196 COMMENTARIUM

« ab eisdem recesserint, et reliquus fidelium populus immunis « ferme a contagione permanserit, quae inde illi imminebat.

8. « Ea interim spe tenebantur sectarii biblici, ut magnam « se consequuturos laudem non ambigerent ex infidelibus ad « christiani nominis professionem utcumque inducendis per « lectionem sacrorum codicum vulgari ipsorum lingua edito- « rum, quos ingenti plane exemplarium copia missionariis, seu « excursoribus a se destinatis per illorum regiones distribui, « ac vel nolentibus obtrudi curabant. Sed hominibus christia- « num nomen praeter regulas a Christo ipso institutas propa- « gare conantibus nihil pene ex sententia contigit, nisi quod « potuere interdum nova creare impedimenta catholicis Sacer- « dotibus, qui ad gentes ipsas ex sanctae huius Sedis missione « pergentes nullis parcebant laboribus, ut praedicatione verbi « Dei sacrarnentorumque administratione novos Ecclesiae filios « parèrent, parati etiam pro illorum salute atque in testimonium « fidei sanguinem suum inter exquisita quaeque tormenta pro- « fundere.

9. « Iam vero inter sectarios illos sua ita expectatione fru- « stratos et perdolenti recogitantes animo ingentem pecuniae « vim hactenus erogatam suis bibliis edendis nulloque fructu « divulgandis, inventi nuper aliqui sunt, qui machinationes suas « novo quodam ordine disposuerunt ad Italorum potissimum, «nos t raeque ipsius Urbis civium animos prima veluti aggres- « sione appetendos. Scilicet ex acceptis modo nuntiis documen- « tisque compertum habemus plures homines diversarum se- « ctarum Neo Eboraci in America proximo anno convenisse, « pridieque Idus Iunias inivisse novam societatem Foederis « ehristiani nomine nuncupatam, et aliis porro atque aliis ex « omni gente sodalibus, seu constitutis in eiusdem auxilium soda- « litus amplificandam; quorum commune cum ipsis consilium « sit, ut religiosam libertatem, seu potius vesanum indifferentiae « super religione studium Romanis Italisque ceteris infundant. « Fatentur enim vero a pluribus retro saeculis tantum ubique pon- « deris habuisse Romanae Italaeque gentis instituta, ut nil ma- « gnum in orbe processerit quin factum fuerit ab alma hac urbe « principium; quod quidem non ex constituta heic, disponente « Domino, suprema Petri Sede, sed ex quibusdam antiquae do- « minationis reliquiis, in usurpata, ut dictitant, a decessoribus « nostris potestate permanentibus, derivai um volunt. Quare