CAPUT V.

Maria turris,

Turris. Turris secundum. Isidorum dicitur quasi teres, id est, rotunda cum proceritate : nam quamvis quandoque quadrata sit, procul tamen videntibus rotunda existimatur : quia uniuscujusque anguli simulacrum per longum aeris spatium evanescit atque consumitur, et rotundum videtur. Cantic.IV, 4, dicit sponsus Ecclesiae : Sicut turris David collum tuum, quae aedificata est cum propugnaculis : mille clypei pendent eae ea, omnis armatura fortium. Collum Ecclesiae beata Virgo multis rationibus. (Quaere titulo de pulchritudine ejus, ubi agitur de collo.) Ubi nos habemus collum tuum, dicit alia littera, cervix tua. Cervix enim, id est, eminentia sublimitatis Mariae, est sicut turris David, quam scilicet turrim verus David, id est, Christus in Jerusalem, id est, in Ecclesia sua aedificavit et erexit, ut esset peccatoribus refugium et munimen.

Maria turris propter altissimum, id est, profundissimum fundamentum, quod turri necessarium est. Fundamentum hujus turris, profundissima humilitas, quasi de lapidibus rudibus et impolitis : quia humilitas latet in profundo cordis, sicut fundamentum latet in terra : nec quaerit apparentiam vel ornatum mun.danum , quod signatur in hoc quod lapides fundamenti nec dolati sunt, nec politi, sed multo caemento vel bitumine compacti, quo charitas Virginis figuratur. Vel, fides quae fundamentum et principium est totius spiritualis boni, sicut fundamentum principium aedificii. Vel, rupes nativa et firma, Christus scilicet, quae est firma petra . (Quaere supra titulo de civitate.) Vel, eminentissimae et praecipuae virtutes velut lapides pergrandes, qui idonei sunt fundamento.

Altitudinem et eminentiam utriusque vitae, scilicet activae et contemplativae, Vel, propter contemplationem caelestium. Vel etiam propter eminentiam scientiae de aeternis. Vel, quia in caelo mente conversabatur cum Angelis, dicens cum xlpostoio, ad Philip.III , 20 : Nostra, conversatio in caelis est. Caelos enim attingebat in terra . Vel, turris propter excellentiam suae humilitatis : in his enim omnibus et multis aliis supereminebat haec turris toti castro Ecclesiae.

Rectitudinem et erectionem seu directionem intentionis,juxta illud Psalmistae orantis : Dirige. Domine, in conspectu tuo viam meam . Item, Psal. XXIV, 5 : Dirige me, Domine, in veritate tua, et doce me, etc. Rectus est enim coram Deo, cujus intentio ad Deum propter Deum dirigitur. Vel etiam propter rectitudinem justitiae : quia numquam ad sinistram per adversa, numquam ad dexteram declinavit per prospera, numquam retro se reflexit ad mundana,

numquam ante aliqua tentationis instantia. Vel, recta per paupertatem : quia nudos egreditur homo de utero matris suae, et nudus revertitur illuc . Ergo si medium paupertatis sit rectitudo, perpendiculum igitur ad quod erigi et dirigi debet turris, paupertas est.

Fortitudinem : nam ipsa est mulier fortis, cui tota innititur Ecclesia militans, cujus fortitudo maxime apparuit sepulto Domino, quando defecit omnis sanctus vel titubavit in fide. Unde Christus dicit Patri, Psal. lxxxvii, 19 : Elongasti a me amicum ei proximum. Et tunc ipsa per fortitudinem fidei, spei, et charitatis totam sustentavit Ecclesiam. Ipsa est etiam quae suis orationibus dat lasso virtutem, et his qui non sunt, fortitudinem et robur multiplicat , sicut turris munit et roborat existentes in ea.

Quadraturam quatuor cardinalium, ut supra dictum est de civitate in quadro posita . Vel, quadratura, fides integra, spes firma, charitas fervens, bona operatio perseverans : et haec latera aequalia, quia quantum credit quis, tantum sperat: quantum sperat, tantum diligit : quantum diligit, tantum operatur, sicut dicit ibi Glossa. Vel, rotunditatem : quia quaedam turres solent aedificari in quadro, quaedam autem in rotundo. Mysterium rotunditatis quaere titulo de caelo, ubi caelum rotundum describitur.

Praesidium et defensionem habitantium in castro vel in civitate Ecclesiae, qui in cunctis necessitatibus et angustiis suis necesse habent per orationem refugere ad hanc turrim : quia turris fortissima nomen ejus, sicut dicit beatus Bernardus. Dicit ergo qui a carne, mundo, diabolo qualitercumque tentatur : " Esto mihi, Domina, turris fortitudinis a facie . inimici . "

Portus ostensionem : dicit enim Isidorus, quod AdminBookmark est turris maxima, quam

Graeci et Latini in commone ex ipsius rei usu pharum appellaverunt, eo quod flammarum indicio longe videatur a navigantibus, et praevidendos portuum introitus, et praecavenda pericula scopulorum, ne decepti tenebris male applicent. Et dicitur pharum a AdminBookmark , quod est lux, vel ignis, et AdminBookmark quod est video . Talem turrim Ptolemaeus juxta Alexandriam octingentis talentis construxisse dicitur. Tali turre congrue signatur Maria illuminatrix : quia per eam populus qui ambulabat in tenebris per mare mundi, vidit lucem magnam, id est, Christum. Ipsa etiam luminositate exemplorum suorum monstrat nobis viam rectam ei portum salutis aeternae. Conservat etiam servos suos a scopulis peccatorum, si providerint Dominam in conspectu suo semper. Unde, Eccli. IV, 16 : Qui intuetur illam permanebit confidens.

Speculationem : quia per speculatores solent de turribus adventantium hostium insidiae praevideri, et visis hostibus solent clamare speculatores : " Ad arma. " Isa. LII, 8 : Vox speculatorum tuorum, id est, speculatores tui vociferantes levaverunt vocem. Propter hoc dicitur, Cantic. vii, 4 : Nasus tuus, id est, beata Virgo, sicut turris Libani, quae respicit contra Damascum . Damascus sanguinem bibens, significat diabolum, contra cujus insidias opponitur nasus, id est, discretio beatae Virginis, quae praesentit et quasi odoratur malitiam diaboli et ipsius insidias a longe praevidet quasi de specula, et pro nobis misericorditer se ei opponit. (Istud melius invenies titulo de pulchritudine Mariae, ubi agitur de naso.)

Cocleatam ascensionem : sunt enim cocleae altae et rotundae turrellulae ab aliquo angulo magnae turris, dictae cocleae quasi ciclese, eo quod in eis tamquam per circulum orbemque conscendatur. (Quaere de coclea templi Salomonis post titulum, ubi Maria dicitur scala Jacob.)

Gircuitionem fossati, vacui, concui, hiantis, lati, profundi, petrati, vel in

rupe excisi Circuitus defensionem, vacuitas paupertatem, concavitas supernis hians desiderii capacitatem, latitudo charitatem, profunditas sanctam timorationem, quod petratum est patientiae firmitatem quae non timet imitatores diaboli, excisio in rupe, id est, in corde firmo designat proprii sensus et propriae voluntatis depauperationem.

Assumpti propositi de virginitate servanda firmitatem numquam vacillantem, sicut firma turris vacillare non potest.

Filii Dei qui est verus David inhabitationem. Unde, II Regum, v, 9 : Habitavit David in arce Sion, ei vocavit eam Civitatem David, ad litteram. Arces sunt partes urbis excelsae atque munitae : quaecumque enim loca urbium tutissima sunt, dicuntur arces ab arcendo, id est, a repellendo hostes.

Sequitur : Quae aedificata est cum propugnaculis , de quibus dicit ei Dominus, lsa. LIV, 12 : Ponam jaspidem propugnacula tua. Iaspis fides propter virorem, vel intemerata virginitas , vel sanctitas vitae numquam marcescens. Iaspis sanat febrem luxuriae, hydropisim avaritiae, fugat phantasmata gloriae mundanae, quae nocte videntur, id est, in ea igine praesentis vitae.

Aliter : Quae aedificata est cum propugnaculis , id est, vallata virtutibus aliis : quia virtutes sese concomitantur : et ubi una, ibi omnes. Unde Augustinus ad Hieronymum : " Clarissima tua disputatione satis nobis innotuit, non placuisse nostris auctoribus, imo nec ipsi veritati, id est, Christo, quod qui habet unum peccatum, habeat omnia, quamvis de virtutibus hoc sit verum. "

Propugnacula sunt kernella, per quae arcentur hostes a muro, et proteguntur

pugnantes de muro, et absconduntur a jaculis hostium : et inter ipsa kernella sunt quaedam interstitia quae pandunt viam ad hostes percutiendos. Propugnacula ista sunt virtutes et gratiae, dignitates et praerogativae, intentionum puritas et operum sanctitas, virtus orationum et merita operum, per quae beata Virgo paenitentes protegit, maxime si propugnare voluerint pro regno caelorum, per quae debellat hostes vel inimicos.

Sequitur : Mille clypei pendent ex ea . In millenario clypeorum, perfectio protectionis signatur. Pendent , inquam, quasi de eminentia vitae ejus exemplo, auxilio et documento : quia exempla Virginis quae nobis insinuantur per Scripturam, et adjutoria quae suis exhibet veneratoribus et ad se confugientibus, sicut patet in Theophilo, et documenta verborum ipsius, nos incitant et instruunt ad pugnandum.

Omnis armatura fortium . Istud expositivum est ejus quod dicitur : Mille clypei. Vel dicit : Omnis armatura fortium, innuens duplicem armaturam, scilicet protectionis et impugnationis. Lorica, galea, ocreae et clypeus sunt armatura protectionis. Clypei sunt virtutes quae repellunt jacula diaboli, ut est prudentia contra insidias diaboli, temperantia contra ignita jacula carnalis concupiscentiae, et hujusmodi. Item, sermo Dei clypeus ignitus est . Item., fides clypeus. Unde, ad Ephes: VI, 16 : In omnibus sumentes scutum fidei, etc. Armatura impugnationis, lancea, gladius, jaculum, clava, et hujusmodi, scilicet opera virtuosa justitiae, misericordiae, pietatis, orationis, quae fortes defendunt, et diabolum confundunt. Clamandum est igitur jugiter ad Mariam : " Esto mihi, o Domina, turris fortitudinis a facie inimici . Item, Expugna impugnantes me. Apprehende arma et scutum, et exsurge in adjutorium mihi .

Haec est turris gregis nebulosa . Et dicitur turris gregis : quia defendit humiles pauperes, et amatores pacis et concordiae, et pro amore suo et Filii sui large dantes lanam suorum temporalium et caeteras proprietates ovium. Nebulosa propter suam altitudinem, scilicet contemplationis qua nubes transcendit. Vel, quia in mundo afflicta et despecta, Unde, Job, XXVI, 9 : Qui tenet vultum solii sui, ei expandit super illud nebulam suam, (Quaere expositionem titulo de solio circa medium capituli.) Huic turri dicitur, Mich. IV, 8 : Et tu, turris gregis nebulosa filiae Sion, usque ad te veniet : et veni et potestas prima, regnum filiae Jerusalem, id est, Christus qui est rex Ecclesiae. Expone.

Haec est turris fortitudinis. Quod apparuit in Filii passione, ubi. in nullo excessit, licet mente compassa Filio, ostendens mentem suam turrim fortitudinis, quia sciebat mortem Filii omnibus profuturam. Et haec ejus fortitudo ex fide quae montes transfert, et dilectione quae est fortis ut mors , indubitanter procedebat.

Haec est turris Thebes , de qua mulier, id est, Ecclesia, emisso lapide, id. est, Christo, confregit cerebrum Abimelech, id est, diaboli, capiti ejus molae fragmentum illidens.

Haec est turris eburnea, de qua dicit sponsus, Cantic.VII, 4 : Collum tuum sicut turris eburnea. Turris propter specialem conversationis ejus eminentiam. Eburnea propter virtutem castitatis. Et quia elephas, cujus ossa sunt ebur, naturales habet inimicitias ad draconem : sic et ipsa pugnam habet cum hoste nostro diabolo perpetuam, ut nobis praestet defensionis auxilium.

Haec est turris Libani , quasi in Libano monte sita, qui interpretatur candor, ut per hoc ostendatur, quod candore virginitatis tamquam pede valeat conterere caput serpentis quod est concupiscentia : ideo dicitur haec turris respicere contra Damascum. (Quaere titulo de pulchritudine ejus, ubi agitur de naso).

Haec etiam turris est nominis ejus devota invocatio. (Hoc invenies plene expositum capitulo secundo salutationis suae, post distinctionem de oleo.)

Haec est turris Hananeel , quod interpretatur gratificatio regia, hoc est, gratia virginitatis, quae regi gratia est. Unde concupiscet rex decorem tuum, id est, virginitatem tuam.

Haec est turris quam aedificavit Dominus in medio vineae suae , ad tuitionem et defensionem totius Ecclesiae Catholicae, ne diripiantur racemi ejus, id est, fideles .vel fructus bonorum operum. In hac etiarn turre habitavit verus David, et jugiter inhabitat ad custodiendam Ecclesiam ,