COMMENTARIUM 89

animique dotibus, si non maiori, at pari certe de causa, prae- stare oportet huius nostrae Congregationis revisores et consul- tores. Cumque eos omnes , qui nunc huiusmodi munera obti- nent, tales esse non ignoremus; optandum sperandumque est, non absimiles deinceps futuros, qui ad id eligentur; homines nimirum vitae integros, probatae doctrinae, maturo iudicio, in- corrupto affectu, ab omni part ium studio, personarumque acce- ptione alienos; qui aequitatem libertatemque iudicandi, cum prudentia et veritatis zelo coniungant. Cum autem eorum nu- merus nunc certus et constitutus non sit; ab eiusdem Congre- gationis Cardinalibus consilium expectabimus, atque capiemus, num eum pro futuris temporibus definire oporteat vel expe- diat : hoc tamen iam nunc decernentes, quatenus eorum numerus definiatur, ut tam relatores, quam consultores, ex utroque clero, saeculari nempe et regulari, assumantur, alii quidem theologi, alii utriusque iuris periti, alii sacra et prophana eruditione prae- stantes, ut ex eorum coetu, pro varietate librorum, qui ad Con- gregationem deferuntur, idonei viri non desint ad ferendum de unoquoque iudicium.

§ 14. Ipsos autem relatores consultoresque, tam nunc exi- stentes, quam in posterum quandocumque futuros, monemus ac vehementer hortamur, ut in examine iudicioque librorum, sequentes regulas diligenter inspiciant accurateque custodiant.

§ 15. I. Meminerint, non id sibi muneris onerisque imposi- tum, ut libri ad examinandum sibi traditi prescriptionem modis omnibus curent atque urgeant ; sed ut diligenti studio ac se- dato animo ipsum expendentes, fideles observationes suas ve- rasque rationes Congregationi suppeditent, ex quibus rectum iudicium de illo ferre, eiusque proscriptionem, emendationem aut dimissionem pro merito decernere valeat.

§ 16. II. Tametsi hactenus cautum sit, cavendumque dein- ceps non dubitemus, ut ad referendum et consulendum in prae- dicta Congregatione, ii solum admittantur, qui scientiam rerum, quas libri delati respective continent, diuturno studio acquisitam possideant; decet enim de artibus solos artifices iudicare; nihi- lominus si forte eveniat, ut alicui per errorem materia aliqua discutienda committatur ab illius peculiaribus studiis aliena, id- que a censore aut consultore electo, ex ipsa libri lectione de- prehendatur; noverit is, se neque apud Deum, neque apud ho- mines culpa vacaturum, nisi quampr imum id Congregationi, aut