26 MELEVITANA

temporum adiuncta ; e contra in codicillo taxativa assignatur summa, nulla habita ratione augmenti vel diminutionis or- dinarii stipendii.

Interea bona legata archipresbytero Pullicino, per succes- sivas alienationes varios nacta sunt possessores qui omnes recognoverunt reale onus Missae quotidianae, sed idem ob- servarunt prouti in testamento fuerat praescriptum, nempe addentes eleemosynae pro tempore currenti unum tari. Ho- die vero eleemosyna synodalis maior est illa quae vigebat tèmpore conditi testamenti vel codicilli, unde hodiernus fundi possessor Gabriel Azzopardi in supplici libello ad S. C. C. dato, quaerit an sibi liceat servare mensuram certam elee- mosynae in codicillo constitutae, adeo ut singulo anno pro Missa quotidiana impendere debeat tantum 150 scutata.

Disceptatio Synoptica

Exploratissimi iuris est, testatoris voluntatem desumen- dam esse ab ultimo suo elogio, quippe hominis voluntas est deambulatoria usque ad extremum vitae spiritum et ea vo- luntas censetur suprema et irrevocabilis quae postremo te- statoris actu significatur et confirmatur. Iure communi ad pleniorem significationem voluntatis heredum admissi sunt codicilli qui, suapte natura, inservirent testatoribus praecipue vel ad confirmanda vel ad revocanda legata in testamento relicta, unde cum communi Reiffenstuel ita definit codicil- lum : Codicillus est ultima voluntas sine directa heredis in- stitutione facta, pter quam donationes mortis causa, legata, fideicommissa etiam universalia fieri ac testamenta declarari salvaque heredis institutione immutari, minui et augeri pot- est» (lib. 3, tit. 26, n. 707). Unde quin plura alia conge- rantur iuris momenta in aperto esse videtur, codicilli sen- tentiam favere intentioni Oratoris, nempe impendendi in onus Missarum tantum 150 scutata.

Verum, ex adverso, iniri posset conciliatio codicilli cum testamento, ad vertendo Margaritam non expressisse volun- tatem contrariam intentioni in testamento significatae, sed