690 EX S. C. RITUUM

RESPONSIO ad Animadversiones R. P. D. Promotoris Fidei ( 1 ) ,

S U P E R DUBIO

An sit signanda commissio introductionis causae in casu et ad effectum de quo agitur?

Eme ac Rme Domine,

Causa Dei Servae agitur, quae, ineunte fere saeculo X I X , ad superos evolavit. Testes igitur, quos Postulator induxit, non omnes ad unum de visu esse poterant : tres enim supererant. Hinc Censor contendere ne beneficio probationum, quae tam- quam subsidio in causis antiquis concedi solent, Postulatores uterentur. Sed frustra profecto. - Quid enim probationes sub- sidiariae sunt? Porro duplex earum genus. Alterae ex ore te- stium de auditu derivantur: alterae ex scriptis documentis. Quando et quibus de causis Postulatores subsidiaras probationi- bus legitime uti possunt? Ex Benedictino Decreto, quod anno 1741 editum est, tum beneficium illud conceditur « quando non con- stiterit primos auctoritate ordinaria processus fuisse dolo malo aut culpabili negligentia tamdiu dilatos donec testes de visu nulli superessent». Sed quid negligentia culpabilis? quid dolus maius?

Inter omnes satis constat tunc probabiles culpae causas interdum incidere posse , quando e testibus de visu nemo re- liquus sit : haec enim Decreti verba : « donec testes de visu nulli superessent ». Ecquis igitur de Postulatorum culpa et ne- gligentia serio contenderit, cum in iudicio, de quo agitur, tres de visu testes superfuerunt? Accedit quod in hac sede de pu- blica opinione et fama sanctitatis disceptatur et iudicium or- dinaria Episcopi auctoritate institutum, communis iuris praece- ptis regitur. Quae cum benigniori sensu accipienda sint, quam praecepta singularis iu r i s , quibus iudicia apostolica reguntur, vel eam probationem uti legitimam agnoscunt, quae ex duo- bus tantum testibus promanat. Enimvero ad rem plane per- tinet illud Pignatelli et Benedicti X I V : « fama de iure proba- tur ex ore duorum testium, qui sint spectatae fidei ». Si igitur culpa interdum esse poterit, quando nulli testes de visu omnino supersint , cur negligentia coarguemus Postulatores, quando

(1) Processus beatificationis ven. Thouret incipit p. 229 et prosequitur p. 379, 427, 561 seq.