DE LAUDIBUS BEATAE MARIAE VIRGINIS, LIBRI DUODECIM.
LIBER PRIMUS, In quo exponitur Angelica salutatio.
LIBER QUARTUS. DE VIRTUTIBUS MARIAE.
LIBER QUINTUS. DE PULCHRITUDINE MARIAE.
LIBER SEXTUS. DE APPELLATIONIBUS MARIAE.
LIBER OCTAVUS. DE HIS QUAE PERTINENT AD TERRAM, ET POSSUNT FIGURARE MARIAM.
LIBER NONUS. DE RECEPTACULIS AQUARUM, QUAE FIGURANT
LIBER DECIMUS. DE AEDIFICIIS QUIBUS MARIA FIGURATUR IN BIBLIA
LIBER UNDECIMUS. DE MUNITIONIBUS ET NAVIGIIS, QUAE POSSUNT SIGNA RE MARIAM.
LIBER DUODECIMUS. DE HORTO CONCLUSO. CUI SPONSUS COMPARAT MARIAM, IN CANTICIS
sig. X. Ignis . Ignis, id est, Filius Dei, qui dicitur ignis consumens
sig. XIII. Angelus. Angelus , scilicet magni consilii, qui de caelo descendens ingressus est in eam.
Maria desertum.
Desertum, de quo Dominus dicit, Isa. xliii, 19 : Ponam in deserto, id est, in Maria, quae in Psalmo lxii, 3, appellatur terra deserta, invia, et inaquosa. Ponam, inquam, in hoc deserto viam, id est, Christum qui est via, veritas et vita . Et in invio, id est, in ipsa Maria, quae est terra per quam non ambulavit vir, scilicet maritus suus Joseph . Unde canit Ecclesia: " Via viris invia. " Flumina, scilicet gratiarum et donorum. Glorificabit me bestia agri, id est, caecus peccator mundi: quia semper gratias agere debent de tali ac tanto dono, quo revertuntur ad gratiam et gloriam.
Item, Isa. xliii, 20 : Dedi in deserto, id est, in Maria, aquas, scilicet gratiarum, et flumina in invio, sicut expositum est, ut darem potum populo meo electo. Non dicit tantum populo meo, id est, Christianis, sed addidit, electo meo, id est, praedestinatis.
Item, Isa. xli, 18: Ponam desertum in stagna aquarum, et terram inviam in rivos aquarum. Maria enim vere fuit desertum a deserendo: quia deseruit divitias, delicias, pompam, et gloriam mundi, omnia hujusmodi reputans ut stercora, ut lucrifaceret Christum. Desertum etiam fuit: quia cor ejus longe fuit a strepitu et tumultu mundi, nec conculcatum fuit frequentia terrenarum cogitationum aut curarum, sed virens permansit ac floridum, et omnia germina produxit virtutum: nec ibi audiebatur
vox hominis, id est, ad hominem pertinentis, sed ibi canebant turtur, id est, Spiritus sanctus, et alauda laudis divinae.
Solitudo secundum proprietates deserti, et vere fuit solitudo : quia separata a turbine mundi et soli intenta creatori, et in hanc solitudine m animi ducebat eam Spiritus sanctus, sicut praedixerat, Osee, ii, 14 : Ego lactabo eam, et ducam in solitudinem, et loquar ad cor ejus. Haec solitudo contemptus mundi, in quam ducta fuit quando Spiritus Domini inspiravit ei et mundi contemptum, et amorem solitariae vitae. De hoc deserto et de hac solitudine praedixerat Isaias, xxxv, 1 : Laetabitur deserta et invia, sicut expositum est, et exsultabit solitudo. Quod fuit, quando dixit: Exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo, etc. . Et florebit quasi Ulium, scilicet per intemeratam virginitatem.
Item, De hac solitudine, Isa. xli, 19 : Dabo in solitudinem cedrum, et spinam, et myrtum, etc. Hic enumerantur septem arbores, quae quasi creverunt in hac solitudine. (Expositionem earum habuisti sig. 9 horti conclusi Quaere ibi.)
Item, Nata beata Virgine in solitudine mundi, pro saliunca ascendit abies, et pro urtica crevit myrtus . Saliunca curva est, brevis, et aculeata : et urtica facit pruritum. Talis fuit prima mater, quae statim gustato cibo vetito sensit motus et punitiones carnis, quae duo per eam in omni carne humana pullularunt. Sed beata Virgo fuit quasi abies, scilicet recta, plana, levis, sine aculeis pravorum motuum et malarum concupiscentiarum. Fuit etiam quasi myrtus, quae carnem praeservat a putrefactione. Mitigativa etiam est et temperativa : et Maria nec pruritum sensit, nec laesionem castitati, contra hoc quod urtica pungit et urit. Pro urtica ergo crevit myrtus, quando loco Hevae successit Maria, per quam consolationem habemus et mitigationem. Haec est solitudo in qua Ana , qui interpretatur donatus, vel gratificatus, sive donum, vel gratificatio , invenit aquas calidas gratiae, quae cor abluit, refrigerat, et faecundat ad bonum in quantum aqua, et calefacit per amorem in quantum calida, sicut legitur. Genes. XXXVI, 24. Per istum Ana intellige virum justum. Dic quomodo, et hoc maxime quando voluntarie pascit asinos et oves Sebeon patris sui, sicut de illo Ana ibidem legitur.
Solitudo amica innocentiae, quam Maria Jugiter servavit. Ideo Joannes antra deserti teneris subiit sub annis.
Taciturnitati. Isa VI, 5 : Vir pollutus labiis ego sum, et in medio populi polluta labia habentis ego habito. Ecce causa pollutionis labiorum. Ideo de amatore solitudinis et taciturnitatis dicitur, Thren.III, 28 : Sedebit solitarius et tacebit, etc. Item, Psal. liv, 8 : Elongavi fugiens, etc.
Contemplationi. Unde postquam dixit: Sedebit solitarius et tacebit, statim subdit : Quia levabit super se, caelestia contemplando.
Virginitati, Dina amisit eva-
gando , Maria servavit clausa in thalamo.
Longanimitati spei. Unde postquam dixit Psalmista, Psal. liv, 8 et 9 : Elongavi fugiens, et mansi in solitudine, subdit : Exspectabam eum, etc, per longanimitatem scilicet.
Angelicae salutationi, ut patet in Maria, Luc. I, 27, et visitationi, ut patet in Zacharia solo existente in templo .
Divinae inspirationi. Unde de fideli anima dicit Christus, Osee, II, 14 : Bu cam eam in solitudinem, et loquar ad cor ejus.