PARISIEN. 397

numenttim eruditionis P. Ballerini, Editorum Act. S. Sed., advocati actricis, at nunc rebus antiquatis est adnumeranda.

Quibus animadversionibus criticis praemissis, nunc ad positivam textus Tridentini interpretationem est accedendum.

I. Itaque imprimis lex Tridentina cap. Tametsi lata obli- gat omnes fideles baptizatos, qui in loco huic iuri Triden- tino subiecto contrahunt matrimonium. Nam Patres Triden- tini utuntur verbo generalissimo : « Qui aliter. . . matrimo- nium contrahere attentabunt, eos inhabiles reddit et hu- iusmodi contractus... annullat ». Quare ii solummodo sunt excipiendi, qui ex generalibus iuris principiis aut ex limi- tatione ab ipso Concilio Tridentino in fine capitis apposita aut ex speciali titulo aliunde probanda sunt excepti. Hinc sane excepti sunt infideles inter se matrimonia celebrantes, imo etiam in matrimoniis mixtis infidelium, nisi aliud ob- staret impedimentum disparitatis cultus; nam propter in- dividuitatem contractus pars exempta a forma Tridentina servanda suam immunitatem etiam communicat cum altera parte contrahente. Nam licet hoc principium de communi- catione exemptionis ob individuitatem contractus ad alia im- pedimenta v. g. consanguinitatis extendi nequeat, tamen impedimento clandestinitatis sive formae Tridentinae ex praxi recepta nunc certo applicatur, nisi modificatio quae- dam huius principii iuris mere positivi sit attendenda v. g. in declaratione et statuto Leonis XIII pro insula Melitensi. Porro unica limitatio ab ipso Concilio Tridentino suae san- ctioni generali (Qui aliter-eos) addita reperitur in clausula finali : Ne vero haec [tam salutaria praecepta quemquam lateant etc., ubi praescribit Ordinariis omnibus, ut cap. Ta- metsi in singulis parochiis publicent et insuper decernit, ut huiusmodi decretum in unaquaque parochia suum robur post triginta dies habere incipiat. « Quae clausula finalis Concilii Tridentini sane Parisiis fuit servata, neque quis- quam de pienissimo vigore capitis Tametsi in parochiis ci- vitatis Parisiensis dubitat. Neque tituli quidam speciales ex- emptionis ibidem invocari possunt, qui v. g. a Bened. XIV