CAPUT V.

Maria mons.

Mons qui dicitur ab eminentia secundum Isidorum : vel secundum alios dicitur mons quasi moles opposita nascenti soli. Moles enim immobilis humilitatis Mariae quam humilitatem Christus adamavit, ut de ipsa nasci dignaretur, se opponit pro familiaribus suis fervori solis justitiae, ne ipsos arefaciat. Jacob. I, 11 : Exortus est sol cum ardore, et arefecit faenum, id est, carnales.

Hic est mons coagulatus per integritatem virginitatis. Unde dicit Patri vel Filio : Sicut caseum me coagulasti .

Hic est mons pinguis pinguedine charitatis, adipe devotionis, ubertate fecunditatis, oleo misericordiae et pietatis, butyro mansuetudinis, melle contemplationis, crassitudine gratiae singularis. Et nota, quod bis dicitur mons pinguis : quia et pro se et pro omnibus nobis data sunt ei omnium charismata gratiarum.

Hic est mons in quo debent adorare veri Judaei .

Hic est mons signatus per montes Armeniae, ubi requievit arca : quia inundante diluvio peccatorum suis precibus sustentat Ecclesiam et fidelem animam.

Hic est mons visionis, ubi. Abraham filium voluit immolare .

Hic est mons Galaad , quod interpretatur acervus testimonii: quia in ea conveniunt testimonia omnium scriptura- rum Veteris et Novi Testamenti, et tam oracula Prophetarum, quam opera Patriarcharum testimonium ei reddunt.

Hic est mons Horeb quod interpretatur mensa, quia lacte ejus reiectus est ille per quem nec ales esurit.

Hic est mons Thabor, quod interpretatur lumen veniens : quia in eam primo venit, ei per eam venit lumen aeternum sedentibus in tenebris : et in ea transfiguratus est Dominus omnium, assumens formam servi .

Hic est mons Oliveti, sic dictus propter copiam olivarum : et ipsam Dominus cumulavit plenitudine gratiae, et fecit matrem misericordiae.

Hic est mons in quo beneplacitum fuit Deo habitare in eo novem mensibus corporaliter : et in quo secundum quod Deus, habitabit in finem, id est, sine fine, sine termino, sine mensura.

Hic est mons Selmon, quod interpretatur umbra quae relinquitur ex. lumine et corpore opaco lumini opposito: et ipsa habuit corpus virgineum et lumen gratiarum, quibus duobus obumbraretur per gratiam contra fervorem vitiorum : et in ipso, id est, per ipsam dealbantur peccatores nive, id est, super nivem. Isa. I, 18: Si fuerint peccata ut coccinum, quasi nix dealbabuntur.

Hic est ille mons de quo loquitur Daniel, Daniel.II, 34, de quo sine mani- bus, id est, opere virili, abscissus est lapis ille, id est, Christus, qui percussit in pedibus statuam Nabuchodonosor.

Aliter: Per hunc montem signatur altitudo humanae naturae, In qua fuit ante peccatum, de qua altitudine Christus carnem assumpsit quoad immunitatem peccati. Non tamen quod caro quam Christus assumpsit antequam eam assumeret, forte talis fuerit, sed assumendo eam talem fecit. Sine manibus : quia caro Christi templum Dei est figurata per templum Salomonis, in cujus constructione non sunt audita malleus et securis et omne ferramentum : sed ejus artifex fuit et conditor ipse Deus .

Item, ipsa est mons umbrosus et condensus , secundum aliam litteram, a quo Deus venit ad nos. Unde sic ibi legitur : " Deus a Libano veniet, et sanctus de monte umbroso et condenso . " Beata Virgo mons propter eminentiam sanctissimae conversationis suae, quae dicitur Libanus, qui Interpretatur candor propter praerogativam virginalis puritatis. Umbrosus etiam dicitur iste mons: quia virtus Altissimi obumbravit ei in conceptione Filii Dei, qui est lux Inaccessibilis, et lucem habitat Inaccessibilem . Condensus est mons iste per universarum virtutum multitudinem, quae designantur in condensiiale arborum: quia in eo quasi consitae a divina sapientia circuierunt omnes virtutes in superlativo. (De hac condensltate multa Invenies sig. 9 de horto, ubi hortus dicitur demus et condensus.) Dicitur ergo : Deus a Libano, id est, a candore uteri virginalis, veniet ad salvandum nos, et Sanctus sanctorum de monte umbroso et condenso, ut supra.

item, Ipsa est ille mons domus Domini elevatus super omnes colles, id est, sanctos, quos omnes dignitate transcen-

dit: et quia omnes inferiores ea sunt, sicut collis minor est monte. De quo monte dicitur, Isa. II, 2 : Erit in novissimis diebus praeparatus mons domus Domini in vertice montium, et elevabitur super colles, et fluent ad eum omnes gentes. Novissimi dies, tempus gratiae. Domus Domini, Ecclesia Catholica. Mons singularis, beata Virgo. Praeparatus per praedestinationem ab aeterno. Unde ipsa dicit, Proverb. viii, 23: Ab aeterno ordinata sum et ex antiquis, i n salutem humani generis et sustentationem Ecclesiae. Montes et colles sancti utriusque Testamenti, Vertex horum montium beata Virgo gratia et meritis transgrediens universos. Vel, ipsa est mons in vertice montium : quia exaltata super choros Angelorum.

In verbo fluendi notantur septem proprietates servis Mariae convenientes. Primum est Impetus fervoris: quia cum festinatione et impetu rumpenda sunt omnia obstacula, ut ei digne serviatur. Secundum, descensus humilitatis : fluunt enim flumina ad valles, et sola humilitate pervenitur ad eam. Tertium, abundantia : quod notatur In verbo fluendi, ut abundet in omni opere bono, qui eidem desiderat famulari. Quartum, desiderium, ut desideret quodam fluxu liquescere in desiderio ejus. Cantic. v, 6 : Anima mea liquefacta est. Quintum, permanentia, sicut fluvius non putat alveum. Qui enim perseveraverit usque in finem in ejus servitio, hic salvus erit . Sextum, profectus, ut servus Mariae semper proficere de bono studeat in melius. Septimum, assiduitas, ut assidue fluat servus Mariae, in desideriis, in lacrymis, in bonis operibus, et orationibus devotis.

Maria mons. Quia latus in pede vel radice. Radix Mariae humilitas, quae est fundamentum ejus latius et profundius

quam omnium sanctorum. Quia angustus in cacumine. Cacumen Mariae est maternitas, cujus modus incomprehensibilis et sine exemplo singularis: quia generationem ejus quis enarrabit ? Eodem, lxvi, 8 : Quis audivit umquam tale ?

Quia terra adjacente superior, id est, omni pura creatura, caelo, id est, solo Christo Deo homine inferior. Anselmus : " Nihil aequale Mariae, nihil nisi Deus majus Maria. " Quia terram se toto excedens : quia in nulla virtute inventus est similis illi. Quia terra super terram exaltata : aliter non est mons. Nam Filio Dei impraegnata non tantum super omnes homines est exaltata, imo in se continuit ipsum caelum. Unde dicit, Eccli.XXIV, 8 : Gyrum caeli circuivi sola. Caelos etiam attingebat stans in terra : et ideo dicitur mons in vertice montium . Quia terrae semper adhaeret, id est, peccatoribus, qui terra sunt, per affectum misericordiae dicens : Quis infirmatur, etc. ? Quia terram sibi subditam valide protegit quamdiu sub eo est : et ipsa sibi subditos nisi per peccatum mortale ab ea recesserint.

Quia a longe videtur : nam per omnia mundi climata exivit sonus pietatis et misericordiae ipsius. Quia quidquid venit desursum, prius suscepit, et inde descendit ad valles propinquas. Nam in incarnatione suscepit prior omne datum optimum : et de pulchritudine ejus acci- piunt humiles propinquantes ei per veram dilectionem.

Quia omnia flumina vel fere omnia ortum habent a montibus : et de ea natus est ille qui dicit, Eccli.XXIV, 41 : Ego quasi fluvii dyorix, a quo ad illam defluunt, et ab ipsa ad nos fluenta gratiarum, quae fluunt impetu de Libano. Quia fontes perspicuos et frigidos emittit in pede, id est, in affectu charitative ad refrigerandum nos.

Quia idoneus munitionibus et speculis : et ipsa est munimentum Ecclesiae et omnium fidelium. In exemplis etiam ejus quid fugiendum sit, et quid amplexandum, possumus speculari.

Quia in montibus fit major tempestas quam in vallibus, vel in planis : et in Unigeniti sui passione turbata est valde, et fuit omnis plaga tristitia cordis ejus .

Quia mons habitatio et receptaculum ferarum. Unde, Psal. CIII, 18: Montes excelsi cervis, refugium scilicet: et ipsa refugium illorum qui fugiunt a facie arcus, id est, divini judicii. Aliter : Illorum est etiam habitatio, qui mundum fugiunt: quia de mundo non sunt quos mundus sagittat detractionibus et maledictis. Jerem.IX, 8 : Sagitta vulnerans lingua eorum, etc. Pascit etiam tales in pascuis uberrimis. Unde Job de onagro, xxxix, 7 : Contemnit multitudinem civitatis. Et post pauca, f. 8 : Circumspicit montes pascuae suae, et virentia quaeque perquirit. Propter hoc ipsi dicitur : Sicut laetantium omnium habitatio est in te .