MONASTERIEN. 459

rationem. Idem Van de Burgt 1. c. n. 200. « Est enim impedimentum impotentiae incapacitas perpetua et antece- dens coeundi seu perficiendi copulam de se aptam ad gene- rationem ». Ita fere omnes canonistae, qui cum dant defi- nitionem impotentiae semper loquuntur de idoneitate copu- lae per se ad generationem. Unde per aptitudinem suppo- nitur totus, uti vocant, apparatus qualis a natura exigitur, etsi ille per accidens et saltem ad tempus perturbari valeat : at si desit uterus, deficit prorsus [apparatus in substantia- libus, ita ut inde per se impossibile sit sequi generationem.

Dixi ita fere omnes canonistae intelligunt potentiam vel impotentiam habendi copulam, quod agnovit et ipse Rmus P. Eschbach Disput. physiolo g. theol. cap. 8, art. 1, p. 107. « Tertia sententia solam copulam per se seu natura sua foecundam, minime vero alios latentes defectus respicit, quibus generatio saepe impeditur. Et hoc potius sensu sacri canones auctoresque ecclesiastici impotentiam intelligunt ». Qua in re animadvertendum est quoad alios latentes defe- ctus, quod nunc carentia uteri non est amplius latens de- fectus, cum hic progressu chirurgiae omnino ob oculos poni potest, ut in casu nostro: porro sicut carentia utriusque testiculi in eunucho ob oculos Sixti V. et canonistarum fuit causa antecedens et perpetua impotentiae habendi talem co- pulam, ita et carentia uteri patens in femina per chirur- gicam sectionem : non minus enim uterus in femina, quam testiculi in viro ad generationem sunt necessarii.

Imo, evincitur idem, si definitio sumatur iuxta c. 5. de Frigid, et Malefic. ita ut dicatur impotentia coeundi esse inhabilitas ad copulam, qua vir et mulier fiant una caro. Tunc enim plures communiter DD. subdunt, sed una caro fiunt cum semen offendit in ovulum, quod saltem in utero fieri debet ; ergo si desit uterus non potest fieri una caro Cfr. Boiler. Palmieri Opus theol. mor. not. (a) ad n. 1270: qui ibid. ait : « Iam alibi monuimus veteres quidem in eo recte sensisse, quod ad generationem postulaverint mixtio- nem seminis virilis cum aliquo elemento suppeditato a fe-