440 EX S. C. CONCILII

domicilii, sive rei, de qua contra possessorem causa move- tur ». Quoties igitur actori iudicium instituendum est, fa- cultate posset alterum ex hisce titulis eligendi. Ita Reif- fenst. lib. 2, tit. 2, n. 6. « Si reus conveniendus multi- plicem forum sortiatur (prout frequenter contigit), in ele- ctione actoris erit convenire reum in quo maluerit foro. Ita Glossa etc. estque communis canonistarum, teste Fagnano etc.

Age vero, de foro contractus tralatitium est quod tra- dit Schmalzgr. loc. cit. n. 30. « Alter modus sortiendi fo- rum est contractus : nam quisque in eo loco, in quo con- traxit, etiam sortitur forum ut ibidem conveniri possit, ratione illius contractus. Ita aperte cap. fin. h. t. cap. Ro- mana 1 § Contrahentes eod. in 6 ».

Ceterum hoc etiam ubique gentium obtinet iure civili, ut in praxi iudiciaria quae hodie apud nos viget, art. 91 - ibi - « L'azione personale e l'azione reale su beni mobili si possono anche proporre davanti l 'autorità giudiziaria del luogo in cui fu contratta o deve eseguirsi l'obbligazione, etc. ».

Iamvero prosequitur orator, ab initio ac semper de hoc negocio actum est in insula Gaudisii, ubi utraque familia Cremona et Mangion versabatur dum res gereretur. In ea- dem insula, cum clientis familia ibi perpetuo degeret, altera vero moram ad pertractandum prorogaret, Mediator fuit Sacerdos Xuereb in eadem insula degens. Testes editi sunt, si unum vel alterum excipias, omnes ex eadem insula.

Sed obiicitur ad sortiendum forum ratione contractus, in primis requiri reum in loco contractus reperiri cum actor illi vadimonium nuntiat coram magistratu. Respondet pa- tronus, quod reus in loco contractus conveniri nequeat nisi tunc ibi reperiatur, advenas tantummodo ac peregrinos re- spicit, non incolas qui certam in loco habitationem fovent, teste Ferraris roc. Forum n. 18 - ibi - « Quando quis tam- quam advena et viator contrahit in aliquo loco mox inde discessurus, et hoc scitur ab altera parte contrahente : tunc non tenetur ibi respondere, nisi voluerit ». Ac rationem tradidit Textus in 1. Haeres S Proinde ff. de Iudiciis - ibi -