174

ἐβούλετο, ὡς οὐκ εὐπρεπὲς ἄλλως ὂν ἐν μιᾷ μονῇ διατρίβειν τόν τε ἀργὸν ἐκ πατριαρχίας καὶ τὸν ἤδη πατριαρχεύοντα. Ἀλλ' ὁ Ἰωάννης, ἅμα μὲν εἰδὼς τὸ τοῦ Ἰωσὴφἱλαρὸν καὶ ὡς, αὐτοῦ σχεδὸν ψηφισαμένου, ἐκεῖνος τὰ πηδάλια τῆς ἐκκλησίας ἐλάμβανεκαὶ γὰρ τὴν παρ' ἐκείνου βουλὴν θέλων ὁ κρατῶν λαμβάνειν περὶ προσώπου διεπυνθάνετο, κἀκεῖνος τοῦτον παρὰ τοὺς λοιποὺς ἐξελέγετο, ὡς ἄλλως λόγιον καὶ ἐπὶ τοῖς πράγμασι τρίβωνα, ἅμα μὲν οὖν διὰ ταῦτα, ἅμα δὲ καὶ τῷ τῆς σφετέρας γνώμης πιστεύων εἰρηνικῷ, διεκώλυσε μὲν τὸν Ἰωσὴφ μετατίθεσθαι, οὕτω δ' ὄντος ἐκεῖσε, καὶ αὐτὸς τῇ μονῇ ἐνδημεῖ καὶ ἦν τὸ ἀπὸ τοῦδε καὶ προσαποστέλλων πρὸς Ἰωσὴφ καὶ τὰς ἀπ' ἐκείνου ἀπο κρίσεις φιλοφρόνως καὶ μετὰ προσηνείας πάσης δεχόμενος. Ἦν γὰρ ὁ ἀνὴρ ἐκεῖνος εἰρηνικός τε καὶ ἱλαρὸς καὶ ἐπὶ τοσοῦτον τῇ τῆς ἐκκλησίας πράξει ἀπήχθετο ὥστε μηδ' αἰσχύνεσθαι πολλάκις ὁμολογεῖν τὸν ὅρκον γενέσθαι κωλύμην τοῦ καὶ αὐτὸν ἐν τούτοις εἶναι, ἐπεὶ πλέον οὐκ ἦν γενέσθαι τῶν πραχθέντων, ὡς ὑπελάμβανεν. Ἐν τούτοις διάγων, ὁ Ἰωάννης πολλὰ μὲν γραμμάτια εἰς χεῖρας εἶχε λαμβάνων, ἃ δὴ καὶ οἱ σχιζόμενοι ἐξετίθουν, δεικνύντες τὴν πρᾶξιν ὡς σφαλερὰν καὶ Θεοῦ πόρρω βάλλουσαν, ἅμα δὲ καὶ τοὺς Ἰταλοὺς ἐνόχους 531 αἱρέσεσιν, οὐ συνεσκιασμέναις ἄλλως καὶ ἀμφιβόλοις, ἀλλ' ἐμφανέσι τε καὶ λαμπραῖς. Εἶχον δὲ καὶ ἀπὸ γραφῶν ὡς δῆθεν τὰς ἀποδείξεις, ἃς καὶ κατεστρώννυον συνεχέστερον, κἄν πού τι καὶ ἁγίοις ἐρρέθη θεληματικόν, εἴποι τις, καὶ τὸ κατὰ σφᾶς παραστὰν ἰδίως, ὡς περὶ εἰρήνης οἷον, ὡς εἰρη νευτέον μὲν ὅπου μὴ Θεὸν ζημιούμεθα καὶ πολεμητέον αὖθις ὅπου ζημιοῦσθαι Θεὸν κινδυνεύομεν· ταῦτ' ἐκεῖνοι πρὸς τὸ καθολικώτερον μεταφέροντες καὶ ἄλλα πλεῖστα τοιαῦτα παρενείροντες ταῖς σφῶν συγγραφαῖς, παρίστων τὴν πρᾶξιν ὡς σφαλεράν. Ἦν δὲ τὸ ἑπόμενον ἐξ ἀνάγκης γράφειν κἀκεῖνον καὶ ἀπολογεῖσθαι ἐφ' ἑκάστῳ τῶν λεγομένων· ἀλλ' εἰδὼς αἰρόμενα σκάνδαλα, ὡς λόγων λόγοις μαχομένων, ἐξ ὧν οὐκ ἔστι διαδιδράσκειν ἢ οὖσαν ἢ δοκοῦσαν κατηγορίαν ἐπὶ παραβάσει τῶν μειζόνων τὸν γράφοντα, ἔμενεν ἠρεμῶν καί γε τῷ Ξιφιλίνῳ, ἀνδρὶ γεραρῷ καὶ μεγάλῳ οἰκονόμῳ τῆς ἐκκλησίας ὄντι, καθυ πισχνεῖτο μὴ ἂν καὶ γράψαι ποτὲ εἰς ἀντίρρησιν δῆθεν· «Μὴ καὶ δόξωμεν, φησί, τοῖς κειμένοις παρεγχειροῦντες, κἂν εἴ τι λέγοιμεν. Ἐκείνοις μὲν δοκοῦσι νεωτερισμῷ τινι ἐπὶ τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς ὁμόσε χωρεῖν καὶ ἀνέχειν πειρᾶσθαι, κἂν εἴ τι φαῖεν, κἂν φανερῶς καὶ τοῖς κειμένοις προσκρούοιεν δόγμασιν, αὐτάρκης ἀποφυγὴ τὸ ὑπὲρ τῆς ἐκκλησίας δῆθεν ἵστασθαι, καὶ τὴν τῆς ἐργολαβείας πεῖραν ῥᾷον ἐκκλίνοιεν ἄν. Ἡμῖν δέ, κἂν τὰ φανότατα λέγοιμεν, ἀγαπητὸν εἰ μὴ προσεχοίμεθα μόνον, ἀλλὰ καὶ μὴ περιτροπῆς τῶν κειμένων φεύγοιμεν.» Ταῦτ' ἔλεγεν ἐκεῖνος τότε, τὰς τῶν σχιζομένων λαμβάνων ἀνὰ χεῖρας γραφάς, αἷς πολὺ τὸ σαθρὸν ἐχούσαις ἐπὶ πολλοῖς οἷς ἔλεγον ἐβούλετο μὲν ἀντιλέγειν, ἐπείχετο δέ, κἂν εἰς τέλος τὴν πεῖραν οὐ διέδρα· ὅθεν δὴ καὶ πολλοῖς περιπεπτώκει τοῖς χαλεποῖς. Τότε δ' ἐφ' ἡμέραις τῇ Λαύρᾳ προσκαρτερήσας καὶ καθαρῶς ὑγιάνας, εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπανέστρεφε, τῷ Ἰωσὴφ μεθ' ἱλαρότητος συνταξάμενος. κθʹ. Ἔτι τὰ κατὰ τὸν πατριάρχην Ἰωσήφ. Οὐκ ἦν δέ τινας ἠρεμεῖν ἐντεῦθεν, ὥστε καὶ τὸν Ἰωσὴφ ἐκεῖσε καθήμενον ἀναπαύεσθαι, ἀλλ' ὁσημέραι προσφοιτῶντες ἠνώχλουν τὸν ἄνδρα καὶ συχναῖς περιέβαλλον ἀσχολίαις, τὸν αὐτοῦ ζῆλονκαὶ γὰρ κατ' ὀλίγον κατέψυκτο τῇ τῶν τρόπων ἁπλότητιἀναζωπυροῦντες οἷον καὶ πρὸς τὸ θερμότερον 533 διεγείροντες. Ἦν γὰρ ὁ ἀνὴρ ἐπὶ τοσοῦτον ἱλαρὸς καὶ μέτριος ὥστε καί, εἴπερ χρεία γεγόνει τινὰς τῶν τῇ ἐκκλησίᾳ κοινωνούντων προσφοιτᾶν ἐκείνῳ, οἱ δ' ἤθελον εὐλογεῖσθαι, μόνον ἦν ἐκείνους προσπίπτειν καὶ τὴν εὐλογίαν ἐπιζητεῖν, καὶ αὐτὸν εὐθέως κοινωνεῖν ἐκείνοις τῶν χαρισμάτων τοῦ Πνεύ ματος· ὃ καὶ τοῖς περὶ ἐκεῖνον καὶ λοιποῖς ἄλλοις οὐκ οἰστὸν ἦν. ∆ιὰ τοῦτο καὶ ὁσημέραι προσφοιτῶντες ἀνεθάρρυνον πλέον πρὸς τὸ τελέως σχίζεσθαι. Τοῦτ' ἀκουσθὲν τῷ κρατοῦντι, ὁ δέ, πληροφορίαν τὴν εἰς ἐκεῖνον ἐκείνην ἀφείς, καὶ τὸ ἐπὶ