588 ÜTINEN.

Ad minas autem\et verbera quod att inet , declarat ora- trix coram iudice, Petro petitionem matrimonii iteranti, prae- sente Francisco actricis germano fratre, se respondisse « noli amplius ad domum meam accedere pro hoc negotio, quia ego nolo te in matrimonium ducere » quod ubi mater rescivit a Francisco, filiam verberibus affecit, ea iterare minitans donec Angela e domo discedere cogeretur, si matrimonium cum Petro contrahere nollet ; et subiicit actrix se hisce mi- nis inductam futuras nuptias promississe Petro , praesente matre, dominica insequenti.

Notandum in primis, teste viro, responsum super rela- tum non fuisse datum ab Angela : Franciscum autem qui, aiente actrice, praesens aderat, non fuisse interrogatum in iudicio : unde incertum manet verumne an falsum sit pro- lata fuisse huiusmodi verba, quae tamen iuxta Angelam an- sam praebuerunt minis et verberibus.

Notanda sunt etiam obiter verba actricis. Interrogata quam ob causam verberibus caesa fuerit a matre, respondit « quia renui petitioni Petri , et forsitan etiam, quia sciebat (mater) me adamare supra memoratum Aloysium », quod quidem responsum suspicionem iniicit haud prorsus comper- tum fuisse actrici, num mater verbera adhibuerit ad extor- quendum consensum in matrimonium, vel an potius ad coer- cendam filiae licentiam. Porro metus, qui non fuerit illatus ad consensum matrimonialem extorquendum, non irritat ma- trimonium.

Mater Angelae interrogata an exoptaverit matrimonium filiae cum Petro, eamque verberibus ad praedictum matrimo- nium contrahendum cogere conata fuerit : respondit, se de- siderasse hoc matrimonium, et post celebrata sponsalia, filiae, matrimonii celebrationem in mensem aprilem differre volenti, aiapam impegisse: sed voluntas differendi aliquan- tisper matrimonii celebrationem non excludit in Angela vo- luntatem prorsus liberam ducendi Petrum.

Omnes paene reliqui testes ab actrice producti in haec fere verba deponunt « Audivi ab Angela, aut ab aliis ante,