COMMENTARIUM 193

« vistis, ex responsis per nostram Congregationem Concilii ad « decessores vestros, aut ad vos ipsos iterum iterumque datis, « perspectum est, quemadmodum eadem Sedes et gratulari Epi- « scopis soleat si praebendatos theologos habeant in publicis « s a c r a r u m litterarum lectionibus munere suo bene fungentes, « et numquam intermittat excitare atque adiuvare pastorales « illorum curas, si alicubi res adhuc ex sententia non succes- « serit.

4. « Ceterum ad translata in vulgares linguas Biblia quod « attinet, multis ab hinc saeculis contigerat, ut diversis in « locis sacri Antistites maiori interdum vigilantia uti debuerint « ubi versiones huiusmodi aut in occultis lectitari conventiculis, « aut per haereticos impensius diffundi animad ver terent. Atque « huc spectant monita, et cautiones adhibitae ab Innocentio III « glor. mem. decessore nostro circa laicorum mulierumque « coetus sub pietatis obtentu, et legendàrum scripturarum « causa secreto habitos in Metensi Dioecesi {a), nec non et pe- « culiares vulgarium bibliorum interdictiones, quas sive in « Gallus paullo post {b), sive in Hispania ante saeculum XVI « latas invenimus (e). Sed ampliori postmodum providentia « opus fuit, cum Lutherani Calvinianique acatholici incommuta- « bilem fidei doctrinam incredibili prope errorum varietate « oppugnare ausi, nihil intentatum relinquebant ut fidelium « mentes deciperent perversis explicationibus sacrarum littera- « rum, eclitisque per suos asseclas novis illarum in popularem « sermonem interpretationibus, quarum quidem exemplis mul- « tiplicandis, et citissime divulgandis inventae nuper typogra- « phicae artis praesidio iuvabantur. Itaque iis in regulis, quae « a Patribus a Tridentina Synodo delectis conscriptae, et a « Pio IV fel. mem. praedecessore nostro approbatae (d), indi- « eique librorum prohibitorum praemissae sunt, generali san-

dicti XTV Quod, Sancta Sardicensis Synodus IX Kal. Decembris 1740 tom. 1 Bullar. eiusd. Pont., et ex instructione quae extat in Appendice ad dictum Tom. 1.

(a) In tribus litteris datis ad Metenses, atque ad illorum Episcopum et capitu- lum, nec non ad Abbates Gisterciensem, Morimundensem, ei de Cripta, quae sunt Epistolae 141, 142, lib. 2.

{b) In Concilio Tolosano an. 1229, can. 14. Mansi XXIII, 197. (c) Ex testimonio Card. Pacecco in Concilio Trident. Apud Pallavicinum Storia

del Concilio di Trento, lib, VI, cap. 12, n 5, et albi. {d) Tn Const. Dominici gregis 24 Martii lo64.

Acta, Tom. X.X.X. fase. CCCLI1. 13