404 COMMENTARIUM

enim iudiciis ipsa S. Indicis Congregatio temperare se debet,, ad tramites Constitutionis Sollicita et provida, qua § 17 Bene- dictus XIV universos Consultores Patresque monet ut in libro- r u m censura unice prae oculis habeant Ecclesiae Sanctae dog- mata, et communem catholicorum doctrinam, quae Concilio- rum generalium decretis, Romanorum Pontificum Constitutio- nibus, et orthodoxorum Patrum, atque doctorum consensu continetur.... At si ita agendum a S. Indicis Congregatione est, multo magis ab Episcopis, qui etiam in eo periculo versantur, ne ab auctoribus praeter aut veritatis aut iustitiae leges da- mnatis , appellatione ad R. Sedem interposita, prolata conde- mnatio cassetur.

Optime et vere hac in re scripsit cl. Arndt loc. cit. : « At- « tamen non tanta Episcopo competit potestas ut quasi locum « Concilii universalis, vel Romani Pontificis in iudicando do- « ctrinas obtineat. Non potest ergo ipse librum prohibere ob « propositiones, quas Ecclesia non damnavit, nec reiecit. Dubiae « proinde propositiones, quae tamen ab Ecclesia tolerantur, non « possunt prohibitionem iustificare. Verum cum propositiones «periculosae proponuntur , quae quam proxime ad damnatas « sententias accedunt, Episcopo fas est librum in sua Dioecesi « vetare ». Hinc minus vere quis affirmaret, Episcopos fore con- s u l t i s acturos, si libris qui fidem impetunt aliquantisper post- habitis, animum mentemque ad illos convertant qui disciplinam moresque labefactant; etenim Pius Papa IX eos monet ne p rae - termittant examen operum et ephemeridum quae fidem mores- que directe impetunt; legislator autem noster praecipit eis, etiam tamquam Sedis Apostolicae delegatis, ut libros aliaque scripta noxia in sua Dioecesi edita vel difusa proscribere, et e mani- bus fidelium auferre studeant; generice p ro r sus , nullaque fa- cta exceptione.

In libros igitur manifeste perniciosos, vi huius Constitutio- nis, Episcopi omnimoda gaudent potestate, ita ut ad eiusmodi libros vel ephemerides proscribendas nulla necessitate ducan- tur ad Apostolicam Sedem recurrendi, cum illos tum propria, tum delegata potestate proscribere possint. Et nedum illos qui in propria Dioecesi typis impressi sunt aut imprimuntur , sed etiam illos qui aliunde adducti, in ea publicati et divulgati fuere: lex enim utrumque casum complectitur cum dicat: edita vel diffusa.