COMMENTARIUM 511

Exinde sequitur, in secunda parte paragraphi, in qua ser- mo est de novis imaginibus, legislatorem complecti imagines tantum decretis Ecclesiae conformes; etenim difformes quas- cumque ad publicationem usque novae Constitutionis in prima paragraphi parte proscripserat; impossibile ergo est ut in secunda parte arbitrio competentium potestatum prescriptionem novarum imaginum difformium commiserit, cum hoc in casu supponen- da esset legislator aliorum arbitrio propriam submisisse vo- luntatem atque decretum. Novas insuper imagines decreto suo non proscribit, sed tantum vult, ne absque ecclesiasticae pote- statis licentia publicentur; at has etiam fuisset profecto proscri- pturus, si imagines ab Ecclesiae decretis difformes etiam in al- tera paragraphi parte conclusisset; idque ut sibi cohaereret; quan- doquidem difformes fuissent a decretis Ecclesiae ut aliae iam impressae, quas absolute proscripserat; eodem ergo proscri- bendae decreto atque poena.

Novae autem imagines, p r eces , nec ne, adnexas habeant publicandae non sunt sine ecclesiasticae potestatis licentia, quamvis decretis Ecclesiae sint conformes. Quid ergo si pu- blicentur ?

Verius exsistimamus non esse interdictas. 1. Quia eiusmodi imagines utpote decretis Ecclesiae conformes nullam animabus perniciem inferunt; porro legislatoris finis est, e manibus fide- lium removere imagines quae spiritualia ipsis inferunt damna. 2. Quia in superiori parte paragraphi Legislator absolutam pre- scriptionem pro imaginibus difformibus inducit; sed si etiam pro novis hanc inferre voluisset, vel eam in fine paragraphi collo- care, vel saltem repetere debuisset, ne dubia orirentur. 3. Di- versa utriusque partis paragraphi sanctio est: in prima, pro ima- ginibus impressis difformibus absoluta proscriptio; in alia pro- hibitio quominus absque legitima licentia publicentur; una au- tem alii non aequipollet. 4. Denique prohibitio pro imaginibus conformibus ea tantum de causa concipi potest, quia publicatae supponuntur absque legitima facultate; erat igitur indicenda, ut indicta legitur in paragraphis ex. gr. 13 et 20. Qua de causa Legislator quod voluit expressit , quod non expressit, noluisse censendus est.

Dignum post haec inquisitione erit, quaenam imagines ab Ecclesiae decretis difformes, vel iis conformes haberi debeant. Atque rem dirimendam ducimus auctoritate Patrum Concilii Tri-