In Apocalypsim B. Joannis Apostoli
PROLOGI GILBERTI, IN APOCALYPSIM B. JOANNIS APOSTOLI, EXPLANATIO.
Unde dicit Haymo, quod iste Angelus in persona Christi apparuit Joanni.
Unde dicit: Et audivi vocem magnam, id est, cognovi. Vel, Audivi, vocem magnam, magna
Unde dicit: Et facies ejus, id est, sicut sol, Oritur sol, et occidit, et ad locum suum revertitur,
Dicit ergo : Haec dicit qui tenet septem stellas, id est, septem Praelatos
Continua sic: Commendavi bona quae in te sunt, sed nunc redarguo mala.
Unde dicit: Sin autem, nisi per paenitentiam ad statum primae charitatis redieris, venio Ubi,
Continua ita : Multum commendabilis es in praedictis, sed tamen reprehensibilis in aliis.
Dicit ergo : ita commendabilis est propter praedicta, sed tamen habeo adversus te pauca.
Dicit ergo : Qui vicerit. Haymo : Desideria carnis,et horum tentamenta.
Dicit ergo : Vigila : et hoc potes facere, quia aliqui sunt in Ecclesia tua boni quos potes imitari.
Unde dicit: Haec, scilicet quae sequuntur, dicit, Sanctus, Sancti estote.
Continua sic : Veniet tentatio : sed non timeatis, quia bonum adjutorem habebitis.
Dicit ergo Angelus ad Joannem :
Continua sic : Mandat tibi, etc. Haec scilicet: Scio opera tua, id est, reprobo. Et tunc ly scio
Dicit ergo : Et animal primum simile leoni. i Vicit leo de tribu Juda.
Dicit ergo: Et vidi. Nota : In praecedenti capitulo dixit, v. 1: Post haec vidi:
Dicit ergo: Et vidi, et audivi.
In saecula saeculorum. Quasi diceret : Continuo laudant Deum, et praedicta attribuunt ei.
Unde dicit: Et audivi tamquam vocem, in medio quatuor animalium, dicentem, centium,
Dicit ergo : Bilibris tritici. Ad litteram bilibris bilibris,
Continua : Tanta erit tribulatio Ecclesiae : sed tamen non obliviscetur Deus misereri.
Dicit ergo : Stantes ante thronum.
Unde dicit: Et ascendit fumus incensorum,
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi, et audivi,
Dicit ergo ita : Et aperuit puteum abyssi, et puteo aperto, ascendit fumus putei,
Unde dicit : Et de fumo putei, de tenebrosa haereticorum doctrina, exierunt locustae in terram,
Dicit ergo : Et habebant loricas, id est, corda sententiis deceptoriis munita, sicut loricas ferreas
Dicit ergo:Et sextus Angelus, id est, sextus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo: Et numerus equestris exercitus.
Unde dicit: Et numerus equestris exercitus, id est, malorum, vicies millies, vicies Mille
Dicit ergo : Et qui sedebant, id est, daemones malis praesidentes, super eos, habebant loricas,
Dicit ergo : Et abii, scilicet tamquam vere obediens, ad Angelum,
Dicit ergo : Atrium autem, id est, peccatores, a quod est foris templum, atrium
Dicit ergo : Et septimus Angelus, id est, septimus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo : Et visum est aliud signum, scilicet, a primo, et illi contrarium. Et dicitur aliud :
Dicit ergo : Et audivi vocem magnam in caelo, id est, in Ecclesia triumphante, dicentem, Nunc, Nunc,
Dicit ergo : Vae terrae, id est, firmis et obduratis in peccato, et mari, impii quasi mare fervens.
Continua ita : Persecutus est diobolus Ecclesiam, sed antequam persequeretur, etc.
Dicit ergo : Et iratus est draco, id est, diabolus, in mulierem,
Dicit ergo : Et vidi de mari bestiam,
Unde dicit : Et datum est illi, id est, a Deo permissum, facere bellum eum sanctis, et vincere eos,
Dicit ergo : Si quis habet aurem cordis, audiat, Si quis habet aurem audiat,
Dicit ergo : Et vidi aliam bestiam.
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi spiritualiter, aliam bestiam, bestia,
Unde dicit : Qui, scilicet virgines, empti sunt, de terra,
Dicit ergo : Timete Dominum, scilicet, timore filiali. Psal. XVIII, 10 : Timor Domini sanctas.
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est alius ordo Praedicatorum. Et dicitur alius, Angelus,
Dicit ergo : Et audivi vocem, aure interiori, de caelo, dicentem mihi, Scribe,
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est, Christus qui est alius a Sanctis, exivit, de altari,
Dicit ergo : Et vidi, intellectu scilicet spirituali, tamquam mare vitreum, mare.
Unde dicit: " Sed habes pauca nomina, " id est, paucos homines nominabiles : quia bonorum horum nomina sunt nominabilia, sive laudabilia. Proverb. x, 7 : Memoria justi cum laudibus : et nomen impiorum putrescet. Item, permanentia. Eccli. xliv, 15 : Corpora sanctorum in pace sepulta sunt, et nomen eorum vivit in generationem et generationem. Item, redolentia. Eccle.VII, 2: Melius est nomen bonum, quam unguenta pretiosa."In Sardis, " id est, in Ecclesia tua, qui forsitan erant culpa Episcopi.
" Qui non inquinaverunt vestimenta sua, " id est, non amiserunt virtutes per peccatorum inquinamenta. Ista vestimenta ille solus non inquinat, qui post baptismum non peccat : et quia pauci sunt qui innocentiam baptismalem ser-
vant, ideo praemittitur : " Habes pauca nomina in Sardis a Eccle.IX, 8: Omni tempore sint vestimenta tua candida.
" Et ambulabunt mecum, " id est, ubi ego sum. Joan. xli, 26 : Ubi sum ego, illic et minister meus erit. Vel, " Mecum, " id est, similitudine mei, " in albis, " id est, in corporibus glorificatis. " Quia digni sunt, " scilicet, praesentia mea et societate. Vel, " In albis, " id est, in veste immortalitatis. Vel sic: " Et ambulabunt, " de virtute in virtutem, " mecum, " quia ego dux et socius eorum. Vel exemplo mei, " in albis, " id est, in operibus bonis et conscientiis puris. Vel, " In albis, " id est, innocentiae baptismalis. Infra, XIX, 14 : Sequebantur eum in equis albis, vestiti byssino albo et mundo.
Hic quaeritur de his qui vestimenta sua post baptismum coinquinant, utrum ambulent cum eo in albis si paenitentiam egerint ?
Responsio. Haymo: " Non solum hi in sanguine Agni baptizantur qui per aquam regenerationis transeunt, verum etiam hi qui lacrymarum fletibus prioris vitae maculas detergunt. " Unde omnes electi cum Domino in albis ambulabunt: sicut dicitur, infra, XIX, 14.
" Quia digni sunt " tali gloria et honoro. Sapient.VI, 17 : Dignos se circuit quaerens, etc.
" Sed habes pauca. " Nota : Exponitur de virginibus. Et in verbis istis notantur sex de eis. Primo, eorum paucitas, cum dicit: " Pauca. " Secundo, in conspectu Dei eorum pretiositas, cum dicit: " Nomina. " Dominus enim rem vilem non nominat, nec approbat. Tertio, ipsorum pulchritudo et puritas cum dicit: " Qui non inquinaverunt vestimenta sua, " id est, corpora. Quarto, bene agendi facultas, cum dicit: " Ambulabunt. " Quinto, plena ad Christum conformitas, cum dicit : " Mecum in albis. " Sexto, honoris dignitas, cum dicit : " Quia digni sunt. "
" Qui vicerit, sic vestietur vestimentis albis: et non delebo nomen ejus de Libro vitae, et confitebor nomen ejus coram Patre meo, et coram Angelis ejus.
Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat Ecclesiis. "
Hic ponitur Epistolae conclusio, in qua sicut in aliis ponuntur duo. Primum excitativum affectus, ibi, " Qui vicerit. " Secundum excitativum intellectus, ibi, f. 6: " Qui habet aurem, etc. "
Excitativum affectus dupliciter ponitur. Primum est promissio vestis immortalitatis. Secundum est in Libro vitae adscriptio nominis, ibi, " Et non delebo. " Tertio, recognitio ejus in praesentia Patris, ibi, " Confitebor nomen ejus. "