2. Planctus de Passione Domini.

I.

1. Regem Christum deplangamus,
Eius mortem lugeamus

Planctu amarissimo,
Qui nos sibi commendamus
Et per crucem triumphamus

Corde fidentissimo.

2. Absit nobis gloriari
Aut quacunque re laetari

Nisi cruce Domini,
Sine qua nemo salvari
Quit in magno mundi mari,

Istam contemplemini.

3. Quisquis mortem regis plangit
Et doloribus cor angit,

Hic securus moritur;
Qui ut turtur luctum plangit,
Cum extrema tuba clangit,

Laetus hinc egreditur.

4. Hoc est proprium Minoris,
Recordari vim doloris,

Quam rex Christus pertulit,
Et sectari vias moris,
Quas repletum vas amoris

Franciscus hic intulit.

5. Opus erat hoc Francisci
Crucis Christi reminisci

Et plagas recolere,
Nunquam planctus oblivisci,
Sed in cruce revivisci

Corde, ore, opere.

6. Cum Francisco patrizemus,
Septem horis replicemus

Planctum unigeniti,
Crucifixum dum videmus,
Planctum magnum geminemus
Quasi modo geniti.

7. Planctum cordis peramarum
Prodant rivi lacrimarum

Magnis cum suspiriis,
Dum videmus tam praelarum
Regem plenum tot plagarum

Tantisque opprobriis.

8. Plange super regem Christum
Et conculces mundum istum

Cum sua cupidine,
Hic pertransit, sed hic manet,
Languet, plorat, ut te sanet

A culpae rubigine.

9. Hic in cruce sunt thesauri,
Hic sophia super auri

Rutilantem speciem,
Hic sunt sensus figurarum,
Hic plebs figit prophetarum

Suae mentis aciem.

10. Hic dum patitur soporem
Adam alter, ob amorem

Suum fit de latere
Sponsa, quam sic adamavit,
Quam suo cruore lavit

Fuso dulci vulnere.

II.

11. Hic est Abel trucidatus,
Holocausto Deo gratus,

Ira fratris moritur,
Cuius sanguis dum sacratus
Fluit, clamat, acceptatus
Fit, et caelum panditur.

12. Hic a vino debriatur
Caritatis et mundatur

Suo tabernaculo,
Noe somno figuratur
Christus, cum vituperatur

Crucis in patibulo.

13. Hic est semen benedictum,
Pro quo quondam cor adflictum

Supplicavit Abrahae,
Propter hoc se cirmumcidit,
Cum per eius cracem vidit

Cunctas gentes credere.

14. Hic in monte liberatur
Isaac et immolatur

Spinis haerens aries,
Et, in cruce dum levatur,
Iesus homo morti datur

Omnes ob progenies.

15. Hic est Iacob scala recta,
Per quam scandit mens electa

Ad caeli palatium,
Hic est Iesus crucifixus
Velut Domino innixus,

Maestorum solacium.

iii.

21. Hic est Iesus Nazarenus,
Iesus Nave, dux serenus,

Hunc signare potuit,
Sed rex noster plus amoenus
Est triumphis mille plenus,

In quo mors succubuit.

22. Hic est Samson gigas fortis,
Per quem ruit rea mortis

Philistaea contio,
Hunc illudit, sed allidit
Postes domus, in quam fidit

Elata praesumptio.

16. Hic, ut Ioseph occidatur,
Stulta gens vociferatur

Propter mira somnia,
Non perpendens, quid signatur,
Quod sic terra liberatur

A tanta penuria.

17. Hic est sanguinis litura,
Qua gens Christi fit secura

Mortis in interitu,
Hic est assus ducis agnus,
Quo salvatur coetus magnus
In paschali transitu.

18. Hic reducit nos per mare
Rubrum, Christus dum amarae

Mortis fert supplicium,
Noli, frater, vacillare,
Sed constanter contemplare

Nubis ad indicium.

19. Hic it semel in sanctorum
Sancta Christus per suorum

Dulces rivos sanguinum,
Quod per ritus mille morum
Olim signat antiquorum
Frequens pontificiam.

20. Hic in cruce gloriari
Et in ipsa speculari

Discas anguem aeneum,
Ut sic valeas curari
Nec serpentis vulnerari
Si fers flatum igneum.

23. Hic devote concurratis,
Noemi condoleatis

Flendo mortem filii;
O Maria, mara satis,
Quondam plena, sed pro datis

Repleris absinthii.

24. Hic est David manu fortis
Cum Gethaeo duce mortis

Singulare proelium,
Quem devicit nostrae sortis
Rex in cruce, dum cohortis

Grave fert opprobrium.

25. Hic ridentes astiterunt
Et in unum convenerunt
Reges cum principibus,
Manus, pedes perfoderunt
Ossaque numeraverunt
Dispertitis vestibus.

26. Babylonis hic collide
Cunctos parvulos in fide

Ad petrae duritiam,
Quam tu, frater, semper vide,
Ut evadas homicidae
Daemonis potentiam.

27. Hic, amici Iob dolentes,
Contemplemini videntes,

Non est dolor similis,
Hic doloris vehementis
Plagas magnas contrahentis

Penset quis amabilis.

28. Hic gens prava sapientis
Salomonis admonentis
Respuit indaginem,
Cum tendiculas abscondunt
Et insontis Christi fundunt
Tam praeclarum sanguinem

29. Hic est murrae ligatura,
Quam dilecta grandi cura

Imprimat uberibus;
O profunda crucis iura,
Quod redimitur natura

Tam diris vulneribus !

30. Hic columba sit secura,
Dum in petra fit structura

Firma sui niduli,
Hane accipiter non laedit,
In caverna dum resedit

Christi, regis Israel.

IV.

31. Hic vos, Sion natae carae,
Regem Christum visitare

Omnes egredimini,
Diadema nunc portare,
Caput spinis coronare,
Cum quo compungimini.

32. Hic est amor ut mors fortis
Et plus dura porta mortis

Crucis aemulatio,
Cui cum aqua tot accedunt,
Eius flammam non excedunt

In tanto supplicio.

33. Hic dum Christus gloriatur,
Dei prolem se testatur

Et profert novissima,
Tormentis interrogatur,
Tandem false condemnatur

Morte cum turpissima.

34. Hic sophiam renovavit
Iesus Sirach, cum calcavit

Mundi sapientiam;
Felix homo, qui gustavit
Et in Iesu exsultavit

Humilem stultitiam.

35. Hic novissimum virorum
Vide Christum et dolorum

Plenum cum livoribus,
Vere tulit pestes morum
Et ruinas supernorum

Restaurat laboribus.

36. Hic, dum fortis propugnavit,
Ad salvandum se paravit

Proloquens iustitiam,
Et torcular cum calcavit,
Solus vestes rubricavit,

Lapsis dat fiduciam.

37. Hic dum moritur Iosias,
Hunc in threnis Ieremias

Plorans planctus replicat,
Hic convertit prophetias,
Hic deplangit Sion vias,

Ad lamenta provocat.

38. Hic vos omnes, qui transitis,
Hoc attendere velitis,

Non est dolor similis,
Recordantes semper litis
Suae tam amarae sitis

Et mortis tam humilis.

39. Hic nos magno sacramento
Vir tau signat atramento,

Vidit hoc Ezechiel,
Nos a morte liberatos
Sine fine fac beatos,
Precamur, Emanuel.

40. Hic hebdomadae dierum
Sunt impletae, verbum veram

Danieli panditur,
Post quos Christus est occisus,
Totus mundus est gavisus,

Capta plebs redimitur.

V.

41. Hic cum vestibus sordescit,
Iesus gloria plus crescit

Iesu quondam Iosedech,
Zacharias obstupescit,
Sacerdotum ritus cessit,
Manet hic Melchisedech.

42. Hic coloni truculenti
Huic heredi venienti

Occurrunt atrociter,
Quem in vinea prosternunt,
Ut devoti sui cernunt

Ruminando dulciter.

43. Hic pius Samaritanus

Monstratur multum humanus

Vulnerato homini;
O mirum medicamentum
Et quam pium est inventum

Ferre crucem Domini!

44. Hic et pastor grandi cura
Quaerit ovem et tam dura

Sustinet pericula,
Ovis nunquam fit secura,
Ni ducatur in pastura,

Ubi laus per saecula.

45. Hic pro nato, qui prodegit
Cuncta bona, cum peregit

Veram paenitentiam,
Vitulus persaginatus
Est occisus, quo fit gratus,

Patri dat laetitiam.

46. O quam grandis fuit ira,
Qua placanda fert tam dira

Summi regis filius !
Vere gens haec est delira,
Cum per crucem facit mira,

Quae non plangit penitus.

47. O tu Christe benedicte,
Cur tu pendes tam relicte

Dolens amarissime?
Sed cum amas nos non ficte,
Perseverans tu tam stricte

Amore, dulcissime.

48. O tu pelagus amoris,

Cur non rumpit vis doloris

Cordis nostri vincula,
Ut erumpant quasi roris
Stillae fletus nostri foris,
Agne sine macula?

49. O quis det me tecum mori?
Tibi clamat redemptori

Vis, vox, sensus, anima,
Cuncta mihi sunt horrori,
Tuo vaco nunc amori,

Ardent cordis intima.

50. O rex Iesu, te requiro,
Ad te milies suspiro,

Haec lamenta videas,
Sub Francisco sancto viro,
Crucifixo modo miro

Me defendi iubeas.