S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI Id episcopos Eutropium et Paulum EPISTOLA, SIVE LIBER DE PERFECTIONE JUSTITIAE HOMINIS.

 0291 Sanctis fratribus et coepiscopis et

 CAPUT II.

 Ratiocinatio 2. Iterum quaerendum est, inquit, peccatum voluntatis, an necessitatis est. Si necessitatis est, peccatum non est: si voluntatis est, vit

 Ratiocinatio 3. Iterum, inquit, quaerendum est, quid est peccatum, naturale, an accidens. Si naturale, peccatum non est: si autem accidens est, et rec

 Ratiocinatio 4. Iterum, ait, quaerendum est, quid est peccatum actus, an res. Si res est, auctorem habeat necesse est et si auctorem habere dicitur,

 CAPUT III.

 Ratiocinatio 6. Iterum, ait, quaerendum est, utrumne praeceptum sit homini sine peccato esse. Aut enim non potest, et praeceptum non est: aut quia pra

 Ratiocinatio 7. Iterum, ait, quaerendum est, an velit Deus hominem sine peccato esse. Procul dubio vult, et procul dubio potest. Quis enim tam demens

 Ratiocinatio 8. Iterum, ait, quaerendum est, quomodo vult Deus hominem esse, cum peccato, an sine peccato. Procul dubio non vult esse cum peccato. Qua

 CAPUT IV.

 Ratiocinatio. 10. «Proinde,» inquit, «Deus bonum hominem fecit, et praeterquam illum bonum fecit, bonum ei insuper ut faceret imperavit. Quam impium,

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 Ratiocinatio 13. «Iterum,» ait, «quaerendum est, si non potest homo sine peccato esse, cujus culpa est ipsiusne hominis, an cujuslibet alterius: si i

 Ratiocinatio 14. «Iterum,» ait, «quaerendum est, si natura hominis bona est, quod nullus negare nisi Marcion aut Manichaeus audebit, quomodo igitur bo

 Ratiocinatio 15. «Et hoc,» inquit, «dicendum est: Certe justus est Deus negari enim non potest. Imputat autem Deus homini omne peccatum. Et hoc quoqu

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 18. Quamdiu ergo peregrinantes a Domino per fidem ambulamus, non per speciem (II Cor. V, 6, 7), unde dictum est, Justus ex fide vivit (Habac. II, 4)

 19. In qua oratione, si contentiosi esse nolumus, satis nobis propositum speculum est, ubi inspiciatur vita justorum, qui ex fide vivunt, et perfecte

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 22. Audiamus ergo et in his testimoniis quae deinde posuit, Deum sua praecepta non gravia commendantem. «Quod Dei mandata,» inquit, «non modo impossib

 CAPUT XI.

 24. Hoc et illo testimonio confirmatur, quod iste consequenter adjunxit ab eodem Job dictum: Ecce ego proximus sum judicio meo, et scio quia justus in

 25. Inde est quod dicit, Nihil iniquum erat in manibus meis, sed munda oratio mea (Job. XVI, 18). Hinc enim erat munda oratio, quia veniam non injuste

 0305 26. Et quod dicit de Domino, Multas enim contritiones meas fecit sine causa (Job. IX, 17): non ait, Nullas fecit cum causa sed, multas sine caus

 27. Item quod dicit, Vias enim ejus custodivi, et non declinavi a mandatis ejus, neque discedam (Id. XXIII, 11): custodivit vias Dei, qui non sic exor

 28. Quod autem iterum ait idem sanctus Job, Non enim reprehendit me cor meum in omni vita mea (Id. XXVII, 6): tunc nos in ista vita, in qua ex fide vi

 CAPUT XII.

 30. «Item,» inquit, «apud ipsum Job: Et miraculum tenuit veracis hominis. Item apud Salomonem de Sapientia: Viri mendaces non erunt illius memores vi

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 34. Tamen etiam illa vera sunt, quae respondendo subjecit, quod «Salvator ait in Evangelio, Beati mundicordes, quoniam ipsi Deum videbunt (Matth. V, 8

 35. Tunc plene atque perfecte erit Ecclesia non habens maculam aut rugam aut aliquid hujusmodi, quia tunc etiam erit vere gloriosa. Cum enim non tantu

 0311 36. Puto autem interesse inter rectum corde, et mundum corde. Nam et rectus corde in ea quae ante sunt extenditur, ea quae retro sunt obliviscens

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 41. Videte tamen, obsecro, quale sit, ideo volenti et currenti misericordiam Dei non esse necessariam, quae illum etiam praevenit, ut curreret, quia d

 42. Magnum autem aliquid pro sua causa se invenisse arbitratus est apud Isaiam prophetam, quia Deus dixit, Si volueritis et audieritis me, quae bona s

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

(15.) The Fifteenth Breviate.

XV. “And this, moreover, has to be said,” he says: “God is certainly righteous; this cannot be denied. But God imputes every sin to man. This too, I suppose, must be allowed, that whatever shall not be imputed as sin is not sin. Now if there is any sin which is unavoidable, how is God said to be righteous, when He is supposed to impute to any man that which cannot be avoided?” We reply, that long ago was it declared in opposition to the proud, “Blessed is the man to whom the Lord imputeth not sin.”39    Ps. xxxii. 2. Now He does not impute it to those who say to Him in faith, “Forgive us our debts, as we forgive our debtors.”40    Matt. vi. 12. And justly does He withhold this imputation, because that is just which He says: “With what measure ye mete, it shall be measured to you again.”41    Matt. vii. 2. That, however, is sin in which there is either not the love which ought to be, or where the love is less than it ought to be,42    See above, in his work De Spiritu et Litterâ, 64; also De Naturâ et Gratiâ, 45.—whether it can be avoided by the human will or not; because when it can be avoided, the man’s present will does it, but if it cannot be avoided his past will did it; and yet it can be avoided,—not, however, when the proud will is lauded, but when the humble one is assisted.

Ratiocinatio 15. «Et hoc,» inquit, «dicendum est: Certe justus est Deus; negari enim non potest. Imputat autem Deus homini omne peccatum. Et hoc quoque confitendum puto, quia neque peccatum est, quidquid non imputabitur in peccatum. Et si est aliquod peccatum quod vitari non possit, quomodo justus Deus dicitur, si imputare cuiquam creditur, quod vitari non possit?» Respondemus, jam olim contra superbos esse clamatum, Beatus cui non imputavit Dominus peccatum (Psal. XXXI, 2). Non enim imputat his qui fideliter ei dicunt, Dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris (Matth. VI, 12). Et juste non imputat, quia justum est quod ait, In qua mensura mensi fueritis, in eadem remetietur vobis (Id. VII, 2). Peccatum est autem, cum vel non est charitas quae esse debet, vel minor est quam debet, sive hoc voluntate vitari possit, sive non possit: quia si potest, praesens voluntas hoc facit: si autem non potest, praeterita voluntas hoc fecit; et tamen vitari potest, non quando voluntas superba laudatur, sed quando humilis adjuvatur.