COMMENTARIUM 71

« Non enim omnes libros, qui nomen auctoris non praefe- « runt, damnandos putarunt, quandoquidem saepe viros doctos « ac sanctos novimus, ut christiana quidem Respublica ex eo- « rum vigiliis fructum caperet, ipsi vero inanem gloriam evita- « rent, libros optimos sine nomine edidisse, sed eos tantum, qui « aut liquido pravam, aut dubiam fidei doctrinam, sive moribus « perniciosam continent ». Cf. Zaccariam Op. cit. pag. 151,152.

Decem regulae Tridentinae per hanc Leonis XIII Constitu- tionem abolitae sunt. Qui eas nosse desiderat, adeat quemcum- que librorum prohibitorum Indicem.

24. Clemens VIII novum Indicem librorum numero auctum et in varias partes tributum suo nomine edi voluit ac promul- gari , lata ad hoc Constitutione Sacrosanctum fidei catholicae depositum die 17 Octobris 1596 (1). Indici Clemens nonnullas observationes praemisit ad quartam et nonam regulam Triden- tinas, et Instructionem pro iis qui libris tum prohibendis, tum expurgandis , tum etiam imprimendis, diligentem ac fidelem operam erant daturi, quae Indici librorum prohibitorum prae- mittuntur. Index autem ab eo confectus hunc praeferebat titu- lum : Index librorum prohibitorum cum Regulis confectis per Patres a Tridentina Synodo delectos, auctoritate Pii IV primum editus, postea vero a Sisto V auctus, et nunc demum SS. D. N. Clementis Papae VIII iussu recognitus et publicatus. Instru- ctione adiecta de exequendae prohibitionis, deque sincere emen- dandi et imprimendi libros ratione. Romae apud Impressores Camerales 1596.

Alexander VII per Indicem a se confectum duo praestitit; in eum scilicet omnes libros retulit qui nedum in Indice Cle- mentis VIII continebantur, sed eos etiam qui ab anno 1596 ad annum 1664 prohibiti fuerant. Sublatis insuper divisionibus In- dicis Pii IV et Clementis VIII, quae non levem confusionem ingerebant, suum ordine alphabetico digessit. Deinde lata die 5 Martii 1664 Constitutione Speculatores confectum a se Indicem confirmavit. De sublatis classibus sequentem Pontifex rationem adduxit: « Accedit quod illa classium distinctio plurimos non « modo vulgares, sed etiam eruditos saepe decipiebat, dum ex « earum ordine connexionis gravitatem aestimandam putabant, « quasi severius actum semper videatur cum legentibus ante-

(1) Extat in Bullar. Rom. X, 251. Edit. Taurin.