ROMANA 607

Iamvero verba huius indulti concipiimtur suetis formu- lis, quas data opera exponunt canonistae et praecipue Lot- terius, De re benef., lib. I, qq. 36, 60. Atqui disertissime hae clausulae permittunt translationem tantum actu inter vivos factam. - Clausula vero etiam in articulo mortis, cui tantum confidit orator, reapse nihil singulare habet ne- que aliquid facultatis impertitur quod aliunde non contine- retur in indulto transferendi pensionem actu inter vivos.

Nemo enim inficias iverit, quem adhuc in vivis esse quamvis hic versetur in articulo mortis. Hoc tantum fa- tentur omnes Doctores, quos sibi suffragari arbitratur orator. Lotterius I. c, q. 40, n. 55 a i t : « Et quamvis ea clausula etiam in articulo mortis videtur dari ex abundantia, quam ex necessitate cum etiam sine illa translatio censeatur per- missa in articulo mortis etc. ». Et Fatinelli I. cit. a i t : « Translatio valide peragitur in mortis articulo etiamsi in indulto expressum non sit; nam cum hoc non reperiatur prohibitum censetur permissum etc. ». Et ita alii Doctores; at haec innuisse sufficiat.

Admissa vero valida translatione etiam in periculo mor- tis, sequitur posse una cum testamento confici actum trans- lationis ; ita materialiter unum alteri actui adiungendo quam- vis toto coelo inter se distent; quippe alterum morte te- statoris consummatur, alterum voluntate vivi transferentis; secus translatio non sustinetur adeo ut clausula praemo- rientiae nullimode admitti valeat.

Ita ra t iocinatur canonistae ab oratore citati. Lotterius I. cit. docet: « Ex quo facultas transferendi exerceri potest etiam in articido mortis, translatio fieri potest per testa- mentum; cum enim indultarius potestatem habet transfe- rendi donec vivit, utique transferre potest per actum inter vivos ». Fatinelli, Op. cit. n. 10 advertit: « Facultas trans- ferendi exerceri potest etiam in mortis articulo, translatio fieri potest etiam in testamento ; cum enim Indultarius po- testatem habeat transferendi donec vivit , utique transferri valet per actum inter vivos, expletum etiam in testamento...