SERMO XXIX.

DE CONSIDERATIONE

SANGUINIS CHRISTI SECUNDO MODO,

SCILICET, UT IN SACRAMENTO SUMITUR.

Venite, comedite, etc. Prov. IX, 5. Ut supra. Bibite ex hoc omnes... Hic est enim sanguis meus. Matth. XXVI, 27 et 28.

Sanguis Domini tribus modis potest considerari:

I. Ut in cruce ab infidelibus funditur.II. Modo ut in Sacramento a fidelibus sumitur.

III. Ut praeter Sacramentum ad salvandum spiritualiter bibitur.

I.

Primo modo consideratus commenda- tur ab inaestimabili pretiositate, secundo modo a multiplici utilitate, tertio modo a spirituali suavitate. Quantum ad primum modum semper est memorabilis, quantum ad secundum modum venerabilis, quantum ad tertium desiderabilis. 1. De primo, Apoc. v, 9 : Dignus es

Domine accipere librum, et aperire signacula ejus: quoniam occisus es, et redemisti nos Deo in sanguine tuo.

2. De secundo, Bibite; Hic est sanguis meus novi testamenti (Matth. XXVI, 27 et 28).

3. De tertio, I ad Cor, x, i : Omnes patres nostri eumdem polum spiritalem biberunt.

De primo modo considerationis jam supra dictum est duobus sermonibus .

II.

Secundo itaque consideratur sanguis Christi, ut in Sacramento a fidelibus sumitur, et circa hoc tria requiruntur :

I . Cur sacramentum datur sub specie duplici ?II. Quare populus non accipit sanguinem sicut sacerdos sub specie vini ? III. Quas sit utilitas sive effectus hujus tini?

I. Primo, quia sacramentum altaris datur sub specie duplici : sub specie cibi et potus, sive panis et vini. Hujus triplex est ratio : Prima, ad regalis convivii perfectionem. Secunda, ad redemptionis corporum nostrorum et animarum simul significationem. Tertia, ad memorias Passionis Domini majorem repraetentationem.

1. De primo, Esther, I, 3 et 7 : Rex Assuerus tertio anno imperii sui fecit grande convivium cunctis principibus, et pueris suis... Cibi inferebantur, vinum quoque, ut magnificentia regia dignum erat. Rex iste significat Christum qui non primo vel secundo anno, id est, ante legem vel sub lege : sed tertio, id est, tempore gratia?, facit convivium magnis et parvis fidelibus, cibi et potus : ut enim ornatum et perfectionem convivii sui et mensaedemonstraret, sub specie panis et vini simul sacramentum altaris administrat : nam ubi alterum deesset, multum laudabile convivium non esset.

2. De secundo, Psalm. CIX, 4 : Tu es Sacerdos in eeterniim secundum ordinem Melchisedech, qui scilicet obtulit in signum panem et vinum : in pane significans futuram nostrorum corporum redemptionem, in vino animarum. Magister Sententiarum : " Quare sub duplici "specie sumitur sacramentum altaris, " cum sub alterutra totus sit Christus ? " ideo scilicet ut ostendatur totam hu-" manam naturam, id est, corpus et ani-" mam assumpsisse, et totam similiter " redemisse. " Panis enim ad carnem refertur, quam scilicet nutrit : vinum ad animam, quia vinum operatur sanguinem, in quo sedes animae a Physicis esse dicitur. Unde si sub alterius tantum specie sumeretur, ad alterius tantum

specie sumeretur, ad alterius tantum, id est, corporis vel animae, non ad utriusque pariter liberationem valere significaretur.

3. De tertio, I ad Cor. XI, 25: Hic calix novum testamentum est in meo sanguine : Hoc facite quotiescumque bibetis, in meam commemorationem, id est, sanguinem meum bibetis in memoriam meae passionis : expressius enim Passio Christi ad memoriam reducitur per considerationem sui sanguinis, quam corporis. Exod. xii, 13 : Erit sanguis vobis in signum in aedibus in quibus eritis : in signum, scilicet quod agnus sine macula occisus est in liberatione Israel de aegypto. Sic sanguis Christi proprium et expressum memoriale est Passionis suae. IV Reg. III, 22 et 23 : Viderunt Moabitae aquas rubras quasi sanguinem, dixeruntque : Sanguis gladii est: Pugnaverunt reges contra se, et cessi sunt mutuo. Reges, scilicet Christus et diabolus : ille humilium, hic superborum : pugnantes in Passione Domini, quis eorum hominem ad suum servitium obtineret, ambo sunt graviter vulnerati.

De primo Job, XVI, 15 : Hostis meus concidit me vulnere super vulnus, irruit in me quasi gigas.

De secundo, Isa. li, 9 : Numquid non tu Domine percussisti superbum, vulnerasti draconem ? Vulneravit itaque vulnere gravi : quia cum Christi carnem innocentem mordere praesumpsit, latens aculeus divinitatis potentiam malitiae ejus perforando enervavit, et quem captivum tenebat hominem, de manu tyrannidis ejus liberavit. Recte igitur datur Sacramentum altaris sub specie duplici : quia non solum sub specie panis corpus Christi, sed etiam sub specie vini ejus sanguis ad expressius memoriale Dominicas passionis.

II. Secundo quaeritur, Quare populus non accipit sanguinem sicut sacerdos sub specie vini? Et haec est triplex ratio.

Prima est ad habendum vas congruum tanti sanguinis contentivum. Secunda, ad vitandum effusionis periculum. Tertia, ad praecavendum erroris piaculum.

I. De prima ratione. Sicut enim vinum vas specialius et diligentius praeparatum in quo servetur, exigit, quam panis : sic sanguis Christi sub specie vini sumendus, solis Sacerdotibus conceditur, tamquam vasis Domini ad hoc specialiter consecratis, et sacra religione constrictis, et virtutum pulchritudine praecellentius perornatis. Hinc comparantur in Scripturis triplici vasi electo, scilicet, 1. Altari consecrato, 2. Crateras ligatae, 3 Aureo scypho.

1. De primo, Deut. XII, 27 : Carnibus hostiarum tuarum vesceris, sanguinem fundens in altari, id est, committens Sacerdoti, qui debet esse vas specialiter consecratum et sanctum, et altare dignum ad sanguinem Domini suscipiendum. Glossa super Exod. xxx, 1 et seq. : " Altare holocausti signat vitam justo-" rum, qui carnem suam quotidie crucifi-" gunt cum vitiis et concupiscentiis, at-" que in hostiam viventem Deo offe-" runt. " Cf. supra Serm. XVIII, in fine. Glossa etiam super I Mach. IV, 44 et seq.: " Altare holocaustorum est fides pura, " doctrina recta, et conversatio bona " Christi ministrorum, etc. " Psal. lxxxiii, 4: Altaria tua Domine virtutum. Quasi diceret : 0 quam sancta, quam ornata, quam dilecta debent esse sanguinis Christi vasa !

2. De secundo, Exod. XXIV, 6 : Tulit Moyses dimidiam partem sanguinis victimarum, et misit in crateras. Cratera vas est vinarium, multis circulis circuniligatuih, significans religiosorum Sacerdotum vitam, virtutibus custoditam, ad Christi sanguinem suscipiendum aptam. Eccli. VI, 25, 31: Injice pedem tuum in compedes sapientiae, et in torques illius collum tuum... Decor enim vitas est in illa, et vincula illius alligatura salutaris. Item, Eccli. I, 17 et 18 : TimorDomini, scientiis religiositas. Religiositas custodiet et justificabit cor, jucunditatem atque gaudium dabit.

3. De tertio, Eccli. l, 10 : Sacerdos magnus quasi vas auri solidum, ornatum omni lapide pretioso, id est, " Om-" ni genere virtutum, " dicit Glossa. Tale itaque vas exigitur speciale et electum ad suscipiendum sub specie vini sanguinem Domini pretiosum.

II. Secunda ratio est ad vitandum effusionis periculum. Cum enim populus Christianus in solemnibus ad suscipiendum Sacramentum convenit, propter multitudinem circa altare se exprimit, ita quod vix corpus Domini sine metu defluxus capere possit : unde multo magis si de calice sanguinem sumeret, sine periculo effusionis non esset. Hinc est, quod Dominus Apostolis in coena paucis, et ut suis Sacerdotibus, non solum corpus in specie panis, sed et sanguinem suum in specie vini dedit : multitudini vero hominum in deserto panem sine potu distribuit.

III. Tertia ratio est ad praecavendum erroris piaculum. Si enim populus rudis susciperet sanguinem sub specie vini, vix crederet illum esse sub specie panis : cum tamen veraciter sit sub utraque specie. Nam sicut sub specie vini consecrati sanguis Christi est per transsubstantiationem, ita corpus ibi est per annexionem. Et sicut sub specie panis corpus Christi est per transsubstantiationem, ita ibi sanguis ejus veraciter intelligitur per annexionem. Haec enim duo, corpus Christi, et sanguis : imo haec quatuor, corpus, sanguis, et anima, et deitas Christi jam ultra non possunt separari : unde sicut Sacerdos suscipit sanguinem Christi sacramentaliter de calice, sic populus sumit eum intellectualiter sub specie panis de ipso Christi corpore, et est eis tam utilis, et tam dulcis, ut Sacerdotibus qui sumunt eum sub specie vini de calice. Cant. I, 13 : Botrus Cypri dilectus meus mihi. Quasi scilicet in botro sumo duo : uvam, id est, corpus Domini in cibum : et ex uva succum dulcem, sanguinem in potum. Deut. XXXII, 13 et 14 : Constituit eum Dominus,... ut sanguinem uvas biberet meracissimum. Per hunc potum reficit Dominus animam, donec perducat ad vitam aeternam. Joan. VI, 55 : Qui bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam. Amen.