Augustine of Hippo, De Genesi Contra Manichaeos Libri Duo

Patrologiae Cursus Completus

Elenchus Operum Quae In Hoc Tertio Tomo Continentur.

In Tertium Tomum Praefatio.

Admonitio In Libros De Doctrina Christiana.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Doctrina Christiana Libri Quatuor

Liber Primus.

Caput Primum.— Inventione et enuntiatione nititur Scripturae tractatio quae cum Dei auxilio suscipienda.

Caput II.— Quid res, quid signa.

Caput III.— Rerum divisio

Caput IV.— Frui et uti, quid sit.

Caput V.— Deus Trinitas, res qua fruendum.

Caput VI.— Deus ineffabilis, quomodo.

Caput VII.— Deum omnes intelligunt in quo nihil melius.

Caput VIII.— Deus cum sit sapientia incommutabilis, rebus omnibus anteponendus.

Caput IX.— Sapientiam immutabilem mutabili praeferendam esse omnes norunt.

Caput X.— Ad videndum Deum purgandus animus.

Caput XI.— Purgandi animi exemplum Sapientia incarnata.

Caput XII.— Quomodo Sapientia Dei ad nos venit.

Caput XIII.— Verbum caro factum est.

Caput XIV.— Hominem quomodo sanarit Dei Sapientia.

Caput XV.— Resurrectione et ascensione Christi fulcitur fides, excitatur judicio.

Caput XVI.— Ecclesia Christi corpus et conjux medicinalibus molestiis ab ipso purgatur.

Caput XVII.— Christus donando peccata viam aperuit ad patriam.

Caput XVIII.— Claves traditae Ecclesiae.

Caput XIX.— Corporis et animi mors atque resurrectio.

Caput XX.— Qui non ad vitam sed ad supplicia renascantur.

Caput XXI.— Rursus corporis de resurrectione.

Caput XXII.— Solo Deo fruendum.

Caput XXIII.— Homini praecepto non opus est, ut se et suum corpus diligat. Prava sui dilectio.

Caput XXIV.— Nemo carnem suam odit, nequidem illi qui in eam insurgunt.

Caput XXV.— Etsi aliquid amplius diligitur quam corpus, non tamen corpus odio habetur.

Caput XXVI.— Praeceptum de Deo et proximo, imo et de seipso diligendo datum est.

Caput XXVII.— Ordo dilectionis.

Caput XXVIII.— Cui succurrendum, quando succurrere omnibus, vel duobus non possis.

Caput XXIX.— Optandum et agendum ut omnes Deum diligant.

Caput XXX.— Proximi nostri, omnes homines, et ipsi Angeli.

Caput XXXI.— Deus nobis non fruitur, sed utitur.

Caput XXXII.— Deus homine quomodo utatur.

Caput XXXIII.— Quomodo homine frui conveniat.

Caput XXXIV.— Prima ad Deum via, Christus.

Caput XXXV.— Scripturae plenitudo, finisque, amor Dei et proximi.

Caput XXXVI.— Interpretatio Scripturae licet vitiosa, non est mendax nec perniciose fallax, si modo utilis sit aedificandae charitati. Corrigendus tam

Caput XXXVII.— Multum inest periculi in hac interpretatione vitiosa.

Caput XXXVIII. Charitas perpetuo manet.

Caput XXXIX.— Scripturis non indiget homo fide, spe et charitate instructus.

Caput XL.— Qualem lectorem Scriptura postulet.

Liber Secundus.

Caput Primum.— Signum quid et quotuplex.

Caput II.— De quo signorum genere hic tractandum.

Caput III.— Inter signa principatum obtinent verba.

Caput IV.— Unde litterae.

Caput V.— Diversitas linguarum.

Caput VI.— Obscuritas Scripturae in tropis et figuris quorsum utilis.

Caput VII.— Gradus ad sapientiam: primus, timor secundus, pietas tertius, scientia quartus, fortitudo quintus, consilium sextus, purgatio cordis

Caput VIII.— Libri canonici.

Caput IX.— Qua ratione vacandum studio Scripturae.

Caput X.— Scripturam contingit non intelligi ob ignota signa vel ambigua.

Caput XI.— Ut ignorantia signorum tollatur, necessaria est linguarum cognitio, ac praesertim graecae et hebraeae.

Caput XII.— Diversitas interpretationum utilis. Ex verborum ambiguitate ut accidit error interpretam.

Caput XIII.— Interpretationis vitium unde emendari possit.

Caput XIV.— Ignoti verbi et ignotae locutionis unde eruenda cognitio.

Caput XV.— Commendatur Itala versio latina, et graeca Septuaginta interpretum.

Caput XVI.— Ut translata signa intelligantur juvat tum linguarum notitia, tum rerum.

Caput XVII.— Origo fabulae Musarum novem.

Caput XVIII.— Profani si quid bene dixerunt, non aspernandum.

Caput XIX.— Doctrinarum genera duo reperta apud Ethnicos.

Caput XX.— Scientiae quas homines instituerunt aliquae superstitionum plenae. Catonis dictum lepidum.

Caput XXI.— Superstitio mathematicorum.

Caput XXII.— Observatio siderum ad cognoscendam vitae seriem vana.

Caput XXIII.— Cur repudianda genethliacorum scientia.

Caput XXIV.— Societas et pactum cum daemonibus in superstitioso rerum usu.

Caput XXV.— In institutis humanis non superstitiosis quaedam superflua, quaedam commoda et necessaria.

Caput XXVI.— Quae hominum instituta fugienda, et quae amplectenda sint.

Caput XXVII.— Scientiarum quas homines non instituerunt, aliquae juvant ad intelligentiam Scripturarum.

Caput XXVIII.— Historia quatenus juvet.

Caput XXIX.— Ad Scripturarum intelligentiam quatenus conducat animalium, herbarum, etc., praesertimque siderum cognitio.

Caput XXX.— Quid eodem conferant artes mechanicae.

Caput XXXI.— Quid juvet dialectica. Sophismata.

Caput XXXII.— Veritas connexionum non ab hominibus instituta est, sed tantum observata.

Caput XXXIII.— In falsis sententiis conclusiones verae esse possunt, et in veris falsae.

Caput XXXIV.— Aliud est nosse leges conclusionum, aliud veritatem sententiarum.

Caput XXXV.— Scientia definiendi et dividendi non est falsa etiamsi falsis adhibeatur. Falsum quid.

Caput XXXVI.— Eloquentiae praecepta vera sunt, quamvis eis interdum falsa persuadeantur.

Caput XXXVII.— Quae utilitas rhetoricae et dialecticae.

Caput XXXVIII.— Numerorum scientia non ex hominum instituto, sed ex rerum natura est ab hominibus adinventa.

Caput XXXIX.— Quibus ex supra notatis disciplinis quove animo danda opera. Leges humanae.

Caput XL.— Ab Ethnicis si quid recte dictum, in nostrum usum est convertendum.

Caput XLI.— Studium Scripturae sacrae, qualem animam requirat. Hyssopi proprietates.

Caput XLII.— Sacrae Scripturae cum profana comparatio.

Liber Tertius.

Caput Primum.— Summa superiorum librorum, et scopus sequentis.

Caput II.— Ambiguitas ex verborum distinctione quo modo tollenda.

Caput III.— Qua ratione expediatur ambiguitas ex pronuntiatione. Percontatio et interrogatio quo differant.

Caput IV.— Ambiguitas dictionis qua ratione expediatur.

Caput V.— Scripturae figuratas locutiones ad litteram accipere servitus miserabilis.

Caput VI.— Judaeorum servitus sub signis utilibus.

Caput VII.— Servitus gentium sub signis inutilibus.

Caput VIII.— Aliter Judaei a signorum servitute liberati, aliter Gentiles.

Caput IX.— Quis signorum servitute premitur, quis non. Baptismus. Eucharistia.

Caput X.— Unde dignoscatur an figurata sit locutio. Regula generalis. Charitas. Cupiditas. Flagitium. Facinus. Utilitas. Beneficentia.

Caput XI.— Regula de iis quae saevitiam redolent, referunturque nihilominus ex persona Dei vel sanctorum.

Caput XII.— Regula de dictis et factis quasi flagitiosis imperitorum judicio, quae Deo vel sanctis viris tribuuntur. Facta judicantur ex circumstantii

Caput XIII.— Continuatio ejusdem argumenti.

Caput XIV.— Error opinantium nullam esse justitiam per seipsam.

Caput XV.— Regula in figuratis locutionibus servanda.

Caput XVI.— Regula de locutionibus praeceptivis.

Caput XVII.— Alia omnibus communiter, alia singulis seorsim praecipi.

Caput XVIII.— Quo tempore quid praeceptum vel licitum sit, considerandum.

Caput XIX.— Mali alios de suo aestimant ingenio.

Caput XX.— In quavis vivendi ratione boni sui sunt similes.

Caput XXI.— David quanquam in adulterium lapsus, longe fuit a libidinosorum intemperantia.

Caput XXII.— Regula de Scripturae locis, ubi laudantur facta quaedam bonorum hodie moribus contraria.

Caput XXIII.— Regula de locis ubi magnorum virorum peccata referuntur.

Caput XXIV.— Ante omnia considerandum genus locutionis.

Caput XXV.— Idem verbum non idem significat ubique.

Caput XXVI.— Obscura ex locis apertioribus explicanda.

Caput XXVII.— Eumdem locum varie intelligi nihil prohibet.

Caput XXVIII.— Locus incertus tutius per alios Scripturae locos, quam per rationem manifestatur.

Caput XXIX.— Troporum cognitio necessaria.

Caput XXX.— Regulae Tichonii donatistae expenduntur.

Caput XXXI.— Regula prima Tichonii.

Caput XXXII.— Regula secunda Tichonii.

Caput XXXIII.— Regula tertia Tichonii. Liber de Spiritu et Littera.

Caput XXXIV.— Regula quarta Tichonii.

Caput XXXV.— Regula quinta Tichonii.

Caput XXXVI.— Regula sexta Tichonii.

Caput XXXVII.— Regula septima Tichonii.

Liber Quartus.

Caput Primum.— Rhetoricae praecepta tradere non est hujus instituti.

Caput II.— Rhetorica facultate christianum doctorem uti convenit.

Caput III.— Rhetoricae praecepta qua aetate, quave ratione disci possunt.

Caput IV.— Officium doctoris christiani.

Caput V.— Interest magis ut sapienter dicat christianus orator, quam ut eloquenter. Unde consequi id valeat.

Caput VI. Sapientia juncta cum eloquentia in sacris auctoribus.

Caput VII.— Pulchre docet, adductis exemplis, in sacris Litteris inesse germanam eloquentiam, quae sapientiae adhaeret velut inseparabilis comes. Exem

Caput VIII.— Obscuritas sacrorum auctorum licet eloquens, non imitanda a doctoribus christianis.

Caput IX.— Difficilia intellectu apud quos et quomodo tractanda.

Caput X.— Perspicuitatis in dicendo studium.

Caput XI.— Quare conanti docere dicendum perspicue, non tamen insuaviter.

Caput XII.— Oratoris est docere, delectare, flectere, ex Cicerone, de Oratore. Quo modo haec tria praestare debet.

Caput XIII.— Dicendo demum flectendi animi.

Caput XIV.— Dictionis suavitas pro ratione argumenti procuranda est.

Caput XV.— Orandus Deus doctori eccleciastico ante concionem.

Caput XVI.— Docendi praecepta non superfluo dantur ab homine, tametsi doctores efficiat Deus.

Caput XVII.— Ad docendum delectandum et flectendum pertinet triplex dicendi genus.

Caput XVIII.— Ecclesiasticus orator in materia grandi semper versatur.

Caput XIX.— Alias alio utendum dicendi genere.

Caput XX.— Exempla ex sacris Litteris, primum, dictionis submissae deinde temperatae postremo, grandis: haec tria ex Epistolis Pauli.

Caput XXI.— Exempla triplicis hujus generis dictionis ex doctoribus ecclesiasticis, nempe Cypriano et Ambrosio desumuntur.

Caput XXII.— Omnibus generibus dictio varianda est.

Caput XXIII.— Quomodo intermiscenda dictionis genera.

Caput XXIV.— Sublime dicendi genus quid efficiat.

Caput XXV.— Temperatum dicendi genus quem in finem referri decet.

Caput XXVI.— In unoquoque dicendi genere intendere debet orator, ut intelligenter, libenter et obedienter audiatur.

Caput XXVII.— Obedientius audiri cujus vita dictioni respondet.

Caput XXVIII.— Veritati potius quam verbis studendum. Verbis contendere quid sit.

Caput XXIX.— Non culpandus ecclesiastes, qui a peritiore sumit conscriptum eloquium, quod ad populum proferat.

Caput XXX.— Concionator praemittat orationem ad Deum.

Caput XXXI— Excusat prolixitatem libri.

Admonitio De Sequente Libro De Vera Religione .

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Vera Religione Liber unus

Caput Primum.— Philosophi de religione aliud in scholis docebant, aliud in templis profitebantur.

Caput II.— De diis quid Socrates senserit. Mundus hic pro Deo habitus.

Caput III.— Vera religio christiana, quae hominibus persuasit, quod illis persuaderi posse Plato non credidit.

Caput IV.— Philosophi qui sensibilibus toti haerent contemnendi.

Caput V.— In quibus sectis vera religio. Munus divinum. Spiritus sanctus.

Caput VI.— Vera religio in sola Ecclesia catholica, quae omnibus errantibus utitur ad provectus suos. Boni nonnunquam ex Ecclesia per seditiosos expul

Caput VII.— Catholicae Ecclesiae religio amplectenda. Quid illa profiteatur.

Caput VIII.— Quae primo auctoritate ducti credidimus, postmodum ratione intelligimus. Haeretici prosunt Ecclesiae.

Caput IX.— Manichaeorum error de duobus principiis et duabus animabus.

Caput X.— Historiam divinae oeconomiae erga nostram salutem narraturus, ostendit primum unde error in religione contingat, et quomodo perfecta religio

Caput XI.— Omnis vita a Deo. Mors animae, nequitia.

Caput XII.— Lapsus et reparatio totius hominis.

Caput XIII.— Angelorum differentia.

Caput XIV.— A libero arbitrio peccatum.

Caput XV.— Poena ipsa peccati ad resipiscendum erudimur.

Caput XVI.— Incarnato Verbo beneficentius homini consultum est.

Caput XVII.— Doctrinae ratio in vera religione quam optima, seu Vetus seu Novum Testamentum spectetur.

Caput XVIII.— Creaturae quare mutabiles.

Caput XIX.— Bona sunt, sed non summa bona, quae vitiari possunt.

Caput XX.— Unde animae vitium.

Caput XXI.— Anima seducitur, dum fugaces corporum pulchritudines consectatur.

Caput XXII.— Rerum transeuntium administratio solis impiis displicet.

Caput XXIII.— Omnis substantia bona.

Caput XXIV.— Duplici via saluti hominis consulitur, auctoritate et ratione: ac primo de auctoritatis subsidio agitur usque ad caput 29.

Caput XXV.— Quorum hominum seu librorum auctoritati de Dei cultu credendum.

Caput XXVI.— Divina providentia erga nostram salutem ad sex aetates hominis veteris ac novi.

Caput XXVII.— Utriusque hominis decursus in universo hominum genere.

Caput XXVIII.— Quae, quibus et quo pacto tradenda.

Caput XXIX.— De altero salutis subsidio, scilicet ratione quomodo hac duce ad Deum homo evehitur: haec primum sensibus praestare deprehenditur.

Caput XXX.— At ratione praestantior lex immutabilis, scilicet veritas secundum quam judicat.

Caput XXXI.— Deus summa ista lex est secundum quam ratio judicat, sed quam judicare non licet.

Caput XXXII.— Unitatis in corporibus est vestigium, sed ipsa unitas nonnisi mente conspicitur.

Caput XXXIII.— Non corpora, nec sensus corporis, sed judicium mentitur. Differunt mentiens et fallens.

Caput XXXIV.— Conficta phantasmata quomodo judicentur.

Caput XXXV.— Vacandum ut Deus cognoscatur.

Caput XXXVI.— Verbum Dei ipsa est veritas, quia omnino implet id a quo principio unum est quidquid est unum. Falsitas non ex rebus, sed ex peccatis.

Caput XXXVII.— Impietas idololatriae multiplicis orta ex amore creaturae.

Caput XXXVIII.— Aliud idololatriae genus, quo peccator triplici cupiditati servit.

Caput XXXIX.— Ex ipsis vitiis suis animam admoneri ut primam pulchritudinem requirat: quod primo de vitio voluptatis ostenditur usque ad caput 43.

Caput XL.— De pulchritudine corporum carnisque voluptate, et de peccantium poena.

Caput XLI.— In peccantis animae poena pulchritudo.

Caput XLII.— Voluptas carnis admonet ut numeros indivisibiles quaeramus. An tales in sint in aliquo vitali motu.

Caput XLIII.— In homine vis judicandi de corporum et temporum proportione. Qui in perpetua veritate modus ordinis.

Caput XLIV.— Dei imago Filius, ad quam facta quaedam.

Caput XLV.— Voluptatis imbecillitas protrudit nos ad sublimiora. De superbiae vitio, usque ad cap. 49: quomodo per hoc admonemur ad amplectendam virtu

Caput XLVI.— Invictus qui id solum amat quod amanti eripi non potest, id est Deum ex toto corde et proximum sicut seipsum.

Caput XLVII.— Vera proximi dilectio, quam qui impendit invictus est.

Caput XLVIII.— Quae sit perfecta justitia.

Caput XLIX.— De curiositate deinceps, ut hoc vitio admonemur ad contemplandam veritatem.

Caput L.— Scripturarum et interpretationum ratio. Allegoria quadruplex.

Caput LI.— Scripturarum perscrutatio in curiositatis medelam.

Caput LII.— Et curiositas et alia vitia sunt occasio ad virtutem.

Caput LIII.— Scopi stultorum ac sapientium diversi.

Caput LIV.— Supplicia damnatorum quam habeant rationem ad eorum vitia.

Caput LV.— Epilogus exhortans ad veram religionem, et a falsa deterrens. Qualis erat Manichaeorum religio. Opiniones falsae de diis. Vera religio.

De Sequentibus Duobus Libris De Genesi Contra Manichaeos .

S. Augustinus In Lib. VIII De Genesi Ad Litt., Cap. II.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Genesi Contra Manichaeos Libri Duo

Liber Primus. In quo a Manichaeorum calumnis vindicatur initium Geneseos, scilicet ab hocce versiculo, cap. 1: In principio creavit Deus coelum et ter

Caput Primum.— In veteris Legis defensionem contra Manichaeos scripturus est stilo ad imperitiorum captum demisso.

Caput II.— Versiculus 1, cap. 1 Geneseos, vindicatur contra obtrectantes, quid faceret Deus ante mundi creationem et unde subito placuerit ei mundum c

Caput III.— Defenditur vers. 2.

Caput IV.— In defensionem vers. 3 ostenditur tenebras nihil esse.

Caput V.— Ut intelligendum quod Spiritus Dei superferebatur super aquas juxta vers. 2.

Caput VI.— Materies informis ex nihilo, et ex illa omnia.

Caput VII.— Informis materia variis nominibus designata.

Caput VIII.— Reprimitur Manichaeorum calumnia de vers. 4.

Caput IX.— Agitur pro altera parte ejusdem vers. et pro prima parte vers. sequentis.

Caput X.— Ut recte intelligitur coepisse et transisse dies unus juxta vers. 5.

Caput XI.— Aquae ut firmamento divisae: vers. 6-8.

Caput XII.— Aquarum congregatio de qua vers. 9 et 10, est ipsa earum formatio.

Caput XIII.— Exploditur conquestio circa vers. 11-13, scilicet, infrugifera et noxia quare gignit tellus.

Caput XIV.— Resolvuntur difficultates circa vers. 14-19.

Caput XV.— Aerem nebulosum aquae nomine designari vers. 20, etc.

Caput XVI.— Perniciosa animantia cur creata.

Caput XVII.— Ut intelligitur ad imaginem Dei factus homo, juxta vers. 26.

Caput XVIII.— Potestas hominis in bestias.

Caput XIX.— Ut spiritualiter accipiendus vers. 28.

Caput XX.— Bestiis dominari, per allegoriam.

Caput XXI.— In vers. 31, cur dicitur, Bona valde.

Caput XXII.— Requies diei septimi per allegoriam: cap. 2, vers. 1-3.

Caput XXIII.— Septem dies, et septem aetates mundi.

Caput XXIV.— Aetates mundi quare inaequales.

Caput XXV.— Septem dierum attior allegoria.

Liber Secundus. Persequitur expositionem Geneseos ab hoc vers. 4. cap. 2: Hic liber creaturae coeli et terrae,

Caput Primum.— Recitatio secundi et tertii capitis Geneseos.

Caput II.— Genesis ad litteram ubique non potest exponi.

Caput III.— Viride agri quid designat, vers. 5, cap 2.

Caput IV.— Quid sit, Nondum pluerat super terram, vers.

Caput V.— Fons irrigans terram allegorice. Superbia quid sit.

Caput VI.— Invisibilia quibus vocabulis signantur.

Caput VII.— Limus quid habeat mysterii.

Caput VIII.— Insufflatio spiritus quid. Quid in Scripturis dicatur spiritus hominis.

Caput IX.— Paradisi deliciae quid allegorice.

Caput X.— Flumina quatuor quid notent.

Caput XI.— Opera hominis in paradiso: mulier in adjutorium facta.

Caput XII.— Sopito Adae juncta Eva. Quid sibi velit.

Caput XIII.— Spirituale conjugium in homine.

Caput XIV.— Serpens diabolus, Eva affectus.

Caput XV.— Tentatio quomodo dejicit.

Caput XVI.— Absconsio, ambulatio, percontatio quid signent.

Caput XVII.— Rejectio culpae et serpentis poena.

Caput XVIII.— Serpentis cum Eva inimicitia.

Caput XIX.— De poenis mulieri inflictis.

Caput XX.— De viri poena.

Caput XXI.— Quare post transgressionem Adam vitam vocaverit ipsam Evam: et de pellicearum tunicarum significatione.

Caput XXII.— Expulsio Adae quid allegorice.

Caput XXIII.— Cherubim et framea versatilis quid notent.

Caput XXIV.— Adam Christus, Eva Ecclesia.

Caput XXV.— Haeretici et Manichaei maxime, per serpentem designati.

Caput XXVI.— Serpens haereticus Manichaeus.

Caput XXVII.— Adae lapsus et poena allegorice.

Caput XXVIII.— Per epilogum singulas refellit Manichaeorum calumnias.

Caput XXIX.— Confert Ecclesiae dogmata cum Manichaeorum erroribus.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Genesi Ad Litteram Imperfectus Liber

Admonitio In Subsequentes Libros.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Genesi Ad Litteram Libri Duodecim

Liber Primus. Expenditur initium Geneseos, cap. 1, vers. 1: In principio fecit Deus coelum et terram: Et vocavit Deus lucem diem,

Caput Primum.— In Scriptura quid considerandum.

Caput II.— Quomodo dixit Deus, Fiat lux an per creaturam, an per aeternum Verbum.

Caput III.— Quid sit lux illa. Curve non dictum, Fiat coelum, etc., sicut, Fiat lux. Responsio prima.

Caput IV.— Altera responsio ad superiorem quaestionem.

Caput V.— Informem esse creaturam intellectualem, nisi perficiatur conversa ad divinum Verbum. Spiritus sanctus cur super aquam ferri dictus est anteq

Caput VI.— Trinitas insinuata cum in inchoatione, tum in perfectione creaturae.

Caput VII.— Spiritus Dei cur dictus est superferri super aquam.

Caput VIII.— Dei amor in creaturas praestat eis ut sint, et ut maneant.

Caput IX.— Utrum in tempore dictum sit, Fiat lux, an sine tempore.

Caput X.— Quomodo dies unus peractus fuit, sive in creatione sive post creationem lucis. Primus explicandi modus improbatur. Secundus dicendi modus di

Caput XI.— De solis officio nova difficultas in superiore modo dicendi.

Caput XII.— Alia difficultas de successione trium dierum et noctium ante solis creationem. Congregatio aquarum quomodo facta.

Caput XIII.— Aqua et terra quando creatae.

Caput IV.— Ratio cur in primo versiculo Geneseos subintelligatur materia informis.

Caput XV.— Materia origine, non tempore formam praecedit.

Caput XVI.— Alia ratio explicandi quomodo dies et nox facta fuerit, emissione scilicet et contractione lucis, non probatur.

Caput XVII.— De spirituali tuce difficultas, quomodo in ea sit vespera et mane, divisioque a tenebris.

Caput XVIII.— Quomodo Deus operatur.

Caput XIX.— In obscuris Scripturae locis nihil temere asserendum.

Caput XX.— Genesim cur interpretetur sententias varias proferendo, non aliquam unam asserendo.

Caput XXI.— Quis fructus hujusmodi interpretationis, qua nihil temere asseritur.

Liber Secundus De eo quod scriptum est cap. 1, vers. 6: Et dixit Deus, Fiat firmamentum, Et factum est vespere,

Caput Primum.— Firmamentum in medio aquarum quid. Aquas supra sidereum coelum esse quidam negant.

Caput II.— Aer terra superior.

Caput III.— Ignis superior aere.

Caput IV.— Aquae supra coelum aereum quod firmamentum appellari quidam observavit.

Caput V.— Aquae supra coelum etiam sidereum.

Caput VI.— De eo quod additum est, Et fecit Deus, etc., an eo declaretur Filii Dei persona.

Caput VII.— De eadem re.

Caput VIII.— De luce cur non additum, Et fecit Deus, sicuti solet de aliis creaturis dici.

Caput IX.— De figura coeli.

Caput X.— De coeli motu.

Caput XI.— De vers. 9 et 10, ubi explicat quid de terrae informitate intelligendum sit.

Caput XII.— De vers. 11, 12 et 13, quare seorsum de herbis et lignis dictum sit, Et factum est sic, etc.

Caput XIII.— De vers. 14, 15, etc., cur luminaria die quarto condita.

Caput XIV.— Quomodo luminaria sint in signa et tempora, in dies et annos.

Caput XV.— Luna qualis creata fuerit.

Caput XVI.— An sidera aequaliter fulgeant.

Caput XVII.— In Genethliacos.

Caput XVIII.— Difficultas de sideribus, an per spiritus regantur et animentur.

Liber Tertius. De vers. 20: Et dixit Deus, Educant aquae,

Caput Primum.— Animalium ex aquis eductio prius narratur quam quae de terra quod aqua aeri, aer coelo proximum elementum sit.

Caput II.— Coelos diluvio periisse, et aerem in aquae naturam transisse.

Caput III.— De elementorum commutatione sententiae. Aer in Genesis historia non praetermissus.

Caput IV.— Quinque sensus ad quatuor elementa referri.

Caput V.— Ut ad quatuor elementa varie se habet sentiendi vis in quinque sensibus.

Caput VI.— Aeris elementum non esse praetermissum a scriptore Genesis.

Caput VII.— Volatilia ex aquis non immerito dicuntur creata.

Caput VIII.— Reptilia animarum vivarum pisces cur appellati.

Caput IX.— Quod quidam philosophi cuique elemento sua animalia tribuerunt.

Caput X.— Concesso daemones esse aeria animalia, nihil detrahitur Scripturae docenti producta fuisse ex aquis volatilia. Venti, tonitrua, nubes, pluvi

Caput XI.— Tractatur vers. 24 et 25, ubi de variis animantium generibus creatis de terra.

Caput XII.— Quid secundum genus, quod de quibusdam creaturis, non de homine dicitur.

Caput XIII.— Benedictio cur solis aquatilibus sicut homini impertita. Officium gignendi.

Caput XIV.— De insectorum creatione.

Caput XV.— De creatione animalium venenatorum.

Caput XVI.— Bestiae invicem nocentes cur creatae.

Caput XVII.— Scrupulus de corporibus mortuorum devoratis.

Caput XVIII.— Spinae et tribuli lignaque infructuosa cur et quando creata.

Caput XIX.— De vers. 26, 27, etc. Cur in solius hominis creatione dictum, Faciamus.

Caput XX.— In quo homo factus sit ad imaginem Dei. Cur de hominis creatione non dicitur, Et sic est factum.

Caput XXI.— De hominis immortalitate difficultas ex cibo ipsi praestito.

Caput XXII.— Opinio quorumdam animae creationem signari his verbis, Et fecit, etc., corporis vero istis, etc.

Caput XXIII.— Quo spectet illud vers. 30, Et sic est factum.

Caput XXIV.— Cur de homine non singulatim, uti de caeteris, dictum sit, Vidit Deus quia bonum est.

Liber Quartus. Tractatur initium cap. 2 Geneseos. Postque nonnulla de senarii numeri perfectione, movetur quaestio rursum, circa vers. 5 cap. 1, quomo

Caput Primum.— Dies sex quomodo accipiendi.

Caput II.— De senarii numeri perfectione.

Caput III.— De eo quod scriptum est Sap. XI, 21, Omnia in mensura, etc.

Caput IV.— In Deo esse mensuram sine mensura, numerum sine numero, et pondus sine pondere.

Caput V.— In Deo ipso exstat ratio mensurae, numeri et ponderis, ad quam disposita sunt omnia.

Caput VI.— Ubi cernebat Deus unde omnia disponeret.

Caput VII.— Senarii numeri perfectionem quomodo cernamus.

Caput VIII.— Quies Dei in die septimo ut intelligenda.

Caput IX.— Quo sensu Deus requiescere dicitur. Tristitia laudabilis.

Caput X.— Quaestio an ipse Deus proprie requies cere potuerit.

Caput XI.— Quomodo utrumque constat, Deum in die septimo requievisse, et nunc usque operari.

Caput XII.— Alia ratio conciliandi Scripturam de requie et de continua operatione Dei.

Caput XIII.— De Sabbati observatione. Sabbatum christianum.

Caput XIV.— Cur Deus sanctificaverit diem quietis suae.

Caput XV.— Solvitur quaestio superius proposita.

Caput XVI.— Dei requies ab operibus suis in septimo die.

Caput XVII.— Quies nostra in Deo.

Caput XVIII.— Septimus dies cur mane habuerit, non vesperam.

Caput XIX.— Alia ratio qua intelligitur septimus dies habuisse mane sine vespera.

Caput XX.— Dies septimus an creatus.

Caput XXI.— De luce quae ante luminaria fuit ad vicissitudinem diei et noctis.

Caput XXII.— Lux spiritualis quomodo diei et noctis vicissitudinem exhibuisse intelligitur.

Caput XXIII.— Cognitio rerum in verbo Dei et in seipsis.

Caput XXIV.— Scientia Angelorum.

Caput XXV.— Cur sex diebus non addatur nox.

Caput XXVI.— Numerus dierum quomodo accipiendus.

Caput XXVII.— Usitati dies hebdomadae longe dispares septem diebus Geneseos.

Caput XXVIII.— Interpretatio data de luce et die spirituali non existimetur impropria et figurata.

Caput XXIX.— In angelica cognitione dies, vespera et mane.

Caput XXX.— Nihilo ignobilior angelica scientia, licet in hac sit vespera et mane.

Caput XXXI.— Initio creationis rerum quomodo non simul dies, vespera et mane in angelica cognitione.

Caput XXXII.— Si tunc ista omnia simul in Angelorum scientia, saltem non sine quodam ordine fuerunt.

Caput XXXIII.— An simul omnia, an per intervalla dierum condita fuerint.

Caput XXXIV.— Omnia et simul facta, et nihilominus per sex dies facta.

Caput XXXV.— Conclusio de diebus Geneseos.

Liber Quintus. De eo quod scriptum est in cap. 2 Geneseos, vers. 4: Hic est liber creaturae coeli, Fons autem ascendebat de terra,

Caput Primum.— Sex vel septem Genesis dies unius diei repetitione numerari potuisse.

Caput II.— Viride agri cur additum.

Caput III.— Ex narrationis ordine intelligitur omnia simul creata fuisse.

Caput IV.— Cur fenum antequam exoriretur factum fuisse dicitur.

Caput V.— Ordo creationis rerum per sex dies, non intervallis temporum, sed connexione causarum.

Caput VI.— De versiculo, Non enim pluerat, etc. An inde intelligendum omnia simul creata esse.

Caput VII.— De fonte qui rigebat totam terram, etc.

Caput VIII.— Quae Scriptura reticet, quatenus conjectando proferre juvat.

Caput IX.— Difficultas de fonte terram universam irrigante.

Caput X.— Fons ille terram totam rigans ut intelligendus.

Caput XI.— Rerum creationem primam factam esse sine temporis mora: administrationem non ita.

Caput XII.— Opera Dei sub triplici consideratione.

Caput XIII.— Omnia antequam fierent, in Sapientia Dei.

Caput XIV.— Illud ex Joanne, Quod factum est, etc., quomodo distinguendum.

Caput XV.— Omnia qualis vita sunt in Deo.

Caput XVI.— Deum facilius mente percipimus quam creaturas.

Caput XVII.— Ante saecula, a saeculo, in saeculo.

Caput XVIII.— Creaturae plures nobis ignotae. Qua ratione a Deo et ab Angelis noscuntur. Cognitio matutina et vespertina.

Caput XIX.— Angeli Dei nuntii mysterium regni coelorum noverunt a saeculis.

Caput XX.— Deum adhuc operari.

Caput XXI.— Omnia gubernari divina providentia.

Caput XXII.— Argumenta divinae providentiae.

Caput XXIII.— Quomodo Deus omnia simul creaverit, et nunc usque operetur.

Liber Sextus. In vers. 7 cap. 2 Geneseos, Et finxit Deus hominem pulverem de terra,

Caput Primum.— An istud, Et finxit Deus, etc., de prima hominis formatione facta die sexto, an de altera posterius et per temporis moram facta intelli

Caput II.— Res exploratur ex contextu Scripturae.

Caput III.— Eadem quaestio ex aliis locis Scripturae discutitur.

Caput IV.— Idem expenditur ad Gen. II, 8, 9.

Caput V.— De eadem re.

Caput VI.— Sententiam suam liquidius explicat, ne male intelligatur.

Caput VII.— Dici non posse animas prius creatas quam corpora.

Caput VIII.— Difficultas de voce Dei ad hominem sexto die directa.

Caput IX.— Jeremias quomodo Deo notus antequam formatus. Merita nondum natorum.

Caput X.— Res variis modis existentes.

Caput XI.— Opera creationis die sexto quomodo et jam consummata, et adhuc inchoata.

Caput XII.— Corpus hominis an singulari modo a Deo formatum.

Caput XIII.— Qua aetate aut statura conditus fuerit Adam.

Caput XIV.— Rationes causales mundo primum inditae, cujus generis fuerint.

Caput XV.— Primus homo non aliter quam primordiales causae haberent, formatus fuit.

Caput XVI.— In rei natura est, ut quid esse possit ut futurum sit, nonnisi in Dei voluntate.

Caput XVII.— Ex futuris quaenam vere futura.

Caput XVIII.— Colligitur Adamum non formatum fuisse contra quam erat in primordialibus causis institutum.

Caput XIX.— Adamo non spirituale sed animale corpus a Deo formatum esse.

Caput XX.— Difficultas contra superiorem sententiam. Opinio corpus Adami prius animale, postea spirituale factum fuisse in paradiso.

Caput XXI.— Exploditur illa opinio.

Caput XXII.— Adamum peccato mortem animae, non corporis meruisse, quidam non recte arbitrantes.

Caput XXIII.— In eos qui dicunt Adae corpus ex animali spirituale factum in paradiso.

Caput XXIV.— In renovatione quomodo id recipimus, quod Adam perdidit.

Caput XXV.— Adae corpus mortale simul et immortale.

Caput XXVI.— Corpus Adae et nostrum diversa.

Caput XXVII.— Quomodo mente et corpore ad id renovamur, quod Adam perdidit.

Caput XXVIII.— Adam licet spiritualis mente, corpore fuit animalis etiam in paradiso.

Caput XXIX.— De anima tractandum in sequenti libro.

Liber Septimus. In quo illud Geneseos, cap. 2, vers. 7: Et flavit in faciem ejus flatum vitae,

Caput Primum.— De anima tractatio suscipitur.

Caput II.— Animam non esse ejusdem naturae cum Deo, ex proposito Scripturae loco arguitur.

Caput III.— Urgetur idem argumentum.

Caput IV.— Deum sufflando non fecisse de seipso animam, nec de elementis.

Caput V.— An anima ex nihilo.

Caput VI.— An ut corporis, ita et animae praecesserit aliqua materies.

Caput VII.— Dici non posse qualis fuisset illa materies animae.

Caput VIII.— Beatam fuisse materiem illam admitti non potest.

Caput IX.— Neque illam materiem esse quamdam irrationalem animam.

Caput X.— Ex morum similitudine non effici ut anima hominis in pecus transeat.

Caput XI.— Fictitiae quarumdam animarum transmigrationes. Manichaeorum deterior quam philosophorum opinio.

Caput XII.— Anima non est ex corporeo elemento.

Caput XIII.— Medicorum sententia de corpore humano.

Caput XIV.— Animam non esse ex elementis.

Caput XV.— Anima incorporea.

Caput XVI.— Cur dictum sit, Factus est homo in animam vivam.

Caput XVII.— In faciem hominis cur dicitur Deus sufflasse.

Caput XVIII.— Tres ventriculi cerebri.

Caput XIX.— Animae praestantia supra res corporeas.

Caput XX.— Aliud anima, aliud organa corporis.

Caput XXI.— Anima neque ullo ex corpore, neque ullum corpus est.

Caput XXII.— An causalis ratio animae fuerit condita in diebus Geneseos.

Caput XXIII.— An illa causalis ratio animae fuerit inserta in angelica natura.

Caput XXIV.— Anima an creata sit priusquam corpori inserta.

Caput XXV.— Anima si extra corpus existebat, an suopte nutu ad corpus venerit.

Caput XXVI.— Anima si proprio nutu corpori inserta, non fuit praescia futuri. Liberum arbitrium.

Caput XXVII.— Animam naturali appetitu ferri in corpus.

Caput XXVIII.— Difficultates, cum dicitur animam Adae non prius creatam quam ejus corpori inspiratam fuisse.

Liber Octavus. De eo quod legitur Gen. 2, vers. 8: Et plantavit Deus paradisum in Eden, De ligno autem cognoscendi bonum et malum non manducabitis de

Caput Primum.— Paradisus in Eden plantatus et proprie et figurate accipiendus.

Caput II.— Genesim alias contra Manichaeos cur secundum allegoriam exposuerit.

Caput III.— De vers. 8 et 9, ubi rursus de creatione ligni.

Caput IV.— De altera parte vers. 9, lignum vitae et vere creatum esse, et sapientiam figurasse.

Caput V.— De eodem ligno vitae, ipsum et figuram et nihilominus rem veram fuisse.

Caput VI.— Lignum scientiae boni et mali arbor vera et innoxia. Obedientia. Inobedientia.

Caput VII.— De vers. 10, 11, 13 et 14 illic accipienda esse vera flumina. Tiberis prius Abula. Nilus, qui prius Geon. Ganges, qui prius Phison.

Caput VIII.— De vers. 15 an homo positus in paradiso ut agriculturae operam daret.

Caput IX.— Agriculturae opus allegorice.

Caput X.— Quid sit, Ut operaretur et custodiret.

Caput XI.— Cur hic addita dictio, Dominus. Dominus verus.

Caput XII.— Hominem non posse quidquam boni agere sine Deo. Discessus a Deo.

Caput XIII.— Cur homo prohibitus a ligno scientiae boni et mali.

Caput XIV.— Ex divini praecepti contemptu experientia mali.

Caput XV.— Lignum scientiae boni et mali cur sic appellatum.

Caput XVI.— Hominem ante mali experimentum potuisse intelligere quid esset malum.

Caput XVII.— An utrique, Adamo et Evae, datum sit praeceptum.

Caput XVIII.— Quomodo Deus locutus sit homini.

Caput XIX.— Ut intelligatur operatio Dei in creaturis, quid in primis de ipso sentiendum.

Caput XX.— Creatura corporalis loco et tempore, spiritualis tempore tantum, Creator ipse neutro modo mutabilis.

Caput XXI.— Quomodo Deus immotus moveat creaturas, exemplo animae deprehendi.

Caput XXII.— Quomodo Deus moveat, quomodo anima.

Caput XXIII.— Deus semper quietus, omnia tamen agens.

Caput XXIV.— Quaenam beatis Angelis subditae creaturae.

Caput XXV.— Natura universitatis, partesque ejus quomodo a Deo administrentur.

Caput XXVI.— Deus semper idem et immotus administrat omnia.

Caput XXVII.— Quomodo locutus sit Deus Adae.

Liber Nonus. De eo quod legitur, Gen. cap. 2, vers. 18: Et dixit Dominus Deus: Non est bonum hominem esse solum, Et erunt duo in carne una.

Caput Primum.— Cur dictum sit, Et finxit Deus adhuc de terra, etc. De Terrae vocabulo.

Caput II.— Quomodo id locutus sit Deus: Non est bonum, etc.

Caput III.— Mulier in adjutorium propter sobolem facta.

Caput IV.— Quare non coierint primi parentes in paradiso.

Caput V.— Mulier facta in adjutorium non alia quam sobolis causa.

Caput VI.— Filiorum successio qualis si Adam non peccasset.

Caput VII.— Mulier pariendi causa. Unde laudabilis virginitas et nuptiae. Matrimonii triplex bonum.

Caput VIII.— Fuga vitiorum in contraria.

Caput IX.— Mulier propter gignendos filios, etiamsi ex peccato non fuisset necessitas moriendi.

Caput X.— Libidinis morbus ex peccato.

Caput XI.— Femineus sexus conformatus propter sobolem, non tamen cum libidine, nisi homo peccasset, procreandam. Obedientia.

Caput XII.— Animalia vere adducta esse ad Adam, ut iis nomina imponeret: sed hac re gesta aliquid figurari.

Caput XIII.— Formatio mulieris eo modo quo narratur facta est, ut quidpiam praenuntiaretur.

Caput XIV.— Quomodo animalia adducta ad Adam.

Caput XV.— Formatio mulieris non per alium quam Deum.

Caput XVI.— Tarditas ingenii humani non assequitur opera Dei.

Caput XVII.— Mulieris formandae ratio an in hominis causali conditione ad sextum diem pertinere praeexstabat.

Caput XVIII.— Mulieris formandae ratio sic praeexistebat uti erat Mysterio conveniens.

Caput XIX.— Ecstasis Adae.

Liber Decimus. In quo tractatur de animarum origine.

Caput Primum.— Animam mulieris ex anima viri factam esse quorumdam opinio.

Caput II.— Quid in superioribus libris investigatum circa originem animae.

Caput III.— Originis animarum triplex modus.

Caput IV.— De animae natura et origine quid certum.

Caput V.— Anima nec ex Angelis, nec ex elementis, nec ex Dei substantia.

Caput VI.— Opiniones de anima duae ad Scripturae testimonia expendendae.

Caput VII.— Utri opinioni faveat illud, Sortitus sum animam bonam, etc.

Caput VIII.— Neutri sententiae adversari illud, Auferes spiritum, etc.

Caput IX.— Item illud, Et convertatur, etc., inter utramque opinionem consistere.

Caput X.— Quaestio de anima non facile solvitur ex Scripturis.

Caput XI.— An utrique sententiae possit accommodari illud, Per unum hominem, etc. Baptismus infantium.

Caput XII.— Carnalis concupiscentiae causam non in carne sola, sed etiam in anima esse.

Caput XIII.— Illa sententia de concupiscentia carnis, quam sit expedita. Peccata puerorum.

Caput XIV.— Argumentum pro opinione animarum ex traduce, desumptum ex reatu et baptismo parvulorum, discutitur.

Caput XV.— Idem argumentum penitius examinatur.

Caput XVI.— De eodem argumento.

Caput XVII.— Testimonium ex libro Sapientiae in utramque partem tractatur.

Caput XVIII.— De anima Christi: an possit in ipsum convenire illud, Puer autem ingeniosus eram, etc.

Caput XIX.— Anima Christi non fuit in lumbis Abrahae, ideoque non est ex traduce.

Caput XX.— Ad argumentum nunc allatum quid respondendum pro defendentibus animarum traducem.

Caput XXI.— Christum, si in Abrahamo secundum animam fuisset, non potuisse non decimari.

Caput XXII.— Utrique opinioni de animae origine accommodatur locus ille Joannis: Quod natum, etc.

Caput XXIII.— Ex duabus de anima sententiis quaenam praeponderet. Consuetudo Ecclesiae in Baptismo parvulorum.

Caput XXIV.— Quid cavendum his qui opinantur animas esse ex traduce.

Caput XXV.— Tertulliani error de anima.

Caput XXVI.— De animae incrementis quid Tertulliano visum.

Liber Undecimus. In illud cap. 2 Geneseos, vers. 25: Et erant nudi,

Caput Primum.— Recitato textu Geneseos explicatur vers. 25 cap. 2.

Caput II.— Serpentis sapientia qualis, et unde.

Caput III.— Diabolus nonnisi per serpentem tentare permissus.

Caput IV.— Tentatio hominis quare permissa.

Caput V.— Homo a tentatore dejectus, quia superbus.

Caput VI.— Cur Deus permiserit hominem tentari.

Caput VII.— Cur homo non talis creatus qui nollet unquam peccare.

Caput VIII.— Quare creati qui praesciebantur futuri mali.

Caput IX.— De eadem difficultate.

Caput X.— Malorum voluntatem in bonum convertere potest Deus: quare non faciat.

Caput XI.— Malorum poenis non indiget Deus, sed ex eis consulit bonorum saluti.

Caput XII.— Cur tentatio per serpentem fieri permissa.

Caput XIII.— In Manichaeos qui diabolum in creaturis Dei censeri nolunt.

Caput XIV.— Causa ruinae angelicae. Superbia invidia.

Caput XV.— Superbia et amor privatus fontes malorum. Amores duo. Civitates duae. Opus de Civitate Dei pollicetur.

Caput XVI.— Diabolus quandonam lapsus sit.

Caput XVII.— An beatus fuerit diabolus ante peccatum.

Caput XVIII.— Homo ante peccatum quomodo beatus fuerit.

Caput XIX.— Angelorum conditio.

Caput XX.— Opinio de diabolo creato in malitia.

Caput XXI.— Refellitur haec opinio.

Caput XXII.— Opinionis ejusdem fundamenta convelluntur.

Caput XXIII.— Ut intelligendum est diabolum in veritate nunquam stetisse.

Caput XXIV.— De corpore mystico diaboli intelligendum esse illud, Quomodo cecidit, etc.

Caput XXV.— De eodem corpore diaboli dictum esse illud, Tu es signaculum, etc. Paradisus Ecclesia.

Caput XXVI.— Conclusio de diaboli conditione et lapsu.

Caput XXVII.— De tentatione diaboli per serpentem.

Caput XXVIII.— An serpens verba prolata intellexerit.

Caput XXIX.— Serpens cur dictus prudentissimus.

Caput XXX.— Colloquium serpentis cum muliere.

Caput XXXI.— Ad quid aperti oculi Adami et Evae.

Caput XXXII.— Mortalitatis et libidinis origo. Ficulnea succinctoria.

Caput XXXIII. Vox Dei ambulantis in paradiso.

Caput XXXIV.— Adam ob nuditatem sese abscondens interrogatur a Deo.

Caput XXXV.— Excusationes Adami et Evae.

Caput XXXVI.— Maledictio serpentis.

Caput XXXVII.— Poena mulieris.

Caput XXXVIII.— Poena Adami et nomen mulieri impositum.

Caput XXXIX.— Tunicae pelliceae. Exprobratio superbiae.

Caput XL.— Expulsio e paradiso. Excommunicatio.

Caput XLI.— Opiniones de hominis peccato, quale fuerit.

Caput XLII.— An Adam crediderit serpenti, quave ratione ad peccandum inductus sit.

Liber Duodecimus. In quo de paradiso et tertio coelo quo raptus est Paulus, deque multiplici visionum genere disputatur.

Caput Primum.— De paradiso locus Apostoli examinandus.

Caput II.— Apostolum potuisse nescire an extra corpus paradisum viderit, si vidit in ecstasi.

Caput III.— Apostolus certus se vidisse tertium coelum, incertus quomodo viderit.

Caput IV.— Vere tertium coelum fuisse illud quo raptus est Apostolus. Difficultas quomodo Apostolus certus sit de coelo viso, et incertus de modo quo

Caput V.— Eadem difficultas enodatur.

Caput VI.— Visionum genera tria.

Caput VII.— Genera visionum: corporale, spirituale, intellectuale. Corporale proprie et translate. Spirituale pluribus modis.

Caput VIII.— Unde spirituale dicitur visionum genus secundum.

Caput IX.— Prophetiam ad mentem pertinere.

Caput X.— Intellectuale genus visionis.

Caput XI.— Corporalem visionem referri ad spiritualem, hanc vero ad intellectualem.

Caput XII.— Corporalis et spiritualis visio.

Caput XIII.— An insit in anima vis divinationis.

Caput XIV.— Intellectualis visio non fallit. In aliis falli non semper est perniciosum.

Caput XV.— Somnia venerea sine peccato contingere.

Caput XVI.— Corporalium similitudines a spiritu in seipso formari.

Caput XVII.— Similitudines animo expressae unde innotescant daemonibus. Visiones quaedam mirae. Phrenetici. Puer aegrotans.

Caput XVIII.— De visionum causis.

Caput XIX.— Unde nascantur visiones.

Caput XX.— Visa quae a corpore occasionem habent, non tamen exhiberi a corpore.

Caput XXI.— Visa corporalibus similia in quae anima rapitur, non ideo esse naturae diversae.

Caput XXII.— Quomodo contingant visa illa, ex quibus divinationes occulto instinctu seu casu factae.

Caput XXIII.— Spiritualem naturam, ubi tam multis causis similitudines corporalium formentur, in nobis existere.

Caput XXIV.— Visionem intellectualem spirituali, spiritualem corporali praestare.

Caput XXV.— Solam intellectualem visionem non fallere.

Caput XXVI.— Raptus animae duplex, spirituali visione et intellectuali.

Caput XXVII.— Quo genere visionis Deus a Moyse visus.

Caput XXVIII.— Tertium coelum et paradisum de quo Apostolus, posse intelligi tertium genus visionis.

Caput XXIX.— An ut plures coeli, ita in spirituali et intellectuali visione plures gradus.

Caput XXX.— In spirituali genere visionis alia visa quasi divina, alia humana.

Caput XXXI.— In intellectuali visione alia sunt quae in anima videntur, aliud lumen quo ipsa illustratur. Lumen animae Deus.

Caput XXXII.— Anima corpore exuta quo feratur.

Caput XXXIII.— De inferis quaestio. Animam esse incorpoream. Sinus Abrahae.

Caput XXXIV.— De Paradiso et tertio coelo quo raptus est Paulus.

Caput XXXV.— Resurrectio corporum ad perfectam beatitudinem animae cur sit necessaria.

Caput XXXVI.— Tria visionum genera quomodo erunt in beatis.

Caput XXXVII.— Sententia quorumdam de tertio coelo.

De Subsequenti Locutionum Opere.

Libri II Retractationum Caput LIV.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi In Heptateuchum Locutionum Libri Septem .

Liber Primus. Locutiones de Genesi.

((Gen. cap. I, V 14.)) Et dividant inter medium diei, et inter medium noctis.

((Ib. II, 5.)) Et homo non erat operari terram: quod latini codices habent, qui operaretur terram.

((Ib. III, 1.)) Serpens erat prudentissimus omnium bestiarum, quod multi latini habent in graeco scriptum est φρονιμώτατος

((Ib. IV, 2.)) Et apposuit parere fratrem ejus Abel: locutio est frequens in Scripturis, apposuit dicere.

((Ib. VI, 6.)) Quod scriptum est in quibusdam latinis codicibus, Et poenituit, et dixit Deus, Deleam hominem, quem feci a facie terrae in graeco inve

((Ib. VII, 4.)) Quod scriptum est, Adhuc enim septem dies, ego inducam diluvium aquae super terram, quod ego inducam pluviam super terram:

((Ib. VIII, 6, 7.)) Quod scriptum est, Dimisit corvum videre si cessavit aqua, et exiens reversus non est, donec siccavit aqua a terra, locutio est us

((Ib. IX, 5.)) Etenim sanguinem vestrum animarum vestrarum sanguinem vestrum, sanguinem animarum vestrarum.

((Ib. X, 9.)) Hic erat gigas venator contra Dominum Deum

((Ib. XI, 1.)) Et erat omnis terra labium unum quod usitate nos dicimus, lingua una. Et erat omnis terra labium unum

((Ib. XII, 12.)) Erit ergo cum te viderint Aegyptii, dicent, Quia uxor illius haec: genere locutionis adjunctum est, Quia uxor illius haec.

((Ib. XIII, 1.)) Ascendit autem Abram de Aegypto, ipse et uxor ejus et omnia ejus, et Loth cum eo in desertum subauditur, ascenderunt: nec tamen prop

((Ib. XIV, 1.)) Factum est autem in regno Amarphal regis Sennaar secundum nostrae locutionis consuetudinem sic incipere sufficeret, in regno autem Am

((Ib. XV, 13.)) Sciendo scies quia peregrinum erit semen tuum in terra: locutio quidem Scripturarum est usitatissima sed graeci habent, Sciens scies,

((Ib. XVI, 3.)) Et dedit eam Abram viro suo ipsi uxorem: plus habet, ipsi.

((Ib. XVII, 6.)) Quod latini habent, Augeam te nimis valde graeci habent, valde valde.

((Ib. XVII, 9.)) Tu autem testamentum meum conservabis, et semen tuum post te in progenies suas: conservabis, pro, conserva promissivum pro imperativ

((Ib. XVIII, 7.)) Et in boves accucurrit Abraham: non dixit, Ad boves.

((Ib. XIX, 29.)) Cum everteret Dominus civitates, in quibus habitabat in eis

((Ib. XX, 13.)) In omni loco ubi intraverimus ibi.

((Ib. XXI, 19.)) Et aperuit Deus oculos ejus, et vidit puteum aquae vivae: locutio est, non enim clausis oculis erat unde jam in principio libri locu

((Ib. XXII, 2.)) Accipe filium tuum dilectum: illa locutione dictum est, Accipe,

((Ib. XXIII, 3, 4.)) Et surrexit Abraham a mortuo suo: non dixit, a mortua sua. Et iterum de eadem: Et sepeliam, mortuum meum:

((Ib. XXIV, 3.)) Et adjurabo te per Dominum Deum coeli et Deum terrae: graeci non habent, per, adjurabo Dominum Deum coeli.

((Ib. XXV, 13.)) Haec sunt nomina filiorum Ismael secundum nomina generationum eorum: tanquam dixisset, secundum quae nomina generationes eorum appell

((Ib. XXVI, 28.)) Videntes vidimus quia est Dominus tecum.

((Ib. XXVII, 1.)) Et vocavit filium suum seniorem Esau, et dixit: hoc loco senioris nomen non significat aetatem gravem, sed ex comparatione majorem.

((Ib. XXVIII, 4.)) Et det tibi benedictionem patris tui Abraham: Isaac dicit filio suo de avo ejus patre suo.

((Ib. XXVIII, 16.)) Surrexit Jacob de somno suo, et dixit, Quia est Dominus in loco hoc, ego autem ignorabam: plenus sensus est, etsi non habeat, quia

((Ib. XXIX, 5.)) Jacob interrogans quod ait, Nostis Laban filium Nachor? cum esset filius Bathuel intelligendum est nobiliorem fuisse Nachor, et meri

((Ib. XXX, 4.)) Et dedit illi Ballam ancillam suam ipsi uxorem: plenum esset, etsi ipsi

((Ib. XXXI, 2.)) Et vidit Jacob faciem Laban, et ecce non erat ad eum sicut hesterna et nudiustertiana die: familiarissima in Scripturis locutio, hest

((Ib. XXXII, 3-5.)) Misit autem Jacob nuntios ante se ad Esau fratrem suum in terram Seir in regionem Edom, mandavit illis dicens, Sic dicetis domino

((Ib. XXXII, 17.)) Si interrogaverit te Esau dicens, Cujus es? et quo vadis? et cujus haec quae antecedunt te? et dices, Pueri tui Jacob: plenum esset

((Ib. XXXIII, 13.)) Quod habent latini codices, Et oves et boves fetantur graeci habent, fetantur super me:

((Ib. XXXIV, 7.)) Et filii Jacob venerunt de campo, et cum audissent, compuncti sunt viri, et triste erat illis valde quod turpe fecerat in Israel, qu

((Ib. XXXVI, 40.)) Cum gentem Edom, id est Idumaeorum, commemoret Scriptura, et qui in ea regnassent, postea dicit, Haec nomina principum Esau, secund

((Ib. XXXVII, 21.)) Cum audisset autem Ruben, liberavit eum de manibus eorum, et dixit, Non feriamus eum in animam. Non ergo liberavit eum, et inde ho

((Ib. XXXVIII, 13.)) Et nuntiatum est nurui ejus Thamar dicentes: dicendum autem fuit, Nuntiaverunt dicentes.

((Ib. XXXIX, 4.)) Et invenit Joseph gratiam in conspectu domini sui: haec locutio nulli est ignota in Scripturis.

((Ib. XL, 8.)) Et dixerunt, Somnium vidimus, et non est qui interpretetur illud: cum somnium suum unusquisque vidisset, non dixerunt, Somnia vidimus

((Ib. XLI, 1.)) Et factum est post biennium dierum: quid minus esset si non haberet, dierum?

((Ib. XLI, 44.)) Ego Pharao sine te nemo extollet manum suam super omnem terram Aegypti: tanquam diceret, ego sum rex, tu autem princeps vel praeposi

((Ib. XLII, 1, 2.)) Videns autem Jacob quia est venditio in Aegypto, dixit filiis suis, Quare segnes estis? Ecce audivi quod est venditio in Aegypto:

((Ib. XLII, 35.)) Et erat uniuscujusque alligatura argenti in sacco eorum: non dixit, in sacco ejus, aut, in saccis eorum, sed quasi unus saccus omniu

((Ib. XLIII, 3.)) Ait autem illi Judas, dicens: potuit plenum esse, etsi non haberet, dicens.

((Ib. XLIV, 6, 7.)) Inveniens autem eos, dixit secundum verba haec: potuit dicere, dixit eis verba haec. An forte non locutionis genus est, sed intere

((Ib. XLIV, 7.)) Absit a pueris tuis facere secundum verbum hoc: potuerunt dicere, Absit a nobis sed illa honorificentia est usitata in Scripturis si

((Ib. XLV, 2, 4.)) Quando flevit Joseph, cum recognosceretur a fratribus suis, ait Scriptura, Audierunt autem omnes Aegyptii, et auditum est in domo P

((Ib. XLVI, 2.)) At ille respondit, Quid est, dicens? Ordo est, At ille respondit dicens, Quid est?

((Ib. XLVII, 8.)) Dixit autem Pharao ad Jacob, Quot anni dierum vitae tuae? subauditur, sunt.

((Ib. XLVII, 12.)) Triticum secundum corpus: id est, secundum numerum corporum. Per corpus etenim, numerum corporum per numerum corporum, numerum hom

((Ib. XLVIII, 1.)) Quod scriptum est, Nuntiatum est Joseph, quia pater tuus turbatur: aliqui codices habent vexatur, aestuatur, turbatur,

((Ib. L, 2, 3.)) Quod scriptum est, Dixit Joseph servis suis sepultoribus, ut sepelirent patrem ejus non invenit lingua latina quemadmodum appellaret

Liber Secundus. Locutiones de Exodo.

((Exod. cap. I, V . 7-12.)) Et invalescebant valde valde.

((Ib. I, 22.)) Et omne femininum vivificate illud: sic enim habent graeci latini non habent, illud.

((Ib. II, 1.)) Erat autem quidam de tribu Levi, et sumpsit sibi de filiabus Levi: intelligitur uxorem, quod quidam latini interpretes etiam addendum p

((Ib. III, 7.)) Videns vidi vexationem populi mei, qui est in Aegypto.

((Ib. IV, 1.)) Moyses dicit, Quid si non crediderint mihi, neque exaudierint vocem meam: quod latinus, audierint

((Ib. IV, 6.)) Quod latinus habet, Et facta est manus ejus leprosa tanquam nix graecus non habet leprosa, facta est tanquam nix.

((Ib. V, 10.)) Et dicebant ad populum dicentes, Haec dicit Pharao: quam locutionem piguit latinum interpretari.

((Ib. VI, 4.)) Statui testamentum meum ad illos, ita ut darem illis terram Chananaeorum, et terram quam incoluerunt, in qua et incoluerunt in ea: sic

((Ib. VI, 5.)) Quod habet latinus, Exaudivi gemitum filiorum Israel, quemadmodum Aegyptii affligerent eos graecus habet καταδουλοῦνται, quod interpre

((Ib. VII, 6.)) Fecit autem Moyses et Aaron, sicut praecepit illis Dominus, ita fecerunt: quid deesset, si non diceretur, ita fecerunt?

((Ib. VIII, 1.)) Dimitte populum meum ut serviant mihi non, ut serviat: qui loquendi modus non fere invenitur nisi ubi res ipsa singularis pluribus c

((Ib. VIII, 2.)) Ecce ego ferio omnes fines tuos ranis: sic enim habet graecus elegantissima locutione, ut ranae ipsae, plaga intelligatur, qua feritu

((Ib. IX, 1.)) Dimitte populum meum ut mihi serviant.

((Ib. IX, 29, 28.)) Et desinent voces et grando. Notandum est Scripturam, voces Orate pro me ad Dominum, ut desinant fieri voces Dei: desinant fieri v

((Ib. X, 2)) Ut narretis in aures filiis vestris, et filiis filiorum vestrorum quaecumque illusi Aegyptiis: notandum quemadmodum dicatur illusi, Draco

((Ib. XI, 2.)) Et petat unusquisque a proximo suo, et mulier a proxima vasa argentea et aurea et vestem: notandum et Aegyptios Hebraeis proximos dicto

((Ib. XIII, 1.)) Ait autem Dominus ad Moysen dicens.

((Ib. XIII, 13.)) Omne adaperiens vulvam asinae: graecus habet, asini Surgens Abraham a mortuo, Sepeliam mortuum meum

((Ib. XIV, 27.)) Et excussit Dominus Aegyptios in medium maris: graecus habet, Et excussit Dominus Aegyptios medium maris.

((Ib. XV, 1.)) Tunc cantavit Moyses et filii Israel canticum hoc Domino, et dixerunt dicere: sic enim habet graecus, καὶ εἶπαν λέγειν.

((Ib. XVI, 1.)) Et venerunt omnis synagoga filiorum Israel in eremum: non dixit, venit, quia synagoga ex pluribus constat.

((Ib. XVI, 21.)) Et collegerunt illud mane mane: quomodo puteos puteos, acervos acervos, sic dictum est mane mane.

((Ib. XVII, 1.)) Non erat autem populo aqua bibere: id est ad bibendum.

((Ib. XVIII, 12.)) Et sumpsit Jothor socer Moysi holocaustomata et sacrificia Deo: sumpsit, pro eo quod est obtulit. An forte sensus est, non locutio,

((Ib. XX, 24.)) Quod graecus habet ἐπονομάσω, supernominavero aut annominavero cognominavero cognominavero: cognominavero, nominavero

((Ib. XXI, 1.)) Et hae justificationes quas pones coram illis. Si emeris servum Hebraeum, etc. Notanda locutio, quemadmodum cum illud dictum sit ad Mo

((Ib. XXI, 6.)) Pertundet ei Dominus auriculam de subula, et serviet ei in sempiternum, vel in aeternum: sempiternum, aeternum. aeternum

((Ib. XXII, 5.)) Si autem depaverit quis agrum aut vineam, et admiserit pecus suum depascere agrum alium id est, alienum.

((Ib. XXIII, 20, 21.)) Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam, ut servet te in via, et inducat te in terram quam paravi tibi. Ante te ibit et ex

((Ib. XXV, 13:)) Et inaurabis illa auro: similis est locutio, lapidibus lapidabitur.

((Ib. XXVI, 19.)) Duas bases columnae uni in ambas partes ejus, et duas bases columnae uni in ambas partes ejus. Ne de omnibus diceret, de duabus dici

((Ib. XXVII, 6.)) Et inaerabis ea aeramento: talis locutio est, inaurabis auro.

((Ib. XXVIII, 22 .)) Et sumet Aaron nomina filiorum Israel super rationale judicii super pectus introeunti sanctum introiens in sanctum, introeunti

((Ib. XXIX, 13.)) Et duos renes et adipem quae super eos - subauditur, est, quod nonnulli interpretes addiderunt.

((Ib. XXX, 8.)) Et cum accendet Aaron lucernas, sero incendet super illud: sero

((Ib. XXX, 12, 13.)) Si acceperis computationem filiorum Israel in visitatione eorum, et dabunt singuli redemptionem animae suae Domino, et non erit i

((Ib. XXXII, 1.)) Consurrexit populus in Aaron, et dixerunt ei: usitata locutio est, quia ex multis populus constat. Deinde notandum, totum pro parte

((Ib. XXXIII, 1.)) Vade, ascende hinc tu, et populus tuus, quos eduxisti de terra Aegypti: non, quem eduxisti, quod ita usitatum est ut rarius aliter

((Ib. XXXIV, 9.)) Si inveni gratiam in conspectu tuo, simul ambulet Dominus meus nobiscum: tanquam de alio dicat. Assiduae sunt hae locutiones, sed cu

((Ib. XXXV, 4.)) Et ait Moyses ad omnem synagogam filiorum Israel, dicens: dicens.

((Ib. XXXV, 21.)) Et attulerunt unusquisque quod afferebat cor eorum: poterat usitatius dici, Et attulit unusquisque quod afferebat cor ejus.

((Ib. XXXVI, 8 .)) Humeralia continentia ex utrisque partibus ejus: humeralia, humeralia,

((Ib. XXXIX, 31.)) Et fecerunt filii Israel sicut praecepit Dominus Moysi, ita fecerunt: plenum esset, etiamsi non adderetur, ita fecerunt.

((Ib. XL, 14.)) Et fecit Moyses omnia quae praecepit ei Dominus, ita fecit: similiter ut dictum est de filiis Israel.

Liber Tertius. Locutiones de Levitico.

((Ib. II, 6.)) Et confringes ea fragmenta: id est, confringendo facies ea fragmenta.

((Ib. IV, 23.)) Et cognitum ei fuerit peccatum quod peccavit in eo. Duo modi locutionis hic notandi sunt, et peccatum peccavit, in eo.

((Ib. V, 1.)) Si autem anima peccaverit, et audierit vocem jurationis, et ipse testis fuerit, aut viderit, aut conscius fuerit, si non nuntiaverit, et

((Ib. VI, 9.)) Ista holocaustosis super incensionem ejus super altare totam noctem usque in mane, et ignis altaris ardebit super illud: potuit non hab

((Ib. VII, 6 .)) Et si votum aut voluntarium sacrificaverit donum suum, quacumque die obtulerit sacrificium, edetur crastina die: altera die,

((Ib. VIII, 31.)) Coquite carnes in atrio tabernaculi testimonii in loco sancto, et ibi edetis eas, et panes qui sunt in canistro consummationis, quom

((Ib. IX, 7.)) Et ait Moyses ad Aaron, Accede ad altare, et fac quod pro peccato tuo, et holocaustum: et exora pro te et domo tua, et fac dona populi,

((Ib. XI, 9.)) Cum de animantibus quae in aquis sunt praeciperet, quae sint eorum munda vel immunda, In aquis, inquit, et in mari, et in torrentibus.

((Ib. XII, 1.)) Et locutus est Dominus ad Moysen dicens. Haec usitatissima locutio est et creberrima in Scripturis, locutus est dicens.

((Ib. XII, 2.)) Mulier quaecumque semen receperit et pepererit masculum, et immunda erit septem dies: nostri plerique noluerunt transferre, sed ita di

((Ib. XIII, 2.)) Homini si cui facta fuerit in cute corporis ejus cicatrix signi lucida. Notandum cicatricem dicere Scripturam non vulneris, sed etiam

((Ib. XIII, 47.)) Et vestimento si fuerit in eo tactus leprae: potuit usitate ita dicere, Et in vestimento si fuerit tactus leprae.

((Ib. XIV, 15.)) Et accipiens sacerdos de hemina olei, superfundet in manum sacerdotis sinistram: non dixit, in manum suam sinistram, cum utique in su

((Ib. XV, 2.)) Viro, viro cuicumque fuerit fluor.

((Ib. XVI, 21.)) Et emittet in manu hominis parati in eremum: id est, emittet in eremum in manu hominis ad hoc parati de hirco emissario loquebatur c

((Ib. XVII, 3.)) Homo, homo filiorum Israel: id est, ex filiis Israel ista autem repetitio quemlibet hominem videtur significare, id est, ille aut il

((Ib. XVIII, 7.)) Turpitudinem patris tui et turpitudinem matris tuae non revelabis: hac locutione concubitum vetuit cum his personis.

((Ib. XIX, 9.)) Et permetentibus vobis messem terrae vestrae, non perficietis messem vestram agri tui permetere. Hoc quod a plurali coepit, et ad sing

((Ib. XX, 17.)) Quicumque acceperit sororem suam ex patre suo aut ex matre sua, et viderit turpitudinem ejus, et ipsa viderit turpitudinem ejus, turpi

((Ib. XXI, 1.)) Dic sacerdotibus filiis Aaron, et dices ad eos, In animabus non inquinabuntur in gente eorum, nisi in propinquo qui proximus est eis:

((Ib. XXII, 11.)) Si autem sacerdos possederit animam emptam pecunia, hic edet de panibus ejus: non dixit, haec edet, cum animam dixerit, quae generis

((Ib. XXIV, 11.)) Et cum nominasset filius mulieris Israelitidis, nomen maledixit: cum hic non addiderit, Dei, manifestum est tamen nomen Dei esse int

((Ib. XXV, 46.)) Cum de servis ageret, quos liceret habere Israelitis, Et erunt vobis, inquit, in possessionem in aeternum: aeternum

((Ib. XXVI, 3.)) Si in praeceptis meis ambulaveritis, et mandata mea observaveritis, et feceritis ea, et dabo pluviam vobis in tempore suo: superfluum

Liber Quartus. Locutiones de Numeris.

((Ib. III, 3.)) Sacerdotes qui uncti sunt, quorum consummaverunt manus eorum sacerdotio fungi.

((Ib. IV, 14.)) Et imponent super illud omnia vasa ejus, quibus ministrant in ipsis.

((Ib. V, 7.)) Et reddet cui deliquit ei: quidam locutionem istam transferre nolentes, emendato ordine Et reddet ei cui deliquit.

((Ib. VI, 2.)) Vir vel mulier quicumque magne voverit votum: non dixit, quaecumque.

((Ib. VII, 3.)) Sex vehicula tecta et duodecim boves, vehiculum a duobus principibus, et vitulum a singulis: in hac locutione notandum putavi eosdem d

((Ib. VIII, 19.)) Et non erit in filiis Israel accedens filiorum Israel ad sancta: videtur potuisse sufficere, Et non erit in filiis Israel accedens a

((Ib. IX, 13.)) Et homo, homo quicumque mundus fuerit, et in viam longinquam non est, et defuerit facere pascha, exterminabitur anima illa de populo s

((Ib. XI, 4.)) Et promiscuus qui erat in eis, concupiverunt concupiscentiam: singularem posuit pro plurali, ut promiscuus concupiverunt.

((Ib. XII, 3.)) Et homo Moyses lenis valde: subauditur, erat.

((Ib. XIII, 20.)) Et quae terra, in qua isti insident super eam et quae civitates, in quibus isti habitant in ipsis.

((Ib. XIV, 7.)) Terra quam exploravimus eam, bona est valde valde.

((Ib. XV, 18.)) In terram in quam ego induco vos illuc.

((Ib. XVI, 17.)) Et accipite singuli thuribulum suum.

((Ib. XVII, 8.)) Et ecce germinavit virga Aaron in domum Levi: latina consuetudo, in domo Levi exigeret dici.

((Ib. XVIII, 6.)) Et ego accepi fratres vestros Levitas de medio filiorum Israel dationem datam Domino: haec locutio in latinum necessitate ita transl

((Ib. XVIII, 12)) Omnis primitia olei, et omnis primitia vini et tritici, primitia eorum quaecumque dederint Domino, tibi dedi ea. Non dixit, omnem pr

((Ib. XIX, 2.)) Loquere filiis Israel, et accipiant a te juvencam rufam: pro eo ac si diceret, adducant ad te

((Ib. XX, 9.)) Et accepit Moyses virgam quae ante Dominum: subauditur, erat.

((Ib. XXI, 5.)) Et detrahebat populus ad Deum et adversus Moysen: non dixit, de Deo sed, ad Deum. detrahebant de Deo,

((Ib. XXII, 23.)) Et percussit asinam in virga: non dixit, virga, sed, in virga.

((Ib. XXIII, 11.)) In maledictionem inimicorum meorum vocavi te, et ecce benedixisti benedictionem: non dixit,

((Ib. XXV, 4.)) Et ait Dominus ad Moysen, Accipe duces populi, et ostenta eos Domino contra solem, et avertetur ira animationis Domini ab Israel: cum

((Ib. XXVI, 1.)) Et locutus est Dominus ad Moysen et ad Eleazar sacerdotem dicens, Accipe principium totius synagogae filiorum Israel a viginti annis

((Ib. XXVII, 20 et 21.)) Ut exaudiant eum filii Israel et, In ore ejus exibunt In ore ejus introibunt,

((Ib. XXVIII, 13.)) Decimam decimam similaginis consparsam in oleo agno uni: id est singulas decimas singulis agnis quod enim ait, Decimam decimam,

((Ib. XXIX, 1.)) Et mense septimo una mensis. Secundum hanc locutionem dictum est in Genesi, Et facta est vespera, et factum est mane dies unus prima

((Ib. XXX, 3.)) Homo, homo quicumque voverit votum Domino: pro eo quod est, omnis homo.

((Ib. XXXI, 4.)) Mille ex tribu, et mille ex tribu, ex omnibus tribubus Israel. Numquid duodecies dixit mille? Et tamen repetitio ista millenos signif

((Ib. XXXII, 1.)) Et pecora, multitudo erat filiis Ruben et filiis Gad, multitudo copiosa valde: non dixit, et pecorum multitudo erat.

((Ib. XXXIII, 14.)) Et non ibi erat aqua populo bibere: pro eo quod est, ad bibendum.

((Ib. XXXIV, 6.)) Hoc erit vobis fines maris: non dixit, hi erunt vobis.

((Ib. XXXV, 3.)) Et erunt civitates eis habitare: pro eo quod dici solet, ad habitandum.

Liber Quintus. Locutiones de Deuteronomio.

((Deuter. cap. I, V 7.)) Usque ad flumen magnum, flumen Euphratem: non dixit, usque ad flumen magnum Euphratem.

((Ib. II, 7.)) Dominus enim Deus vester benedixit te in omni opere manuum tuarum: non ait, benedixit vos in omni opere manuum vestrarum, cum praedixis

((Ib. IV, 7.)) Quoniam quae est gens magna, cui est ei Deus appropians illis: duo sunt hic notanda vel quod ait, cui est ei, appropians illis.

((Ib. V, 5.)) Et ego stabam inter Dominum et vos in tempore illo, annuntiare vobis verba Domini quoniam timuistis a facie ignis, et non ascendistis i

((Ib. VI, 13.)) Attende tibi, ne dilatetur cor tuum, et obliviscaris Domini Dei tui: notandum etiam in malo dici posse dilatationem cordis exsultatio

((Ib. VII, 1.)) Septem gentes magnas et multas: quomodo ergo multas, si septem? sed multas dixit multitudinem habentes.

((Ib. IX, 1.)) Civitates magnas et muratas usque in coelum: hyperbolice dictum.

((Ib. XI, 3.)) Quae fecit virtutem Aegyptiorum: hoc interpretes quidam latini minus intelligentes noluerunt dicere virtutem, virtuti, exercitui Quae

((Ib. XII, 17.)) Non poteris manducare in civitatibus tuis decimationem frumenti tui: pro eo quod est, non debebis.

((Ib. XIII, 16.)) Et incendes civitatem in igni: nos usitatius diceremus, igni.

((Ib. XIV, 24.)) Si autem longe fuerit via a te: ac si diceret, longa via fuerit adverbium posuit pro nomine.

((Ib. XV, 6.)) Et fenerabis gentes multas. Fenerationem Scriptura dicit mutuo datam pecuniam, etiamsi usurae non accipiantur: unde est et illud in Psa

((Ib. XVI, 4.)) Et non dormiet de carnibus, de quibus immolaveritis vespere die primo usque in mane: non dormiet

((Ib. XVII, 1.)) Non offeres Domino Deo tuo vitulum vel ovem, in quo est in ipso vitium: usitata locutio esset, in quo est vitium

((Ib. XVIII, 16.)) Secundum omnia quae petiisti a Domino Deo tuo in Horeb, in die convocationis, dicentes: cum dixerit superius petiisti, dicentes

((Ib. XX, 4.)) Quoniam Dominus Deus noster, qui praecedit vobiscum: non dixit, vos.

((Ib. XXII, 6.)) Si occurreris nido avis ante faciem tuam in via. Notandum quod occurreris

((Ib. XXIV, 2 et 3.)) Et abiens fuerit viro alteri, et oderit eam vir novissimus. Notandum ex duobus posteriorem novissimum dici: talis locutio est et

((Ib. XXV, 7.)) Si autem noluerit homo accipere uxorem fratris sui, et ascendet mulier in porta ad senatum et dicet, Non vult frater viri mei suscitar

((Ib. XXVII, 21.)) Maledictus omnis qui dormierit cum omni pecore: cum omni pecore,

((Ib. XXVIII, 48.)) Et servies inimicis tuis, quos immittet Dominus Deus tuus super te. Graecus habet λατρεύσεις, ubi latinus interpretatus est, servi

((Ib. XXIX, 2.)) Vos vidistis omnia quae fecit Dominus Deus vester in terra Aegypti, coram vobis, Pharaoni et servis ejus omnibus et omni terrae illiu

((Ib. XXX, 4.)) Si fuerit dispersio tua a summo coeli usque ad summum coeli, inde congregabit te Dominus Deus tuus. Mirum si non hoc dicit, a summo co

((Ib. XXXI, 8.)) Et Dominus qui comitatur tibi tecum.

((Ib. XXXII, 6.)) Nonne hic ipse pater tuus possedit te, et fecit te, et creavit te? ordo notandus est prius enim videtur dicere debuisse, creavit te

Liber Sextus. Locutiones de Jesu Nave.

((Ib. III, 4.)) Ut sciatis viam, quam ibitis eam: plenum esset, etiam si non haberet, eam.

((Ib. V, 13.)) Et factum est, cum esset Jesus in Jericho: notanda locutio est nondum quippe erant in eadem civitate, cujus portae contra illos clausa

((Ib. VI, 1.)) De Jericho dictum est cum clausa esset, Nec quisquam ex illa prodibat, neque introibat: utique in illam subauditur, non ex illa hoc ap

((Ib. VII, 11.)) Dominus dicit ad Jesum: Peccavit populus, et transgressus est testamentum meum, quod disposui ad eos. Notandum quemadmodum testamentu

((Ib. VIII, 1 et 2.)) Dominus loquens ad Jesum ait inter caetera: Ecce dedi in manus tuas regem Gai et terram ipsius, et facies Gai sicut fecisti Jeri

((Ib. IX, 7.)) Israelitae respondentes Gabaonitis dixerunt: Vide ne in me habites. Et quomodo disponam tibi testamentum? Jam et superius tales locutio

((Ib. X, 17.)) Et nuntiatum est Jesu dicentes, Inventi sunt quinque reges absconditi in spelunca: pro eo quod est, nuntiaverunt dicentes.

((Ib. XI, 19 et 20.)) Et omnes cepit in bello, quia per Dominum factum est confortari cor eorum, ut obviam irent ad bellum ad Israel, ut exterminarent

((Ib. XIV, 6.)) Tu scis verbum, quod locutus est Dominus ad Moysen hominem Dei de me et te:

((Ib. XVII, 16.)) Et dixerunt filii Joseph, Non sufficit nobis mons et equus electus, et ferrum Chananaeo qui habitat in Bethsan: equum electum dixit,

((Ib. XIX, 33 et 34.)) Et facti sunt exitus illorum Jordanis, et revertentur fines ad mare: non dixit, reversi sunt, aut saltem, revertuntur, sicut so

((Ib. XX, 9.)) Refugere illuc qui percusserit animam nolens: hic animam, vel hominem intelligere debemus, vel vitam carnis quae fit per animam qua lo

((Ib. XXI, 2.)) Mandavit Dominus in manu Moysi: locutio familiarissima Scripturis ita enim dicitur, Verbum quod factum est in manu illius vel illius

((Ib. XXII, 7.)) Et ubi dimisit eos Jesus in domos, suas, et benedixit eos dicens: plus videtur hic copulativa conjunctio, id est, et Et ubi dimisit

((Ib. XXIII, 1.)) Et Jesus senior provectus diebus: hoc de Abraham dictum notavimus, seniorem in Scripturis non solum illum appellari qui est infra ae

((Ib. XXIV, 7.)) Et induxit super illos mare, et operuit super illos: non ait, operuit illos, quamvis nonnulli interpretes hoc maluerunt dicere.

Liber Septimus. Locutiones de Judicibus.

((Jud. cap. 1, V 1.)) Et factum est postquam defunctus est Jesus, interrogabant filii Israel in Domino: non ait, Dominum, quod sermonis nostri consue

((Ib. II, 8.)) Et mortuus est Jesus filius Nave servus Domini, filius centum decem annorum. Ista repetitio quod cum dixisset filius Nave, filius, cent

((Ib. III, 10.)) Factus est super eum Spiritus Domini: cum Spiritus Domini utique factus non sit sed super eum factus est, Ante me factus est

((Ib. IV, 6.)) Nonne praecepit Dominus Deus Israel tibi, et perges in montem Thabor? Non ait, ut pergas, quod videtur esse consequens sed inusitata l

((Ib. V, 26.)) Perforavit caput ejus, et percussit: id est, percussit caput ejus, et perforavit.

((Ib. VI, 3.)) Et factum est, quando seminavit vir Israel: non unum hominem significat, sed ipsam gentem.

((Ib. VII, 12.)) Camelis eorum non erat numerus, et erant sicut arena quae est ad labium maris. In multitudine constat ὑπερβολικῶς dictum. Haec autem

((Ib. VIII, 1.)) Et dixerunt ad Gedeon viri Ephraem: id est viri de tribu Ephraem.

((Ib. IX, 4.)) Et dederunt septuaginta argenti: subauditur, pondo, vel tale aliquid: interpretatio ex hebraeo, septuaginta pondo

((Ib. XI, 8.)) Et eris nobis in caput omnibus habitantibus Galaad: non dixit, eris nobis caput sic enim solet loqui Scriptura: unde est, Esto mihi in

((Ib. XIII, 2.)) Et uxor ejus sterilis, et non pariebat: cum potuisset sufficere quod dictum est, sterilis.

((Ib. XV, 8.)) Et percussit eos tibiam super femur: haec locutio inusitata est, tamen locutio est, non aliquis in corpore vulneris locus, sicut in Qua

((Ib. XVI, 2.)) Et nuntiatum est Gazaeis, dicentes: non ait, nuntiaverunt dicentes, aut nuntiatum est a dicentibus.

De Subsequenti Quaestionum Opere. Lib. II. Retract. Caput LV.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Quaestionum In Heptateuchum Libri Septem .

Liber Primus. Quaestiones in Genesim

Prooemium.

Quaest. I. ((Gen. cap. IV, V 17.)) Quomodo Cain potuerit condere civitatem, cum civitas alicui utique constituatur hominum multitudini, illi autem du

II. ((Ib. V, 25.)) Quaeri solet quomodo Mathusalam secundum annorum computationem vivere post diluvium potuerit, cum omnes, praeter eos qui in arcam i

III. ((Ib. VI, 4.)) Item quaeritur quemadmodum potuerint angeli cum filiabus hominum concumbere, unde gigantes nati esse perhibentur: quamvis nonnulli

IV. ((Ib. VI, 15.)) De arca Noe quaeri solet utrum tanta capacitate quanta describitur, animalia omnia quae in eam ingressa dicuntur, et escas eorum f

V. ((Ib. VI, 15.)) Item quaeritur utrum arca tam magna centum annis potuerit fabricari a quatuor hominibus, id est, Noe et tribus filiis ejus. Sed si

VI. ((Ib. VI, 16.)) Quid est quod ait, cum de arcae fabricatione loqueretur, Inferiora bicamerata et tricamerata facies eam

VII. ((Ib. VI, 21.)) Quoniam non solum vivere, sed etiam pasci in arca animalia Deus dixit, et jussit ut Noe ab omnibus escis sumeret sibi et illis, q

VIII. ((Ib. VII, 8, 9.)) Quod scriptum est, Et a volatilibus mundis et a volatilibus immundis, et a pecoribus mundis et a pecoribus immundis, et ab om

IX. ((Ib. VII, 15.)) Notandum quod scriptum est, In quo est spiritus vitae, non solum de hominibus, sed etiam de pecoribus dictum, propter illud quod

X. ((Ib. VII, 20.)) De montium altitudine, quam omnem scriptum est transcendisse aquam cubitis quindecim, quaeritur propter Olympi montis historiam. S

XI. ((Ib. VII, 24.)) Quod scriptum est, Exaltata est aqua super terram centum quinquaginta dies quaeritur utrum usque ad hunc diem creverit, an per t

XII. ((Ib. VIII, 1.)) Quod scriptum est , post centum quinquaginta dies adductum esse spiritum super terram, et desiisse aquam, et conclusos fontes ab

XIII. ((Ib. VIII, 6-9.)) Quod scriptum est, dimissum esse corvum, nec rediisse et dimissam post eum columbam, et ipsam rediisse, quod non invenisset

XIV. ((Ib. VIII, 9.)) Item quaestio est quomodo columba non invenerit ubi resideret, si jam, sicut narrationis ordo contexitur, nudata fuerant cacumin

XV. ((Ib. VIII, 21.)) Quid sibi vult quod Dominus dicit, Non adjiciam adhuc maledicere super terram propter opera hominum quia apposita est mens homi

XVI. ((Ib. IX, 5.)) Quid est, Et de manu hominis fratris exquiram animam hominis? An omnem hominem fratrem omnis hominis

XVII. ((Ib. IX, 25.)) Quare peccans Cham in patris offensa, non in seipso, sed in filio suo Chanaan maledicitur nisi quia prophetatum est quodammodo

XVIII. ((Ib. X, 8.)) Quaeritur quomodo dictum sit de Nembroth, Hic coepit esse gigas super terram cum gigantes et antea natos Scriptura commemoret. A

XX. ((Ib. XI, 1.)) Et erat omnis terra labium unum: quomodo hoc potest intelligi, quando superius dictum est quod filii Noe, vel filiorum ejus distrib

XXI. ((Ib. XI, 4.)) Venite aedificemus nobis civitatem, et turrim cujus caput erit usque in coelum. Si hoc se posse crediderunt, nimium stulta audacia

XXII. ((Ib. XI, 7.)) Venite descendamus, et confundamus ibi linguam eorum ne audiat unusquisque vocem proximi: Faciamus hominem ad imaginem et similit

XXIII. ((Ib. XI, 12, 13.)) Quod scriptum est, Et erat Arphaxad annorum centum triginta quinque, cum genuit Chainan et vixit Arphaxad postquam genuit

XXIV. ((Ib. X, 21.)) Quaeritur quare scriptum sit, Sem erat pater omnium filiorum Heber cum inveniatur Heber quintus a Sem filio Noe: utrum quia ex i

XXVI. ((Ib. XII, 12, 14.)) Erit ergo cum te viderint Aegyptii, dicent quia uxor illius haec. Factum est autem statim ut intravit Abraham in Aegyptum,

XXVII. ((Ib. XIII, 10.)) Quod terra Sodomorum et Gomorrhae, antequam deleretur, comparatur paradiso Dei, eo quod erat irrigua, et terrae Aegypti quam

XXVIII. ((Ib. XIII, 14.)) Respiciens oculis tuis, vide a loco in quo nunc tu es ad Aquilonem et Africum et Orientem et mare, quia omnem terram quam tu

XXX. ((Ib. XV, 12.)) De eo quod scriptum est, Circa solis autem occasum pavor irruit super Abraham, et ecce timor magnus incidit ei tractanda est ist

XXXI. ((Ib. XVII, 8.)) Dabo tibi et semini tuo post te terram in qua habitas, omnem terram cultam in possessionem aeternam.

XXXII. ((Ib. XVIII, 16.)) Quaeritur quomodo dictum sit ad Abraham de filio ejus, Et reges gentium ex illo erunt: utrum quia non provenit secundum regn

XXXIII. ((Ib. XVIII, 2.)) Et videns procucurrit in obviam illis ab ostio tabernaculi sui, et adoravit super terram, et dixit: Domine, si inveni gratia

XXXIV. ((Ib. XVIII, 4.)) Sumatur aqua, et lavem pedes vestros, et refrigerate sub arbore, et sumam panem, et manducate. Quaeritur si angelos intellige

XXXV. ((Ib. XVIII, 11.)) Abraham autem et Sara seniores, progressi in diebus: defecerant autem Sarae fieri muliebria. Seniorum aetas minor est quam se

XXXVI. ((Ib. XVIII, 13.)) Et dixit Dominus ad Abraham, Quaere risit Sara in semetipsa dicens, Ergo vere pariam ego autem senui.

XXXVII. ((Ib. XVIII, 15.)) Negavit Sara dicens, Non risi: timuit enim. Quomodo intelligebant Deum esse qui loquebatur, cum etiam negare ausa sit Sara

XXXVIII. ((Ib. XVIII, 19.)) Scio enim, quia constituet filiis suis, et domui suae post se, et custodient vias Domini, et facere justitiam et judicium,

XXXIX. ((Ib. XVIII, 21.)) Descendens ergo videbo si secundum clamorem ipsorum venientem ad me consummantur, si autem non, ut sciam. Verba haec si non

XL. ((Ib. XVIII, 32.)) Quaeri solet utrum quod de Sodomis dixit Deus, non se perdere locum, si invenirentur illic vel decem justi, speciali quadam sen

XLI. ((Ib. XIX, 1.)) Quod occurrit Loth angelis, et adoravit in faciem, videtur intellexisse quod angeli essent sed rursus cum eos ad refectionem cor

XLII. ((Ib. XIX, 8.)) Quod ait Sodomitis Loth, Sunt mihi duae filiae quae nondum noverunt viros, producam illas ad vos utimini illis quomodo placueri

XLIII. ((Ib. XIX, 11.)) Viros vero qui erant ad ostium domus percusserunt caecitate. Graeci habent, ἀορασίᾳ, quod magis significat, si dici posset, a

XLIV. ((Ib. XIX, 18, 19.)) Dixit autem Loth ad ilos: Oro, Domine, quia invenit puer tuus misericordiam ante te, et magnificasti justitiam tuam, quam f

XLV. ((Ib. XIX, 29.)) Et recordatus est Deus Abraham, et exemit Loth de medio eversionis. Commendat Scriptura meritis magis Abrahae liberatum esse Lot

XLVI. ((Ib. XIX, 30.)) Ascendit autem Loth de Segor, et sedebat in monte. Mirum nisi ipse mons est, in quem sponte ascendit, quo admonente Domino asce

XLVII. ((Ib. XIX, 30.)) Timuit enim habitare in Segor. Infirmitati ejus Dominus et timori concesserat civitatem quam Loth ipse delegerat, et in ea pro

XLVIII. ((Ib. XX, 2.)) Dixit autem Abraham de Sara uxore sua, Soror mea est. Timuit enim dicere, Uxor mea est, ne forte occiderent eum viri civitatis

XLIX. ((Ib. XX, 6.)) Quod ait Deus ad Abimelech, propter Saram, Et peperci tibi ut non peccares in me, quando eum admonuit uxorem Abrahae esse, quam p

L. ((Ib. XXI, 8.)) Merito quaeritur cur Abraham nec die quo natus est ei filius, nec die quo circumcisus est, sed die quo ablactatus est, epulum fecer

LI. ((Ib. XXI, 10.)) Quaeritur Sara dicente, Ejice ancillam et filium ejus, non enim erit haeres filius ancillae cum filio meo Isaac, quare contristat

LII. ((Ib. XXI, 13.)) Notandum quod et Ismael dictus sit a Deo semen Abrahae, propter illud quod sic accipiendum docet Apostolus quod dictum est, In I

LIII. ((Ib. XXI, 14.)) Surrexit autem Abraham mane, et sumpsit panes et utrem aquae, et dedit Agar, et imposuit in humeros, et puerum, et dimisit illa

LIV. ((Ib. XXI, 15-18.)) Defecit autem aqua de utre, et projecit puerum sub unam abietem, et discessit, et sedere coepit contra illum longe quantum ar

LV. ((Ib. XXI, 22.)) Factum est autem in tempore illo, et dixit Abimelech, etc. Quaeri potest, quando cum isto Abimelech pactum fecit Abraham, et appe

LVI. ((Ib. XXI, 33.)) Quaeri potest quomodo ad puteum juramenti agrum plantaverat Abraham, si in terra illa, quemadmodum Stephanus dicit, non accepera

LVII. ((Ib. XXII, 1.)) Et tentavit Deus Abraham. Quaeri solet quomodo hoc verum sit, cum dicat in Epistola sua Jacobus quod Deus neminem tentat (Jacob

LVIII. ((Ib. XXII, 12.)) Vox angeli de coelo ad Abraham, Ne injicias manum in puerum, neque facias ei quidquam. Modo enim cognovi, quoniam timeas Deum

LIX. ((Ib. XXII, 12.)) Et non pepercisti filio tuo dilecto propter me. Numquid Abraham propter Angelum non pepercit filio suo, et non propter Deum? Au

LX. ((Ib. XXII, 21.)) Quod in his quos nuntiaverunt Abrahae natos esse filios Melchae, nominatur et Chamuel pater Syrorum, non utique illi qui nuntiav

LXI. ((Ib. XXIII, 7.)) Exsurgens autem Abraham adoravit populum terrae. Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies Et illi soli servies,

LXII. ((Ib. XXIV, 3.)) Quod Abraham jubet puero suo ut manum suam ponat sub ejus femore, et sic eum adjurat per Dominum Deum coeli, et Dominum terrae,

LXIII. ((Ib. XXIV, 12-14.)) Quaerendum quo differant augurationes illicitae ab illa petitione signi, qua petivit servus Abrahae ut ei Deus ostenderet

LXIV. ((Ib. XXIV, 37, 38.)) Servus Abrahae narrans quae sibi mandata fuerant a domino suo, dicit eum sibi dixisse, Non sumes uxorem filio meo a filiab

LXV. ((Ib. XXIV, 41.)) Quod habent latini codices, narrante servo Abrahae quae sibi mandaverat dominus ejus, Tunc innocens eris a juramento meo, vel,

LXVI. ((Ib. XXIV, 49.)) Si ergo facitis misericordiam et justitiam ad dominum meum, renuntiate mihi. Duo illa quae assidue ponuntur in aliis sanctis S

LXVII. ((Ib. XXIV, 51.)) Ecce Rebecca in conspectu tuo accipiens recurre, et sit uxor filii domini tui, quemadmodum locutus est Dominus. Quaeritur qu

LXVIII. ((Ib. XXIV, 60.)) Quod Rebeccae dixerunt fratres ejus proficiscenti, Soror nostra es, esto in millia millium, et haereditatem obtineat semen t

LXIX. ((Ib. XXIV, 63.)) Quod scriptum est, Et exiit Isaac exerceri in campo meridie qui verbum de hac re graecum nesciunt, exercitationem corporis pu

LXX. ((In XXV, 1.)) Adjiciens autem Abraham sumpsit uxorem nomine Cethuram. Quaestio haec esset, si peccatum esset, maxime in antiquis dantibus operam

LXXI. ((Ib. XXV, 13.)) Quid sibi vult quod scriptum est, Haec sunt nomina filiorum Ismael secundum nomina generationum eorum? Non enim satis elucet cu

LXXII. ((Ib. XXV, 22.)) Quod de Rebecca scriptum est, quia venit interrogare Dominum cum gestirent puerperia in utero ejus, quaeritur quo ierit. Non e

LXXIII. ((Ib. XXV, 23.)) In eo quod Dominus respondit Rebeccae, Duae gentes in utero tuo sunt, et duo populi de ventre tuo separabuntur, et populus po

LXXIV. ((Ib. XXV, 27.)) Jacob autem erat homo simplex habitans domum. Quod graece dicitur ἄπλαστος, hoc latini simplicem interpretati sunt. Proprie au

LXXVI. ((Ib. XXVI, 12, 13.)) Ideo quod scriptum est de Isaac, Benedixit autem eum Dominus, et exaltatus est homo, et procedens major fiebat, quoadusqu

LXXVII. ((Ib. XXVI, 28.)) Fiat exsecratio inter nos et inter te id est, juratio quae maledictis obstringit, quae accidant ei qui pejeraverit: secundu

LXXVIII. ((Ib. XXVI, 32.)) Quid est quod scriptum est, quod cum venissent pueri Isaac et dixissent, Fodimus puteum, et non invenimus aquam appellavit

LXXIX. ((Ib. XXVII, 1-17.)) Quoniam tantus patriarcha Isaac, antequam moriatur, quaerit a filio suo venationem et escam, qualem amat, pro magno benefi

LXXX. ((Ib. XXVII, 33.)) Quod habent latini codices, Expavit autem Isaac pavore magno valde, graeci habent, ἐξέστη δὲ Ἰσαὰκ ἔκστασιν μεγάλην σφόδρα, u

LXXXI. ((Ib. XXVII, 42.)) Quomodo annuntiata vel renuntiata sunt verba Esau Rebeccae, quibus comminatus est occidere fratrem suum, cum Scriptura dicat

LXXXII. ((Ib. 28, 2.)) Quod habent latini codices, Isaac dicente filio suo, Vade in Mesopotamiam, in domum Bathuel patris matris tuae, et sume inde ti

LXXXIII. ((Ib. XXVIII, 16, 17.)) Et surrexit Jacob de somno suo, et dixit, Quia est Dominus in loco hoc, ego autem nesciebam: et timuit, et dixit, Qua

LXXXIV. ((Ib XXVIII, 18.)) Quod statuit lapidem Jacob, quem sibi ad caput posuerat, et constituit eum titulum, et perfudit illum oleo, non aliquid ido

LXXXV. ((Ib. XXVIII, 19.)) Et vocavit Jacob nomen loci illius Domus Dei, et Ulammaus erat nomen civitati ante. Juxta civitatem dormisse si intelligatu

LXXXVI. ((Ib. XXIX, 10.)) Quod venit Rachel cum ovibus patris sui, et dicit Scriptura quod cum vidisset Jacob Rachel filiam Laban fratris matris suae,

LXXXVII. ((Ib. XXIX, 11, 12.)) Quod scriptum est, Osculatus est Jacob Rachel, et exclamans voce sua flevit et indicavit ei quia frater est ejus, et q

LXXXVIII. ((Ib. XXIX, 20.)) Quod scriptum est, Et servivit Jacob pro Rachel annis septem et erant in conspectu ejus velut pauci dies, eo quod diligeb

LXXXIX. ((Ib. XXIX, 27-31.)) Si parum advertatur rei hujus narratio, putabitur quod posteaquam Liam Jacob duxit uxorem, deinde servivit alios septem a

XC. ((Ib. XXX, 3, 9.)) Non facile dignoscitur, quas concubinas appellet Scriptura, quas uxores quandoquidem et Agar dicta est uxor, quae postea dicit

XCI. ((Ib. XXX, 11.)) Quod latini habent, nato filio Liae de Zelfa, quod dixerit, Beata vel Felix facta sum,

XCII. ((Ib. XXX, 30.)) Quod Jacob dicit, Et benedixit te Dominus in pede meo satis advertendus est et notandus Scripturarum sensus, ne cum ita quisqu

XCIII. ((Ib. XXX, 37, 42.)) In facto Jacob cum virgas excorticavit, detrahens viride, ut album varie appareret, et sic in conceptu fetus pecorum varia

XCIV. ((Ib. XXXI, 30.)) Quod Laban dicit, Quare furatus es deos meos? hinc est illud fortasse, quod et augurari se dixerat, et ejus filia bonam fortun

XCV. ((Ib. XXXI, 41, 7.)) Quid est quod dicit Jacob socero suo, Et decepisti mercedem meam decem agnabus? Hoc enim quando et quomodo factum sit, Scrip

XCVI. ((Ib. XXXI, 45.)) Sumpsit autem Jacob lapidem, et constituit eum titulum. Diligenter animadvertendum est, quomodo istos titulos in rei cujusque

XCVII. ((Ib. XXXI, 47, 48.)) Quod acervum lapidum, quem inter se constituerant Laban et Jacob, cum aliquanta diversitate appellaverunt, ut eum vocaret

XCVIII. ((Ib. XXXI, 48, 49.)) Quid est quod loquendo Laban ad Jacob dicit, Testatur acervus hic, et testatur titulus hic. Propter hoc appellatur nomen

XCIX. ((Ib. XXXI, 50.)) Quid est quod dicit in consequentibus Laban, Vide, nemo nobiscum est? nisi forte nemo extraneorum, aut propter testificationem

C. ((Ib. XXXI, 53, 42.)) Et juravit Jacob per timorem patris sui Isaac. Per timorem Deus patris mei Abrahae, et timor patris mei Isaac.

CI. ((Ib. XXXII, 2.)) Castra Dei quae vidit Jacob in itinere, nulla dubitatio est quod Angelorum fuerit multitudo: ea quippe in Scripturis militia coe

CII. ((Ib. XXXII, 6-12.)) Nuntiato sibi fratre suo Jacob veniente obviam ei cum quadringentis viris, turbatus est quidem et mente confusus, quoniam ti

CIII. ((Ib. XXXII, 20.)) Quod latini codices habent de Jacob, Dixit enim, Placabo vultum ejus, in muneribus praecedentibus eum scriptor libri qui nar

CIV. ((Ib. XXXII, 26.)) Quod ab illo angelo desiderat Jacob benedici, cui luctando praevaluit, magna est de Christo prophetia. Nam eo ipso admonet mys

CV. ((Ib. XXXIII, 10.)) Quid sibi vult quod Jacob ait fratri suo, Propter hoc vidi faciem tuam, quemadmodum cum videt aliquis faciem Dei? utrum pavent

CVI. ((Ib. XXXIII, 14.)) Quaeritur utrum mendaciter promiserit Jacob fratri suo, quod sequens pedes suorum, in itinere propter quos si moraretur, vent

CVII. ((Ib. XXXIV, 2, 3.)) Quomodo Scriptura dicit quod vidit Sichem filius Emmor Evaei princeps terrae, Dinam filiam Jacob, et accepit eam, et dormiv

CVIII. ((Ib. XXXIII, 5, et XXXIV, 25.)) Cum paulo ante loquens Jacob cum fratre suo Esau infantes filios suos esse significet, qui graece dicuntur παι

CIX. ((Ib. XXXIV, 30.)) Quod ait Jacob, timens bella finitimorum apud civitatem Salem, quam expugnaverunt filii ejus, Ego autem exiguus sum numero, et

CX. ((Ib. XXXV, 1.)) Dixit autem Deus ad Jacob, Surge, et ascende in locum Bethel, et habita ibi et fac ibi aram Deo, qui apparuit tibi, cum fugeres

CXI. ((Ib. XXXV, 2.)) Quod Jacob ascensurus Bethel, ubi jussus est aram facere, dicit domui suae et omnibus qui cum illo erant, Tollite deos alienos,

CXII. ((Ib. XXXV, 5.)) Et factus est timor Dei in civitatibus quae circa illos erant, et non sunt consecuti post filios Israel.

CXIII. ((Ib. XXXV, 6.)) Venit autem Jacob in Luza, quae est in terra Chanaan, quae est Bethel. Animadvertendum est tria jam nomina hujus civitatis com

CXIV. ((Ib. XXXV, 9, 10.)) Iterum in Luza apparuit Deus Jacob, et dixit ei: Nomen tuum jam non vocabitur Jacob, sed Israel erit nomen tuum. Hoc ei dic

CXV. ((Ib. XXXV, 11.)) In promissis Jacob dicitur, Gentes et congregationes gentium erunt ex te: quaeritur utrum gentes secundum carnem, congregatione

CXVI. ((Ib. XXXV, 13-15.)) Ascendit autem Deus ab eo loco, ubi locutus est cum eo et statuit Jacob titulum in loco in quo locutus est cum eo, titulum

CXVII. ((Ib. XXXV, 26.)) 1. Quod duodecim filii computantur Israel, qui nati sunt ei, et dicitur, Hi sunt filii Israel, qui nati sunt ei in Mesopotami

CXVIII. ((Ib. XXXVI, 1.)) Quod post narrationem mortis Isaac narratur quas uxores Esau acceperit, et quos creaverit, recapitulatio intelligenda est. N

CXIX. ((Ib. XXXVI, 6, 7.)) Quaestio est, quomodo Scriptura dicat, post mortem Isaac patris sui Esau abscessisse de terra Chanaan, et habitasse in mont

CXX. ((Ib. XXXVI, 21.)) Quod scriptum est, Hi principes Chorraei filii Seir in terra Edom secundum tempus quo vivebat, scriptor commemorat. Cum autem

CXXI. ((Ib. XXXVI, 31, 32.)) Quod scriptum est, Et hi reges qui regnaverunt in Edom, antequam regnaret rex in Israel, non sic accipiendum est, tanquam

CXXII. ((Ib. XXXV, 29, et XXXVII, 2.)) Quomodo potuerit mors Isaac, decem et septem annorum invenire Joseph ejus nepotem, sicut videtur tanquam ex ord

CXXIII. ((Ib. XXXVII, 10.)) Quod dicit Jacob ad Joseph, Quod est somnium hoc quod somniasti? Numquid venientes veniemus ego et mater tua et fratres tu

CXXIV. ((Ib. XXXVII, 28.)) Quaeritur quare Ismaelitas Scriptura, quibus a fratribus venditus est Joseph, etiam Madianitas vocet, cum Ismael sit de Aga

CXXV. ((In XXXVII, 35.)) De Jacob scriptum est, cum lugeret Joseph, Congregati sunt autem omnes filii ejus et filiae, et venerunt consolari eum. Quae

CXXVI. ((Ib. XXXVII, 35.)) Et noluit consolari, dicens, Quoniam descendam ad filium meum lugens in infernum. Solet esse magna quaestio, quomodo intell

CXXVII. ((Ib. XXXVII, 36.)) Et vendiderunt Joseph in Aegyptum Petephrae spadoni, praeposito coquorum. Nolunt quidam praepositum coquorum interpretari,

CXXVIII. ((Ib. XXXVIII, 1-3.)) Factum est autem in tempore illo descendit Judas a fratribus suis ad hominem quemdam Odollamitam, cui nomen Iras: et vi

CXXIX. ((Ib. XXXVIII, 14.)) Et depositis vestimentis viduitatis suae a se. Hinc insinuatur et temporibus Patriarcharum certa et sua fuisse vestimenta

CXXX. ((Ib. XXXIX, 1.)) Quod iterum dicitur, Joseph autem depositus est in Aegyptum, et possedit eum Petephres spado Pharaonis, ad ordinem redit Scrip

CXXXI. ((Ib. XL, 16.)) Quod aliqui codices latini habent, tria canistra alicae, cum graeci habeant χονδριτῶν, quod interpretantur qui usum ejusdem lin

CXXXII. ((Ib. XLI, 1.)) Quod putabat se stare Pharao super flumen, quemadmodum servus Abrahae dixit, Ecce ego sto super fontem aquae (Id. XXIV, 13) (n

CXXXIII. ((Ib. XLI, 30.)) Quod scriptum est, Obliviscentur ubertatis futurae in tota terra Aegypti,

CXXXIV. ((Ib. XLI, 38.)) Numquid inveniemus hominem talem, qui habeat Spiritum Dei in se? Ecce jam, nisi fallor, tertio insinuatur nobis in hoc libro

CXXXV. ((Ib. XLI, 45.)) Et imposuit Pharao nomen Joseph Psonthomphanech: hoc nomen interpretari dicitur, Occulta revelavit

CXXXVI. ((Ib. XLI, 45.)) Et dedit ei Aseneth, filiam Petephrae sacerdotis Solis civitatis, ipsi uxorem. Quaeri solet cujus Petephrae, utrum illius cuj

CXXXVII. ((Ib. XLI, 49.)) Et congregavit Joseph triticum, sicut arenam maris multum valde, quoadusque non potuit numerari non enim erat numerus: pro

CXXXVIII. ((Ib. XLII, 9.)) Et commemoratus est Joseph somniorum suorum, quae vidit ipse: adoraverant enim eum fratres sui. Sed aliquid in illis somnii

CXXXIX. ((Ib. XLII, 15, 16.)) Quid est quod Joseph vir tam sapiens, atque ita non solum hominum inter quos vivebat testimonio, sed ipsa etiam Scriptur

CXL. ((Ib. XLII, 23.)) Quid est quod cum inter se poenitentes filii Israel loquerentur de fratre suo Joseph, quod cum illo male egerint, et hoc eis di

CXLI. ((Ib. XLII, 24.)) Et iterum accessit ad eos, et dixit illis: nec adjungit quid illis dixerit. Unde intelligitur haec eadem dixisse quae dixerat.

CXLII. ((Ib. XLII, 38.)) Et deducetis senectam meam cum tristitia ad infernum. Utrum ideo ad infernum, quia cum tristitia? an etiamsi abesset tristiti

CXLIII. ((Ib. XLIII, 28.)) Quod a praeposito domus audiunt, Deus vester et Deus patrum vestrorum dedit vobis thesauros in saccis vestris argentum aut

CXLIV. ((Ib. XLIII, 34.)) Biberunt autem, et inebriati sunt cum eo. Solent hinc ebriosi adhibere testimonii patrocinium non propter illos filios Isra

CXLV. ((Ib. XLIV, 15.)) Quod ait fratribus suis Joseph, Nesciebatis quia augurio auguratur homo qualis ego auguratur homo qualis ego.

CXLVI. ((Ib. XLIV.)) Non negligenter considerandum puto, tantam miseriam in hac perturbatione fratrum suorum quomodo Joseph quamdiu voluit tenuit, et

CXLVII. ((Ib. XLIV, 19.)) Multa in narratione Judae aliter dicta sunt, quam cum illis egerat Joseph, quamvis apud cum loqueretur, ut omnino de illa in

CXLVIII. ((Ib. XLV, 7.)) Quid est quod dicit Joseph, Misit enim me Deus ante vos, remanere vestrum reliquias super terram, et enutrire vestrum reliqui

CXLIX. ((Ib. XLVI, 6, 7.)) Intrarunt in Aegyptum Jacob et omne semen ejus, filii et filii filiorum ejus, filiae et filiae filiarum ejus cum eo. Quaere

CL. ((In XLVI, 15.)) Quod dicit Scriptura tot animas peperisse Liam, vel tot aut tot animas exiisse de femoribus Jacob videndum est quid hinc respond

CLI. ((Ib. XLVI, 15.)) Hi filii Liae, quos peperit ipsi Jacob in Mesopotamia Syriae, et Dinam filiam ejus, omnes animae filii et filiae ejus triginta

CLII. ((Ib. XLVI, 26, 27.)) Quod legitur sexaginta sex animas intrasse cum Jacob in Aegyptum, exceptis videlicet filiis Joseph, et deinde illis annume

CLIII. ((Ib. XLVI, 32.)) Commendatur in Patriurchis, quod pecorum nutritores erant a pueritia sua et a parentibus suis. Et merito, nam haec est sine u

CLIV. ((Ib. XLVI, 34.)) Abominatio est enim Aegyptiis omnis pastor ovium. Merito Aegyptiis, in quibus figura est praesentis saeculi, in quo abundat in

CLV. ((Ib. XLVII, 5, 6.)) Venerunt autem in Aegyptum ad Joseph Jacob et filii ejus: et audivit Pharao rex Aegypti, et ait Pharao ad Joseph dicens, Pat

CLVI. ((Ib. XLVII, 9.)) Quid est quod dixit Jacob Pharaoni, Dies annorum vitae meae, quos incolo? Sic enim habent graeci, quod latini habent, ago, hab

CLVII. ((Ib. XLVII, 11.)) Et dedit eis possessionem in terra optima, in terra Ramessem, sicut praecepit Pharao. Quaerendum est utrum terra Ramessem ip

CLVIII. ((Ib. XLVII, 12.)) Et metiebatur triticum patri suo Joseph et tamen eum pater nec quando vidit adoravit, nec quando ab illo triticum accipieb

CLIX. ((Ib. XLVII, 14.)) Et intulit Joseph omnem pecuniam in domum Pharaonis. Pertinuit ad Scripturam in hac etiam re commendare fidem famuli Dei

CLX. ((Ib. XLVII, 16, 4.)) Dixit autem illis Joseph, Adducite pecora vestra, et dabo vobis panes pro pecoribus vestris, si defecit argentum. Non sunt

CLXI. ((Ib. XLVII, 29.)) Moriturus Jacob filio suo Joseph dicit: Si inveni gratiam in conspectu tuo, subjice manum tuam sub femore meo, et facies in m

CLXII. ((Ib. XLVII, 31.)) Quod habent latini codices, Et adoravit super caput virgae ejus nonnulli codices emendatius habent, Adoravit super caput vi

CLXIII. ((Ib. XLVIII, 4.)) Etiam hic commemorans Jacob promissiones Dei erga se factas, dicit sibi dictum, Faciam te in congregationes gentium: quibus

CLXIV. ((Ib. XLVIII, 5, 6.)) Quod scriptum est, dicente Jacob de Ephraem et Manasse, Nunc ergo filii tui duo, qui facti sunt tibi in terra Aegypti pri

CLXV. ((Ib. XLVIII, 7.)) Quod Jacob filio suo Joseph tanquam nescienti voluit indicare, ubi et quando sepelierit matrem ejus, cum et ipse simul fuerit

CLXVI. ((Ib. XLVIII, 14, 19.)) Quod ita benedicit nepotes suos Israel, ut dexteram manum minori imponat, majori autem sinistram, et hoc filio suo Jose

CLXVII. ((Ib. XLVIII, 22.)) Quod dicit Jacob Sichimam se praecipuam dare filio suo Joseph, et addit quod eam possederit in gladio suo et arcu, quaeri

CLXVIII. ((Ib. XLIX, 32.)) Videndum quomodo dicant Scripturae, quod assidue dicunt de mortuis, Et appositus est ad patres suos: vel, Appositus est ad

CLXIX. ((Ib. L, 3.)) Quadraginta dies sepulturae, quos commemorat Scriptura, forte significant aliquid poenitentiae, qua peccata sepeliuntur. Non enim

CLXX. ((Ib. L, 5.)) Quod mandavit Joseph ad potentes Aegypti, ut dicerent Pharaoni nomine ejus, Pater meus adjuravit me, dicens, In monumento quod ego

CLXXI. ((Ib. L, 10.)) Quid sibi vult quod cum pergerent ad sepeliendum Jacob, Scriptura dicit, Et advenerunt ad aream Atad, quae est trans Jordanem? P

CLXXII. ((Ib. L, 10, 3.)) Et fecit luctum patri suo septem dies. Nescio utrum inveniatur alicui sanctorum in Scripturis celebratum esse luctum novem d

Liber Secundus. Quaestiones in Exodum, et in fine descriptio Tabernaculi.

Quaest. I. ((Exod. cap. I, V V . 19, 20.)) De obstetricum mendacio, quo fefellerunt Pharaonem, ne occiderent masculos Israelitas quando nascebantur,

II. ((Ib. II, 12.)) De facto Moysi, cum occidit Aegyptium ad defendendos fratres suos, satis disputavimus in illo opere quod de vita Patriarcharum adv

III. ((Ib. III, 4.)) Clamavit illum Dominus de rubo. Magni consilii angelus Apparuit illi angelus Domini in flamma ignis de rubo.

V. ((Ib. III, 9.)) Et nunc ecce clamor filiorum Israel venit ad me: non sicut clamor Sodomorum (Gen. XVIII, 20) , quo iniquitas sine timore et sine ve

VI. ((Ib. III, 22.)) Quod mandavit Dominus Hebraeis per Moysen, ut acciperent ab Aegyptiis vasa aurea et argentea et vestem, atque addidit, Et praedab

VII. ((Ib. IV, 10.)) Quod ait Moyses ad Dominum, Precor, Domine, non sum eloquens ante hesternum, neque ante nudiustertianum diem, neque ex quo coepis

VIII. ((Ib. IV, 11.)) Quis fecit mutum et audientem, videntem et caecum: nonne ego Dominus Deus? Sunt qui Deo calumnientur, vel Scripturae potius Vete

IX. ((Ib. IV, 12.)) Quod Dominus dicit ad Moysen, Sed nunc vade, et ego aperiam os tuum, et instruam te quae locuturus es satis hic apparet non tantu

X. ((Ib. IV, 14-16.)) Et iratus iracundia Dominus dixit Nonne ecce Aaron frater tuus Levites? scio quia loquens loquetur ipse Aperiam os tuum, et inst

XI. ((Ib. IV, 24-25.)) In eo quod scriptum est, Et factum est, in via ad refectionem obviavit ei angelus, et quaerebat eum occidere: et assumpto Sepph

XII. ((Ib. IV, 20.)) Quod superius dictum est, quod Moyses uxorem et infantes suos imposuit vehiculis, ut cum eis in Aegyptum pergeret, postea vero Jo

XIII. ((Ib. V, 1-3.)) Quaeritur quomodo populo dicatur, quod mandavit Deus ejecturum se eos de Aegypto in terram Chanaan Pharaoni autem dicatur, quod

XIV. ((Ib. V, 22, 23.)) Verba quae dicit Moyses ad Dominum, Quare afflixisti populum hunc? et utquid me misisti? Ex quo enim intravi ad Pharaonem loqu

XV. ((Ib. VI, 14-28.)) Sacramenti locum esse dubium non est, quod Scriptura volens originem Moysi demonstrare, quoniam ejus actio jam expetebat, a pri

XVI. ((Ib. VI, 30.)) Quod Moyses dicit, Ecce ego gracili voce sum, et quomodo exaudiet me Pharao? non videtur tantum propter magnitudinem populi excus

XVII. ((Ib. IV, 16.)) Notandum quod cum ad populum mitteretur, non ei dictum est, Ecce dedi te deum populo, et frater tuus erit tuus propheta sed fra

XVIII. ((Ib. VII, 3.)) Assidue Deus dicit, Indurabo cor Pharaonis: et velut causam infert cur hoc faciat, Indurabo, cor Pharaonis, et implebo signa me

XIX. ((Ib. VII, 9.)) Si loquetur vobis Pharao dicens, Date nobis signum aut portentum: et dices Aaron fratri tuo, Sume virgam, et projice illam palam

XX. ((Ib. VII, 10.)) Etiam hoc notandum, quod cum signum palam Pharaone fieret, scriptum est, Et projecit Aaron virgam suam: cum forte si dixisset, Pr

XXI. ((Ib. VII, 12.)) Et absorbuit virga Aaron virgas illorum. Si dictum esset, Absorbuit draco Aaron virgas illorum, intelligeretur verus draco Aaron

XXII. ((Ib. VII, 22.)) Fecerunt autem similiter et incantatores Aegyptiorum veneficiis suis: et induratum est cor Pharaonis, et non exaudivit eos, sic

XXIII. ((Ib. VIII, 7.)) Fecerunt autem similiter et incantatores Aegyptiorum veneficiis suis et eduxerunt ranas super terram Aegypti. Quaeritur unde,

XXIV. ((Ib. VIII, 15.)) Et vidit Pharao quoniam facta est refrigeratio, et ingravatum est cor ejus, et non exaudivit eos, sicut dixerat Dominus. Hic a

XXV. ((Ib. VIII, 19.)) Quod dixerunt magi ad Pharaonem, Digitus Dei est hoc Si ego in digito Dei ejicio daemonia Si ego in Spiriti. Dei ejicio daemoni

XXVI. ((Ib. VIII, 21-23.)) Ecce ego mitto in te, et in servos tuos, et in populum tuum, et in domos tuas cynomyiam, et implebuntur domus Aegyptiorum c

XXVII. ((Ib. VIII, 25.)) Quod latini habent, Euntes immolate Domino Deo vestro in terra Venientes immolate Domino Deo vestro in terra.

XXVIII. ((Ib. VIII, 26.)) Quod ait Moyses, Non potest fieri sic: abominationes enim Aegyptiorum immolabimus Domino Deo nostro: id est, haec immolaturi

XXIX. ((Ib. VIII, 32.)) Cum ablata esset locusta, dictum est de Pharaone, Et ingravavit Pharao cor suum etiam in hoc tempore, et noluit dimittere popu

XXX. ((Ib. IX, 7.)) Videns autem Pharao quia non est mortuum de pecoribus filiorum Israel ullum, ingravatum est cor Pharaonis. Quomodo ex contrariis c

XXXI. ((Ib. IX, 8.)) Quid est quod dicit Deus ad Aaron et Moysen, Sumite vobis plenas manus favillae de fornace, et aspergat Moyses in coelum coram Ph

XXXII. ((Ib. IX, 16.)) Et propter hoc ipsum conservatus es, ut ostendam in te virtutem meam, et ut annuntietur nomen meum in universa terra. Haec Scri

XXXIII. ((Ib. IX, 19, 6, 20.)) Quid est quod mandavit Deus Pharaoni, cum se facturum magnam grandinem minaretur, ut festinet congregare pecora sua, et

XXXIV. ((Ib. IX, 22.)) Et dixit Dominus ad Moysen, Extende manum tuam in coelum, et erit grando in omni terra Aegypti. Ecce iterum Moyses non in terra

XXXV. ((Ib. IX, 27, 30.)) Cum fragore coeli, qui vehemens erat in grandine, Pharao territus rogaret Moysen ut oraret pro illo, confitens iniquitatem s

XXXVI. ((Ib. X, 1.)) Dixit Dominus ad Moysen, Intra ad Pharaonem: ego enim gravavi cor ejus et servorum ejus, ut ordine superveniant signa mea haec su

XXXVII. ((Ib. X, 19.)) Et non est relicta locusta una in omni terra Aegypti: et induravit Dominus cor Pharaonis. Beneficium certe Dei commemoravit Scr

XXXVIII. ((Ib. X, 21, 12.)) Tertio dicitur ad Moysen, Extende manum tuam in coelum, ut fieret etiam plaga tenebrarum. Nunquam autem dictum est ad frat

XXXIX. ((Ib. XI, 2.)) Deus ad Moysen: Loquere ergo secreto in aures populi, et petat unusquisque a proximo, et mulier a proxima, vasa aurea et argente

XL. ((Ib. XI, 9.)) Dixit autem Dominus ad Moysen, Non exaudiet vos Pharao, ut multiplicem signa mea et portenta mea in terra Aegypti: tanquam opus fue

XLI. ((Ib. XII, 10, 46.)) Quae autem superaverint ab eo in mane, igne concremabitis. Quaeri potest, quomodo aliquid superabit, cum hoc praemoniti fuer

XLII. ((Ib. XII, 5.)) Agnus perfectus, masculus, anniculus erit vobis. Movere potest ista locutio, quasi agnus possit esse non masculus, nescientem qu

XLIII. ((Ib. XII, 14.)) Quod scriptum est, Et facietis diem hunc in progenies vestras legitimum aeternum vel aeternalem,

XLIV. ((Ib. XII, 30.)) Et factus est clamor magnus in terra Aegypti. Non enim erat domus in qua non erat in ea mortuus. Nonne potuit esse aliqua domus

XLV. ((Ib. XII, 35, 36.)) Filii autem Israel fecerunt sicuti praeceperat illis Moyses, et petierunt ab Aegyptiis vasa aurea et argentea et vestem et

XLVI. ((Ib. XII, 22.)) Quid est quod ait, Accipietis autem fasciculum hyssopi, et tingentes ex sanguine qui est juxta ostium, linietis super limen et

XLVII. ((Ib. XII, 37, 40.)) Sustulerunt autem filii Israel de Ramesse in Socchoth, in sexcenta millia peditum viri, praeter instructum, vel censum Mi

XLVIII. ((Ib. XIII, 9.)) Quid est quod ait, cum de Pascha praeciperet, Erit tibi in signum super manum tuam? an intelligitur super opera tua, id est,

XLIX. ((Ib. XIII, 17.)) Cum autem dimisit Pharao populum, non deduxit eos Deus viam terrae Philistiim, quia prope erat. Dixit enim Deus, Nequando poen

L. ((Ib. XIII, 18.)) Quinta autem progenie ascenderunt filii Israel de terra Aegypti. Utrum progeniem in centum annis vult computari, et ideo quinta p

LI. ((Ib. XIV, 13.)) Dixit autem Moyses: Confidite, et state et videte salutem quae est a Domino, quam faciet vobis hodie. Sicut enim vidistis Aegypti

LII. ((Ib. XIV, 15.)) Quid est quod dixit Dominus ad Moysen, Quid tu clamas ad me? cum Scriptura non dixerit aliquid de Moysi vocibus, nec eum orantem

LIII. ((Ib. XIV, 16)) . Et tu eleva virgam tuam, et extende manum tuam super mare. Haec est illa virga, in qua fiebant mirabilia, quae modo dicitur es

LIV. ((Ib. XV, 12.)) Extendisti dexteram tuam transvoravit eos terra. Laudate, Dominum de terra

LV. ((Ib. XV, 10, 8.)) Misisti Spiritum tuum, et cooperunt eos mare. Ecce jam quinto commemoratur Spiritus Dei, ut in hoc numero accipiamus et quod di

LVI. ((Ib. XV, 23, 24.)) Venerunt autem in Merra, et non poterant bibere de Merra amara enim erat.

LVII. ((Ib. XV, 25.)) Et ostendit ei Dominus lignum, et misit illud in aquam, et facta est aqua dulcis. Genus ligni erat istam habens vim, an quolibet

LVIII. ((Ib. XVI, 4.)) Dixit autem Dominus ad Moysen, Ecce ego pluam vobis panes de coelo: et exiet populus et colliget unius diei in diem, ut tentem

LIX. ((Ib. XVI, 8.)) Moyses et Aaron dicunt ad populum inter caetera: Propter quod exaudivit Dominus murmurationem vestram, quam vos murmuratis advers

LX. ((Ib. XVI, 12.)) Deus mandat per Moysen populo, Ad vesperam edetis carnes, et mane replebimini panibus. Ecce non pro omni alimento panes nominantu

LXI. ((Ib. XVI, 33.)) Et dixit Moyses ad Aaron, Accipe vas aureum unum, et mitte illud plenum gomor manna, et repones illud ante Deum, ut servetur in

LXII. ((Ib. XVI, 35.)) Filii autem Israel ederunt manna annis quadraginta, quoadusque venirent in terram quae inhabitatur. Manna ederunt quoadusque ve

LXIII. ((Ib. XVI, 35.)) Manna ederunt quoadusque venirent in partem Phoenicis. Jam dixerat, quoadusque venirent ad terram quae inhabitatur in partem

LXIV. ((Ib. XVII, 5.)) Et dixit Dominus ad Moysen, Antecede populum sume autem tecum de senioribus populi et virgam in qua percussisti flumen, accip

LXV. ((Ib. XVII, 9.)) Et ecce ego sto super cacumen collis, et virga Dei in manu mea, dicit Moyses ad Jesum Nave, cum praeciperet pugnari adversus Ama

LXVI. ((Ib. XVIII, 12.)) Venit autem et Aaron et omnes seniores Israel manducare panem cum socero Moysi ante Deum, vel, sicut alii codices habent, cor

LXVII. ((Ib. XVIII, 15.)) Moyses socero dixit: Quia venit ad me populus inquirere judicium a Deo cum eis contigerit disceptatio, et venerint ad me, j

LXVIII. [Ib. XVIII, 18, 19.) In eo quod Jothor consilium dat genero suo Moysi, ne occupatus judiciis populi et ipse et populus consumeretur consumptio

LXIX. ((Ib. XVIII, 19, 20.)) Quod vero adjungit et dicit, Esto tu populo quae ad Deum, et referes verba eorum ad Deum: et testaberis illis praecepta D

LXX. ((Ib. XIX, 1-11.)) Mensis autem tertii exitus filiorum Israel de terra Aegypti hac die venerunt in eremum Sina, et profecti sunt ex Raphidin, et

LXXI. ((Ib. XX, 1-17.)) Quaeritur, decem praecepta Legis quemadmodum dividenda sint: utrum quatuor sint usque ad praeceptum de sabbato, quae ad ipsum

LXXII. ((Ib. XX, 18.)) Et omnis populus videbat vocem, et lampadas, et vocem tubae, et montem fumantem. Solet quaeri quomodo populus videbat vocem, cu

LXXIII. ((Ib. XX, 19.)) Loquere tu nobis, et non loquatur ad nos Deus, ne quando moriamur. Multum et solide significatur, ad Vetus Testamentum timorem

LXXIV. ((Ib. XX, 20.)) Et dixit eis Moyses, Constantes estote: propterea enim venit Deus ad vos, tentare vos ut sit timor ejus in vobis, ne peccetis.

LXXV. ((Ib. XX, 21.)) Moyses autem intravit in nebulam, ubi erat Deus: id est, ubi expressiora fiebant signa, quibus cognosceretur Deus. Nam quomodo i

LXXVII. ((Ib. XXI, 2.)) Quae de servo Hebraeo praecipiuntur, ut sex annos serviat, et dimittatur liber gratis, ne servi Christiani hoc flagitarent a d

LXXVIII. ((Ib. XXI, 7-11.)) Si quis autem vendiderit filiam suam famulam non abibit ita ut recedunt ancillae. Quod si non placuerit domino suo, quam n

LXXIX. ((Ib. XXI, 12, 13.)) Si quis percusserit aliquem, et mortuus fuerit, morte moriatur. Qui autem nolens, sed Deus tradidit in manus ejus, dabo ti

LXXX. ((Ib. XXI, 22-25.)) Si autem litigabunt duo viri, et percusserint mulierem in utero habentem et exierit infans ejus nondum formatus detrimentum

LXXXI. ((Ib. XXI, 28.)) Si autem cornu percusserit taurus virum aut mulierem, et mortuus fuerit, lapidibus lapidabitur taurus, et non manducabuntur ca

LXXXII. ((Ib. XXI, 35.)) Si autem cornu percusserit alicujus taurus taurum proximi, et mortuus fuerit, vendent taurum vivum, et partientur pretium eju

LXXXIII. ((Ib. XXII, 1.)) Quae justificatio est ut pro vitulo uno quinque reddantur, pro ove autem quatuor, nisi aliquid significare intelligatur?

LXXXIV. ((Ib. XXII, 2.)) Si autem perfodiens inventus fuerit fur, et percussus mortuus fuerit, non est illi homicidium. Si autem orietur sol super eum

LXXXV. ((Ib. XXII, 9.)) Quid est, qui convictus fuerit per Deum, restituet duplo nisi quia vult Deus aliquando signo dato prodere pejerantem?

LXXXVI. ((Ib. XXII, 28.)) Deos non maledices. Quaeritur quos dixerit deos utrum principes qui judicant populum, sicut dictum est de Moyse, quod datus

LXXXVII. ((Ib. XXIII, 2.)) Non eris cum pluribus in malitia. Ne se inde quisquam defendat, quia cum pluribus fecit, aut ideo putet non esse peccatum.

LXXXVIII. ((Ib. XXIII, 3.)) Et pauperis non misereberis in judicio. Nisi addidisset, in judicio, Non apponeris cum multitudine, declinare cum pluribus

LXXXIX. ((Ib. XXIII, 10, 11.)) Sex annis seminabis terram tuam, et colliges fructum ejus septimo autem anno remissionem facies, et requiem dabis illi

XC. ((Ib. XXIII, 19.)) Non coques agnum in lacte matris suae. Quomodo intelligatur ad verborum proprietatem nescio utrum possit reperiri. Si enim alic

XCII. ((Ib. XXIII, 25-27.)) Et servies Domino Deo tuo et benedicam panem tuum, et vinum tuum, et aquam tuam, et avertam infirmitatem a vobis. Non eri

XCIII. ((Ib. XXIII, 28.)) Et mittam vespas ante te, et ejiciet Amorrhaeos, Evaeos, Chananaeos, et Chettaeos a te. Et misit antecessores exercitus sui

XCIV. ((Ib. XXIII, 33.)) Si servieris diis eorum, erunt tibi offendiculum. Hic graecus δουλεύσης habet, non λατρεύσῃς. Unde intelligitur, quia et δου

XCV. ((Ib. XXIV, 1-3.)) Et Moysi dixit, Ascende ad Dominum tu, et Aaron, et Nadab, et Abiud, et septuaginta seniorum Israel: et adorabunt a longe Domi

XCVI. ((Ib. XXIV, 3.)) Notandum est quod iterum populus ita respondet, Omnia verba quae locutus est Dominus faciemus, et audiemus cum videatur ordo p

XCVII. ((Ib. XXIV, 4.)) Notandum quod Moyses aedificavit altare sub monte, et duodecim lapides in duodecim tribus Israel. Intelligitur enim ex duodeci

XCVIII. ((Ib. XXIV, 5.)) Et immolaverunt hostiam salutaris Deo. Non dixit, hostiam salutarem, sed, hostiam salutaris Calicem, salutaris accipiam Quon

XCIX. ((Ib. XXIV, 6, 7.)) Sumens autem Moyses dimidiam partem sanguinis, infudit in craterem, et partem reliquam sanguinis affudit ad altare: et accip

C. ((Ib. XXIV, 7.)) Et dixerunt, Omnia quaecumque locutus est Dominus, faciemus, et audiemus. Non aliter respondent ecce jam tertio.

CI. ((Ib. XXIV, 9.)) Et ascendit Moyses, et Aaron, et Nadab, et Abiud, et septuaginta seniorum Israel: et viderunt locum ubi steterat ibi Deus Israel.

CII. ((Ib. XXIV, 11, 10.)) Et de electis Israel non dissonuit nec unus: et apparuerunt in loco Dei, et manducaverunt, et biberunt. Quis dubitet illos

CIII. ((Ib. XXIV, 13.)) Quid sibi vult quod Jesus Nave, non commemoratus in illis quatuor, subito cum Moyse apparet, et cum illo ascendit in montem ad

CIV. ((Ib. XXV, 11, 12.)) Et facies in ea cymatia aurea versatilia in circuitu. Cymatia dixit, quae in quadratura exstant per quatuor partes, sicut me

CV. ((Ib. XXV, 17.)) Propitiatorium quid dicat superimponendum super arcam, quaeri solet: sed cum aureum fieri jubeat, ejusque longitudinem et latitud

CVI. ((Ib. XXV, 27.)) Quod ait, Erunt annuli in thecis subportatoriis ad tollendam mensam, Erunt in thecis,

CVII. ((Ib. XXVI, 1.)) Decem aulaeorum jubet fieri tabernaculum, cum sit decalogus Legis. Aulaea vero significant latitudinem, propter facilitatem. Ch

CVIII. ((Ib. XXVI, 7.)) Et facies vela capillacia operire super tabernaculum undecim vela facies ea. Quae capillacia vela sunt. id est cilicina, unde

CIX. [Ib. XXVI, 17.) Facies duos anconiscos columnae uni consistentes ex adverso: hoc est, unum hinc, et unum inde, de lateribus columnae. Anconiscos

CX. ((Ib. XXVI, 21.)) Bases columnarum duas uni. Bases non eas tantum videtur dicere Scriptura, quibus columnae ab imo fulciuntur sed etiam superiore

CXI. ((Ib. XXVI, 25.)) Quod octo columnas et bases earum sexdecim secundum supradictam rationem a posterioribus tabernaculi Scriptura dicit, cum super

CXII. ((Ib. XXVI, 33.)) Et dividet vobis velamen inter medium sanctum, et inter medium sanctum sanctorum: id est, ut inter sanctum et sanctum sanctoru

CXIV. ((Ib. XXVIII, 3.)) Et tu loquere omnibus sapientibus mente, quos replevi spiritu intellectus: αἴσθήσεως quidem graecus habet, quem latine sensum

CXV. ((Ib. XXVIII, 4, 16, 9, 10.)) Aspidiscas in veste sacerdotali quas dicat? utrum scutulas, quae a scuto latine appellantur, quia et Graeci scutum

CXVI. ((Ib. XXVIII, 22.)) Et facies super rationale fimbrias complectentes opus catenatum de auro puro. Quod Latini rationale Eloquia Domini, eloquia

CXVII. ((Ib. XXVIII, 30.)) Et impones super rationale judicii demonstrationem et veritatem. Quid sibi hoc velit, vel in quali re vel metallo poneretur

CXVIII. ((Ib. XXVIII, 31.)) Et facies tunicam talarem hyacinthinam id est, usque ad talos dependentem. Et erit peristomium ex ea medium, Oram habens

CXIX. ((Ib. XXVIII, 35.)) Et erit Aaron cum coeperit fungi sacerdotio, audietur vox ejus intranti in sanctum in conspectu Domini et exeunti, ut non mo

CXX. ((Ib. XXVIII, 36-38.)) Et facies laminam auream puram, et formabis in eadem formationem signi, sanctitatem Domini et impones illud super hyacinth

CXXI. ((Ib. XXVIII. 41.)) De Aaron et filiis Aaron cum praeciperet, loquens ad Moysen, quomodo vestirentur, et ungerentur, quid est quod ait, Et imple

CXXII. ((Ib. XXVIII, 42.)) Et facies eis femoralia linea tegere turpitudinem corporis eorum a lumbis usque ad femora erunt. Femoralia facies linea te

CXXIII. ((Ib. XXIX, 8, 9.)) Cum de filiis Aaron loqueretur: Et indues eos, inquit, tunicas, et cinges eos zonis, et circumdabis eis cidaras. circumdab

CXXIV. ((Ib. XXIX, 9.)) Et erit illis sacerdotium mihi in sempiternum. Quomodo dicat in sempiternum, Juravit Dominus, et non poenitebit eum, Tu es, sa

CXXV. ((Ib. XXIX, 9.)) Quid est, Et consummabis manus Aaron, et manus filiorum ejus? An per manus potestatem significavit, ut aliquid etiam ipsi conse

CXXVI. ((Ib. XXIX, 10.)) Et adduces vitulum ad ostium tabernaculi testimonii, et superimponent Aaron et filii ejus manus suas super caput vituli in co

CXXVII. ((Ib. XXIX, 18.)) Quod odor suavitatis Domino saepe dicitur sacrificium de victimis pecorum in Scripturis sanctis, non utique Deus odore fumi

CXXVIII. ((Ib. XXIX, 26)) Et sumes pectusculum de ariete consummationis, quod est Aaron id est, hujus Aaron

CXXX. ((Ib. XXIX, 37.)) Quid est quod purificatum et sanctificatum altare septem diebus dicit quod sanctum sancti erit? Altare non quidem dicit sanctu

CXXXI. ((Ib. XXX, 3, 4.)) Cum de annulis loqueretur altaris incensi, quod altare non inaerari, sed inaurari jussit, Et duos annulos aureos puros facie

CXXXII. ((Ib. XXX, 4.)) Et erunt arcus amitibus ita ut tollatur illud in eis. Et erunt thecae amitibus

CXXXIII. ((Ib. XXX, 8, 10.)) Incendet super illud incensum continuationis in conspectu Domini in progenies eorum. Continuationis incensum dicit, quod

CXXXIV. ((Ib. XXX, 12.)) Quid est quod ait, Si acceperis computationem filiorum Israel in visitatione eorum nisi quia jubet eos aliquando visitari et

CXXXV. ((Ib. XXX, 26-33.)) Advertendum est etiam et notandum quemadmodum unguento chrismatis omnia jussit ungi, tabernaculum scilicet et ea quae in il

CXXXVI. ((Ib. XXX, 34.)) Quodpraecepit quibus aromatibus fiat thymiama, id est incensum, et dicit unguentario more coctum opus unguentarii: non ideo p

CXXXVII. ((Ib. XXX, 36.)) Et concides de illis minutum, et pones contra testimonia in tabernaculo testimonii, unde innotescam tibi inde. Sanctum sanct

CXXXVIII. ((Ib. XXXI, 2-5.)) Quid est quod Beseleel cum juberet adhiberi operibus tabernaculi faciendis, dixit eum se replevisse spiritu divino sapien

CXXXIX. ((Ib. XXXI, 13.)) Quid sibi vult, quod cum de sabbato observando praeciperet, ait, Testamentum aeternum in me et filiis Israel non ait, inter

CXL. ((Ib. XXXI, 18.)) Et dedit Moysi statim ut cessavit loqui ad eum, in monte Sina, duas tabulas testimonii, tabulas lapideas scriptas digito Dei.

CXLI. ((Ib. XXXII, 2.)) Quod jubet Aaron inaures demi ab auribus uxorum atque filiarum, unde illis faceret deos, non absurde intelligitur difficilia p

CXLII. ((Ib. XXXII, 8.)) Dominus indicans Moysi quid fecerit de vitulo populus, hoc est de idolo quod ex auro suo fecerant, dicit eos dixisse, Hi dii

CXLIII. ((Ib. XXXII, 14.)) Et propitiatus est Dominus de malitia quam dixit facere populo suo. Malitiam hic poenam intelligi voluit, sicuti est, Aesti

CXLIV. ((Ib. XXXII, 19.)) Iratus quidem Moyses videtur tabulas testimonii digito Dei scriptas collisisse atque fregisse magno tamen mysterio figurata

CXLV. ((Ib. XXXII, 24.)) Et dederunt mihi, et misi in ignem, et exiit vitulus hic. Compendio locutus est, non dicens quod ipse formaverit, ut exiret v

CXLVI. ((Ib. XXXII, 25.)) Et cum vidisset Moyses populum, quia dissipatus est, dissipavit enim eos Aaron, ut in gaudium venirent adversariis suis. Not

CXLVII. ((Ib. XXXII, 31, 32.)) Cum Moyses dicit ad Deum, Precor, peccavit populus iste peccatum magnum, et fecerunt sibi deos aureos, et nunc siquidem

CXLVIII. ((Ib. XXXII, 35.)) Merito quaeritur, cum superius populum dissipasse dictus sit Aaron, cur in ipsum vindicta nulla processerit, neque cum Moy

CXLIX. ((Ib. XXXIII, 1.)) Vade ascende hinc, tu et populus tuus, quem eduxisti de terra Aegypti. Deus iratus dicere videtur, tu et populus tuus, quem

CL. ((Ib. XXXIII, 1-3.)) Ubi dicit Deus ad Moysen, Vade, ascende hinc, tu et populus tuus, quem eduxisti de terra Aegypti, in terram quam juravi Abrah

CLI. ((Ib. XXXIII, 12, 13.)) Et dixit Moyses ad Dominum, Ecce tu mihi dicis: Deduc populum hunc. Tu autem non demonstrasti mihi quem simul mittas mecu

CLII. ((Ib. XXXIII, 17.)) Quid est quod dicit Deus ad Moysen, Quoniam scio te prae omnibus? numquid Deus plus aliqua scit, et aliqua minus? An secundu

CLIII. ((Ib. XXXIII, 12, 17.)) Notandum estne, quod prius ipse Moyses dixerat Deo, Dixisti mihi, Scio te prae omnibus quod illi Deus posteaquam hoc i

CLV. ((Ib. XXXIV, 7.)) Quid est quod dictum est de Domino, Et reum non purificabit nisi, non eum dicet innocentem?

CLVI. ((Ib. XXXIV, 10.)) Deus in monte duas rursus lapideas tabulas conscripturo dicit Moysi inter caetera, Coram omni populo tuo faciam gloriosa. Non

CLVII. ((Ib. XXXIV, 12.)) Quid est quod dicitur ad Moysen, Attende tibi, nequando ponat testamentum his qui sedent super terram. ne quando ponat.

CLVIII. ((Ib. XXXIV, 13, 15.)) Cum praeciperet Deus ad Moysen loquens, ut data terra in potestate, omnis idololatria everteretur, nec adorarentur dii

CLIX. ((Ib. XXXIV, 20.)) Quod ait, Non videberis in conspectu meo inanis sicut indicant circumstantia de quibus loquitur, in conspectu suo: Non ibi v

CLX. ((Ib. XXXIV, 21.)) Cum de sabbato praecepisset, quid est quod adduxit, Satione et messe requiesces?

CLXI. ((Ib. XXXIV, 24.)) Quod dicit, Non concupiscet quisquam de terra tua, cum ascendes videri in conspectu Dei tui, tria tempora anni Non apparebis

CLXII. ((Ib. XXXIV, 25.)) Quid est quod ait, Non occides super fermentum sanguinem immolatorum meorum? An illa hoc loco dicit immolata sua, quae per P

CLXIII. ((Ib. XXXIV, 25.)) Quid est quod ait, Et non dormiet in mane immolatio solemnitatis Paschae nisi quod superius aperte praecepit, ne aliquid e

CLXIV. ((Ib. XXXIV, 26.)) Non coques agnum in lacte matris suae. Ecce dixit iterum quod quemadmodum intelligi possit ignoro. Magna tamen est de Christ

CLXV. ((Ib. XXXIV, 28.)) Et erat ibi Moyses in conspectu Domini quadraginta diebus et quadraginta noctibus panem non manducavit, et aquam non bibit.

CLXVI. ((Ib. XXXIV, 28, 27, 1.)) Et scripsit in tabulis verba Testamenti, decem verba. Scribe tibi verba haec. Excide tibi duas tabulas lapideas Scri

CLXVII. ((Ib. XXV, 1.)) Moyses ad filios Israel, posteaquam de monte descendit, habens alias tabulas Legis, circumposito sibi velamine propter gloriam

CLXVIII. ((Ib. XXXV, 24.)) Omnis afferens demptionem, argentum et aes attulerunt demptionem Domino: tanquam diceret, Omnis qui attulit, attulit illud

CLXIX. ((Ib. XXXV, 29.)) Narrante Moyse commemoratum est quod ei dixit Deus de Beseleel eisdem verbis ac totidem, quod eum impleverit Spiritu divino s

CLXX. ((Ib. XXXVI, 2 et 3.)) Et omnes qui sponte vellent ire ad opera, ut consummarent ea, et acceperunt a Moyse omnes demptiones

CLXXI. ((Ib. XXXVI, 4, et 5.)) Notandum quod illi qui sapientes appellantur, effectores operum sancti, etiam moribus tales erant, ut cum ipsi susciper

CLXXII. ((Ib. XXXV, 2.)) Posteaquam descendit Moyses de monte, opera commendantur tabernaculi construendi, et vestis sacerdotalis de quibus faciendis

CLXXIII. ((Ib. XL, 9, 10.)) Superius quando prius locutus est Deus de tabernaculo ungendo, dixit eadem unctione sanctificari illa omnia, et fieri sanc

CLXXIV. ((Ib. XL, 19.)) Cum Scriptura narraret quomodo Moyses constituerit tabernaculum, Extendit, inquit, aulaea super tabernaculum:

CLXXV. ((Ib. XL, 29.)) Cum dixit, Et super atrium in circuitu tabernaculi et altaris, manifestat altare holocaustomatum ad ostium tabernaculi forinsec

CLXXVI. ((Ib. XL, 34, 35.)) Notanda est res multum mirabilis, quod nube descendente et implente tabernaculum, quae tamen gloria Domini dicitur, non po

Quaest. CLXXVII. De Tabernaculo.

Liber Tertius. Quaestiones in Leviticum.

Quaest. I. ((Levit. cap. V, V 1.)) Si autem anima peccaverit, aut audierit vocem jurationis, et ipse testis fuerit aut viderit, aut conscius fuerit,

II. ((Ib. V, 2-6.)) Post hoc autem peccati genus, quod de perjurio alicujus non indicato commemoravit nullum pro eo sacrificium jussit offerri sed de

III. ((Ib. V, 2 6.)) Item quod ait, Anima quaecumque juraverit, distinguens labiis malefacere aut benefacere, distinguens. Reddam vota mea, quae disti

IV. ((Ib. V, 7.)) Si autem non valet manus ejus quod satis est in ovem, offeret pro peccato suo quod peccavit, duos turtures aut duos pullos columbino

V. ((Ib. V, 15.)) Quod autem ait, Anima, si latuerit eum oblivione id est, si oblivione factum fuerit ut lateat eum, vel eam si ad animam refers, quo

VI. ((Ib. V, 15, 16.)) Et peccaverit nolens a sanctis Domini Restituet illud, et quintas adjiciet.

VII. ((Ib. 17-19.)) Et anima quaecumque peccaverit, et fecerit unum ab omnibus praeceptis Domini, quae non oportet fieri, et non cognoverit, et deliqu

VIII. ((Ib. V, 7.)) Quaeritur etiam utrum ubique sit accipiendum quod dictum est, si non valet manus ejus quod satis est ad ovem, offerre eum debere p

IX. ((Ib. VI, 6, 10.)) Offeret arietem ab ovibus sine macula, pretio, in quod deliquit. Non ita distinguendum est, quasi pretio in quod deliquerit, id

X. ((Ib. VI, 9.)) Quod autem supra dixit, Ista lex holocausti, et deinde exponens quae sit eadem lex, dicit, Ista holocaustosis, super incensionem eju

XI. ((Ib. VI, 11.)) Et induet stolam aliam, et abjiciet holocarpoma extra castra in locum mundum: hoc appellat holocarpoma quod concrematum est Et abj

XIII. ((Ib. VI, 12 et 13.)) Quod autem sequitur et dicit, Et exuret super illud sacerdos ligna mane mane et stipabit super illud holocaustum, et super

XIV. ((Ib. VI, 20.)) Et locutus est Dominus ad Moysen dicens, Istud donum Aaron et filiorum ejus, quod offerunt Domino in die quacumque unxeris eum. A

XV. ((Ib. VI, 20, 21.)) Dimidium ejus, inquit, mane, et dimidium ejus post meridiem In sartagine, in oleo fiet, conspersam offeret eam, fresa, fresa,

XVI. ((Ib. VI, 21, 22.)) Sequitur autem et dicit: Sacrificium in odorem suavitatis Domino. Sacerdos unctus qui pro eo ex filiis ejus, faciet illud. Pr

XVII. ((Ib. VI, 23.)) Sequitur autem, Omne consummabitur quod habet graecus ἐπιτελεσθήσεται, et aliqui interpretes dixerunt, Omne imponetur: Et omne

XVIII. ((Ib. VI, 26, 36.)) De sacrificio pro peccato cum diceret, Sacerdos, inquit, qui imponet illud manducabit illud. Omnia quae pro peccato sunt, e

XIX. ((Ib. VII, 1.)) Et ista est lex arietis qui pro delicto est, sancta sanctorum sunt: id est ad sacerdotes pertinent manducanda.

XX. ((Ib. VII, 7.)) Quid est quod de ariete pro delicto cum dixisset, legemque sacrificii exposuisset, ait, Quomodo quod pro peccato, ita et id quod p

XXI. ((Ib. VII, 23-25.)) Omnem adipem boum et ovium et caprarum non edetis, et adeps morticinorum et a fera captorum fiet in omne opus, et cibo non ed

XXII. ((Ib. VII, 29-34.)) Quid sibi vult quod de sacrificiis salutaris iterum admonet, et dicit, eum qui offert donum sacrificii salutaris sui, pectus

XXIII. ((Ib. IV, 3-7, et VIII, 2, 14, 15, 28.)) Cum sacrificia pro peccatis prius commemoraret, vitulum dixit offerendum pro peccato sacerdotis, qui f

XXIV. ((Ib. VIII, 35.)) Quid est quod dicit Moyses ad Aaron et filios ejus, cum sanctificantur ad ineundum sacerdotium, Ad ostium tabernaculi testimon

XXV. ((Ib. IX, 1.)) Et factum est, die octavo vocavit Moyses Aaron, et filios ejus, et senatum Israe. Quem quidam nostri senatum senatum ordinem senio

XXVI. ((Ib. IX, 2-4.)) Moyses dicit ad Aaron: Et senatui Israel loquere dicens, accipite hircum ex capris unum pro peccato, et arietem et vitulum et a

XXVII. ((Ib. IX, 7-21.)) Et ait Moyses ad Aaron, Accede ad altare, et fac quod pro peccato tuo, et holocaustum tuum: et exora pro te et domo tua. Miru

XXIX. ((Ib. IX, 24.)) Et vidit omnis populus, et amens factus est. Quod alii interpretes dixerunt, expavit,

XXX. ((Ib. IX, 24.)) Et exiit ignis a Domino, et devoravit quae erant super altare, holocaustomata, et adipes. Quid dixerit, a Domino,

XXXI. ((Ib. X, 1-3.)) Posteaquam exeunte igne a Domino, incensi et mortui sunt filii Aaron, qui ausi sunt in batillis suis adhibito igne alieno incens

XXXII. ((Ib. X, 6, 7.)) Quid est quod Aaron et reliquos filios ejus mortem illorum duorum lugere prohibens dicit, Caput vestrum cidara non denudabitis

XXXIII. ((Ib. X, 9-11.)) Et locutus est Dominus ad Aaron dicens: Vinum et siceram non bibetis tu et filii tui tecum, cum intrabitis in tabernaculum te

XXXIV. ((Ib. X, 14.)) Pectusculum segregationis et brachium ablationis manducabitis in loco sancto. Quamvis singula singulis data sint, nimirum tamen

XXXV. ((Ib. X, 14.)) . Quid est quod dicit, De sacrificiis salutarium, cum ea dicat quae alibi dixit sacrificia salutaris sacrificium salutaris, A sa

XXXVI. ((Ib. X, 15-20.)) Et erit tibi et filiis tuis et filiabus tuis legitimum sempiternum. Non frustra est additum, filiabus

XXXVII. ((Ib. XI, 33, 34.)) Cum ageret de morticinis immundorum animalium, Et omne vas fictile, inquit, in quo ceciderit ex eis intus quaecumque sunt

XXXVIII. ((Ib. XI, 47.)) Instruere filios Israel inter vivificantia quae manducantur, et inter vivificantia quae non manducantur: vivificantia

XXXIX. ((Ib. XII, 4.)) Quid est quod ait de muliere quae peperit, Omne sanctum non tanget, et in sanctuarium non introibit? Quod sanctuarium vult inte

XL. ((Ib. XII, 2-8.)) Quid est quod dicit, Si masculum pepererit mulier, immunda erit septem dies secundum dies secessionis purgationis ejus immunda

XLI. ((Ib. XIII, 20)) . Homini si cui facta fuerit in cute corporis ejus cicatrix signi lucida, et fuerit in cute coloris ejus tactus leprae. Velut ex

XLII. ((Ib. XIII, 3.)) Quid est quod ait, Et videbit sacerdos, et inquinabit eum? ad quem veniet ut mundetur. Sed inquinabit

XLIII. ((Ib. XIII, 4, 7, 2.)) Si autem lucidus albus erit in cute coloris ejus et humilis non fuerit aspectus ejus a cute. Lucidus albus Si autem conv

XLIV. ((Ib. XIII, 5 et 6.)) Et segregabit illum sacerdos septem diebus in secundo et videbit illum sacerdos die septimo in secundo: et ecce obscurus

XLV. ((Ib. XIII, 4-7.)) Si autem conversa mutata fuerit significatio in cute, posteaquam vidit illum sacerdos ut purget: et visus fuerit denuo sacerdo

XLVI. ((Ib. XIII, 7, 8.)) Deinde sequitur, Si autem conversa mutata fuerit significatio in cute, posteaquam vidit illum sacerdos ut purgaret illum id

XLVII. ((Ib. XIII, 9-17.)) Deinde sequitur: Et tactus leprae si fuerit in homine, veniet ad sacerdotem: et videbit sacerdos et ecce cicatrix alba in

XLVIII. ((Ib. XIII, 30.)) Quid est, quod cum de lepra capitis loqueretur, eam etiam quassationem appellavit, cum in solo colore fiat, vel cutis vel ca

XLIX. ((Ib. XIII, 47 et 48.)) Quid sibi vult, quod cum diceret de lepra vestimentorum aliarumque rerum ad usus hominum pertinentium, ait, Aut in vesti

L. ((Ib. XIII, 48.)) Quaeritur quid dixerit, In omni operaria pelle quod nonnulli interpretati sunt, In omni confecta pelle. Esto in agro in die oper

LI. ((Ib. XIII, 18.)) Quid est quod ait, In omni vase operario pellis nisi quod est ex pelle factum, hoc est in omni vase pellicco? Hoc autem isto lo

LII. ((Ib. XV, 11.)) Quid est quod ait, Et quemcumque tetigerit qui fluorem seminis patitur, et manus suas non lavit aqua, lavabit vestimenta, et lava

LIII. ((Ib. XVI, 16, 19.)) Quid est, quod cum praeciperet quomodo intrare deberet sacerdos summus in sanctum, quod est intra velum, ait inter caetera,

LIV. ((Ib. XVI, 20.)) Et perficiet exorans sanctum. Utrum perficiet sanctum? an exorans sanctum, secundum id quod supra diximus? nam et hic neutro gen

LV. ((Ib. XVI, 20, 27, 29, 33.)) De duobus hircis, uno immolando, et alio in desertum dimittendo, quem ἀποπομπαῖον vocant , solet esse disceptatio: et

LVI. ((Ib. XVII, 3, 4.)) Illud quod dicit, Quicumque occiderit vitulum, aut ovem, aut capram in castris, et quicumque occiderit extra castra, et ad os

LVII. ((Ib. XVII, 10-12.)) Quid est quod prohibens edendum sanguinem dicit, Anima omnis carnis, sanguis ejus est? Quem totum locum sic explicat: Et ho

LVIII. ((Ib. XVIII, 7, 8.)) Turpitudinem patris tui et turpitudinem matris tuae non revelabis turpitudo enim eorum est Turpitudinem uxoris patris tui

LIX. ((Ib. XVIII, 9, 11.)) Turpitudinem sororis tuae ex patre tuo, aut ex matre tua, quae domi est nata, vel quae foris nata est, non revelabis turpit

LX. ((Ib. XVIII, 14.)) Turpitudinem fratris patris tui non revelabis, et ad uxorem ejus non introibis. Exposuit quid dixerit, Turpitudinem fratris pat

LXI. ((Ib. XVIII, 16.)) Turpitudinem uxoris fratris tui non revelabis turpitudo fratris tui est. Quaeritur utrum hoc vivo fratre, an mortuo sit prohi

LXII. ((Ib. XVIII, 17.)) Turpitudinem mulieris et filiae ejus non revelabis: id est, ne putet quisquam licere sibi ducere filiam uxoris suae. Simul en

LXIII. ((Ib. XVIII, 17, 18.)) Filiam filii ejus et filiam filiae ejus non accipies. Etiam neptem uxoris de filio vel de filia duci prohibuit. Uxorem s

LXIV. ((Ib. XVIII, 19.)) Et ad mulierem in segregatione immunditiae ejus non accedes revelare turpitudinem ejus: id est, ad menstruatam mulierem non a

LXV. ((Ib. XVIII, 20)) Et ad uxorem proximi tui non dabis concubitum seminis tui, inquinari ad eam. Ecce ubi rursus prohibet adulterium, quod cum alie

LXVI. ((Ib. XVIII, 21.)) Et a semine tuo non dabis servire principi. Hic non video quid intelligatur, nisi principi qui pro Deo colitur. Non enim ait

LXVII. ((Ib. XVIII, 25.)) Quod dicit, Et exhorruit terra eos qui insident super eam, propter mala facta eorum, quae superius commemoravit, non ideo di

LXVIII. ((Ib. XIX, 11.)) Non furtum facietis neque mentiemini, neque calumniam faciet unusquisque proximo. Illud de furto positum est in Decalogo. Quo

LXIX. ((Ib. XIX, 15.)) Non nocebis proximo. Si quid sit nocere et non nocere, pateret hominibus, hoc generale praeceptum ad innocentiam retinendam for

LXX. ((Ib. XIX, 17 et 18.)) Quid est quod cum supra dixisset, Non odio habebis fratrem tuum in animo tuo: arguendo argues proximum tuum, et non accipi

LXXI. ((Ib. XIX, 28.)) Et incisiones super animam non facietis in corpore vestro. Super animam dixit, super funus mortui: de anima quippe dolor est qu

LXXII. ((Ib. XX, 5.)) Ita ut fornicentur in principes de populo suo. Secundum principem potestatis aeris Nunc princeps hujus mundi missus est foras Ec

LXXIII. ((Ib. XX, 10.)) Homo, homo quicumque adulteraverit uxorem viri, aut quicumque adulteraverit uxorem proximi sui, morte moriantur: pluraliter di

LXXIV. ((Ib. XX, 16.)) Et mulier quae accesserit ad omne pecus, ascendi ab eo, interficietis mulierem et pecus: morte moriantur rei sunt. Quaeritur q

LXXV. ((Ib. XX, 17.)) Quicumque acceperit sororem suam ex patre suo, aut ex matre sua, et viderit turpitudinem ejus improperium est: exterminabuntur

LXXVI. ((Ib. XX, 20, 25.)) Quicumque dormierit cum cognata sua, turpitudinem cognationis suae revelavit: sine filiis morientur. Quaeritur quousque sit

LXXVII. ((Ib. XX, 27.)) Et vir aut mulier, si forte fuerit illi ventriloquus, aut incantator, morte moriantur ambo: lapidibus lapidibitis eos rei sun

LXXVIII. ((Ib. XXI, 7, 8.)) Mulierem fornicariam et profanam non accipient, et mulierem ejectam a viro suo quoniam sanctus est Domino Deo suo. Superi

LXXIX. ((Ib. XXI, 10.)) Et sacerdos magnus a fratribus suis Cui fusum est super caput ex oleo christo:

LXXX. ((Ib. XXI, 10.)) Et consummatus manus induere vestimenta: illa utique, quae in veste sacerdotali operosissime describuntur.

LXXXI. ((Ib. XXI, 10 et 11.)) Caput non reteget cidari, et vestimenta sua non scindet, et super omnem animam mortuam non introibit. Intelligitur ea qu

LXXXII. ((In. XXI, 12.)) Et de sanctis non exibit: eo procul dubio tempore quod suorum funera celebrabantur, sicut et septem diebus quibus sanctificab

LXXXIII. ((In XXI, 11.)) Quod autem super funus patris sui summus sacerdos prohibetur intrare, quaeri potest quomodo jam esse poterat summus sacerdos,

LXXXIV. ((In XXI, 15.)) Advertendum est quoties dicit, Ego Dominus, qui sanctifico eum, loquens de sacerdote cum hoc etiam Moysi dixerit, Et sanctifi

LXXXV. ((Ib. XXII, 1, 2.)) Et locutus est Dominus ad Moysen, dicens, Dic Aaron et filiis ejus, et attendant a sanctis filiorum Israel, et non profanab

LXXXVI. ((Ib. XXII, 4.)) Et qui tetigerit omnem immunditiam animae: id est, aliquid morticinum, cujus secundum Legem tactus inquinat.

LXXXVII. ((Ib. XXIV, 15, 16.)) Homo, homo si maledixerit Deum suum, peccatum accipiet: nominans autem nomen Domini, morte moriatur: quasi aliud sit ma

LXXXVIII. ((Ib. XXIV, 17.)) Et homo qui percusserit omnem animam hominis, et mortuus fuerit, morte moriatur. Non ait, Quicumque percusserit hominem, e

LXXXIX. ((Ib. XXV, 2-7.)) Cum introieritis in terram quam ego do vobis, et requieverit terra quam ego do vobis, sabbata Domini. Sex annis seminabis ag

XC. ((Ib. XXV, 23.)) Et terra non venumdabitur in profanationem: alii codices habent, in confirmationem Et terra non venumdabitur in profanationem: N

XCI. ((Ib. XXV, 24.)) Et per omnem terram possessionis vestrae mercedem dabitis terrae: alii autem codices habent, redemptionem dabitis terrae. Non ve

XCII. ((Ib. XXV, 24.)) Deinde adjungit et dicit. Per omnem terram possessionis vestrae mercedem dabitis terrae, tanquam inquilini, vel redemptionem.

XCIII. ((Ib. XXVI, 11.)) Et ponam tabernaculum meum in vobis, et non abominabitur anima mea vos. Animam suam Deus voluntatem suam dicit. Non enim est

XCIV. ((Ib. XXVI, 33, 36.)) Quid est, quod inobedientiae poenas cum minaretur Deus, dixit inter caetera, Et consumet vos perambulans gladius deinde a

Liber Quartus. Quaestiones in Numeros.

Quaest. I. ((Num. cap. I, V 1-44.)) Quid est quod singulos de singulis tribubus eligi jubet principes, eosque appellat χιλιάρχους? quos quidam latini

II. ((Ib. I, 20-46.)) Merito quaeritur quid sibi velit quod per omnes tribus, ubi computantur per singulas quasque filii Israel in aetate militari, di

III. ((Ib. I, 51.)) Quod ait de tabernaculo distendendo , levando, erigendo, Et alienigena qui accesserit moriatur

IV. ((Ib. III, 5-7.)) Et locutus est Dominus ad Moysen, dicens, Accipe tribum Levi et statues eos in conspectu Aaron sacerdotis, et ministrabunt ei:

V. ((Ib. III, 10.)) Alienigena qui tetigerit morietur. Quaerendum quomodo dixerit in Levitico, Qui tetigerit tabernaculum sanctificabitur Alienigena q

VI. ((Ib. III, 12-31.)) Quid est quod Levitas pro primogenitis filiorum Israel sibi Deus deputat, ita ut numeratis primogenitis populi, qui plures inv

VII. ((Ib. IV, 7.)) Cum praeciperet de tollenda mensa, jussit cum illa et panes tolli sic dicens: Et panes qui semper super eam erunt. Non utique isti

VIII. ((Ib. IV, 11.)) Et super altare aureum adoperient vestimentum hyacinthinum, et adoperient illud operimento pelliceo hyacinthino. Posset ista loc

IX. ((Ib. V, 6-8.)) Vir, aut mulier, quicumque fecerit ab omnibus peccatis humanis, et despiciens despexerit, et deliquerit, anima illa annuntiabit pe

X. ((Ib. V, 6, 7.)) Quaeri autem potest, quomodo in Exodo dicitur, si quis furatus fuerit vitulum aut ovem, restituere debere quinque vitulos vel quat

XI. ((Ib. V, 21.)) Verba quae Scriptura dicit mulieri a sacerdote dicenda, quando a suspicione adulterii eam maritus adducit, Det eam Dominus in maled

XII. ((Ib. VI, 14-17.)) Et offeret munus suum Domino, agnum anniculum sine vitio in holocaustoma, et agnam anniculam sine vitio unam in peccatum. Hoc

XIII. ((Ib. VIII, 24.)) Locutus est Dominus ad Moysen, dicens, Hoc est de Levitis. Hoc alii interpretati sunt, Haec est lex de Levitis: Hoc est de Lev

XV. ((Ib. IX, 6-12.)) Cum Paschae tempore quidam, qui immundi facti erant super animam hominis, id est super mortuum, quaererent quomodo Pascha facere

XVI. ((Ib. IX, 15-23.)) Et die qua statutum est tabernaculum, texit nubes tabernaculum, domum testimonii: et vespere erat super tabernaculum velut spe

XVII. ((Ib. X, 7.)) Ei cum congregaveritis synagogam, tubat canetis, et non in signo. Non ergo ad hoc canendum praecipit, ut congregetur synagoga nam

XVIII. ((Ib. XI, 17.)) Et auferam de spiritu qui est in te, et superponam super eos et sustinebunt tecum impetum populi, et non portabis illos tu sol

XIX. ((Ib. XI, 21-23.)) Et dixit Moyses, Sexcenta millia peditum, in quibus sum in ipsis, et tu dixisti, Carnes dabo eis, et edent mense dierum. Numqu

XXI. ((Ib. XIII, 18-26.)) Et dixit ad eos, Ascendite ista eremo, et ascendetis in montem, et videbitis terram quae sit, et populum qui insidet super e

XXII. ((Ib. XIII, 33.)) Et protulerunt pavorem terrae quam exploraverunt. Pavorem terrae dixit, non quo pavebat eadem terra, sed quem ex ea terra conc

XXIII. ((Ib. XIV, 9.)) Caleb et Jesus Nave loquentes ad populum Israel ne timerent ingredi terram promissionis, dixerunt inter caetera: Vos autem ne t

XXIV. ((Ib. XV, 24-29.)) Quod praecipitur quomodo expientur peccata quae non sponte committuntur, merito quaeritur quae sint ipsa peccata nolentium: u

XXV. ((Ib. XV, 30, 31.)) Et anima quaecumque peccaverit in manu superbiae ex indigenis, aut ex proselytis, Deum hic exacerbat, et exterminabitur anima

XXVI. ((Ib. XVI, 13, 14.)) Quid est quod Dathan et Abiron, cum in seditionem consurrexissent, vocati a Moyse, ac superbe et injuriose respondentes, Nu

XXVII. ((Ib. XVI, 20, 21.)) Et locutus est Dominus ad Moysen et Aaron, dicens: Abscedite vos de medio synagogae istius. Notandum est tunc jubere Domin

XXVIII. ((Ib. XVI, 30.)) Quod ait Moyses de Chore et Abiron et Dathan, In visione ostendet Deus, et aperiens terra os suum absorbebit eos, quidam inte

XXIX. ((Ib. XVI, 32, 33.)) Et descenderunt ipsi, et omnia quaecumque sunt eis, viventes ad inferos. Notandum secundum locum terrenum dictos esse infer

XXX. ((Ib. XVI, 36-40.)) Et dixit Dominus ad Moysen et ad Eleazarum filium Aaron sacerdotem: Tollite thuribula aerea e medio exustorum, et ignem alien

XXXI. ((Ib. XVIII, 1.)) Et ait Dominus ad Aaron, dicens: Tu et filii tui, et domus patris tui tecum, accipietis peccata sanctorum et tu et filii tui

XXVII. ((Ib. XVIII, 12.)) Primogenita omnia, quaecumque fuerint in terra eorum, quantacumque attulerint Domino, tibi erunt. Hic primogenita, non fetus

XXXIII. ((Ib. XIX.)) De juvenca rufa, cujus cinerem ad aquam aspersionis, eorumque mundationem qui mortuum tetigerint, proficere Lex mandavit, nec tac

XXXIV. ((Ib. XIX, 16.)) Omnis qui tetigerit super, faciem campi vulneratum, aut mortuum, aut os hominis, aut monumentum. Quaeri potest quid dictum sit

XXXV. ((Ib. XX, 11.)) Quod de petra aqua educta est, apostolus Paulus quid esset exposuit, ubi ait, Et omnes eumdem potum spiritualem biberunt. Bibeba

XXXVI. ((Ib. XX, 13.)) Quod de aqua illa quae de petra profluxit dictum est, Haec aqua contradictionis, quia maledixerunt filii Israel ante Dominum, e

XXXVII. ((Ib. XX, 17, 19.)) Quod inter mandata Moyses ad regem Edom dicit inter caetera, Neque bibemus aquam de lacu tuo, intelligendum est gratis, id

XXXVIII. ((Ib. XX, 17.)) Non declinabimus in dextera neque in sinistra: pluraliter dictum est, in ea quae dextera sunt, vel quae sinistra sunt.

XXXIX. ((Ib. XX, 24.)) Non introibitis in terram quam dedi filiis Israel in possessionem quoniam exacerbastis me super aquam maledictionis. Quam dixi

XL. ((Ib. XXI, 2.)) Et vovit Israel votum Domino, et dixit, Si mihi tradideris populum istum subjectum, id est, si mihi eum tradendo subjeceris, anath

XLI. ((Ib. XXI, 3.)) Et anathemavit eum et civitatem ejus: et vocatum est nomen loci illius Anathema. Hinc ductum est ut anathema, detestabile aliquid

XLII. ((Ib. XXI, 13, 14.)) In itinere filiorum Israel, quo castra promovebant, atque ponebant, inter caetera scriptum est, Et inde castra collocaverun

XLIII. ((Ib. XXI, 16.)) Hic est puteus quem dixit Dominus ad Moysen, Congrega populum, et dabo eis aquam libere.

XLIV. ((Ib. XXI, 24, 25.)) Et percussit eum Israel nece gladii: et dominati sunt terrae ejus ab Arnon usque Jaboc, et usque ad filios Ammon: quoniam J

XLV. ((Ib. XXI, 27.)) Propterea dicent aenigmatistae, Venite in Esebon, et caetera. Qui sint aenigmatistae ideo non apparet, quia non sunt in consuetu

XLVI. ((Ib. XXII, 4-6.)) Quod dicit Scriptura, posteaquam Israel vicit Amorrhaeos, et possedit omnes civitates eorum, misisse legatos Balac regem Moab

XLVII. ((Ib. XXII, 7-13.)) Quid est quod scriptum est, Et divinationes in manibus eorum, cum de iis diceretur quos miserat Balac ad conducendum Balaam

XLVIII. ((Ib. XXII, 12-38.)) Quod ait Balaam iterum ad se missis honoratioribus nuntiis, Si dederit mihi Balac plenam domum suam argento et auro, non

XLIX. ((Ib. XXII, 22, 32.)) De angelo qui locutus est Balaam in via, quo viso asina ejus progredi non ausa est, Scriptura ita loquitur: Et iratus est

L. ((Ib. XXII, 23-29.)) Et cum vidisset asina angelum Dei resistentem in via, et evaginatum gladium in manu ejus, et declinavit asina de via, et ibat

LI. ((Ib. XXIII, 5.)) Et factus est Spiritus Dei super illum id est, super Balaam. Non factus est Spiritus Dei, tanquam factura sit Spiritus Dei sed

LII. ((Ib. XXV, 4, 7, 8.)) Et dixit Dominus ad Moysen: Accipe duces populi, et ostenta eos Domino contra solem et auferetur ira animationis Domini ab

LIII. ((Ib. XXVII, 13, 14.)) Eam causam mortis Moysi dicit Dominus, quam etiam fratris ejus. Ambobus enim etiam hoc ante praedixerat, quod ideo non in

LV. ((Ib. XXVII, 20.)) Quid est quod cum Deus praeciperet Moysi de Jesu Nave, ait inter caetera, Et dabis de gloria tua super eum? Nam graeca locution

LVI. ((Ib. XXX, 3.)) Homo, homo quicumque voverit votum Domino, aut juraverit juramentum, aut definierit definitionem de anima sua, non profanabit ver

LVII. ((Ib. XXX, 4-6,)) Si autem mulier voverit votum Domino, aut definierit definitionem in domo patris sui in juventute sua, et audierit pater ejus

LIX. ((Ib. XXX, 7-16.)) Si autem facta fuerit viro, et vota ejus super eam secundum distinctionem labiorum ejus, quanta definivit adversus animam suam

LX. ((Ib. XXXI, 5, 6.)) Quid est, Et misit eos Moyses mille ex tribu et mille ex tribu cum virtute eorum?

LXI. ((Ib. XXXI, 8.)) Potest videri quaestio, quomodo quando Israelitae Madianitas debellaverunt, interfectum dicat Scriptura Balaam, qui fuerat condu

LXII. ((Ib. XXXI, 9.)) Et praedam egerunt mulieres Madian, et suppellectilem eorum, et pecora eorum, et omnia quae possederant, et virtutem eorum depr

LXIII. ((Ib. XXXI, 15, 16.)) Utquid vivificastis omne femininum? Haec enim fuerunt filiis Israel secundum verbum Balaam, ut recedere facerent et despi

LXIV. ((Ib. XXXV, 11, 12.)) Quid est quod ait, Et erunt civitates vobis refugia a vindicante sanguinem, et non morietur is qui occidit, quoadusque ste

LXV. ((Ib. XXXV, 19, 12.)) Quid est quod ait, Qui vindicat sanguinem, ipse interficiet homicidam cum occurrerit ei, iste interficiet eum? Sic enim so

Liber Quintus. Quaestiones in Deuteronomium.

Quaest. I. ((Deut. cap. I, V V 29, 30.)) In eo quod commemorat Moyses, dixisse se populo timenti hostes inhabitantes terram, quo introducendus fuit,

II. ((Ib. II, 30.)) Et noluit Seon rex Esebon transire nos per ipsum, quoniam induraverat Dominus Deus noster spiritum ejus, et confortavit cor ejus,

III. ((Ib. III, 2.)) Verumtamen Og rex Basan reliquus factus est a Raphain. Hoc nomine, quod est Raphain, gigantes significari in hebraea lingua dicun

IV. ((Ib. IV, 16.)) Ne feceritis iniquitatem, et faciatis vobis ipsis sculptilem similitudinem, omnem imaginem. Quid intersit inter similitudinem et i

V. ((Ib. IV, 18.)) Quid est autem quod ait, Similitudinem omnis piscis, quaecumque sunt in aquis sub terra. An et aquam, propter tractabilem corpulent

VI. ((Ib. IV, 19.)) Et ne suspiciens in coelum, et videns solem et lunam et stellas et omnem ornatum coeli, errans adores ea, et servias illis, quae d

VII. ((Ib. IV, 23.)) Ne obliviscamini testamentum Domini Dei vestri, quod disposuit ad vos, et faciatis vobismetipsis sculptilem similitudinem omnium

VIII. ((Ib. IV, 32, 33.)) Quaerendum quomodo dictum sit, Interrogate dies priores, qui fuerunt priores te, ex die qua creavit Deus hominem super terra

IX. ((Ib. V, 2 4.)) Quid est quod ait, Dominus Deus vester disposuit ad vos testamentum in Horeb: non patribus vestris disposuit Dominus testamentum h

X. ((Ib. V, 5, 6, 24)) Quid est quod ait, Et ego stabam inter Dominum et vos in tempore illo, annuntiare vobis verba Domini tanquam in loco esset Dom

XI. ((Ib. V, 29.)) Quid est quod ait Moyses dictum sibi esse a Domino de populo Hebraeo, Quis dabit esse sic cor eorum in eis, ut timeant me, et custo

XII. ((Ib. VI, 13.)) Quod ait de Domino, Et in nomine ejus jurabis, non ita praeceptum accipiendum est, quasi jurari jusserit sed in alterius alicuju

XIII. ((Ib. VIII, 2.)) Et recordaberis omnem viam quam duxit te Dominus Deus tuus in deserto, ut affligeret te, et tentaret te, et cognita faceret qua

XIV. ((Ib. IX, 6-8.)) Et scias hodie quia non propter justitias tuas Dominus Deus tuus dat tibi terram bonam istam haereditare quoniam populus dura c

XV. ((Ib. X, 1-4.)) In illo tempore dixit Dominus ad me, Excide tibi duas tabulas lapideas quemadmodum priores, et ascende ad me in montem et facies

XVI. ((Ib. X, 8, 9.)) In illo tempore distinxit Dominus tribum Levi, portare arcam testamenti Domini, assistere coram Domino, ministrare, et orare in

XVII. ((Ib. XI, 20.)) Quid est quod praecepit Moyses commendans verba Domini, et ait, Scribetis ea super limina domorum vestrarum et januarum vestraru

XVIII. ((Ib. XII, 11.)) Quaerendum quomodo jubeat decimationes omnium fructuum et primitiva pecorum non manducari, nisi in civitate ubi templum erit,

XIX. ((Ib. XIII, 1 et 3.)) Si autem surrexit in te propheta, seu somniator somnians, et dederit tibi signum vel prodigium, et venerit signum sive prod

XX. ((Ib. XIV, 28, 29, et XV, 1.)) Post tres annos produces omnem decimam fructuum tuorum, in illo anno pones illud in civitatibus tuis, et veniet Lev

XXI. ((Ib. XV, 9.)) Attende tibi ipsi, ne fiat verbum occultum in corde tuo iniquitas, dicens, Appropiat annus septimus, annus remissionis et maligne

XXIII. ((Ib. XV, 19.)) Omne primogenitum quod natum fuerit in bobus tuis, et in ovibus tuis, masculina sanctificabis Domino Deo tuo. primogenita a mor

XXIV. ((Ib. XVI, 2.)) Et immolabis Pascha Domino Deo tuo, oves et boves. Quid sibi vult hoc, quod addidit, boves ex ovibus et capris

XXV. ((Ib. XVI, 9-11.)) Quaerendum quomodo praeceperit observari quod ait: Septem septimanas integras dinumerabis tibi ipsi, inchoare te falcem injice

XXVI. ((Ib. XVII, 14 et 15.)) Si autem intraveris in terram quam Dominus Deus tuus dat tibi in sorte, et haereditaveris eam, et habitaveris in ea, et

XXVII. ((Ib. XVII, 17.)) De rege cum loqueretur ait, Non multiplicabit sibi uxores, ut non discedat cor ejus: et argentum et aurum non multiplicabit s

XXVIII. ((Ib. XVIII, 6-8.)) Si autem supervenerit Levites ex una civitatum tuarum, ex omnibus filiis Israel, ubi ipse incolit, secundum quod cupit ani

XXIX. ((Ib. XVIII, 11,)) Quoniam portentorum inspectores prohibet esse in populo Dei, quaerendum est quomodo ista portenta quae inspici prohibentur, d

XXX. ((Ib. XX, 4.)) Quoniam Dominus Deus vester, qui praecedit vobiscum, simul debellabit vobiscum inimicos vestros, et salvos faciet vos. Ecce quemad

XXXI. ((Ib. XX, 5-7.)) Et loquentur scribae ad populum dicentes, Quis est homo qui aedificavit domum novam, et non dedicavit eam? vadat, et revertatur

XXXII. ((Ib. XXII, 5.)) Non erunt vasa viri super mulierem: vasa bellica vult intelligi, id est, arma. Nam quidam etiam hoc interpretati sunt.

XXXIII. ((Ib. XXII, 13-21.)) Si autem quis acceperit uxorem, et habitaverit cum ea, et oderit eam, et imponat ei occasionis verba, et detulerit ei nom

XXXIV. ((Ib. XXII, 28, 29, 19.)) Si autem invenerit aliquis puellam virginem quae sponsata non est, et vim faciens ei dormierit cum ea, et inventus fu

XXXV. ((Ib. XXIII, 3, 4.)) Non intrabit Ammanites et Moabites in Ecclesiam Domini, et usque ad decimam generationem non intrabit in Ecclesiam Domini,

XXXVI. ((Ib. XXIII, 15, 16)) Non trades puerum domino suo, qui appositus est tibi a domino suo: non quod dominus ejus eum apposuerit, id est commendav

XXXVII. ((Ib. XXIII, 17.)) Non erit meretrix a filiabus Israel, et non erit fornicans a filiis Israel. Ecce ubi manifeste prohibuit fornicari et viros

XXXIX. ((Ib. XXIV, 7.)) Morietur fur ille, id est, qui furatus est hominem et auferetis malignum ex vobis ipsis. Quid enim mihi de iis qui foris sunt

XL. ((Ib. XXIV, 8.)) Secundum legem omnem quam juraverint vobis sacerdotes Levitae. Hic apparet omnem sacerdotem Levitam fuisse quamvis non omnis Lev

XLI. ((Ib. XXIV, 10-13.)) Si debitum fuerit in proximo tuo, debitum quodcumque, non intrabis in domum ejus pignerare pignus: foris stabis, et homo apu

XLII. ((Ib. XXIV, 16.)) Non morientur patres pro filiis, et filii non morientur pro patribus: unusquisque in suo peccato morietur. Ecce non solum Prop

XLIII. ((Ib. XXIV, 17.)) Non declinabis judicium advenae, et orphani, et viduae. Non pignerabis vestimentum viduae. Cur non ait, Et non pignerabis ves

XLIV. ((Ib. XXIV, 19.)) Quod admonet, ut in messe oblitum manipulum nemo colligat, et olivam vel uvam relictam nemo repetat diligentius neglecta colli

XLV. ((Ib. XXV, 1-3.)) Si autem fuerit altercatio inter homines, et accesserint ad judicium, et judicaverint, et justificaverint justum. Judices intel

XLVI. ((Ib. XXV, 5.)) Si autem habitaverint fratres in unum, et mortuus fuerit unus ex eis, semen autem non fuerit ei non erit uxor defuncti foris no

XLVII. ((Ib. XXVI, 14.)) Quid est quod inter illa quae jubet dicere hominem, qui in dandis decimis, et quaecumque dare vel impendere jussus est, omnia

XLVIII. ((Ib. XXVIII, 13, 14.)) Non praeteribis ab omnibus verbis quae ego mando tibi hodie, dextra aut sinistra ire post deos alienos, servire illis.

XLIX. ((Ib. XXIX, 1.)) Haec verba Testamenti quod mandavit Dominus Moysi, statuere filiis Israel in terra Moab, praeter Testamentum quod testatus est

L. ((Ib. XXIX, 2-4.)) Et vos vidistis omnia quaecumque fecit Dominus Deus vester in terra Aegypti coram vobis Pharaoni, et omnibus servis ejus, et omn

LI. ((Ib. XXIX, 5-6.)) Et adduxit vos quadraginta annis in deserto: non inveteraverunt vestimenta vestra, et calceamenta vestra non sunt attrita a ped

LII. ((Ib. XXIX, 18-21.)) Numquid est aliquis inter vos vir, aut mulier, aut familia vel tribus, cujus mens declinavit a Domino Deo vestro, ire servir

LIII. ((Ib. XXX, 6.)) Et circumpurgabit Dominus cor tuum, et cor seminis tui, diligere Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, ut v

LIV. ((Ib. XXX, 11-14.)) Quia mandatum hoc, quod ego mando tibi hodie, non est supra modum, neque longe abs te est: non in coelo est, dicens, id est,

LV. ((Ib. XXXII, 5.)) Peccaverunt non ei filii vituperabiles. Quod in graeco est τέκνα μωμητὰ, quidam interpretati sunt sicut hic, id est, filii vitup

LVI. ((Ib. XXXIII, 1-3.)) Et haec benedictio quam benedixit Moyses homo Dei filios Israel, priusquam defungeretur. Et dixit, Dominus ex Sina venit, et

LVII. ((Ib. XXXIII, 17.)) Cum Joseph benediceret, ait inter caetera, Primogenitus tauri pulchritudo ejus. Quod non ita legendum est, tanquam dixerit,

Liber Sextus. Quaestiones in Jesum Nave

Quaest. I. ((Jos. cap. 1, V 5.)) Dominus dicit ad Jesum Nave, Et sicut eram cum Moyse, ita ero et tecum. Non solum autem hoc testimonio, sed etiam in

II. ((Ib. I, 11 III, 7.)) Quaestio est, quomodo posteaquam locutus est Dominus ad Jesum Nave, exhortans et confirmans eum, seque promittens cum illo

III. ((Ib. III, 3, 4, 15.)) Scribae populo dicunt, Cum videritis arcam testimonii Domini Dei nostri, et sacerdotes nostros et Levitas tollentes eam, p

IV. ((Ib. IV, 7.)) Et erunt vobis lapides isti memoriale filiis Israel usque in aeternum. Quomodo in aeternum,

V. ((Ib. IV, 15 et 16.)) Et dixit Dominus ad Jesum, dicens: Manda sacerdotibus portantibus arcam testamenti testimonii. Solet dici arca testamenti, ve

VI. ((Ib. V, 2-7.)) Dixit Dominus ad Jesum Fac tibi ipsi cultros de petra acutos, vel, sicut habet graecus, de petra acuta, et sedens circumcide fili

VII. ((Ib. V, 15-13.)) Quando Jesus vidit virum contra se stantem evaginato gladio, et eo respondente dicit quod esset princeps militiae virtutis Domi

VIII. ((Ib. VII.)) In eo quod factum est ut Achar de tribu Juda furaretur de anathemate civitatis Jericho contra praeceptum Domini et propter ejus pe

IX. ((Ib. VII, 15 et 25.)) Merito quaeritur, cum Dominus propter illum qui de anathemate furtum fecerat, praeceperit eum qui fuisset ostensus, igni cr

X. ((Ib. VIII, 2.)) Quod Deus jubet loquens ad Jesum, ut constituat sibi retrorsus insidias, id est insidiantes bellatores ad insidiandum hostibus, hi

XI. ((Ib. VIII, 4-8.)) Jesus mittens ad Gai debellandum triginta millia bellatorum, ait illis: Vos insidiabimini post civitatem, et non longe eritis a

XII. ((Ib. IX, 3 13.)) Quod Gabaonitae venerunt ad Jesum cum vetustis panibus et saccis, ut putarentur, sicut finxerant, de terra venisse longinqua, q

XIII. ((Ib. IX, 19.)) Quaeri potest quomodo jurationem servandam esse crediderint Hebraei Gabaonitis, quibus ita juraverant, tanquam de longinqua terr

XIV. ((Ib. X, 7, 8.)) Cum obsessi Gabaonitae a regibus Amorrhaeorum, misissent ad Jesum, ut sibi subveniretur ita Scriptura sequitur, et dicit: Et as

XV. ((Ib. X, 5, 6.)) Quaeritur quemadmodum rex civitatis Jerusalem Adonibezech et caeteri quatuor cum quibus obsedit Gabaonitas, secundum Septuaginta

XVI. ((Ib. XI, 14 et 15.)) Non dimisit in ea Jesus quidquam spirans, sicut praecepit Dominus Moysi puero suo, et Moyses similiter praecepit Jesu, et s

XVII. ((Ib. XI, 19.)) Et non erat civitas quae non erat tradita filiis Israel. Quaeritur quomodo hoc verum sit, cum nec temporibus postea Judicum, nec

XVIII. ((Ib. XI, 20.)) Quia per Dominum factum est confortari cor eorum, ut obviam irent ad bellum ad Israel, ut exterminarentur ita ut non daretur e

XIX. ((Ib. XVI, 10.)) Et non perdidit Ephraem Chananaeum qui habitabat in Gazer: et habitabat Chananaeus in Ephraem usque in diem istum, donec ascendi

XX. ((Ib. XIX, 47 .)) Et Amorrhaeus permansit ut habitaret in Elom et in Salumin, et gravata est manus Ephraem super eos, et facti sunt illis tributar

XXI. ((Ib. XXI, 41-43.)) Merito quaeritur, cum Israel non solum usque ad diem mortis Jesu, verum etiam postea, non eradicaverit gentes quae terram pro

XXII. ((Ib. XXI, 42.)) Quod ait, Non restitit quisquam ante faciem illorum ab omnibus inimicis eorum, quaeri potest quomodo verum sit, cum de tribu Da

XXIII. ((Ib. XXII, 23.)) Et in sacrificiis salutarium nostrorum. Quia pluraliter dicta sunt sacrificia, pluraliter etiam salutaria. Ubi advertendum es

XXIV. ((Ib. XXIII, 14.)) Quod dicit Jesus de sua propinquante morte, Ego autem recurro viam, sicut et omnes qui super terram ingredior viam. recurro,

XXV. ((Ib. XXIV, 3.)) Quod Septuaginta interpretes habent, Et assumpsi patrem vestrum Abraham de trans flumen, et deduxi eum in omnem terram interpre

XXVII. ((Ib. XXIV, 12.)) Quid est, quod inter caetera quae Jesus Nave erga Israelitas Dominum fecisse commemorat, dicit, Misit ante vos vespas, et eje

XXVIII. ((Ib. XXIV, 19.)) Quid est, quod dixit Jesus ad populum, Non poteritis servire Domino, quia Deus sanctus est. An quia illius sanctitati perfec

XXIX. ((Ib. XXIV, 23.)) Quid est quod ait idem Jesus loquens ad populum, Et nunc circumauferte deos alienos qui sunt in vobis, et dirigite corda vestr

XXX. ((Ib. XXIV, 25 27.)) Et disposuit Jesus testamentum ad populum in illo die, et dedit illi Legem et judicium in Silo coram tabernaculo Domini Dei

Liber Septimus. Quaestiones in Judices.

Quaest. I. ((Jud. cap. I.)) In fine libri Jesu Nave breviter narrator porrexit historiam, quo usque filii Israel ad colendos deos alienos declinaverun

II. ((Ib. I, 1-3.)) Et factum est postquam defunctus est Jesus, interrogabant filii Israel in Domino dicentes: Quis ascendet nobiscum ad Chananaeum du

III. ((Ib. I, 9-12.)) Et dixit Caleb: Quicumque percusserit Civitatem litterarum, et ceperit eam, dabo ei filiam meam Axam uxorem Judas ascendet, Juda

IV. ((Ib. I, 14, 15.)) Alia nascitur quaestio de filia Caleb, quod in libro Jesu Nave sic de illa dicitur, Et factum est, cum ingrederetur ipsa, et co

V. ((Ib. I, 18, 19.)) Et non haereditavit Judas Gazam et finem ejus, et Ascalonem et finem ejus, et Accaron et finem ejus, et Azotum et adjacentia eju

VI. ((Ib. I, 20.)) Et dederunt Caleb Chebron, sicut locutus est Moyses et haereditavit inde tres civitates filiorum Enach, et abstulit inde tres fili

VII. ((Ib. I, 21, 8)) Quaeritur quomodo dictum sit, Et Jebusaeum habitantem in Jerusalem non haereditaverunt filii Benjamin, et habitavit Jebusaeus cu

VIII. ((Ib. I, 27.)) Et non haereditavit Manasses Bethsan, quae est Scytharum civitas. Ipsa hodie perhibetur Scythopolis dici. Potest autem movere, qu

IX. ((Ib. I, 27.)) Et non haereditavit Manasses Bethsan, quae est Scytharum civitas, neque filias ejus. Filias ejus dicit civitates quas ipsa quasi me

X. ((Ib. I, 28.)) Et factum est, quando praevaluit Israel, et posuit Chananaeum in tributum, et auferens non abstulit eum. Jam tale aliquid dictum est

XI. ((Ib. I, 34.)) Et contribulavit Amorrhaeus filios Dan in monte, quoniam non permisit eos descendere in vallem. Et hoc similiter, aut in libro Jesu

XII. ((Ib. II, 1.)) Et ascendit angelus Domini super Clauthmona montem. Scriptor libri hoc nomine appellavit locum, quia postea scripsit: nam quando a

XIII. ((Ib. II, 3.)) Quid est quod angelus Domini inter caetera divinae comminationis dicit, Non adjiciam transmigrare populum quem dixi ejicere non

XIV. ((Ib. II, 6, 8.)) Et dimisit Jesus populum, et abierunt filii Israel unusquisque in domum suam, et unusquisque in haereditatem suam haereditare t

XV. ((Ib. II, 10)) Et surrexit generatio altera post eos, qui non scierunt Dominum, et opera ejus quae fecit Israel. Exposuit quomodo dixerit, non sci

XVI. ((Ib. II, 13.)) Et servierunt Baal et Astartibus. Solet dici Baal nomen esse apud gentes illarum partium Jovis, Astarte autem Junonis, quod et li

XVII. ((Ib. II, 10 23, et III, 1, 4.)) Et vendidit eos in manu inimicorum suorum in circuitu. Quaeri solet quare dixerit, vendidit, Vendidisti populum

XVIII. ((Ib. III, 9.)) Et excitavit Dominus salvatorem Israel, et salvavit eos. Deinde velut quaereretur quem salvatorem, Gothoniel, filium Cenez. cla

XIX. ((Ib. III, 11.)) Quadraginta annos quievisse terram promissionis a bellis sub Gothoniele judice Scriptura testatur: quantum temporis primordia Ro

XX. ((Ib. III, 19, 20.)) Quaeri potest utrum mentitus fuerit Aod judex, quando occidit Eglom regem Moab. Cum enim solus soli insidiaretur ut eum percu

XXI. ((Ib. III, 17.)) Merito quaeritur quomodo fuerit exilis valde rex Eglom, et concluserint adipes vulnus, quando percussus est. Sed intelligendum e

XXII. ((Ib. III, 23.)) Et exiit Aod foras et transiit observantes, et clausit januas domus superioris super eum, et coarctavit.

XXIII. ((Ib. III, 25.)) Quomodo pueri regis Eglom clavi aperuerint quod Aod clavi non clauserat, potest movere: aut si ille clavi clauserat, quomodo s

XXIV. ((Ib. III, 30.)) Sub judice Aod octoginta annos pacem habuit Israel in terra promissionis, duplicato scilicet tempore quam fuit memorabile sub R

XXV. ((Ib. III, 31.)) Et post eum surrexit Samegar filius Aneath et percussit alienigenas in sexcentos viros praeter vitulos boum et salvavit Israel.

XXVI. ((Ib. IV, 8.)) Quid est quod respondens Barac Debborae ait, Si ibis, ibo et si non ieris mecum, non ibo: quoniam nescio diem in qua prosperat a

XXVII. ((Ib. IV, 15.)) Et pavefecit Dominus Sisaram et omnes currus ejus. Ecce quemadmodum commendat Scriptura agere Deum in cordibus, ut det exitum r

XXVIII. ((Ib. IV, 22.)) Ubi Jahel mulier quae occidit Sisaram, cum locuta esset ad Barac qui eum quaerebat, scriptum est de ipso Barac, quia intravit

XXIX. ((Ib. V, 7 et 8.)) In Cantico Debborae dicitur, Defecerunt habitantes in Israel, defecerunt donec surrexit Debbora, donec surrexit mater in Isra

XXX. ((Ib. V, 8.)) Quaeri potest quomodo dictum sit, Elegerunt ut panem hordeaceum deos novos cum panis hordeaceus quamvis sit in comparatione tritic

XXXI. ((Ib. VI, 8, 11.)) Et factum est, quando clamaverunt filii Israel ad Dominum propter Madian, et misit Dominus virum prophetam ad filios Israel,

XXXII. ((Ib. VI, 12.)) Quod angelus dicit ad Gedeon, Dominus tecum potens in fortitudine, nominativus casus est, non vocatibus. Hoc est, Dominus poten

XXXIII. ((Ib. VI, 14.)) Advertendum est dixisse angelum tanquam ex Domini auctoritate, Nonne ecce misi te? cum loqueretur ad Gedeon. Quis enim eum mis

XXXIV. ((Ib. VI, 15.)) Ubi respondet Gedeon ad angelum, In me, Domine hoc est, In me intende: In quo salvabo Israel? ecce mille mei humiliores in Man

XXXV. ((Ib. VI, 18-22.)) Animadvertendum est quod Gedeon non ait angelo, Offeram tibi sacrificium sed ait, Offeram sacrificium meum, et ponam in cons

XXXVI. ((Ib. VI, 20.)) Quaeri potest quare Gedeon ausus fuerit sacrificium offerre Deo praeter locum ubi jusserat Deus? Praeter tabernaculum quippe su

XXXVII. ((Ib. VII, 6.)) Et factus est numerus eorum qui lambuerunt manu sua, lingua sua, trecenti viri. Plerique latini codices non habent, manu sua,

XXXVIII. ((Ib. VII, 11.)) Quid sibi vult quod scriptum est, Gedeon descendit ipse, et Phara puer ejus, in partem quinquaginta, qui erant in castris: q

XXXIX. ((Ib. VII, 13.)) Quod ille qui proximo suo somnium narravit, quod audivit Gedeon, ut de victoria futura confirmaretur, dixit se vidisse mensam

XL. ((Ib. VII, 20.)) Quod exclamari jussit Gedeon a trecentis suis, Gladius Domino et Gedeon, id est huic Gedeon, hoc significat, quod gladius id erat

XLI. ((Ib. VIII, 26, 27.)) Quaeri solet quid sit Ephud, vel Ephod: quod quidem si sacerdotale est indumentum, quod plerique dicunt, vel potius superin

XLII. ((Ib. VIII, 27, 28.)) Non praetereunda oritur quaestio, quomodo quieverit terra quadraginta annos in diebus Gedeon, cum post victoriam qua liber

XLIII. ((Ib. VIII, 33.)) Et factum est cum esset mortuus Gedeon, et aversi sunt filii Israel, et fornicati sunt post Baalim: et posuerunt ipsi sibi Ba

XLIV. ((Ib. IX, 14, 13.)) Quod inducitur rhamnus, id est quoddam spinarum genus, in similitudinem dicere omnibus lignis convenientibus eam ut regnaret

XLV. ((Ib. IX, 23.)) Et emisit Deu sspiritum malignum inter Abimelech et inter viros Sichimorum. Hoc verbum, utrum imperantem, an permittentem Deum si

XLVI. ((Ib. IX, 32, 33.)) Verba quae misit ad nuntios Abimelech Zebul princeps civitatis Sichimorum, etiam id habent: Et nunc surge nocte tu et populu

XLVII. ((Ib. X, 1.)) Et surrexit post Abimelech, qui salvum faceret Israel Thola filius Phua, filius patris fratris ejus, vir Issachar. Filium patrui

XLVIII. ((Ib. XI, 24.)) Inter caetera quae Jephte mandat per nuntios regi filiorum Ammon, etiam hoc dicit: Nonne quaecumque haereditavit tibi Chamos d

XLIX. ((Ib. XI.)) De filia Jephte quod eam pater in holocaustoma obtulit Deo quoniam in bello voverat, si vicisset, eum se haulocaustoma oblaturum, q

L. Ib. XIII, 4.] Quaeri potest quomodo dixerit angelus ad matrem Samson, cum annuntiaret ei filium futurum, quia sterilis erat, Et nunc observa, et no

LI. ((Ib. XIII, 6.)) Quod mater Samson viro suo indicans quemadmodum illi angelus annuntiaverit filium futurum, dixit, Et interrogabam eum unde esset,

LII. ((Ib. XIII, 7, 5.)) Item quod ait eadem mulier, dictum sibi esse ab angelo, quoniam Nazaraeus Dei erit puer a ventre usque ad diem mortis suae, n

LIII. ((Ib. XIII, 16, 15, 1.)) Quod dicit Scriptura, Quoniam ignoravit Manue quia angelus Dei est, manifestum est etiam ejus uxorem hominem credidisse

LIV. ((Ib. XIII, 16-23.)) Quid sibi vult, quod posteaquam manifestatus est Manue et uxori ejus angelus, qui cum eis loquebatur, dixit idem Manue uxori

LV. ((Ib. XV, 8, 15.)) Quid est quod dictum est, quod percussit alienigenas Samson tibiam super femur? Quis enim habet tibiam super femur, cum tibia d

LVI. ((Ib. XV, 12.)) Quid est quod ait Samson viris Juda, Jurate mihi ne interficiatis me vos, et tradite me eis, ne forte occurratis in me vos? Quam

De Subsequenti Opere

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi Annotationum In Job Liber unus

Admonitio In Librum Cui Titulus Speculum.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi de Scriptura sacra Speculum

De Libro Legis, Qui Exodus Nominatur.

De Cantico Canticorum.

De Evangelio Secundum Matthaeum.

De Evangelio Secundum Marcum.

De Evangelio Secundum Lucam.

De Evangelio Secundum Joannem.

De Libro Actuum Apostolorum.

De Epistola B. Pauli Apostoli Ad Romanos.

De Epistola B. Pauli Ad Corinthios.

De Epistola II B. Pauli Ad Corinthios.

De Epistola B. Pauli Ad Galatas.

De Epistola B. Pauli Ad Ephesios.

De Epistola B. Pauli Ad Philippenses.

De Epistola I B. Pauli Ad Thessalonicenses.

De Epistola II B. Pauli Ad Thessalonicenses.

De Epistola B. Pauli Ad Colossenses.

De Epistola I B. Pauli Ad Timotheum.

De Epistola II B. Pauli Ad Timotheum.

De Epistola B. Pauli Ad Titum.

De Epistola B. Pauli Ad Philemonem.

De Epistola Ad Hebraeos

De Epistola I Petri.

De Epistola II Petri.

De Epistola Jacobi.

De Epistola Joannis I.

De Epistola Joannis II.

De Epistola Joannis III.

De Epistola Judae Apostoli.

De Libro Apocalypsis Joannis.

Admonitio In Libros De Consensu Evangelistarum.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Consensu Evangelistarum Libri Quatuor

Liber Primus.

Caput Primum.— Evangeliorum auctoritas.

Caput II.— Ordo Evangelistarum, et scribendi ratio.

Caput III.— Matthaeus cum Marco ad regiam, Lucas ad sacerdotalem Christi personam intentionem retulit.

Caput IV.— Joannes ipsius divinitatem exprimendam curavit.

Caput V.— Virtutes duae circa contemplativam Joannes, circa activam Evangelistae alii versantur.

Caput VI.— Quatuor animalia ex Apocalypsi de quatuor Evangelistis alii aliis aptius intellexerunt.

Caput VII.— Causa suscepti operis de Evangelistarum consensu. Occurritur iis qui dicunt Christum nihil scripsisse, discipulos vero ejus Deum illum pra

Caput VIII.— Si fama narrante Christus creditur sapientissimus, cur majori fama praedicante non credatur Deus.

Caput IX.— Quidam fingunt Christum scripsisse libros de magicis.

Caput X.— Eosdem libros Petro et Paulo inscriptos quidam delirant.

Caput XI.— In eos qui somniant Christum magico arte populos ad se convertisse.

Caput XII.— Judaeorum Deus, illis subjugatis, ideo non fuit a Romanis receptus, quod is juberet se solum coli simulacris deletis.

Caput XIII.— Judaeos cur Deus passus est subjugari.

Caput XIV.— Deus Hebraeorum victis illis se victum non esse ostendit idolorum eversione, et Gentium omnium ad ipsius cultum conversione.

Caput XV.— Pagani Christum laudare compulsi, in ejus discipulos contumeliosi.

Caput XVI.— Apostoli de subvertendis idolis nihil a Christo vel a Prophetis diversum docuerunt.

Caput XVII.— In Romanos qui Deum Israel solum rejecerunt.

Caput XVIII.— Hebraeorum Deus a Romanis non receptus, quia se solum coli voluerit.

Caput XIX.— Hunc esse verum Deum.

Caput XX.— Contra Deum Hebraeorum nihil a Paganorum vatibus praedictum reperitur.

Caput XXI.— Hic solus Deus colendus, qui cum alios coli prohibeat, coli non prohibetur ab aliis.

Caput XXII.— Opinio Gentium de Deo nostro.

Caput XXIII.— De Jove et Saturno quid nugati sint Pagani.

Caput XXIV.— Non omnes Deos colunt, qui Deum Israel rejiciunt nec eum colunt, qui alios colunt.

Caput XXV.— Dii falsi alios coli secum non prohibent. Deum Israel esse Deum verum convincitur ex operibus ejus et praedictis et impletis.

Caput XXVI.— Idololatria per Christi nomen et Christianorum fidem juxta prophetias eversa.

Caput XXVII.— Urget idololatrarum reliquias, ut demum serviant vero Deo idola ubique subvertenti.

Caput XXVIII.— Praedicta idolorum rejectio.

Caput XXIX.— Deum Israel quidni colant pagani, si eum vel praepositum elementorum esse opinantur.

Caput XXX.— Deus Israel impletis prophetiis jam ubique innotuit.

Caput XXXI.— Prophetia de Christo impleta.

Caput XXXII.— Apostolorum contra idololatriam doctrina vindicatur ex prophetiis.

Caput XXXIII.— In eos qui rerum humanarum felicitatem per christiana tempora deminutam esse conqueruntur.

Caput XXXIV.— Epilogus superiorum.

Caput XXXV.— Mediatoris mysterium antiquis per prophetiam, nobis per Evangelium praedicatur.

Liber Secundus.

Prologus.

Caput Primum.— Quare usque ad Joseph generatores Christi commemorentur, cum de illius semine Christus non sit natus, sed de Virgine Maria.

Caput II.— Quomodo sit Christus filius David, cum ex Joseph filii David concubitu non sit natus.

Caput III.— Quare alios progeneratores Christi Matthaeus enumerat, alios Lucas.

Caput IV.— Quare quadraginta generationes, excepto ipso Christo, inveniuntur apud Matthaeum, cum quatuordecim triplicet.

Caput V.— Quomodo Matthaei ordini congruat ordo Lucae in his quae de conceptu et de infantia vel pueritia Christi alius praetermittit, alius commemora

Caput VI.— De ordine praedicationis Joannis Baptistae inter omnes quatuor.

Caput VII.— De duobus Herodibus.

Caput VIII.— Quomodo Matthaeus dicat timuisse Joseph ire cum infante Christo in Jerusalem, propter Archelaum et non timuisse ire in Galilaeam, ubi er

Caput IX.— Quomodo dicat Matthaeus ideo isse in Galilaeam Joseph cum infante Christo quia timuit Archelaum pro suo patre regnantem in Jerusalem cum L

Caput X.— Quomodo Lucas dicit, Ibant parentes ejus per omnes annos in Jerusalem in die solemni Paschae cum illo puero cum dicat Matthaeus quod metu A

Caput XI.— Quomodo potuerint, completis diebus purgationis matris Christi, sicut Lucas dicit, ascendere cum illo in templum ad peragenda solemnia, si

Caput XII.— De verbis Joannis inter omnes quatuor.

Caput XIII.— De baptizato Jesu.

Caput XIV.— De verbis vocis factae de coelo super baptizatum.

Caput XV.— Quomodo secundum Joannem Evangelistam dicat Joannes Baptista, Ego non noveram eum cum secundum alios inveniatur quod jam noverat eum.

Caput XVI.— De tentato Jesu.

Caput XVII.— De vocatione apostolorum piscantium.

Caput XVIII.— De tempore secessionis ejus in Galilaeam.

Caput XIX.— De illo sermone prolixo quem secundum Matthaeum habuit in monte.

Caput XX.— Quomodo dicat Matthaeus Centurionem ad eum accessisse pro puero suo, cum Lucas dicat quod amicos ad eum miserit.

Caput XXI.— De socru Petri quo ordine narratum sit.

Caput XXII.— De ordine rerum quas post hoc narrant utrum nil inter se dissentiant Matthaeus, Marcus et Lucas.

Caput XXIII.— De illo qui ait Domino, Sequar te quocumque ieris, et aliis quae juxta sunt, quo ordine narrentur a Matthaeo et Luca.

Caput XXIV.— De transfretatione ejus, ubi dormivit in navicula, et de expulsis daemoniis, quos permisit in porcos, quomodo ea quae gesta vel dicta sun

Caput XXV.— De paralytico cui dixit, Dimittuntur tibi peccata, et, maxime utrum locus ubi hoc factum est, conveniat inter Matthaeum et Marcum quia Ma

Caput XXVI.— De vocatione quoque Matthaei, utrum Marco et Lucae qui dicunt Levin Alphaei, idem Matthaeus congruat.

Caput XXVII.— De convivio ubi objectum est e quod cum peccatoribus manducaret, et quod non jejunarent discipuli ejus, quod videtur alius alios dicere

Caput XXVIII.— De filia Archisynagogi resuscitata, et muliere quae tetigit fimbriam vestimenti ejus: utrum ordo quo dicta sunt nihil cuiquam eorum adv

Caput XXIX.— De duobus caecis et muto daemonio, quae solus Matthaeus dicit.

Caput XXX.— Ubi turbarum misertus misit discipulos suos, dans eis postestatem sanitatum praestandarum, et eis multa mandavit, ordinans quemadmodum viv

Caput XXXI.— Ubi Joannes Baptista misit ad Dominum de carcere discipulos suos, quid Matthaeus et Lucas dicunt.

Caput XXXII.— Ubi exprobravit civitatibus quod non egerint poenitentiam, quod et Lucas dicit: ubi quaerendum est quemadmodum illi Matthaeus ipso ordin

Caput XXXIII.— Ubi vocat ad tollendum jugum et sarcinam suam, quemadmodum Matthaeus a Luca non discrepet in narrandi ordine.

Caput XXXIV.— Ubi discipuli spicas vellentes manducaverunt, quemadmodum inter se congruant Matthaeus, Marcus et Lucas in narrandi ordine.

Caput XXXV.— De illo qui manum aridam cum haberet, sabbato curatus est, quemadmodum narratio Matthaei concordet cum Marco et Luca, vel rerum ordine, v

Caput XXXVI.— Considerandum utrum ab isto cujus arida manus sanata est, ita digrediantur hi tres Evangelistae ut in nullo sibi adversentur ipso narrat

Caput XXXVII.— De muto et caeco qui daemonium habebat, quomodo Matthaeus Lucasque consentiant.

Caput XXXVIII.— Ubi ei dictum est quod in Beelzebut ejicit daemonia, quidquid ex ipsa occasione locutus est de blasphemia adversus Spiritum sanctum, e

Caput XXXIX.— Quod respondit petentibus signum, de Jona propheta et de Ninivitis, et de Regina Austri, et de spiritu immundo, qui cum exierit ab homin

Caput XL.— Ubi ei nuntiata est mater et fratres ejus, utrum a Marco et Luca ordo ipse non discrepet.

Caput XLI.— Quod ex navicula turbis locutus est de illo cujus in seminando aliud cecidit in via, etc., et de illo cui superseminata sunt zizania, et d

Caput LXII.— Quod venit in patriam suam, et mirabantur doctrinam, cum genus ejus contemnerent: quomodo consentiat Marco et Lucae Matthaeus, maxime utr

Caput XLIII.— Quemadmodum inter se conveniant Matthaeus, Marcus et Lucas de verbis Herodis cum audisset de mirabilibus Domini, vel de ipso narratiotio

Caput XLIV.— De Joanne incluso, vel etiam occiso, quo ordine ab his tribus narretur.

Caput XLV.— Ad miraculum de quinque panibus quo ordine ab omnibus, et quemadmodum ventum sit.

Caput XLVI.— In ipso de quinque panibus miraculo quemadmodum inter se omnes quatuor conveniant.

Caput XLVII.— Quod ambulavit super aquas, quomodo qui hoc dixerunt inter se conveniant et quomodo ab illo loco digrediantur, ubi turbas de quinque pa

Caput XLVIII.— Quomodo Matthaeus et Marcus Joanni non adversentur in eo quod ab eis tribus narratur quid posteaquam transfretarunt factum sit.

Caput XLIX.— De muliere Chananaea quae dixit, Et canes edunt de micis cadentibus de mensa dominorum suorum, quomodo inter se Matthaeus Lucasque consen

Caput L.— Cum de septem panibus pavit turbas, utrum inter se Matthaeus Marcusque conveniant.

Caput LI.— Quod dicit Matthaeus inde eum venisse in fines Magedan, quomodo congruat Marco et in eo quod petentibus signum respondit iterum de Jona.

Caput LII.— De fermento Pharisaeorum, quomodo cum Marco conveniat, vel re vel ordine.

Caput LIII.— Cum interrogavit discipulos, quem illum dicerent homines, utrum nihil inter se repugnent Matthaeus, Marcus et Lucas, rebus aut ordine.

Caput LIV.— Ubi praenuntiavit discipulis passionem suam, quae sit inter Matthaeum, Marcum et Lucam convenientia.

Caput LV.— Ubi subjungunt iidem tres quomodo praeceperit Dominus ut post eum qui voluerit veniat quam secum concordent.

Caput LVI.— Quod se Dominus tribus discipulis in monte ostendit cum Moyse et Elia, quomodo inter se congruant tres isti ordine et rebus, et maxime pro

Caput LVII.— Ubi de adventu Eliae locutus est eis, quae sit convenientia inter Matthaeum et Marcum.

Caput LVIII.— De illo qui ei obtulit filium suum, quem discipuli sanare non potuerant, quemadmodum tres isti consentiant etiam ordine narrationis.

Caput LIX.— Ubi de passione sua cum eis dixisset, contristati sunt, quod tres ipsi eodem ordine commemorant.

Caput LX.— Ubi de ore piscis solvit tributum, quod Matthaeus solus dicit.

Caput LXI.— De puero parvulo quem proposuit imitandum, de scandalis mundi, de membris corporis scandalizantibus, de angelis parvulorum qui vident faci

Caput LXII.— Quando interrogatus est utrum liceat dimittere uxorem, quemadmodum inter se consentiant Matthaeus et Marcus, maxime de ipsis interrogatio

Caput LXIII.— De parvulis quibus manus imposuit, de divite cui dixit, Vende omnia tua de vinea quo conducti sunt operarii per horas diversas, quemadm

Caput LXIV.— Ubi secreto duodecim discipulis de passione sua praedixit, et mater filiorum Zebedaei cum filiis suis petiit ut unus eorum ad dexteram ej

Caput LXV.— De caecis Jericho illuminatis, quemadmodum non adversetur Matthaeus vel Marco, vel Lucae.

Caput LXVI.— De asinae pullo, quomodo Matthaeu. caeteris congruat, qui solum pullum commemorant.

Caput LXVII.— De expulsis templo vendentibus et ementibus, quemadmodum tres isti non repugnent Joanni qui hoc idem longe alibi dicit.

Caput LXVIII.— De arefacta arbore ficulnea, et quae juxta narrata sunt, quomodo non repugnet Matthaeus caeteris, et maxime Marco de ordine narrationis

Caput LXIX.— Cum Dominum interrogaverunt Judaei, in qua potestate ista faceret, quomodo inter se consentiant isti tres.

Caput LXX.— De duobus quibus imperaverit pater ut irent in vineam, et de vinea quae locata est aliis agricolis, quomodo non adversetur Matthaeus illis

Caput LXXI.— De nuptiis filii Regis ad quas turbae invitatae sunt, quem Matthaeus ordinem tenuerit, propter Lucam qui tale quiddam alibi dicit.

Caput LXXII.— De nummo Caesari reddendo, cujus habeat imaginem, et de muliere quae septem, fratribus nupserat, quemadmodum tres isti concordent.

Caput LXXIII.— De illo cui commendata sunt duo praecepta dilectionis Dei et proximi, qui ordo sit narrantium Matthaei et Marci, ne a Luca discrepare v

Caput LXXIV.— Quod Judaei interrogantur de Christo, cujus eis filius videatur, utrum non repugnet Matthaeus aliis duobus quia secundum istum dicitur,

Caput LXXV.— De Pharisaeis sedentibus super cathedram Moysi, et dicentibus quae non faciunt, caeterisque in eos dem Pharisaeos a Domino dictis, utrum

Caput LXXVI.— Cum praenuntiavit templi eversionem, quomodo aliis duobus narrandi ordine congruat.

Caput LXXVII.— De sermone quem habuit in monte Oliveti, quaerentibus discipulis quando erit consummatio, quemadmodum tres isti inter se congruant.

Caput LXXVIII.— Quod commemorant Matthaeus et Marcus ante biduum futurae Paschae, et postea dicunt quod in Bethania fuit, quomodo non repugnet Joanni,

Caput LXXIX.— De coena in Bethania ubi mulier unguento pretioso Dominum perfudit, quomodo inter se congruant Matthaeus, Marcus et Joannes, et quomodo

Caput LXXX.— Ubi mittit discipulos ut praeparent ei manducare Pascha, quomodo inter se congruant Matthaeus, Marcus et Lucas.

Liber Tertius.

Prologus.

Caput Primum.— De coena Domini et de expresso traditore ejus, quemadmodum inter se quatuor conveniant.

Caput II.— De praedicta negatione Petri, quemadmodum ostendantur nihil inter se repugnare.

Caput III.— De his quae dicta sunt a Domino donec exiret de domo ubi coenaverant, quemadmodum nihil discrepare monstrentur.

Caput IV.— De his quae gesta sunt in illo praedio vel horto, quo ex illa domo post coenam venerunt, quomodo trium, id est Matthaei, Marci et Lucae con

Caput V.— De his quae in ejus apprehensione facta et dicta omnes commemorant, quomodo inter se nihil appareat dissentire.

Caput VI.— De his quae gesta sunt cum duceretur Dominus ad domum principis sacerdotum, et quae in ipsa domo cum nocte perductus esset, et maxime de Pe

Caput VII.— De his quae mane gesta sunt, priusquam Pilato traderetur, quomodo Evangelistae inter se non discrepent et de testimonio Jeremiae quod Mat

Caput VIII.— De his quae apud Pilatum gesta sunt, quomodo inter se nihil dissentiant.

Caput IX.— De illusione qua illusus est a cohorte Pilati, quomodo non dissonent tres qui hoc dicunt, Matthaeus, Marcus et Joannes.

Caput X.— Quomodo non repugnet quod Matthaeus, Marcus et Lucas angariatum dicunt, qui portaret ejus crucem cum Joannes dicat quod eam Jesus ipse port

Caput XI.— De potu quem dederunt ei priusquam commemorata esset ejus crucifixio, quomodo conveniat inter Matthaeum et Marcum.

Caput XII.— De divisione vestimentorum ejus, quomodo inter se omnes conveniant.

Caput XIII.— De hora dominicae passionis, quemadmodum non inter se dissentiant Marcus et Joannes, propter tertiam et sextam.

Caput XIV.— De duobus latronibus cum illo crucifixis, quomodo omnes concordent.

Caput XV.— De his qui Domino insultaverunt, quomodo inter se consonent Matthaeus, Marcus et Lucas.

Caput XVI.— De latronum insultatione, quomodo non repugnent Matthaeus et Marcus Lucae, qui dixit unum eorum insultasse, alium credidisse.

Caput XVII.— De potu aceti, quomodo inter se omnes consentiant.

Caput XVIII.— De vocibus Domini quas continuo moriturus emisit, quomodo non repugnent Matthaeus et Marcus Lucae, et ipsi tres Joanni.

Caput XIX.— De scissione veli quomodo non dissentiant Matthaeus et Marcus a Luca, quo ordine factum sit.

Caput XX.— De admiratione Centurionis et eorum qui cum illo erant, quomodo inter se consentiant Matthaeus, Marcus et Lucas.

Caput XXI.— De mulieribus quae ibi stabant, quomodo Matthaeus, Marcus et Lucas, qui dixerunt eas a longe stetisse, non repugnent Joanni, qui nominavit

Caput XXII.— De Joseph qui corpus Domini petiit a Pilato, quomodo omnes consentiant, et quomodo a seipso Joannes non dissentiat.

Caput XXIII.— De sepultura ejus, quomodo tres a Joanne non dissentiant.

Caput XXIV.— De his quae circa tempus resurrectionis Domini facta sunt, quemadmodum omnes non inter se dissentiant.

Caput XXV.— In eo quod se postea discipulis manifestavit, quomodo sibi omnes Evangelistae non adversentur, collatis testimoniis et de apostolo Paulo e

Admonitio In Subsequentes Libros De Sermone Domini In Monte.

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Sermone Domini In Monte Secundum Matthaeum Libri Duo

Liber Primus. Explicatur prior pars sermonis a Domino in monte habiti, contenta Matthaei capite quinto.

Caput Primum. 1. Sermonem quem locutus est Dominus noster Jesus Christus in monte, sicut in Evangelio secundum Matthaeum legimus, si quis pie sobriequ

Caput II.—4. Beati mites quoniam ipsi haereditate possidebunt terram: illam credo terram, de qua in Psalmo dicitur, Spes mea es tu, portio mea in ter

Caput III.—10. Sunt autem omnes istae octo sententiae. Jam enim caetera compellans loquitur ad illos qui aderant, dicens: Beati eritis, cum vobis male

Caput IV.—11. Videtur ergo mihi etiam septiformis operatio Spiritus sancti, de qua Isaias loquitur (Isai. XI, 2, 3) , his gradibus sententiisque congr

Caput V.—13. Beati eritis, inquit, cum vobis maledicent, et persequentur vos, et dicent omne malum adversum vos, mentientes, propter me. Gaudete et ex

Caput VI.—16. Rectissime itaque sequitur, Vos estis sal terrae: ostendens fatuos esse judicandos, qui temporalium bonorum vel copiam sectantes, vel in

Caput VII.—18. Sic luceat, inquit, lumen vestrum coram hominibus, ut videant bona facta vestra, et glorificent Patrem vestrum qui in coelis est. Sic l

Caput VIII.—20. In hac sententia sensus duplex est secundum utrumque tractandum est. Nam qui dicit, Non veni solvere Legem, sed implere aut addendo

Caput IX.—21. Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quam Scribarum et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum coelorum: id est, n

Caput X.—26. Deinde hic sequitur: Si ergo obtuleris munus tuum ad altare, et illic recordatus fueris quod frater tuus habet aliquid adversum te relin

Caput XI.—29. Esto, inquit, adversario tuo benevolus cito dum es in via cum eo ne forte te tradat adversarius judici, et judex tradat te ministro, et

Caput XII.—33. Audistis quia dictum est antiquis, Non moechaberis. Ego autem dico vobis, quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam mo

Caput XIII.—37. Deinde sequitur, et dicit: Si autem oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum m

Caput XIV.—39. Dictum est autem, Quicumque dimiserit uxorem suam, det illi libellum repudii. Haec justitia minor est Pharisaeorum, cui non est contrar

Caput XV.—40. Illud magis solet sollicitare animum parvulorum, qui tamen secundum praecepta Christi jam vivere gestiunt, quod alio loco ipse Dominus d

Caput XVI.—43. Exoritur hic altera quaestio, cum Dominus causa fornicationis permittat dimitti uxorem, quatenus hoc loco intelligenda sit fornicatio:

Caput XVII.—51. Iterum, inquit, audistis quia dictum est antiquis, Non pejerabis, reddes autem Domino jusjurandum tuum. Ego autem dico vobis, non jura

Caput XVIII.—54. Sed jam ut istam quoque concludamus summam, quid laboriosius et operosius dici aut cogitari potest, ubi omnes nervos industriae suae

Caput XIX.—56. Sequitur ergo Dominus, et dicit: Audistis quia dictum est, Oculum pro oculo, et dentem pro dente. Ego autem dico vobis, non resistere a

Caput XX.—62. In his sane generibus trium exemplorum nullum genus injuriae praetermissum esse video. Namque omnia in quibus improbitatem aliquam patim

Caput XXI.—69. Deinde adjungit, et dicit: Audistis quia dictum est, Diliges proximum tuum, et oderis inimicum tuum. Ego autem dico vobis, diligite ini

Caput XXII.—73. Sed illud magis urget istam quaestionem, quod dicit apostolus Joannes, Si quis scit peccare fratrem suum peccatum non ad mortem, postu

Caput XXIII.—78. Quod autem consequenter positum est, Ut sitis filii Patris vestri qui in coelis est, ex illa regula intelligendum est, qua et Joannes

Liber Secundus. In posteriorem partem sermonis Domini in monte, contentam Matthaei capp. sexto et septimo.

Caput II.—5. Cum ergo facis eleemosynam, inquit, noli tuba canere ante te, sicut hypocritae faciunt in synagogis et in vicis, ut glorificentur ab homi

Caput III.—10. Et cum oratis, inquit, non eritis sicut hypocritae, qui amant in synagogis et in angulis platea rum stantes orare, ut videantur ab homi

Caput IV.—15. Sed jam considerandum est quae nos orare ille praeceperit, per quem et discimus quid oremus, et consequimur quod oramus. Sic itaque orat

Caput V.—17. Utatur ergo voce Novi Testamenti populus novus, ad aeternam haereditatem vocatus, et dicat, Pater noster qui es in coelis: id est, in san

Caput VI.—20. Deinde sequitur, Adveniat regnum tuum. Sicut ipse Dominus in Evangelio docet, tunc futurum esse judicii diem, cum Evangelium praedicatum

Caput VII.—25. Quarta petitio est, Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. Nolite cogitare de crastino de nobis hodie: Operamini escam quae non cor

Caput VIII.—28. Sequitur quinta petitio, Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Debita, peccata dici manifestum

Caput IX.—30. Sexta petitio est, Et ne nos inferas in tentationem. Nonnulli codices habent, inducas, Ne nos patiaris induci in tentationem inducas. Q

Caput X.—36. Sed harum septem petitionum consideranda et commendanda distinctio est. Nam cum vita nostra temporaliter nunc agatur, atque speretur aete

Caput XI.—38. Videtur etiam mihi septenarius iste numerus harum petitionum congruere illi septenario numero, ex quo totus iste sermo manavit. Si enim

Caput XII.—40. Sequitur de jejunio praeceptum, pertinens ad eamdem cordis mundationem, de qua nunc agitur. Nam et in hoc opere cavendum est ne subrepa

Caput XIII.—44. Recte ergo sequitur, et praecipit, qui mundando cordi nostro instat, dicens: «Nolite vobis condere thesauros in terra, ubi tinea et co

Caput XIV.—47. Quod autem sequitur, et dicit, Nemo potest duobus dominis servire, ad hanc ipsam intentionem referendum est, quod consequenter exponit,

Caput XV.—49. Ideo, inquit, dico vobis, non habere sollicitudinem animae vestrae quid edatis, neque corpori vestro quid induatis. Nonne, anima plus es

Caput XVI.—53. «Nolite ergo, inquit, solliciti esse, dicentes. Quid edemus, aut quid bibemus, aut quid vestiemur: haec enim omnia Gentes quaerunt. Sci

Caput XVII.—56. Quaerentibus enim primum regnum et justitiam Dei, id est, hoc praeponentibus caeteris rebus, ut propter hoc caetera quaeramus, non deb

Caput XVIII.—59. Et quoniam cum ista vel procurantur in futurum, vel si causa non est quare illa impendas, reservantur, incertum est quo animo fiat, c

Caput XIX.—63. Et quoniam de temerario et iniquo judicio nos hoc loco Dominus monet: vult enim ut simplici corde et in unum Deum intento faciamus quae

Caput XX.—67. Sed quoniam potest nonnullos Dei praeceptis obtemperare cupientes nomen simplicitatis decipere, ut sic putent vitiosum esse aliquando ve

Caput XXI.—71. Cum igitur praeceptum esset ne sanctum detur canibus, et margaritae ante porcos mittantur, potuit auditor occurrere et dicere, conscius

Caput XXII.—74. Firmitas autem et valentia quaedam ambulandi per sapientiae viam, in bonis moribus constituta est, qui perducuntur usque ad mundatione

Caput XXIV.—78. Hic ergo illi qui promittunt sapientiam cognitionemque veritatis quam non habent, praecipue cavendi sunt sicut sunt haeretici, qui se

Caput XXV.—82. Sed quoniam quamvis quisque oculo mundo sit, id est, simplici et sincero corde vivat, non potest tamen cor alterius intueri quaecumque

S. Aurelii Augustini Hipponensis Episcopi De Genesi Contra Manichaeos Libri Duo .