COMMENTARIUM 209

Acta, Tom. XXX. fase. CCCLII. U

tholicam per irrisionem Papisticara appellant, aut eam esse di- cunt vitiorum omnium et peccatorum sentinam, legum promul- gatricem et conculcatricem, et alia huiusmodi, quibus universi ab obedientia ei debita praestanda cohibeantur.

Sacramentis detrahunt qui ea traducunt veluti incantatio- nes quasdam, atque mágicas imitationes quae nihil in se divini contineant, ritusque esse plane ab hominibus invectos atque su- perstitiosos, vel ea originem duxisse ex septem capitibus bestiae apocalipticae XVII, 3, etc.

Per Apostolicam Sedem hoc in loco non veniunt Romani Pontifices singillatim sumpti, sed ipsa Apostolicae Sedis aucto- ritas et iura veniunt. Qua de causa dicendi non sunt apostoli- cae Sedi detrahere qui huius aut illius Pontificis gesta et actio- nes, quamvis iniuste, carpunt , cum nec individui Petri succes- sores constituant Sedem Apostolicam, nec illorum gesta, siqui- dem minus recta, aliquo pacto ad Sedem Apostolicam referantur si autem praeclara et in bonum Ecclesiae acta, ex auctoritate quidem et iuribus Apostolicae Sedi inhaerentibus processerint, at minime Sedem Apostolicam constituant. Illi ergo apostolicae Sedi detrahere dicendi sunt qui Romanam Petri cathedram aut ambitione scribunt sibi primatum super alias Ecclesias arro- gasse, aut fraudibus potestatem ampliasse suam, ex. gr. falsis decretalibus Isidori mercatoris; aut avaritia et simoniaca la>be- contaminari, aut per s u m m a m nequitiam potestatem sive dire- ctam sive indirectam in temporalia principum exercuisse; aut eam Apostolicam frustra vocari, cum per multos pseudo pon- tifices successio apostolica fuerit interrupta, aut institutis Christi abhorrere, nul lamque sanctimoniam, nisi verbo tenus, praese- ferre, aut corrogandae pecuniae causa, aut ambitu exercendae potestatis, tum maiores, tum alias innumeras sibi reservasse causas, et Episcoporum auctoritatem ad nihilum fere redegis- se, etc.

Sed quaeritur: an haec detractio ex professo instituenda sit, an sufficiat ut obiter fiat quo libri proscripti habeantur?

Et quidem putandum est, per obiter dicta hos libros inter- dicto non subiacere. Legislator profecto quilibet sibi cohaerere supponendus est, neque velle diverso criterio in eadem lege promulganda uti. At constat I o eum humanitatem in hisce re- gulis sanciendis, non rigorem adhibere velle, quo plurimorum conscientiae consulat ; constat 2° eum statuisse § 4 non esse