MONASTERIEN. 455

vigesimam saltem metri extensionem in vaginam, facili du- ctu, immitti atque in eamdem semen effundi.

Sed neque, si per transennam rei assertis stare velimus, aliquid matrimonii firmitatem efficaciter impugnans proditur. Et revera impotentiae perfectam habendi copulam causa et radix in pellicula ista seu membrana praeternaturali repo- nenda semper foret, quae in vagina obtenditur. Iam vero doctrina communis est theologorum huiusmodi in casu, ma- xime, cum non de naturali clausura hymenea agatur, a viro regulariter frangenda, mulierem teneri etiam « cum molestia et gravi dolore » Sánchez, L. VII, disp. 93, n. 32, incisionem pati, dummodo haec non « cum periculo neque mortis, neque gravis morbi», S. Alph. de Lig. n. 1100 fieri debeat. Tale autem periculum universim longe abesse docent medici, necnon in themate, secluso omni periculo, institui incisionem potuisse chirurgus Fritsch aperte fassus est, licet ipse ob defectum ovariorum et uteri seu ob im- potentiam ad generationem, velamen istud incidere, recu- saverit, ex quo tamen nihil in matrimonii detrimentum se- quitur. Teste enim Sanchezio I. c. n. 15, « si iudicio me- dicorum impedimentum impotentiae (ad copulam) medicabile sit absque corporali periculo, quamvis femina renuat inci- sionem, firmum est matrimonium » cuius ratio ' iuxta eum- dem est quia « eius firmitas ac valor minime ex femi- nae (aut chirurgi) voluntate pendeat, sed ex ipsa rei na- tura, iuxta quam impedimentum illud temporale est, ut- pote quod potest per artem absque corporis periculo tolli ».

Omnibus itaque et singulis quae hucusque ventilavimus mature perpensis, ad dubium : Utrum constet de nullitate, ob uxoris impotentiam, matrimonii de quo quaeritur, re- spondendum esse puto : Negative.

V O T U M C A N O N I S T A E . Duplex ait Consultor agitanda et solvenda est quaestio, facti nempe et iuris. Facti an rea- pse existat' defectus uteri et imperfectio vaginae ; iuris an haec duo simul sumpta vel seorsim impotentiae impedimen- tum pariant.