460 EX S. C. CONCILII

parola certa, lascio piena libertà a sua figlia- ». Et in ep. ad Italam « Scrissi a tuo padre le mie ragioni una volta, non è tempo di finirla?... fa pur valere i tuoi diritti. . .. io non mi muovo ». Verum recessisse ne dicendum a spon- salibus Itala?

Tota enim argumenti vis ad hoc probandum, iuxta ad- versarium, videtur posita in illa epistola, quam Itala ad Octaviurn misit die 24 Martii 1896 superius allata, et qui- dem ab eodem nunc in medium prolata. Verum ex contextu ipsius epistolae manifeste apparet illud « rinunzio al vostro amore » minime secum ferre hoc « rinunzio al matrimonio che mi avete promesso ». Siquidem ea quae paullo post in eadem epistola leguntur contrarium asserere videmus. Le- gitur enim « le vostre promesse ed i giuramenti sono il mio salvacondotto, e la guarentigia dei miei diritti, ai quali io non rinuncio ». Profecto quaenam sint haec iura quae tuta vult ipsa sibi servare, non est cur dubitemus, cum haec manifesta appareant ex testimonio ipsius Octavii, qui in al- tero epistolio, serius ad ipsam misso scribit « fa pur valere i tuoi diritti MATRIMONIALI ». Praeterea principium ab ad- versario allatum, haud validis rationibus neque iuris prin- cipiis inniti videtur, videlicet non posse existere sponsalia sine amore. Hoc siquidem admisso, tunc admitti deberet amorem essentiale ipsorum sponsalium elementum consti- tuere. At in definitione sponsalium communiter a canonistis recepta, quod scilicet haec sint « futuri matrimonii mutua ac deliberata promissio, signo sensibili expressa inter per- sonas de iure habiles » nullum de amore iudicium habetur, si illud excipias « deliberata » quod ceteroquin videtur im- portare advertentiam quamdam, et libertatem. Ideoque quam- vis magis conveniens, multumque intersit, ut amor in spon- salibus adsit, cum haec tendant ad matrimonium, quod ut bene consistat mutuum quidem requirit amorem; nihil ta- men conferre ad eorum validitatem dicendum, dummodo alia quae ad eorum essentiam pertinent, verificentur. Equidem in omnibus fere ipsius Italae epistolis manifeste apparet eam