COMMENTARIUM 329

sèd referuntur ad libros specialis argumenti, quorum non pauci ratione circumstantiarum proscribendi erant.

Decretum autem Urbani VIII in nota subiectum pro unis scriptoribus Romae aut in Statu Pontifìcio commorantibus la- tum est, non pro universis Christi fidelibus, atque pro abusi- bus specialibus, de quibus Pontifex queritur. Falsum est autem eiusmodi prohibitionem et sanctionem ad alias posse extendi regiones Pontifici Romano non subiectas; est enim lex odiosa quae non potest extendi de casu in casum neque ob paritatem rationis.

2°. His accedit, quod penes S. Indicis Congregationem, nisi aliud obstet, prohiberi non solent libri ob unicum posthabitae facultatis defectum illorum imprimendorum. Et experti loqui- mur, cum munere Consultoris in illa Congregatione ab anno 1870 fungamur. Hoc autem demonstrat, in antiquo iure nullam exti- tisse legem generalem et absolutam de libris proscribendis ob unam tantum causam, quod sine legitima facultate impressi fue- rant et publicati.

3°. E contra Leo XIII in nova Constitutione nullibi generaliter edicit, libros quoslibet, etiam innoxios, absque legitima facultate publica tos, esse ipso iure proscriptos: sed id unice sancivit in nonnullis paragraphis, et de specialis argumenti libris; quod evidenter demonstrat, eum legem generalem statuere noluisse. At sine lege nihil est decernendum.

Eiusmodi tamen sententia nonnullis difficultatibus subiacet, quae proponendae sunt atque dissolvendae.

Et I a . petitur ex fine quem sibi Legislator praestituit, in exigenda licentia legitimae auctoritatis. Etenim idcirco eam exigit ut Christi fideles certi omnino sint de Indulgentiarum conces- sarum veritate; sed absque approbatione legitima numquam de ea certi esse poterunt. Ut quid ergo libros huiusmodi legunt retinentque? Num ne ut lucrum praestent editoribus qui R. Pon- tificis mandatis obedientiam detrectavere?

2 a . Asserta sententia ad sequentem illationem conducit. Le- gislator prohibet quominus Indulgentiarum libri publicentur absque competentis auctoritatis licentia; si tamen publicentur, Christi fideles illos legere et retinere poterunt. Ut quid ergo publicationem prohibuit?

3 a . Prohibitio adeo necessario subintelligitur, ut si eam de- negaverimus; fere universa Leonis XIII legislatio corruat. Et ut argumenta afferamus.