esse. De primo horum, Ezechiel.I, 14 : Ibant et revertebantur in similitudinem fulguris coruscantis, Psal. cxxv, 6 : Euntes ibant et flebant, mittentes semina sua. De secundo, Sapient. viii, 16 : Intrans in domum meam, conquiescam cum illa : non enim habet amaritudinem conversatio illius. Job, v, 24 : Scies quod pacem habeat tabernaculum tuum. De tertio, II ad Timoth. iii, 6 et 7, ex his quae penetrant domos otiosae simul et verbosae . Psal. CIV,30 : Edidit terra eorum ranas in penetralibus regum ipsorum.

" Et statim surrexit ille, et sublato grabato, abiit coram omnibus, ita ut mirarentur omnes et honorificarent

Deum, dicentes : Quia numquam sic vidimus. "

Duo tanguntur : salus, et salutis fructus. Salus autem est subita, integra, vigorosa, et aperta. Subita quidem, quia " statim : " integra, quia dissolutus per omnes artus consolidatus " surrexit : " vigorosa, quia " sublato grabato " suo " abiit : " aperta sive manifesta, quia " coram omnibus. "

Fructus autem triplex est : via enim ad fidem est admiratio : et hanc tangit, cum dicit :

" Ita ut mirarentur omnes. "

Gratiarum autem actio est secundum : " Ei honorificarent Deum. " Laus autem est in hoc quod dicit : " Quia numquam sic vidimus. " Isa. lxvi, 8 : Quis audivit umquam tale ? et quis vidit huic simile ? Joan. xv, 24 : Si opera non fecissem in eis quae nemo alius fecit, peccatum non haberent.

" Et egressus est rursus ad mare, omnisque turba veniebat ad eum, et docebat eos. "

" Et egressus est rursus ad mare, " de domo in qua fuit.

Tangitur autem in hac secunda parte capituli propagatio hujus medicinae ad spiritum secundum quod dictum est : " Ut sciatis quia Filius hominis potestatem habet in terra dimittendi peccata. " Et tangitur verus hujus medicinae situs et modus.

Dicuntur autem hic quatuor : primo enim tangitur aegroti ad medicum vocatio : secundo, medici in profectu aegroti refectio : tertio, murmurantium de hoc reprehensio : quarto et ultimo, ostensio, et per opera haec, sui adventus finalis intentio.

In prima autem harum partium duo sunt: vocatio generalis omnium, et vocatio specialis ejus cujus morbus malus apertus.

Vocatio generalis inducitur per hoc, qui a

" Egressus est"

Extra domum murmurantium, " rursus ad mare, " quod inquietudinem significat peccatorum. Isa. lvii, 20 : Impii quasi mare fervens, quod quiescere non potest,

" Omnisque turba, " fama excitata, " veniebat ad eum. " Isa. ii, 2 : Fluent ad eum omnes gentes. "

" Et docebat eos. "

Isa. xlviii, 17 : Ego Dominus Deus tuus docens te utilia : unde, Matth. xxviii, 19 : Docete omnes gentes, Psal. cxviii, 68 : In bonitate tua doce me justificationes tuas.

" Et cum praeteriret, vidit Levi Alphaei sedentem ad telonium, et ait illi: Sequere me. Et surgens secutus est eum. "

Tria tangit : vocandum primo describit : secundo, vocat : tertio, vocatus vocanti obsequitur.

In descriptione autem vocandi quatuor dicit : misericordiae respectum, nomen, genus, et studium lucrorum injustorum.

Misericordiae respectum tangit cum dicit :

" Vidit. "

Sapient.IV, 15 : Respectus ejus in electos illius. Genes.XVI, 14 : Propterea appellavit puteum, illum, Puteum viventis et videntis me.

"Levi. "

Alii nomen non proprium ponunt Evangelistae, sed cognomen : ipse autem de se ponit nomen vulgatum, causa humilitatis .

Genus tangit cum dicit :

" Alphaei. "

Nec poneret nomen patris, nisi voce et praedicatione dignificatus fuisset. Tob. v, 19 : Ex magno genere es tu. Sapient. viii, 3 : Generositatem illius glorificat, contubernium habens Dei, Et ideo fugitivus interpretatur, quia ejus qui fugit mundum filius : additus est electorum numero in Ecclesia primitivorum, qui conscripti sunt in caelis . Genes.XXXI, 27 : Cur ignorante me fugere voluisti ?

" Sedentem ad telonium. "

Hoc est, secundum Chrysostomum, in lucris illicitis quiesoentem, quia in teloniis plerumque illicita auferuntur.

" Et ait illi. "

Ecce vocatio.

" Sequere me. "

Relictis lucris terrenis. Ad Philip.III, 7 et 8 : Quae mihi fuerunt lucra, haec arbitratus sum propter Christum detrimenta... Omnia detrimentum feci, et arbitror ut stercora, ut Christum lucrifaciam.

" Et surgens secutus est eum. "

Non prius dans rationem de illicite (alias, illicito) accepto, sed totum dimittens : et est argumentum, quod in illicite acceptis ministri non tenentur dominis ad ratiocinia. Matth. xiii, 46 : Inventa una pretiosa margarita abiit, et vendidit omnia quae habuit, et emit eam. Luc. v,

11 : Relictis omnibus, secuti sunt eum.

III Reg. XIX, 20 : Eliseus relictis bobus, cucurrit post Eliam,

" Et factum est, cum accumberet in domo illius, multi publicani et peccatores simul discumbebant cum Jesu et discipulis ejus : erant enim multi qui et sequebantur eum. "

Tangitur hic refectio Christi in conversione paenitentium. Tangit autem tria : Christi refectionem, peccatorum paenitentiam cum Christo et discipulis epulationem, et de eorumdem in sequendo perfectionem.