Quaestio IX.

Cur Fratres recipiant domos vel areas non contiguus propriis domibus.

Cum asseratis, vos secundum Regulam et professionem vestram nullos debere recipere proventus redituum seu possessiones, exceptis domibus, in quibus habitatis: videmini transgressores Regulae vestrae in eo, quod recipitis domos vel areas non contiguas vestris areis, in quibus habitatis. Eodem enim modo, si hoc licet, poteritis etiam vineas recipere et agros et mansos et similia quaeque recipere, immo grangias et villas et castra et terras et oppida et quascumque fuerint vobis data: et sic pristina paupertas et mendicitas, quam professi estis, paulatim evanesceret, et non eritis discipuli sancti Francisci, cum non sequamini vestigia eius nec eius Regulam teneatis. De domibus enim vobis contiguis potest esse excusabile, quod pro dilatanda area vestra illas quandoque recipiatis, sed de aliis non ita, in quibus homines alios pro censu localis, quem procurator vester loco vestri exigit et in usus vestros convertit de voluntate vestra.

Respondeo. Si qui in talibus incaute agunt, dolemus et contradicimus et prohibemus. Qualiter autem in hoc licite agere possimus, adverte, et tunc non iudicabis nos, si sane intelligis, transgressores. Protestamur, nos secundum Regulam nostram nil debere seu velle possessionis vel certorum redituum recipere vel habere. Quia vero mendici sumus et pauperes, ea quibus pro praesenti necessitate indigemus, ideo recipimus, prout licet, sive pro solvendis debitis vel aliis necessariis procurandis. - Cum ergo aliquis ex devotione vult nobis legare domum suam vel aream non contiguam nostrae mansioni, non recipimus eam, nec per nos nec per interpositam personam, ut nostram. Sed si ille eam disponit per alium quemcumque, ut, ea vendita, de pretio eius provideatur nobis ex parte sui in his quibus tunc indigemus procurandis vel solvendis debitis, acceptamus.

Si autem ille, timens, ne forte eius talis dispositio per heredes suos vel alios in posterum impediatur, propter hoc praeoccupat roborare illam sigillo alicuius iudicis vel civium vel alterius et committit sic alicui amico suo eam vel Fratrum, qui conservat quod ipse disposuit de domo tali vel area: nil ad nos, cum de rebus suis possit ordinare quod volet. Nec domum nec locum talem dicimus esse nostrum, cum nihil iuris nos ad ea protestentur habere. - Similiter, si aliquis disponeret per amicum vel alium, quod de pretio vel de proventibus illis vel illis darentur Fratribus tot panes quotidie vel tantum eleemosynae singulis septimanis aut annis: non essemus propter hoc praedii vel redituum possessores. Nam si, me petente eleemosynam, aliquis dives promittat, quod singulis annis velit dare Fratribus duas tunicas vel tantum unam, vel singulis hebdomadibus tot panes et hoc committat officialibus suis, ut vice sui ista dent, etiam eo absente, et hoc pro Fratribus recipiam vel etiam, si illi negligant dare, admonendo exigam: nunquid propterea certos reditus habere dicendi sumus, cura non ex iure, sed ex gratia solum talem eleemosynam recipiam vel exigam? - Et si post obitum illius uxor eius vel alii amici pro anima illius adhuc velint aliquo tempore talem nobis eleemosynam per se vel ex dispositione illius largiri; possumus similiter recipere ex eadem gratia, ita quod quandocumque nollent amplius ista dare, nil peteremus ab eis quasi ex debito, sed more mendicorum recurreremus ad domum clementis domini pro quotidiana eleemosyna, quamdiu illi placeret: sed quando plus nollet, abiremus vacui, gratias agentes de dato et non murmurantes de negato. Haec est vera et pura vita mendicorum quod datur ex gratia recipere, non ex iure .

De censibus vero domorum Fratribus legatarnm nihil quaerimus, sicut nec de aliis reditibus. Si autem, antequam vendantur, aliquem inde censum recipiunt, in quorum tunc potestate sunt illae domus, nil iuris habere in eo protestamur, sed eleemosynam nobis sponte oblatam simpliciter recipimus sicut aliunde donatam. Quia vero Dominus docet nos cavere ab hominibus, et Apostolus ab omni specie mala abstinere: ne putemur ab ignorantibus transgressores Regulae nostrae, debemus aperte protestari, nil nobis iuris in talibus donationibus velle habere, sicut tenetur suspectus de fornicatione omnia illa cavere, ex quibus posset ista suspicio probabilis iudicari.