366 EX S. G. CONCILII

sed localis est ; ideoque absentes a proprio territorio exem- pto hac lege tenerentur, cum subsint legislatori communi, pro omnibus lex publicata sit, et ipsi extra non gaudeant proprii territorii privilegio. At idem non intelligo prorsus, quando agitur de lege, ut est decretum Tridentinum, quae non pro omnibus subditis publicata est ; tunc enim pro iis, pro quibus lex publicata non est, exemptio, si ita appellari potest, nedum localis, sed et personalis necessario esse de- bet ; quia sive in proprio, sive extra proprium territorium versentur, semper verum est, quod pro ipsis lex publicata non est ; lex autem non publicata pro subditis nulla lex est.

Notanda insuper veniunt verba, quibus Concilium Tri- dentinum utitur : « Qui aliter quam praesente parocho, vel alio sacerdote de ipsius parochi vel Ordinarii licentia et duo- bus vel tribus testibus matrimonium contrahere attentabunt, eos S. Synodus ad sic contrahendum omnino inhabiles red- dit, et huiusmodi contractus irritos et nullos esse decernit, prout eos praesenti decreto irritos facit et annullat ». Ex quibus evidenter patet, hic agi de lege non quidem simpli- citer respiciente formam actus, sed secundum quid inhabi- litante, sub certa scilicet forma vel solemnitate. Haec au- tem forma vel solemnitas consistit in praesentia vel licen- tia parochi et duorum vel trium testium. Parochum vero debere esse proprium alterutrius contrahentium nunc amplius dubitari non potest. Tota ergo vis Tridentinae legis ad hoc reducitur, ut si in locis, in quibus decretum Tametsi pu- blicatum est et viget , matrimonium attentari contigerit, non servata praedicta forma, matrimonium hoc sit ipso iure nullum ac irritum ex inhabilitate contrahentium.

Exinde adaequata deducenda est quaestionis solutio : qui- nam et quomodo hac Tridentina lege teneantur. Ac primum haud probanda videtur distinctio inducta a cl. vinculi De- fensore Romano, quod scilicet duplex sit Tridentini decreti diversa pars : una, qua S. Synodus nupturientes aliter quam praedicta forma ad contrahendum inhabiles reddit; altera, qua huiusmodi contractus irritos et nullos esse decernit ; si