166 COMMENTARIUM

Dioecesibus in quibus eiusmodi edicta proposita fuere, lex haec viget, nisi in desuetudinem abierit; in aliis, in quibus eiusmodi edicta publicata non fuerunt, non viget; sed lectores librorum Ioannis Hussii habendi sunt tantum veluti suspecti de haeresi, quae est qualificatio per Patres Constantienses indicta.

Huic autem alia nectitur quaestio. In Conciliis habitis ante annum 1600, haereticorum libri proscripti sunt quidem atque omnino prohibiti, nulla tamen aliquando adiecta poena eccle- siastica excommunicationis, suspensionis etc.; de qua re non- nulla exempla legantur in nota 9.

Certum est autem ex Cap. II. Constitutionis Apostolicae Sedis, excommunicatione speciali modo Romano Pontifici re- servata percelli Omnes et singulos scienter legentes sine aucto- ritate Sedis Apostolicae libros eorumdem Apostatarum et hae- reticorum haeresim propugnantes, nec non libros cuiusvis au- ctoris per Apostolicas litteras nominatim prohibitos, eosdemque libros retinentes, imprimentes et quomodolibet defendentes. At- que nullam distinctionem insinuari faciendam inter libros ante annum 1600 prohibitos, atque illos post dictum annum in In- dicem relatos.

Quid igitur? Legentes libros haereticorum qui damnati fuerunt ante annum 1600 sine ulla ecclesiastica adiecta cen- sura, incurrunt ne excommunicationem Piani Capitis II. quam Leo XIII confirmavit § 47 suae Constitutionis?

Atque dubitationem ingerunt verba ipsa: eodem modo da- mnati habeantur, sicut olim damnati fuerunt. Cum itaque sine ulla adiecta ecclesiastica censura damnati fuerint, hanc non vi- dentur incurrere illi, qui modo eos legunt; sin minus non es- sent habendi eodem modo damnati sicut olim damnati fuerant.

Et quidem vere. Etenim in Constitutione Apostolicae Sedis censurae non auctae, sed limitatae fuerunt ad eas tantum, quas ex veteribus canonibus in sua Constitutione Pius IX inseruit, et eo modo quo inseruit. Non potest hinc censeri novas sta- tuisse censuras iis subrogandas quae a veteribus latae non fue- runt; sin minus aliquo saltem ex capite censuras multiplicas- set. Sequitur ergo, ut si quis modo legat veterum haereticorum libros, qui sine ulla adiecta censura damnati fuerunt, nullam incurrat excommunicationem, quamvis alias poenas, quae cen- surae rationem non habent, ex. gr. poenalitates, utique incur- rat, dummodo in desuetudinem non abierint; cuius rei ratio