COMMENTARIUM 415

prema Inquisitione proscripta fuit. Sed astronomicis et natura- libus scientiis prope diem incrementum sumentibus, detectisque solidissimis argumentis quibus telluris motus demonstratur^ anno quidem 1758 expunctum fuit ex Indice decretum prohi- bens quominus ab aliquo haec sententia doceretur ; anno 1822 permissa fuit librorum impressio, in quibus, non ut hypothesis sed ut thesis, telluris motus traderetur, anno demum 1835, Gre- gorio XVI sedente, in nova Indicis impressione omissus fuit praedictus Galilaei Dialogus. Eadem sed vero Copernici causa est, cuius liber De reoolutionibus Orbium a S. Congregatione Indicis prohibitus fuit die 5 Martii 1616, Paulo V Pontificatum supremum gerente, atque deinde ex Indice expunctus.

Idipsum factum fuisse novimus circa librum V de Romano Pontifice a doctissimo Ven. Cardinali Bellarmino exaratum, in quo Cap. IV, repudiata sententia de potestate directa Roma- norum Pontificum in temporalia principum, Cap. VI, indirectam defendit; atque idcirco hic liber proscriptus fuit. Re tamen me lius deinceps considerata, atque comperta veritate sententiae a Bellarmino assertae et propugnatae, liber ex Indice expunctus fuit.

Atque idipsum confidimus futurum de libris in Indicem ea de causa relatis, quia veluti certam Immaculatam Conceptionem B. M. Virginis defendentes, haereticos traducebant illos qui con- trariam sententiam tuebantur, quod ante definitionem certe illi- citum erat. Id vero officii Romanus Pontifex sibi erit sum- pturus.

Nullus sed vero Editor aut Typographus privata auctoritate -suscipere audeat iterum libros imprimere in Indicem relatos, quamvis evidentissimae sibi rationes suppetere videantur; sed obtenta prius a S. Indicis Congregatione facultate, et servatis conditionibus ab ea praescriptis.

69 a . {a) Ad hanc § 32 neque Decreta pertinent quae a S. Ri- tuum Congregatione prodierint, neque facta supernaturalia quae non spectant ad illos Servos Dei aut Beatos quorum causa agitur coram Congregatione praedicta; aut ab illis acta sunt post causam absolutam, atque Supremo Apostolicae Sedis iu- dicio per solemnem Canonizationem definitam ; et plane sunt a

(a) Typographi errore factum est, ut repetit! fuerint numeri 69 et 71. Secundus ergo indicabimus 69 a . 71 a .