542 EX S. C CONCILII

(Rota coram Ubaldo in Colonien, praeced. die 7 Iunii 1627 p. v. t. 2, dec. 85 n. 8 rec). « Ubi concurrit immemorabi- lis, cessat privilegium actus facultativi » (Rota in Cala- guritana Iuris visit, coram Pirovano diei 26 nov. 1611, jp. III dec. 389 n. 4 rec). - Quibus sententiis concinit Scarfantonius , docens : « Oritur controversia an magistra- tus soliti accedere ad sacras fnnctiones in Cathedrali pos- sint cogi ad continuandum in praestando eorum assistentiam et licet videatur, quod eadem assistentia tribuenda sit actui voluntario et gratioso ac proinde inhabili ad inducendam obligationem, non obstante quolibet cursu temporis : nihi- lominus quando tempus praestitae assistentiae excedit me- moriam hominum et versamur in dubio an actus processerit ex mera voluntate vel potius ex obligatione , sumenda est interpretatio quae favet Ecclesiae, cum sit causa magis fa- vorabilis. Cum etiam regulare sit quod data multiplicitate actuum per diuturnum tempus continuatorum exclusa re- maneat praesumptio voluntarii , cum continuata gratia et facultas non praesumatur. - Unde donec discutiatur an actus ad gratiam vel ad obligationem veniant referendi, danda est manutentio possessori». Scarf. ad Ceccop. lucub. canon. Lib. I, Tit. 15, § 22-25.

D E F E N S I O S O D A L I T I I A P U R G A T O R I O . Imperator Iustinianus tempus ad proferendam appellationem utile ad decem dies protraxit: « Hodie autem cuilibet tribuitur spatium decem dierum, a sententiae recitatione numerandum». (Auth. hodie Cod. de appellationibus; novel. 23 cap. 1 ) . Hoc de- cem dierum spatium a sacris canonibus exceptum est, teste Innocentio III, qui constantiensi episcopo scribebat: « Quum post decem dierum spatium sententia in auctoritatem rei transeat iudicatae, qui ad pro vocationis subsidium infra id temporis non recurri t , appellandi sibi aditum denegavit » (cap. 15 de sent. et reiudicata). Quum vero iniquum esset, hunc terminum etiam contra ignorantes et propterea agere non valentes currere, hinc Bonifacius VIII voluit, hoc de- cendium a die scientiae illati gravaminis incipere statuit-