Albert the Great, In De Coelesti Hierarchia

1.Videtur enim, quod Archangelorum non sit per se ordo : cum enim natura non faciat per multa quod potest fieri per ulium, eo quod sic melius est fieri, multo ergo minus hoc erit in divinis : sed per nuntiare summa potest fieri perunum : cum igitur Archangeli distinguantur ab Angelis per hoc quod est summa et infima nuntiare, videtur quod cum utrumque possit fieri per Angelos, quod non oporteat esse ordinem Archangelorum. Quod autem sic distinguantur, patet per Gregorium in homilia de Centum ovibus : " Qui summa, inquit, nuntiant, " Archangeli vocantur : Graeca enim lin-" gua, Angeli nuntii, Archangeli summi " nuntii vocantur ." Et infra etiam dicit, quod " illi sunt Angeli qui minima " nuntiant. " Praeterea assignans qualiter Archangelorum actus in hominibus sunt, sic dicit : " Sunt nonnulli qui di-" vinae largitatis munere referti, secrete torum caelestium summa et capere " praevalent et annuntiare. Quo ergo illi

" nisi inter Archangelorum numerum " deputantur? " Sic igitur summa nuntiare videtur esse proprium Archangelorum. Cum igitur hoc possit fieri per Angelos, videtur quod non oporteat de hoc esse specialem ordinem. Hoc idem videtur per Bernardum in libro quinto de Consideratione : " Putemus, inquit, " quod ordines Archangelorum qui " sunt conscii divinorum mysteriorum, " non nisi ob praecipuas et magnas cau-" sas mittantur . " Nec potest dici, quod magnae causae non possunt committi minoribus, sicut est apud nos : quoniam hoc accidit apud nos ex defectu stultitiae vel infidelitatis in aliquibus incidente : quod non potest incidere in Angelis inferioribus : ergo videtur, quod quibuslibet infimis possunt etiam maxima committi.

2. Praeterea, In Ecclesiatica hierarchia quae exemplata est a caelesti, non sunt nisi praelati et subditi : ergo nec in caelesti : cum igitur Principes teneant locum praelatorum, Angeli vero locum subditorum, non debet esse aliquis tertius ordo.

3. Ad idem, Diversorum ordinum diversi sunt actus secundum speciem : sed nuntiare magna, quod est actus Archangelorum, et nuntiare parva, quod est actus Angelorum, secundum praedictas auctoritates, est idem actus in specie : ergo Archangelorum ordo non est diversus ab ordine Angelorum.

4. Ad idem, De ordine quolibet oportet judicare secundum manifestationem sui nominis : nomen autem Archangelorum non dicit aliquod donum per se, sed compositum ex duobus ordinibus : dicitur enim Archangelus quasi princeps Angelus : non ergo videtur esse aliquis ordo per se.

5. Ad idem, Quilibet ordo constituitur secundum aliquid quod est proprium sibi : sed huic ordini nihil assignatur in Littera nisi in quo convenit cum aliis : ergo non videtur esse aliquis ordo per se.

SoluTIO. Dicimus, quod Archangelorum est ordo per se differens ab omnibus aliis per actum sibi proprium, qui est instruere de his quae pertinent ad salutem alicujus universitatis, non unius personae tantum, ita tamen quod id quod est inferiorum, non excludatur a superioribus, secundum eminentiorem tamen modum.

Ad primum ergo dicendum, quod summa et infima annuntiare non distinguit hos ordines secundum altitudinem et parvitatem nuntiati, sed secundum altitudinem et debilitatem illuminationis : de eodem enim potest haberi parva et magna illuminatio, sicut de eadem conclusione scientia et opinio : et secundum hoc propter diversam proportionem capacitatis ex diversitate naturae est distinctio ordinum. Et per hoc patet solutio ad omnes auctoritates.

Ad aliud dicendum, quod Angeli sunt subditi Principum, ut per quos nuntiant ea quae pertinent ad salutem uniuscujusque personae : Archangeli vero ut per quos nuntiant ea quae pertinent ad salutem communem : et similiter in Ecclesiastica hierarchia subditos habent praelati ad diversa officia.

Ad aliud dicendum, sicut ad primum, quod per nomen non designatur aliquid compactum ex diversis ordinibus secundum essentiam, sed secundum imitationem : imitantur enim Principes in dispensatione terrenarum dignitatum, sed inferiori modo : quia sunt tantum nuntii eorum quae circa haec auctoritate a Arincipibus efficiuntur. Et similiter quae est Angelorum, invenitur in Archangelis eminenter, ut dictum est.

Ad aliud dicendum, quod proprietates

aliorum ordinum conveniunt huic secundum specialem modum participandi.

Circa secundum sic proceditur.

1. Videtur enim quod non sit unus tantum ordo Archangelorum : in Ecclesia enim sunt diversi annuntiantes summa, quae non reducuntur ad unum donum, sicut Prophetae et Evangelistae : et sunt etiam annuntiantes diversa, quaedam: de praeteritis, quaedam de praesentibus, et quaedam de futuris : ergo videtur, quod nec in caelestibus penes annuntiationem summorum debeat esse unus ordo tantum.

2. Praeterea, Sicut dicit Bernardus super Cantica : " Porro Archangelis (ut eis " aliquid differentius ab his qui simpli-" citer Angeli sunt, tribuamus) mirabili-" ter credo, quod delectat quod ipsis " quoque aeternae sapientiae consiliis fa" miliarius admittantur, eademque per " ipsos locis quaeque suis atque tempo-" ribus summo moderamine dispensan-" tur . " Si igitur hoc sit proprium huic ordini, cum omnes superiores maxime admittantur occultis consiliis, videtur quod sint plures ordines Archangelorum.

Solutio. Dicimus, quod Archangelorum non est nisi unus ordo.

Ad primum vero dicendum, quod Evangelista et Propheta conveniunt in duobus, scilicet in principio, a quo accipiunt, illuminatur enim uterque ab infima hierarchia, scilicet angelica : et etiam in modo accipiendi, quia uterque accipit divinum radium circumvelatum symbolis : differunt enim tantum in determinatione materiae de qua est nuntiatio : quia Evangelista nuntiat veritatem expressam de eo quod. Propheta sub figuris et indeterminate praedicit : unde cum non differant quoad principium, non oportet reduci ad. unum ordinem Angelorum. Ad secundum dicendum, quod Ar- changeli non admittuntur summis consiliis simpliciter (hoc enim est primorum), sed in genere consiliorum quae sunt de dispensatione humanarum rerum : haec enim sunt quae ad statum communem pertinent.