516 COMMENTARIUM

« telligibili voce protulit retractationem suam, et tactis Evange- « Iiis, et imagine Crucifixi deosculata, scripto tradidit suam re - « tractationem, quam propria manu subscripsit , et eamdem « nonnulli Consultores in testimonium subscripserunt ».

Quin imo scimus Eminentissimis S. Congregationis Indicis Cardinalibus potestatem collatam fuisse nedum in noxios libros, sed etiam in personas quae in illis imprimendis aut divulgan- dis, aut aliter quomodocumque operam contulerint, haeresis causa tantummodo excepta, quae ad Congregationem S. Officii devolvebatur. Rei confirmandae causa ex eodem fonte hoc aliud documentum exhibemus.

« 1600. Die X X I X Ianuarii. « Congregatio habita apud Illmum Cardinalem Veronen-

« sem, ubi interfuerunt omnes, exceptis Terranova, et Avila, et « non adfuit magister.

« Veronen. Asculan.Colum. Borrom. (Frider.) Baronio. Bellar- « mino. Cardinal. Baronius retulit vivae vocis oraculo sibi facto, « SS. D. N. Clemente Papa (sic) VIII declarasse, quod Illmi et « Rmi DD. Cardinales pro tempore deputati super Congregatio- « nem Indicis habeant amplam et plenam potestatem et facul- « tatem, nedum super libros impressos et imprimendos, sus- « pendendos, prohibendos et corrigendos, permittendus, conce- « dendos; verum et super auctores librorum, et eosdem impri- « mentes et legentes, vel personas quomodocumque et qualiter- « cumque Indicis materiam et libros concernentes, dummodo « in causa haeresis nullatenus se intromittant; quod si quando- « que id contingat, ad Officium S. Romanae et Universalis In- « quisitionis personas statim transmittant, cuius est in materia « haeresis iudicare ».

Porro editores eidem retractationi, monitionibus, poenasque sunt obnoxii quibus subiacent auctores , cum iisdem erroribus implicentur, vel implicari possint; sin minus pravos libros edere et publicare non satagerent.

Sed praeter nomen et cognomen auctoris et editoris, Le- gislator praecipit ut in principio libri etiam locus et annus im- pressionis atque editionis exprimatur (a) ; idque peropportune.

(a) Id praescripserat etiam Clemens VIII De impressione librorum § III. « Qui « (Episcopi et Inquisitores) invigilabunt summopere, ut in singulorum impressione « librorum, nomen impressoris, locus impressionis, et annus quo liber impressus « est, in principio eius atque in fine adnotetur ».