P A P A E LEONIS XIII 41

tur . Quod quidem remedium opportune primus adhibuit Paulus IV decessor Noster, videlicet elencho proposito scri- ptorum et librorum, a quorum usu cavere fideles oporte- ret (21). Non ita multo post Tridentinae Synodi Patres gliscentem scribendi legendique licentiam novo consilio coer- cendam curaverunt. Eorum quippe voluntate iussuque lecti ad id praesules et theologi non solum augendo perpolien- doque Indici, quem Paulus IV ediderat, dedere operam (22), sed Regulas etiam conscripsere, in editione, lectione, usu- que librorum servandas ; quibus Regulis Pius IV apostolicae auctoritatis robur adiecit (23).

Verum salutis publicae ratio, quae Regulas Tridentinas initio genuerat, no vari aliquid in eis, labentibus aetatibus, eadem iussit. Quamobrem Romani Pontifices, nominatimque Clemens VIII, Alexander VII, Benedictus XIV gnari tem- porum et memores prudentiae plura decrevere, quae ad eas explicandas atque accommodandas tempori valuerunt (24).

Quae res praeclare confirmant, praecipuas Romanorum Pontificum curas in eo fuisse perpetuo positas, ut opinionum errores morumque corruptelam, geminam hanc civitatum labem ac ruinam, pravis libris gigni ac disseminari solitam, a civili hominum societate defenderent. Neque fructus fe- fellit operam, quamdiu in rebus publicis administrandis ra- tioni imperandi ac prohibendi lex aeterna praefuit, recto- resque civitatum cum potestate sacra in unum consensere (25).

Quae postea consecuta sunt, nemo nescit. Videlicet cum adiuncta rerum atque hominum sensim mutavisset dies, fecit id Ecclesia prudenter more suo, quod, perspecta natura tem- porum, magis expedire atque utile esse hominum saluti vi- deretur. Plures Regularum Indicis praescriptiones, quae exci- disse opportunitate pristina videbantur, vel decreto ipsa sus- tulit, vel more usuque alicubi invalescente antiquari benigne simul ac provide sivit (26). Recentiore memoria, datis ad Archiepiscopos Episcoposque e principatu pontificio litteris, Pius IX Regulam X magna ex parte mitigavi t (27). Prae- terea, propinquo iam Concilio magno Vaticano, doctis viris